9 Μάη του 1945. Ηττημένη και ρημαγμένη η Γερμανία στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο υπογράφει πράξη παράδοσης άνευ όρων. Είναι το επισφράγισμα της επέλασης του Κόκκινου Στρατού που ξεκινά το 1942 με την αναχαίτιση των ναζιστικών στρατευμάτων έξω από τη Μόσχα, συνεχίζεται με την ήττα της Βέρμαχτ στο Στάλινγκραντ το 1943 και κλείνει με τη μεγάλη επίθεση των σοβιετικών στις αρχές του 1945 από τη Βαλτική και την Ουκρανία μέχρι την κατάληψη του Βερολίνου. Ταυτόχρονα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και τμήματα παρτιζάνων σε πολλές χώρες της κατεχόμενης Ευρώπης καθηλώνουν εκατοντάδες γερμανικές μεραρχίες, δίνουν τη δική τους μάχη με τα στρατεύματα κατοχής. Η συμβολή τους στη συντριβή του φασισμού θα είναι σημαντική. Η ύψωση της Κόκκινης Σημαίας στο Ράιχσταγκ στις 30 Απρίλη του 1945 έμεινε στην ιστορία να συμβολίζει την κατάρρευση του ναζιστικού Τρίτου Ράιχ και την απελευθέρωση όλων των ευρωπαϊκών λαών που στέναζαν επί χρόνια κάτω από το φασιστικό ζυγό
Τα αίτια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου
Τα αίτια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου βρίσκονται στις αντιθέσεις του καπιταλιστικού - ιμπεριαλιστικού συστήματος, τις εσωτερικές του αντιφάσεις, στην αδυναμία του να δώσει λύση στις κρίσεις του και στη συσσώρευση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που βρήκαν την έκφρασή τους στη Γερμανία. Μια χώρα που η αστική της τάξη ασφυκτιούσε στα στενά πλαίσια που της έθεταν οι νικητές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Επίσης η επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης και η ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης (ΣΕ) επί τουλάχιστον δύο δεκαετίες ήταν από μόνος του ένας πολύ σοβαρός λόγος για τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές να ξεκινήσουν τον πόλεμο.
Οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της εποχής (Αγγλία, Γαλλία και ΗΠΑ) στήριξαν στρατιωτικά και οικονομικά την ανάπτυξη της ναζιστικής Γερμανίας με στόχο την έναρξη της επίθεσης ενάντια στο πρώτο εργατικό κράτος της ιστορίας. Τα γεγονότα είναι αμείλικτα. Όταν η Γερμανία προσάρτησε την Αυστρία, οι Δυτικοί δεν έφεραν ουσιαστικές αντιρρήσεις. Με τη συμφωνία του Μονάχου το 1938 χάρισαν την Τσεχοσλοβακία στη Γερμανία. Και όταν το 1939 η Γερμανία κατέλαβε την Πολωνία παρέμειναν αδρανείς. Στόχος τους ήταν μια επίθεση της Γερμανίας στη ΣΕ που θα αδυνάτιζε και τις δύο πλευρές ώστε το επόμενο διάστημα να κυριαρχήσουν αυτοί.
Η ΣΕ προσπάθησε να πείσει τους Δυτικούς να αποτρέψουν δυναμικά τη Γερμανία από το ξεκίνημα του πολέμου αλλά η στάση τους δεν άλλαξε.
Ετσι η ΣΕ υποχρεώθηκε να υπογράψει το Σύμφωνο μη επίθεσης (Ρίμπεντροπ - Μολότοφ) με τη Γερμανία ώστε να εξασφαλίσει χρόνο για να προετοιμαστεί για τον πόλεμο που θεωρούσε σίγουρο αλλά και για να αντιστρέψει έστω και προσωρινά την φορά της επίθεσης των Γερμανών ανατρέποντας τα σχέδια των Δυτικών. Οι Γερμανοί από την άλλη ήθελαν να έχουν εξασφαλισμένα τα νώτα τους τη στιγμή που θα ξεκινούσαν την επίθεση στη ΣΕ.
Η επίθεση στη Σοβιετική Ένωση και η στροφή του πολέμου
Η επίθεση της Γερμανίας στη ΣΕ ξεκίνησε στα μέσα του 1941 καθυστερώντας περίπου δύο χρόνια. Στις εκκλήσεις των Σοβιετικών προς τη Δύση για άνοιγμα του δεύτερου μετώπου απέναντι στη Γερμανία, η απάντηση των Δυτικών ήταν αρνητική. Μάλιστα με δήλωσή του στις 24 Ιουλίου 1941, στους Τάιμς της Νέας Υόρκης, ο Τρούμαν είπε με περίσσευμα κυνισμού: «αν δούμε ότι η Γερμανία κερδίζει τον πόλεμο οφείλουμε να βοηθήσουμε τη Ρωσία. Κι αν τον κερδίζει η Ρωσία οφείλουμε να βοηθήσουμε τη Γερμανία και με τον τρόπο αυτό ας τους αφήσουμε να σκοτώσουν όσο μπορούν περισσότερους…» («Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ», σελ. 87).
Τα γεγονότα είναι λίγο πολύ γνωστά. Αρχικά οι ναζί κερδίζουν έδαφος μέσα στη ΣΕ αλλά η μεγάλη στροφή του πολέμου θα έρθει με την νίκη του Κόκκινου Στρατού στο Στάλινγκραντ. Από κει και μετά ξεκινά μια ανεπανάληπτη πορεία των Σοβιετικών προς δυτικά με αλλεπάλληλες νίκες.
Συντριβή του ναζισμού
Τα σοβιετικά στρατεύματα αλλά και τα παρτιζάνικα τμήματα της Αντίστασης σε όλες σχεδόν τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης άρχισαν να απελευθερώνουν εδάφη. Σε πολλές χώρες τα αντάρτικα αυτά τμήματα καθοδηγούνται από κομμουνιστικά κόμματα που προκάλεσαν εξεγέρσεις (Τσεχοσλοβακία κ.α.) και ήταν έτοιμα μετά την αποχώρηση των Γερμανών να καταλάβουν της εξουσία. Τα κράτη που τάχθηκαν στο πλευρό των ναζί (Ιταλία, Τουρκία, Ρουμανία κ.α.) άρχισαν να αποχωρούν από τη συμμαχία.
Έτσι οι Δυτικοί αναγκάστηκαν να αποφασίσουν το άνοιγμα του δεύτερου μετώπου και την απόβαση στη Νορμανδία στα μέσα του 1944. Απόφαση που είχε παρθεί αρκετά νωρίτερα στη Διάσκεψη της Τεχεράνης (1943) αλλά περίμεναν την έκβαση του πολέμου για να την υλοποιήσουν. Φυσικά ο στόχος δεν ήταν ο ήδη ηττημένος γερμανικός στρατός αλλά να προλάβουν την κατάληψη της Ευρώπης από τον Κόκκινο Στρατό και να συντρίψουν τα αριστερά ένοπλα κινήματα που είχαν ενισχυθεί σημαντικά σε πολλές χώρες και έθεταν ζήτημα εξουσίας (πχ. αντάρτικο στην Ελλάδα, εξέγερση στο Παρίσι).
Ακόμα όμως και σε εκείνες τις στιγμές οι μυστικές διαβουλεύσεις μεταξύ των ναζί και των Δυτικών δεν έλειψαν. Υπήρξε συμφωνία που κλείστηκε μεταξύ ΗΠΑ, Αγγλίας και εκπροσώπων της Γερμανίας (στρατηγός Βολφ) στην Ελβετία ώστε να γίνεται η προέλαση των Δυτικών στην Ευρώπη χωρίς ουσιαστική αντίσταση από τα ναζιστικά στρατεύματα σε αντίθεση με το ανατολικό μέτωπο που οι Γερμανοί πολεμούσαν λυσσαλέα τον Κόκκινο Στρατό. Μάλιστα, αν και είχε ολοκληρωθεί η απόβαση των Δυτικών στη Νορμανδία, εξακολουθούσαν να μεταφέρουν δεκάδες μεραρχίες από το δυτικό στο ανατολικό μέτωπο. Ήταν ολοφάνερος ο στόχος των Γερμανών να επιτευχθεί έστω και την τελευταία στιγμή μια γενικότερη συμφωνία με τους Δυτικούς ενάντια στη ΣΕ.
Όμως η ορμή του Κόκκινου Στρατού είναι συντριπτική. Πολύ γρήγορα θα φτάσει στο Βερολίνο και θα καταλάβει την καρδιά του Τρίτου Ράιχ. Η Γερμανία αναγκάζεται να συνθηκολογήσει άνευ όρων.
Δεν έλειψαν βέβαια από την πλευρά των Δυτικών τα στυγερά εγκλήματα όπως οι τυφλοί βομβαρδισμοί αμάχων, ο βομβαρδισμός της Δρέσδης το Φλεβάρη του 1945 που ισοπέδωσε την πόλη, εξοντώνοντας περισσότερους από 100 χιλιάδες κατοίκους και καταστρέφοντας ανεκτίμητους πολιτιστικούς θησαυρούς. Κι όλα αυτά χωρίς καμιά στρατιωτική σημασία.
Παρά τις προσπάθειες των Δυτικών να διαστρεβλώσουν την ιστορία και να παρουσιάσουν τους εαυτούς τους ως τους βασικούς συντελεστές της νίκης, η ιστορία έχει ήδη γραφτεί και όποιος θέλει να τη διαβάσει σωστά θα βγάλει και τα αντίστοιχα συμπεράσματα.
Αποδείχθηκε ότι το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος κατάφερε να συντρίψει το ναζισμό. Και το κατάφερε σηκώνοντας σχεδόν μόνο του όλο το βάρος του πολέμου. Ακόμα και οι πολεμικές συγκρούσεις Δυτικών - Γερμανίας στο μέτωπο της Αφρικής ήταν απλές αψιμαχίες σε σύγκριση με τον πραγματικό πόλεμο που διεξαγόταν στο ανατολικό μέτωπο.
Αποδείχθηκε η μεγάλη δύναμη που κρύβουν μέσα τους οι λαοί όταν συσπειρωθούν ενάντια στις πολεμικές μηχανές των ιμπεριαλιστών.
Αποδείχθηκε ακόμα η ανωτερότητα του σοσιαλιστικού συστήματος απέναντι στο ιμπεριαλιστικό σύστημα που δεν κατάφερε μόνο να νικήσει αλλά παρόλο που η ΣΕ ήταν μια χώρα κατεστραμμένη από τον πόλεμο με 20 εκατομμύρια νεκρούς, ανοικοδομήθηκε γρήγορα και ξεπέρασε μετά τον πόλεμο τις καπιταλιστικές χώρες σε όλους τους τομείς.
Βιβλιογραφία
1. «Γιάλτα ή Πότσνταμ», Βασίλης Σαμαράς, εκδ. Προλεταριακή Σημαία
2. «1917-1953. Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει», Βασίλης Σαμαράς, εκδ. Προλεταριακή Σημαία
3. «Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ», David Horowitz, εκδ. ΚΑΛΒΟΣ
4. «Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος», Θανάσης Παπαρήγας, εκδ. Σύγχρονη Εποχή
5. «Η άνοδος και η πτώσις του 3ου Ράιχ», William Shirer, εκδ. Αρσενίδη
6. «Ιστορία της Σοβιετικής Ενώσεως 1917-1960», Loui Aragon, εκδ. Φυτράκη
7. «Ιστορία της Σοβιετικής Ενωσης», Jean Elleinstein, εκδ. Θεμέλιο
8. «Μια άλλη ματιά στο Στάλιν», Λούντο Μαρτένς, εκδ. Σύγχρονη Εποχή
9. «Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος», Διεθνής Συντακτική Επιτροπή, εκδ. Σύγχρονη Εποχή
10. «Ο πόλεμος», Ιβάν Μαΐσκι, εκδ. Γνώσεις
11. «Παγκόσμια Ιστορία», τόμοι Θ1,Θ2,Ι1,Ι2, Ακαδημία Επιστημών Σοβιετικής Ενωσης, εκδ. Μέλισσα
12. «Τεχεράνη, Γιάλτα, Πότσνταμ», Α. Ι. Κοραντής, εκδ. Βιβλιοπωλείο της Εστίας
13. «Το χρονικό της αντρειοσύνης», Ιλία Ερενμπουργκ, εκδ. Σύγχρονη Εποχή
14. «Ιστορία της Σοβιετικής Ενωσης», Αντριου Ροθστάιν, εκδ. HISTORIA, Αθήνα 1956
15. «Ποιος βοήθησε τον Χίτλερ», Ιβάν Μαΐσκι, εκδ. Θεμέλιο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου