40 χρόνια από τη δολοφονία του Ρομπέρτο Φραντσέσκι

του Στέλιου Αγκούτογλου

Στις 23 του Γενάρη συμπληρώνονται 40 χρόνια από τη δολοφονία του Ρομπέρτο Φραντσέσκι. Ακριβώς στις 23 Γενάρη του 2013 έρχεται να επισημοποιηθεί από το δήμαρχο του Μιλάνου Τζουλιάνο Πιζαπία το μνημείο που τοποθέτησαν το 1977 οι άνθρωποι του Ρομπέρτο στον τόπο όπου δολοφονήθηκε, και ο δήμαρχος, τώρα, μετά 40 χρόνια, να το ανακηρύξει ως μνημείο της πόλης. Στα πόδια αυτού του μνημείου, το οποίο αποτελείται από έναν ατσάλινο όγκο ύψους 7 μέτρων, αναγράφονται τα εξής: «Στον Ρομπέρτο Φραντσέσκι και σε όλους εκείνους που στη Νέα Αντίσταση από το ’45 μέχρι σήμερα πέσανε στον αγώνα για να επιβεβαιώσουν ότι τα μέσα παραγωγής πρέπει να ανήκουν στο προλεταριάτο».

Αυτό το μνημείο, το οποίο τοποθετήθηκε σ’ αυτήν τη θέση, αποτέλεσε έργο μακράς, εξαιρετικής διαδικασίας και συλλογικής επεξεργασίας από τη μεριά του καλλιτεχνικού κόσμου του Μιλάνου, τόσο για τις αρχιτεκτονικές του διαστάσεις όσο και ως σύμβολο συλλογικής δημιουργίας και κοινού έργου. Το μνημείο, όπως και τόσες άλλες χορηγίες, αποτελεί δώρο του ιδρύματος «Roberto Franceschi Onlus» προς την πόλη του Μιλάνου. Και το ίδρυμα αυτό, όπως τονίσαμε και άλλη φορά, ιδρύθηκε ύστερα από τους πολύχρονους δικαστικούς αγώνες (26 χρόνια συναπτά) που διεξήγαγαν οι άνθρωποι του Ρομπέρτο και κατάφεραν να δικαιωθεί ο αγώνας ενάντια στην κρατική καταστολή και να αποσπάσει καταδίκες του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και την επιβολή σ’ αυτό ενός μεγάλου ποσού αποζημίωσης προς τους οικείους του Ρομπέρτο. Και όταν λέμε οικείους, εννοούμε πρώτα απ’ όλα τη μητέρα του, τον πατέρα του, την αδελφή του και όλους εκείνους που στάθηκαν δίπλα τους και οι οποίοι έκριναν ότι αυτά τα χρήματα δεν τους ανήκουν και έτσι προχώρησαν το 1996 στη δημιουργία του ιδρύματος «Roberto Franceschi Onlus» και τα διέθεσαν και τα διαθέτουν για υποτροφίες προς φοιτητές–επιστήμονες. Αυτοί που κερδίζουν αυτές τις υποτροφίες έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν στο Network Roberto Franceschi, ένα δίκτυο υπερεθνικό των βραβευμένων μελετητών στα χρόνια του ιδρύματος.
Το Network έχει στόχο να προωθήσει και να κατευθύνει την επιστημονική έρευνα σε κυρίαρχες θεματικές και δραστηριότητες του ιδρύματος: Υπανάπτυξη, περιθωριοποίηση, φτώχεια, μεταναστευτικά ρεύματα, πολιτικά δικαιώματα, καθώς επίσης να προωθεί συναντήσεις ανταλλαγής και διάδοσης των μελετών και των ώριμων εμπειριών ανάμεσα στα μέλη του, προς όφελος της επιστημονικής κοινότητας και των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτής της επετείου διοργανώνεται επίσης από το ίδρυμα Roberto Franceschi μια τετράμηνη έκθεση στο Μιλάνο από τις 23 Ιανουαρίου ως τις 31 Μαΐου 2013 με θέμα: «1966–1976, Μιλάνο, τα χρόνια της μεγάλης ελπίδας. Καλλιτέχνες, φοιτητές, εργάτες ανάμεσα στο καθήκον και την ουτοπία».
Η παραπάνω έκθεση θα εγκαινιαστεί και θα λειτουργήσει μέσα στους ευρύτατους
χώρους του Οικονομικού Πανεπιστημίου του Μιλάνου «Bocconi», στο πανεπιστήμιο όπου φοιτούσε ο Roberto Franceschi όταν στα 20 χρόνια του δολοφονήθηκε από αστυνομικούς, πυροβολημένος στο κεφάλι, την ημέρα της προγραμματισμένης συνέλευσης μέσα στο πανεπιστήμιο, συνέλευση η οποία, παρ’ ότι είχε παρθεί η σχετική άδεια, δεν επιτράπηκε να πραγματοποιηθεί. Δεν θα ήταν η πρώτη φορά που θα συμμετείχαν σ’ αυτήν και εργάτες και εκείνη την αποφράδα μέρα του Γενάρη 1973 έπεφτε νεκρός ο Ρομπέρτο και τραυματιζόταν σοβαρά στην πλάτη ο νεαρός εργάτης Ρομπέρτο Πιατσεντίνι, που ήταν δίπλα του.
Σήμερα και πάλι η Ιταλία, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία, όλες οι χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο, βρίσκονται σε μια αναταραχή. Και πρωτοβουλίες τέτοιες όπως του ιδρύματος Franceschi φωτίζουν το παρόν, μνημονεύοντας το παρελθόν, και οραματίζονται ένα καλύτερο αύριο.