ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ (Γ’ Μέρος)

Προλεταριακή Σημαία φ. 275, 18-6-1994

του Δ. Μάνου

Εθνική συνείδηση στα Βαλκάνια.

Πώς τίθεται το εθνικό ζήτημα σήμερα

Συνήθως οι κυρίαρχες αντιδραστικές δυνάμεις που πρωταγωνιστούν στην αναμόχλευση των εθνικών ζητημάτων στην περιοχή μας και ευρύτερα (Ευρώπη - πρώην ΕΣΣΔ) μπερδεύουν σκόπιμα δύο πράγματα: την ιστορία με τη σημερινή πολιτική. Με άλλα λόγια, προσπαθούν να διαμορφώσουν πολιτική για το σήμερα με βάση την ιστορία και μάλιστα την ιστορία όχι μόνο του αιώνα μας αλλά και πιο πριν.

Έτσι, οι πολιτικές θέσεις των διαφόρων εθνικιστικών, φιλοϊμπεριαλιστικών δυνάμεων μετατρέπονται σε θέσεις ιστορικής επανόρθωσης.

Το πόσο αντιδραστικό και τραγικό είναι το παραπάνω φαίνεται στις εξελίξεις της Γιουγκοσλαβίας, στις περιφερειακές δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ κ.λπ. Όπως όμως η πολιτική τανίζεται για ν’ ανταποκριθεί στις ανάγκες των διαφόρων ιστορικών επανορθώσεων, έτσι και το κοίταγμα της ιστορίας τανίζεται και πετσοκόβεται για ν’ ανταποκριθεί στους στόχους των διαφόρων αντιδραστικών. Τα διάφορα ιστορικά και εθνολογικά στοιχεία απομονώνονται, αμβλύνονται ή μεγαλοποιούνται κατά το δοκούν.

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ (Β’ Μέρος)

Προλεταριακή Σημαία φ. 273, 21-5-1994
του Δ. Μάνου

  

Το μέτρο κάθε εποχής

Παρισινή κομμούνα -Πολιτική συζήτηση στο
βουλεβάρτο της Μονμάρτης 

Ως γνωστό, δεν μπορούμε να κρίνουμε κάθε εποχή από την εικόνα που έχει για τον εαυτό της ή τουλάχιστον μόνο απ’ αυτήν. Η σύγκριση των εποχών, η παρακολούθηση, το πώς τίθενται μέσα στην ιστορική εξέλιξη τα διάφορα ζητήματα και πώς επιλύονται ή δεν επιλύονται, είναι ασφαλέστερος οδηγός. Το αντίθετο οδηγεί σε σφάλματα και παρανοήσεις.

Αλλά και αντίστροφα, η κρίση και η κριτική μιας εποχής με τα δεδομένα μιας άλλης, προγενέστερης ή μεταγενέστερης (συνήθως συμβαίνει το δεύτερο), δημιουργεί επίσης προβλήματα.

Το να βρει κάποιος τη διαλεκτική «χρυσή τομή» ανάμεσα σ’ αυτές τις δυο υπερβολές δεν είναι εύκολο. Ειδικά όταν η παραποίηση, η αποσιώπηση, ο αποπροσανατολισμός δεν αποτελούν μόνο αδυναμίες που εμφανίζονται  από λειψή κατανόηση των πραγμάτων αλλά είναι επιλεγμένα ιδεολογικά όπλα για να αμαυρώσουν, να συντρίψουν και να εκμηδενίσουν την αντίπαλη ιδεολογία.

ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ (Α’ Μέρος)

Προλεταριακή Σημαία φ. 272, 7-5-1994
του Δ. Μάνου

  

Απαγχονισμένοι κολίγοι, Βασιλεία 1635

Η αναζωπύρωση των πάσης φύσεως εθνικισμών έχει κάνει επίκαιρα όλα τα ζητήματα που συνδέονται με την εθνική συνείδηση, τη γέννηση των εθνών, τα εθνικά δικαιώματα, τις εθνικές διεκδικήσεις κ.λπ. Θα περίμενε κανείς πως η ιστορικοπολιτική εξέλιξη θα έκανε την προσέγγιση των ζητημάτων αυτών λιγότερο ομιχλώδη και θα απλοποιούσε τα πράγματα. 

Η αντιδραστική όμως πορεία των εξελίξεων και οι αρνητικοί συσχετισμοί για τους λαούς, η ένταση της πολεμοκαπηλείας, το τεράστιο κενό που αφήνει η διάλυση του κομμουνιστικού κινήματος, δυστυχώς, σπρώχνουν τα πράγματα προς τον αποπροσανατολισμό και την …ομίχλη. 

Όπως πριν μερικές δεκαετίες, έτσι και σήμερα, η τοποθέτηση από τη σκοπιά της κομμουνιστικής προοπτικής πρέπει αν λάβει υπόψη της αρκετές λεπτές πτυχές, σκόπιμες παρεξηγήσεις και αποπροσανατολισμούς. Έχει ακόμα να αντιμετωπίσει την άγνοια, τη σύγχυση μέχρι και την προκατάληψη.

Απέναντι σ’ όλα τα παραπάνω είναι αναγκαίο όσο ποτέ ένα μεγάλο, ισχυρό και σωστά επιχειρηματολογημένο ιδεολογικό μέτωπο.

Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα μέσα από τις αφίσες του (ΚΙΝΑ)

Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα μέσα από τις αφίσες του (ΕΑΜ - ΕΛΑΣ -ΕΠΟΝ)

Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα μέσα από τις αφίσες του (ΕΣΣΔ 5)

Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα μέσα από τις αφίσες του (ΕΣΣΔ 4)

Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα μέσα από τις αφίσες του (ΕΣΣΔ 3)

Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα μέσα από τις αφίσες του (ΕΣΣΔ 2)

Το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα μέσα από τις αφίσες του (ΕΣΣΔ 1)

40 χρόνια Αναγέννηση. Η έκδοση της « Αναγέννησης » τον Οκτώβρη του 1964 στο φως των διεθνών εξελίξεων και της αντιπαράθεσης στο κομμουνιστικό κίνημα.

Προλεταριακή Σημαία φ. 512, 30/10/2004

Η κατάσταση στον κόσμο στα μέσα της δεκαετίας του ΄60.

Η δεκαετία του 60 σημαδεύεται από κοσμοϊστορικής σημασίας γεγονότα και εξελίξεις που προσδιόρισαν, σε σημαντικό βαθμό , την εικόνα του σύγχρονου κόσμου.

Η πάλη των λαών ενάντια στην αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό συγκλονίζουν από άκρη σε άκρη τις «ζώνες των θυελλών» του πλανήτη (Ν. Αμερική, Ασία, Αφρική). Την «αυλαία» σηκώνει η Κουβανέζικη επανάσταση τον Δεκέμβρη του ’59 και στον δρόμο της επαναστατικής απελευθερωτικής πάλης μπαίνουν χιλιάδες και εκατομμύρια, με αποτέλεσμα πάνω από 40 χώρες να κατακτήσουν την εθνική τους ανεξαρτησία. Οι λαοί στο Νότιο Βιετνάμ, το Κονγκό, τη Βενεζουέλα είναι στη πρώτη γραμμή της πάλης ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και τους ντόπιους αντιδραστικούς λακέδες του. Η απελευθερωτική πάλη των λαών στριμώχνει τους ιμπεριαλιστές και κύρια τους Αμερικάνους, ενώ ταυτόχρονα δίνει μεγάλη αισιοδοξία σε όλους τους λαούς ότι είναι δυνατόν να νικηθεί ο ιμπεριαλισμός όσο δυνατός και πανίσχυρος και αν εμφανίζεται. Οι νίκες των επαναστατικών δυνάμεων παντού στον κόσμο είναι πραγματικά στην ημερήσια διάταξη, με μεγάλες θυσίες, ποτάμια δακρύων και αίματος οι λαοί στον κόσμο διεκδικούν και κερδίζουν τη λευτεριά τους με το όπλο στο χέρι. Αυτή είναι μία κυρίαρχη εξέλιξη στον κόσμο και παρά τις προσπάθειες των ιμπεριαλιστών να τη συντρίψουν με την βία και τους ωμούς εκβιασμούς για ένα θερμοπυρηνικό πόλεμο, αυτή όχι μόνο συνεχίζει αλλά δυναμώνει ακόμα περισσότερο. 

40 χρόνια Αναγέννηση. Οι «Ιστορικές Εκδόσεις»

 Προλεταριακή Σημαία φ. 512, 30/10/2004

Πριν την έκδοση της «Αναγέννησης», οι «Ιστορικές Εκδόσεις», πραγματοποιούν ένα κύκλο εκδόσεων αρκετών έργων του Μάο και πρωτοπαρουσιάζουν στην Ελλάδα τις θέσεις του ΚΚ Κίνας. Στο διάστημα αυτό, αλλά και μετά τον Οκτώβρη του 1964, γίνεται μια πλούσια μεταφραστική δουλειά. Στην εκδοτική αυτή προσπάθεια, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, η «Ιστορία της σύγχρονης Κινεζικής Επανάστασης», ο τέταρτος τόμος από την εκλογή των έργων του Μάο, σημαντικά φιλοσοφικά και πολιτικά κείμενα του ηγέτη του ΚΚ Κίνας, άρθρα από την «Λαϊκή Ημερησία» και την «Κόκκινη Σημαία», κείμενα της Βιετναμέζικης επανάστασης καθώς και τα υλικά της αντιπαράθεσης του ΚΚ Κίνας με το ΚΚΣΕ. Ιστορικά κείμενα όπως ο «Παρατεταμένος Πόλεμος», η «Εκλογή Στρατιωτικών Εργων», «Για την Πράξη», «Για τις αντιθέσεις» και η «Ανάλυση των τάξεων της Κινεζικής κοινωνίας», γίνονται γνωστά σε ένα ευρύ κοινό στις τάξεις της Ελληνικής Αριστεράς.

40 χρόνια Αναγέννηση. Οι διαγραφές

 Προλεταριακή Σημαία φ. 512, 30/10/2004

Πολύ πριν την έκδοση της "Αναγέννησης" η ηγεσία της ΕΔΑ και του ΚΚΕ, είχε ξεκινήσει το κυνηγητό των διαφωνούντων με ιδιαίτερη προτίμηση στους απολυμένους από τον Αι-Στράτη. Οσοι ήταν μέσα στις οργανώσεις της ΕΔΑ, έπαιρναν συνεχώς μεταθέσεις, τους άλλαζαν πόστα και υπευθυνότητες ή τους είχαν σε "καραντίνα". Αλλοι περίμεναν στον "προθάλαμο" για πολύ καιρό, αφού συνέχιζαν να αρνούνται να αποκηρύξουν την στάση εναντίωσης στην 6η Ολομέλεια και το 20ο Συνέδριο. Οταν ξέσπασε η ανοικτή αντιπαράθεση στα πλαίσια των προσυνεδριακών διαδικασιών του συνεδρίου της ΕΔΑ, στις οργανώσεις της Αθήνας και του Πειραιά, ξεκίνησε η ανοικτή καταδίωξη. 

40 χρόνια Αναγέννηση. Ο Αι-Στράτης

Προλεταριακή Σημαία φ. 512, 30/10/2004

Δεν είναι υπερβολή η διαπίστωση πως ο Αι-Στράτης ταυτίστηκε σε σημαντικό βαθμό με την αντι-ρεβιζιονιστική αντίσταση των ελλήνων κομμουνιστών και το ρεύμα που επιχείρησε να εκφράσει και να ενισχύσει η "Αναγέννηση". Η συντριπτική πλειοψηφία των συντακτών, των οπαδών και των φίλων της "Αναγέννησης", από τις παλιότερες γενιές των κομμουνιστών, ήταν πρώην εξόριστοι στον Αι-Στράτη.

Ο Αι-Στράτης, τόπος εξορίας από την μεταξική περίοδο, λειτούργησε και πάλι στα χρόνια του εμφυλίου. Μετά το κλείσιμο όμως της Μακρονήσου, μετατράπηκε σε βασικό και μαζικό τόπο εξορίας για όλη τη δεκαετία του ’50. Εκεί μεταφέρθηκαν και αρκετοί Μακρονησιώτες. Ο Αι-Στράτης έκλεισε το καλοκαίρι του 1962, με την απόλυση των τελευταίων εκατοντάδων αμετανόητων κομμουνιστών.

40 χρόνια Αναγέννηση. Η ...ισχυρή μνήμη ..του Συγκροτήματος

 Προλεταριακή Σημαία φ. 512, 30/10/2004

Ολοκληρωνόταν το γράψιμο αυτού του αφιερώματος, όταν ένα γεγονός μας υπενθύμισε ότι η αντίπαλη πλευρά διαθέτει -δεν είχαμε ποτέ άλλωστε αμφιβολίες γι' αυτό- ισχυρή μνήμη.

Στην νεκρολογία που δημοσίευσε το "Βήμα" στις 17/10/2004, για τον Σπύρο Λιναρδάτο, ο Ν. Νικολάου, (έγκριτος ...και μη εξαιρετέος) που την υπογράφει, επέλεξε να αναφερθεί στον Αι-Στράτη. "Πήγαμε -γράφει ο Νικολάου- μαζί στον Αι Στράτη ως πολιτικοί εξόριστοι το 1956 και το στρατόπεδο έβραζε τότε από την ενδοκομματική διαμάχη που είχε ξεσπάσει ως αποτέλεσμα της ωμής παρέμβασης του ΚΚΣΕ στην 6η Ολομέλεια του KKE και την κατάργηση της εκλεγμένης ηγεσίας υπό τον Νίκο Ζαχαριάδη. Οπως ήταν φυσικό, οι νεολαίοι του Αι Στράτη ήταν όλοι σχεδόν εναντίον της ξένης παρέμβασης, και αυτό ήταν σε έναν μεγάλο βαθμό επικίνδυνο, γιατί μπορούσε να σπρώξει το μέλλον του κινήματος στην αγκαλιά του δογματισμού και της αυταρχικής καθοδήγησης του κόμματος.

40 χρόνια Αναγέννηση. Η ταυτότητα...

 Προλεταριακή Σημαία φ. 512, 30/10/2004

Η ”Αναγέννηση”, σαν μηνιαία πολιτική επιθεώρηση, κυκλοφόρησε τον Οκτώβρη του 1964, σε μέγεθος 27,5x21 εκατοστά και το πρώτο τεύχος είχε 95 σελίδες. Ορισμένα τεύχη είχαν διπλή αρίθμηση και συνολικά κυκλοφόρησαν 19 τεύχη για μια περίοδο περίπου δυόμισι χρόνων. Τυπωνόταν στο τυπογραφείο του Ροδάκη. Σε όλο αυτό το διάστημα έκδοτης ήταν ο Ισαάκ Ιορδανίδης και υπεύθυνος σύνταξης ο Γιάννης Χοντζέας.

40 χρόνια Αναγέννηση. Η "Αναγέννηση" και το ελληνικό αριστερό κίνημα

 Προλεταριακή Σημαία φ. 512, 30/10/2004

Σε μια από τις πιο ταραγμένες στιγμές της μετεμφυλιακής Ελλάδας, αποφασίζεται η έκδοση της "Αναγέννησης". Στις αρχές του 1964, η Ενωση Κέντρου, υπό τον Γ. Παπανδρέου, κερδίζει μεγάλη πλειοψηφία στη Βουλή και σχηματίζει κυβέρνηση. Η πολιτική σύγκρουση, όμως, ανάμεσα στα διάφορα αστικά κέντρα ισχύος κάτω από την επιρροή του ξένου παράγοντα, θα συνεχιστεί με αποκορύφωμα το βασιλικό πραξικόπημα του 1965. Θα ακολουθήσει μια περίοδος βραχύβιων κυβερνήσεων της δεξιάς, ενώ στο παρασκήνιο ετοιμάζεται η επιβολή του στρατιωτικού πραξικοπήματος. Τον Απρίλη του 1967 θα προλάβουν οι συνταγματάρχες του ΙΔΕΑ και του Αμερικανικού παράγοντα να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.

Αρης Βελουχιώτης. Σύμβολο του Αγώνα για την Ανεξαρτησία και την Λαοκρατία.

Προλεταριακή Σημαία φ. 525, 4-6-2005

Εκατό χρόνια από τη γέννηση του και εξήντα από τον άδικο σκοτωμό του, συμπληρώνονται φέτος. Ο λόγος για τον Αρη Βελουχιώτη , κατά κόσμο Θανάση Κλάρα που στα χρόνια της παρανομίας της δεκαετίας του Τριάντα είχε το κομματικό ψευδώνυμο-προσωνύμιο «Μιζέριας». Το τελευταίο του δόθηκε μιας και ο νεαρός Κλάρας μιλούσε ασταμάτητα για την φτώχεια και την εξαθλίωση των χωρικών της Ρούμελης, του κάμπου του Δομοκού και της Λαμίας και των εργατών και προσφύγων στις φτωχογειτονιές της Αθήνας.

Εχουν γραφτεί πολλά και διάφορα για τον Αρη. Τη δράση του, τη συμβολή του στην εποποιία της Αντίστασης, την προσωπικότητα του, τις δυνατότητες και τα προτερήματα του, τις αδυναμίες του, την άνοδο και την πτώση, τη σύγκρουση με την ηγεσία του κόμματος, το τραγικό τέλος του. Και θα γραφτούν και άλλα στο μέλλον, γιατί έτσι συνήθως συμβαίνει για σημαντικούς ανθρώπους και ιστορικές φυσιογνωμίες. Συμβαίνει επίσης να γράφονται πολλά για να εξυπηρετήσουν ιδιοτελείς σκοπούς, να παραχαράξουν και να προσαρμόσουν την πραγματική ιστορία σε σύγχρονες ανάγκες ή να δικαιολογήσουν ατομικές ή συλλογικές μετέπειτα επιλογές. Οχι μόνο δεν ξέφυγε από αυτόν τον κανόνα ο Αρης αλλά και αποτελεί παράδειγμα ιστορικής κακοποίησης.

1910-2010. Κατακτήσεις ενός αιώνα γκρεμίζονται. Οι ταξικές συγκρούσεις θα κρίνουν το αποτέλεσμα!

Προλεταριακή Σημαία φ.642, 29/05/2010

Ενας αιώνας πέρασε από την πρώτη εργατική νομοθεσία του 1910 που κατοχύρωνε ορισμένα δικαιώματα των εργατών και, σήμερα, το 2010, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ γκρεμίζει τις βασικές καταχτήσεις της εργατικής τάξης. Στόχος της κυβέρνησης, να μην αφήσει τίποτα όρθιο που να θυμίζει δικαιώματα και καταχτήσεις. 

Οι εβδομάδες και οι μέρες που ζούμε είναι αποκαλυπτικές και δείχνουν τις διαθέσεις του μεγάλου κεφαλαίου, ξένου και ντόπιου, και της κυβέρνησης να τελειώνουν οριστικά με τις καταχτήσεις των εργαζόμενων, αφού θεωρούνται από το σύστημα και το πολιτικό προσωπικό του εμπόδια για την «οικονομική ανάπτυξη της χώρας, την παραμονή στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη». Θεωρούνται από τις παραπάνω δυνάμεις οι εργαζόμενοι υπεύθυνοι για τα χρέη και τα ελλείμματα. Υπεύθυνοι γιατί, όπως υποστηρίζουν, οι εργαζόμενες μάζες κατανάλωναν περισσότερα από όσα παρήγαγαν. Φταίνε και οι πολιτικοί και όλες οι κυβερνήσεις, μας λένε καθημερινά, γιατί υπέκυπταν στις πιέσεις των συνδικαλιστών που απαιτούσαν παράλογα αιτήματα για τους εργαζόμενους. Να, λοιπόν, εκεί που μας χρωστούσαν μας πήραν και το γάιδαρο.