Η μετασεισμική ακολουθία να γίνει... αγωνιστική!

του Κώστα Βλαχόπουλου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 1999 λίγες εβδομάδες μετά το μεγάλο σεισμό της Αθήνας (7 Σεπτέμβρη 1999) που άφησε πίσω του περίπου 150 νεκρούς και τεράστιες καταστροφές.

Όταν οι "αρχαίοι ημών πρόγονοι" ένιωσαν τη γη να τρέμει κάτω από τα πόδια τους, σκέφτηκαν -τι άλλο- να επινοήσουν μια νέα θεότητα στην οποία να αποδώσουν το φαινόμενο. Και... εγένετο Εγκέλαδος! Ο μικρόσωμος θεός δεύτερης κατηγορίας που ζούσε κάτω από τη γη και όποτε εκνευριζόταν την ταρακουνούσε για να... εκτονωθεί.

Σήμερα, αρκετούς αιώνες μετά, η εξήγηση αυτή του φαινομένου του σεισμού φαίνεται ανόητη. Κι όμως, τα όσα ζήσαμε μετά τα 5,9 ρίχτερ της 7ης Σεπτέμβρη στην Αθήνα, τα όσα ακούσαμε με περισσή σοβαρότητα από τα πιο αρμόδια και επίσημα χείλη δεν απέχουν πολύ από αυτήν. Πολύ περισσότερο, το μεγάλο λαϊκό πρόβλημα που δημιούργησε ο σεισμός θέτει ξανά την αναγκαιότητα της διεκδίκησης από τη μεριά του λαού όλων αυτών που το σύστημα της εκμετάλλευσης του στερεί.

Το "κακό" φυσικό φαινόμενο

"Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τους σεισμούς, πρέπει να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας". Μόνιμη επωδός των κυβερνητικών ανακοινώσεων όλο αυτό το διάστημα. Με λίγα λόγια, τι να κάνουμε, δεν μπορούμε να καταργήσουμε τους σεισμούς, δεν μπορούμε να τους αποφύγουμε, ζούμε και σε σεισμογενή περιοχή, υπομονή... κι "έχει ο θεός", όπως πάντα!

Αν το θέμα είναι η ύπαρξη ή όχι των φυσικών φαινομένων, τότε μάλλον είναι περιττή η επιχειρηματολογία των κρατούντων. Η αντίθεση του ανθρώπου με τη φύση είναι ίσως άλυτη, ίσως θα υπάρχει πάντα, γιατί εκφράζει την πάλη της ανθρωπότητας να επιβιώσει μέσα στο φυσικό περιβάλλον που έχει τους νόμους και τους κανόνες του και μάλιστα είναι και πολύ αυστηρό στην εφαρμογή τους.

Βέβαια, το να αντιμετωπίζουμε την ανθρωπότητα σαν ένα ενιαίο σύνολο απέναντι στη φύση είναι εντελώς αναντίστοιχο με τη σημερινή κοινωνική, πολιτική και ιστορική φάση της. Το ερώτημα δεν είναι αν ο άνθρωπος, ο πολιτισμός του και η τεχνολογία του μπορούν να αντιμετωπίσουν τη φύση και μέχρι ποιο σημείο, αλλά το πού χρησιμοποιούνται όλα αυτά, από ποιους και για ποια συμφέροντα. Όσο η ανθρωπότητα είναι χωρισμένη σε τάξεις τόσο η πάλη της με τη φύση θα αντικατοπτρίζει τα συμφέροντα της τάξης που έχει την εξουσία.

Έτσι, στην προκειμένη περίπτωση, αυτό που προσπάθησε να κάνει η άρχουσα τάξη, το κράτος της και η κυβέρνησή της στη χώρα μας ήταν να "ξορκίσει" το κακό, να πείσει για το αναπόφευκτο των καταστροφών και να αποτινάξει από πάνω της τις τεράστιες ευθύνες που έχει για τις ζωές που χάθηκαν και για τους κόπους μιας ζωής χιλιάδων εργαζόμενων, που γκρεμίστηκαν σε μια στιγμή.

Είναι χαρακτηριστική η παρέμβαση της εκκλησίας, η οποία, φυσικά, απέδωσε τα όσα έγιναν στη "θεϊκή βούληση", φροντίζοντας να τονίσει ότι ο θεός κάνει κουμάντο και αυτό δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνάμε. Μάλιστα αντίστοιχη ήταν η τοποθέτηση των μουσουλμάνων θρησκευτικών ηγετών στην Τουρκία που θεώρησαν ότι ο Αλλάχ τιμώρησε την Τουρκία επειδή έχει παρεκκλίνει από το δρόμο του! Μήπως, τελικά, η θεωρία των αρχαίων για τον Εγκέλαδο είναι πιο πειστική απ' όλα αυτά;

Το θέμα που τίθεται δεν είναι το αν θα υπάρχουν ή όχι σεισμοί, αλλά το αν αυτοί θα μεταφράζονται σε καταστροφές. Όπως και το θέμα δεν είναι αν θα υπάρχουν βροχές, αλλά το αν αυτές θα προκαλούν πλημμύρες. Ο σεισμός είναι φυσικό φαινόμενο και θα υπάρχει πάντα. Οι καταστροφές είναι... καπιταλιστικό φαινόμενο και πρέπει και μπορούν να πάψουν να υπάρχουν μαζί με το σύστημα που τις γέννησε.

Σεισμολογία. Η κρατικοδίαιτη επιστήμη

Η επιστημονική απάντηση στην -απλή ομολογουμένως!- θεωρία του Εγκέλαδου είναι η σεισμολογία. Οι "σοφοί" σεισμολόγοι έγιναν για άλλη μια φορά διάσημοι, όταν το σύνολο των ΜΜΕ και του Τύπου τους απευθύνθηκε ζητώντας τους να καθησυχάσουν τον κόσμο με τις εκτιμήσεις τους. Κι εκείνοι ανταποκρίθηκαν με μεγάλη συνέπεια, τόση, που εύλογα αναρωτιέται κανείς γιατί τέτοια συμφωνία ανάμεσα σ' αυτούς και τις επίσημες κρατικές θέσεις.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι σεισμολόγοι είναι ότι κινούνται σε ένα πεδίο που βρίσκεται έξω από τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό και τους νόμους της αγοράς. Με την έννοια ότι δεν έχουν τις σχέσεις που θα ήθελαν με το ιδιωτικό κεφάλαιο όπως έχουν άλλοι "σοφοί", γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι και λοιποί. Η μόνη τους σχεδόν οικονομική στήριξη είναι οι κρατικές επιχορηγήσεις. Επομένως, φροντίζουν να πηγαίνουν πάντα με τα νερά του κράτους και να υλοποιούν τις βασικές πολιτικές του κατευθύνσεις επενδύοντας τες με το "επιστημονικό" τους κύρος.

Καμιά απορία, λοιπόν, για τη στάση τους μετά το σεισμό. Το "μην ανησυχείτε, το κακό πέρασε" ήταν το βασικό τους τροπάρι, ακριβώς όπως και της κυβέρνησης. Το δικαιολογημένο φόβο του κόσμου για το αν θα γίνει νέος σεισμός τον αντιμετώπισαν με την αγαπημένη τους... ατάκα: "Η μετασεισμικη ακολουθία εξελίσσεται κανονικά". (Και μετά κατηγορούνται άλλοι για ξύλινη γλώσσα!) Μας διαβεβαίωσαν, δε, ότι καμιά σχέση δεν έχει ο σεισμός στην Τουρκία με το σεισμό στην Αθήνα και ότι δεν πρόκειται ο τελευταίος να διεγείρει άλλα ρήγματα στην περιοχή. Λίγο ακόμα, και θα μας έλεγαν ότι δεν έγινε καν σεισμός!

Δεν σκοπεύουμε, βέβαια, να παραστήσουμε τους ειδικούς, όμως δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε την πολιτική ουσία όλων αυτών, ότι το κράτος θέλησε όχι μόνο να αποφύγει τις ευθύνες του αλλά και να χειραγωγήσει τον κόσμο, να τον κάνει ανήμπορο να αντιδράσει, να εκφράσει την οργή και την αγανάκτησή του. Και σε αυτό οι σεισμολόγοι βοήθησαν όσο μπορούσαν. Άλλωστε είναι καλύτερο ο λαός να κρέμεται από τα χείλη των "ειδικών" από το να διεκδικεί.

Πολλή συζήτηση έγινε, επίσης, σχετικά με το αν μπορούν ή όχι να προβλέπονται οι σεισμοί. Εδώ οι κόντρες μεταξύ των "σοφών" εντάθηκαν, προφανώς γιατί πολλοί αμφισβητούσαν τη μοιρασιά των επιχορηγήσεων. Η "ανταρσία" της ομάδας ΒΑΝ συγκέντρωσε όλα τα πυρά και φαίνεται πως έχασε τη μάχη σε αυτή τη φάση. Και πάλι δεν θα εκφράσουμε την... επιστημονική άποψη που... δεν έχουμε (!) αλλά θα τονίσουμε πως και το θέμα, της πρόβλεψης των σεισμών είναι πολιτικό.

Το επιχείρημα που ακούγεται είναι ότι η ανακοίνωση μιας πρόβλεψης σεισμού θα δημιουργήσει πανικό και εφόσον δεν είναι και σίγουρη είναι καλύτερο να μη γίνεται. Αυτό, μάλιστα, δεν αφορά μόνο τις προβλέψεις του ΒΑΝ αλλά και τις "επίσημες", δηλαδή αυτές που βγαίνουν μετά από ένα σεισμό και προσπαθούν να εκτιμήσουν τους μετασεισμούς στην ίδια περιοχή ή σε γειτονικές. Ένα γεγονός που επιμελώς αποκρύφτηκε όλες αυτές τις μέρες είναι ότι το 1978 μετά από ένα σεισμ΄΄ο 5,2 ρίχτερ στη Θεσσαλονίκη ο «έγκριτος» καθηγητής Παπαζάχος επέμενε, όπως έκανε και τώρα, πως αυτός ήταν ο κύριος σεισμός και δεν θα υπάρξει μεγαλύτερος. Τρεις μέρες μετά, ο σεισμός των 6,5 ρίχτερ συντάραξε την πόλη. Τον «έγκριτο» τον πέρασαν γενεές δεκατέσσερις και χρειάστηκε να περάσουν είκοσι χρόνια για να ανακτήσει το χαμένο του κύρος...

Η ουσία του πράγματος είναι διαφορετική. Το κράτος και η πολιτική ηγεσία ούτε θέλουν  ούτε μπορούν να ανακοινώσουν μια τέτοια πρόβλεψη. Ο λόγος δεν έιναι ο πανικός αλλά το ότι ο κόσμος δεν τους έχει εμπιστοσύνη, όπως πολλές φορές έχει αποδείξει. Μια πολιτική ηγεσία που έχει την εμπιστοσύνη του κόσμου μπορεί να τον κατευθύνει και να τον προστατέψει από ένα σεισμό. το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και οι παρατρεχάμενοί τους όμως, πραγματικά μόνο πανικό μπορούν να δημιουργήσουν. Άλλωστε τι να βγουν να πουν; Ότι μας έχουν φτιάξει μια τερατούπολη γεμάτη από κτίρια που με το πρώτο κούνημα μπορεί να πέσουν και να μας πλακώσουν;

Πάντως, αν ο καθησυχασμός ήταν η μια πλευρά της κρατικής προπαγάνδας, οι φήμες που κυκλοφόρησαν για νέο σεισμό ήταν μάλλον ή άλλη. Σε μια στιγμή που ο κόσμος στις σκηνές άρχισε να δείχνει ότι θέλει και μπορεί να διεκδικήσει, το αντίδοτο ήταν τα "αόρατα κέντρα" που προέβλεπαν νέο σεισμό. Η κυβέρνηση, φυσικά, τα αντέκρουσε, όμως σίγουρα τη βολεύει ο κόσμος να είναι φοβισμένος παρά οργισμένος.

Οι χάρτινοι πύργοι των καπιταλιστικών μητροπόλεων

Η άλλη "επιστημονική" πλευρά του ζητήματος είναι αυτή των μηχανικών. Και εδώ το ερώτημα δεν είναι αν υπάρχουν σωστοί κανονισμοί ή αν εφαρμόζονται σωστά ή αν κάποιοι ασύδοτοι εργολάβοι κλέβουν στα υλικά. Όλα αυτά είναι σταχτή στα μάτια του κόσμου που αναζήτα τους υπεύθυνους.

Πρώτα πρώτα, ο καπιταλισμός είναι σύμφυτος με την υπερσυγκέντρωση πληθυσμού και δραστηριοτήτων στα αστικά κέντρα που μετατρέπονται έτσι στις τερατώδεις τσιμεντουπόλεις που όλοι γνωρίζουμε, ενώ ταυτόχρονα οι επαρχίες ερημώνουν. Αυτό είναι από μόνο του το πιο σοβαρό πρόβλημα. Γιατί όση τεχνολογία κι αν επιστρατευθεί, δεν μπορεί, για παράδειγμα, στο λεκανοπέδιο της Αττικής να ζουν με ανθρώπινες συνθήκες και με ασφάλεια πέντε εκατομμύρια άνθρωποι.

Από την άλλη, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι υπάρχει αντισεισμική τεχνολογία η οποία μπορεί να αντιμετωπίσει ακόμα και πολύ μεγάλους σεισμούς. Το θέμα είναι το αν και που χρησιμοποιείται. Το θέμα είναι πως μπορεί ο καπιταλισμός να ξέρει πώς να φτιάχνει ασφαλή κτίρια αλλά δεν μπορεί να εξασφαλίσει ασφαλή στέγη για τις πλατιές λαϊκές μάζες.

Στο ερώτημα "ποιος φταίει" η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από το κράτος και το σύστημα. Η κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να ρίξει τις ευθύνες σε ορισμένους "κακούς" εργολάβους ή μηχανικούς που δεν εφάρμοσαν το νόμο με σκοπό να κερδίσουν κάτι παραπάνω. Ακόμα και σε αυτό το επίπεδο όμως δεν έχει κάνει τίποτα. Ακόμα περιμένουμε την "τιμωρία των υπευθύνων" που με τόσο στόμφο ανακοινώθηκε μετά τους σεισμούς της Καλαμάτας, του Αιγίου, της Κοζάνης.

Στην πιο ακραία της μορφή, ή κρατική υποκρισία και δημαγωγία θεωρεί υπεύθυνο τον κόσμο που πάει και χτίζει αυθαίρετα όπου βρει. Λες και ο φτωχός λαός του Μενιδίου, ή των Άνω Λιοσίων φταίει που τον ανάγκασαν να χτίσει αυτά τα σπίτια που έπεσαν. Λες και τελικά δεν τα διπλοπλήρωσε όταν χρειάστηκε να τα "νομιμοποιήσει" για να βάλει ρεύμα, νερό, τηλέφωνο... Αλλά κι αν είναι έτσι, τότε γιατί το ίδιο το κράτος βάζει σωρηδόν αυθαίρετα στο σχέδιο πόλης και κυρίως πριν τις εκλογές; Ή, τι γίνεται με τις εργατικές κατοικίες που το ίδιο έχτισε, μήπως κι αυτές είναι αυθαίρετες; Για να μη μιλήσουμε για τα σχολεία και τα κτίρια των ΑΕΙ και ΤΕΙ που... εν μέσω μεταρρύθμισης έπαθαν τέτοιες ζημιές που έκαναν σκόνη τη "σύγχρονη παιδεία ευρωπαϊκών προδιαγραφών" του Αρσένη!

Η αναζήτηση των υπευθύνων μπορεί να είναι μια ενδιαφέρουσα αστυνομική ιστορία, αλλά δεν βγάζει πουθενά. Έτσι κι αλλιώς εμπλέκονται τόσα μέρη (μηχανικοί, εργολάβοι, πολεοδομία κ.λπ.) που ακόμα κι έτσι καταλήγει κανείς στο ίδιο συμπέρασμα: Ένοχο για τις καταστροφές είναι το σύστημα.

Μετά την καταστροφή

Με τον πιο χυδαίο τρόπο η κρατική προπαγάνδα αγωνίστηκε να πείσει για την "άμεση και αποτελεσματική κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού" μετά το σεισμό. Το ΠΑΣΟΚ, μάλιστα, είχε την τύχη να απολαμβάνει μια "εθνική ομοψυχία" πρωτοφανή για τέτοιες περιπτώσεις. Η ΝΔ τόνιζε από την αρχή πως προέχουν οι ανθρώπινες ζωές και πως "για τις ευθύνες θα μιλήσουμε αργότερα". Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν το ΔΗΚΚΙ, ο Συνασπισμός, αλλά και ο Χριστόδουλος. Ακόμα και το "Κ"ΚΕ συμπέρανε από τις περιοδείες των στελεχών του πως "το κράτος ήταν παρόν"!

Πολύ μεγάλο βάρος δόθηκε στις προσπάθειες διάσωσης των εγκλωβισμένων τις πρώτες μέρες. Επί τρία εικοσιτετράωρα ΟΛΑ τα κανάλια μετέδιδαν ασταμάτητα τις εικόνες από τη Ρικομέξ, το Φουρλή, τις πολυκατοικίες στη Μεταμόρφωση και τη Φιλαδέλφεια. Και οι "ήρωες της ΕΜΑΚ" προβλήθηκαν όσο γινόταν περισσότερο.

Όλα αυτά είχαν βέβαια συγκεκριμένους στόχους. Για τρεις μέρες ο ελληνικός λαός δεν είχε ενημερωθεί καν για τους δεκάδες χιλιάδες άστεγους και εξαθλιωμένους κατοίκους  της δυτικής Αθήνας, για την ανικανότητα του κράτους να βρει σκηνές, να εξασφαλίσει φαγητό και στοιχειώδεις συνθήκες υγιεινής. Ούτε ήξερε κανείς τι γινόταν στα υπόλοιπα κτίρια που είχαν καταρρεύσει, αυτά που δεν έπαιρνε η τηλεόραση και στα οποία πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, όπως αποδείχτηκε αργότερα.

Αυτά πάντως που ακόμα κι από την τηλεόραση φάνηκε ήταν ότι το... καμάρι του κράτους, η ΕΜΑΚ, δεν είχε ούτε το στοιχειώδη εξοπλισμό, παρά το... λιβάνισμα των δημοσιογράφων για τα υπερσύγχρονα όργανα που χρησιμοποιούσαν. Μεγάλο μέρος της δουλειάς το έβγαλε πέρα ο κόσμος που συμμετείχε (οι "περίεργοι" όπως υποτιμητικά τους χαρακτήρισε ένας δημοσιογράφος) ενώ, μπορεί η ΕΜΑΚ να είχε μηχανήματα υπερήχων, δεν είχε όμως κομπρεσέρ, φτυάρια, κασμάδες, τα οποία ο κόσμος έφερε. Μάλιστα, σε κάποια στιγμή της απευθείας μετάδοσης ο δημοσιογράφος που ήταν στη Ρικομέξ μετέφερε έκκληση της ΕΜΑΚ για πετρέλαιο, πράγμα που έκανε το συνάδελφο του στο στούντιο να τα χάσει ακούγοντας πως ολόκληρη Πυροσβεστική δεν είχε πετρέλαιο για τις ηλεκτρογεννήτριες!

Τα μέτρα για τους σεισμοπαθείς και το μεγάλο πολιτικό πρόβλημα της κυβέρνησης

Πρέπει να ομολογήσουμε πως η κινητοποίηση της κυβέρνησης ήταν και μεγάλη και άμεση. Επί ώρες συνεδρίαζαν καθημερινά τα κυβερνητικά όργανα με αποκλειστικό θέμα τις συνέπειες του σεισμού. Οι πρώτες δηλώσεις του Σημίτη έδειξαν ξεκάθαρα πως το πρόβλημα που προσπαθούσε να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση κάθε άλλο παρά η ανακούφιση των σεισμοπαθών ήταν.

Έτσι, ανακοινώθηκε άμεσα το περίφημο διακοσαχίλιαρο, τα ευνοϊκά στεγαστικά δάνεια, οι επιχορηγήσεις στις επιχειρήσεις, η οργάνωση των καταυλισμών και η διαδικασία χαρακτηρισμού των κτιρίων από τους μηχανικούς του ΥΠΕΧΩΔΕ και των δήμων. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση φρόντισε να κάνει σαφές από την αρχή ότι δεν πρόκειται να κάνει απολύτως τίποτα για τους πληγέντες.

Το μήνυμα το έπιασαν πρώτα τα… κοράκια του ιδιωτικού κεφαλαίου που είδαν στην προσπάθεια ανοικοδόμησης και αντιμετώπισης των προβλημάτων των σεισμοπαθών μια μεγάλη ευκαιρία για μεγαλύτερα κέρδη. Αυτό εκφράστηκε και στο χρηματιστήριο που ανέβαινε ιλιγγιωδώς τις πρώτες μέρες.

Αμέσως, εμφανίστηκαν στους καταυλισμούς χημικές τουαλέτες, προσφορά μεγάλων ασφαλιστικών εταιριών (ο κυνισμός σε όλο του το μεγαλείο: ασφάλισε το σπίτι σου γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται!), εταιρίες κέτερινγκ που μοίραζαν τρόφιμα, και πολλές άλλες που πρόσφεραν από αναψυκτικά μέχρι τετράδια για τη νέα σχολική χρονιά. Χώρια τα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών που ανακοίνωναν δόσεις μετά από ένα χρόνο, τα ιδιωτικά ΙΕΚ που πρόσφεραν υποτροφίες σε σεισμοπαθείς, τις χρηματικές προσφορές εταιριών και ιδρυμάτων και... τον τηλεμαραθώνιο της Ρούλας (λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;)

Περίσσεια ανθρωπισμού, λοιπόν, από τους μεγαλοκαρχαρίες; Μάλλον όχι. Όλο το πεδίο στο κεφάλαιο, είναι η σωστότερη φράση. Διαφήμιση των εταιριών με κάθε τρόπο και πολλά αναμενόμενα κέρδη. Και βέβαια, ταυτόχρονη ανακούφιση του κράτους από το μεγαλύτερο κομμάτι του οικονομικού κόστους για αυτά τα ψίχουλα φροντίδας στους σεισμοπαθείς.

Αλλά κι αυτά τα ψίχουλα που έδωσε το κράτος τι ήταν; Τα διακόσια χιλιάρικα ούτε για χαρτζιλίκι δεν φτάνουν. Φτάνουν ίσα ίσα για να έχει να λέει η κυβέρνηση ότι κάτι έδωσε. Από κει και πέρα; Ο λαβύρινθος των επιχορηγήσεων και των δανείων. Ενώ πολύς κόσμος πληρώνει ακόμη τα δάνεια πού πήρε για τα σπίτια που έχασε, το κράτος του προτείνει να μπει ξανά κάτω από τον ίδιο ζυγό και να ξαναϋποχρεωθεί να πληρώνει για άλλα δεκαπέντε χρόνια. Έτσι, με πενταροδεκάρες το κράτος αποφεύγει να αναλάβει το κόστος της στέγασης όλων αυτών των ανθρώπων, βάζοντας ταυτόχρονα στο παιχνίδι τους αετονύχηδες των τραπεζών και των κατασκευαστικών εταιριών.

Εκεί που φαίνεται πως θα δώσει το κράτος χείρα βοηθείας είναι -πού αλλού;- στις πληγείσες επιχειρήσεις. Έκανε, άλλωστε, σαφές η κυβέρνηση πως δε θα κάνει ρούπι από την πολιτική της και από το στόχο της ΟΝΕ, οπότε η οικονομική ζωή της χώρας δεν πρέπει με τίποτα να διαταραχθεί. Ας ξαναχτιστούν λοιπόν τα εργοστάσια που έπεσαν, για να γίνουν οι τάφοι κι άλλων εργατών. Ας υποχρεώνονται πολλοί εργαζόμενοι να δουλεύουν μέχρι και τώρα σε κόκκινα και κίτρινα κτίρια κάτω από την απειλή της απόλυσης. Πάνω απ' όλα η ΟΝΕ!

Η κυβέρνηση, λοιπόν, έχει αποφασίσει από την πρώτη στιγμή ότι θα αφήσει όλον αυτόν τον κόσμο στην τύχη του. Έχει βρεθεί μπροστά σε ένα μεγάλο πρόβλημα που λέγεται καταυλισμοί το οποίο, αφού δεν μπορεί να λύσει, προσπαθεί να... εξαφανίσει. Γι' αυτήν, είναι απαραίτητο να σταματήσουν να υπάρχουν σκηνές πολύ σύντομα. Δεν μπορεί όμως να εξασφαλίσει στέγη για όλους κι έτσι έχει αρχίσει ήδη το ξεκαθάρισμα.

Η αρχή έγινε με τις δευτεροβάθμιες επιτροπές των μηχανικών. Το κύριο στοιχείο ήταν ο αποχαρακτηρισμός των επικίνδυνων κτιρίων.

Πολλά κόκκινα έγιναν κίτρινα και πολλά κίτρινα πράσινα. Έτσι γίνεται μια προσπάθεια να μειωθούν όσοι θεωρούνται σεισμόπληκτοι. Και ήδη διώχνονται από τις σκηνές όσοι έχουν πράσινο σπίτι μετά τη δεύτερη αυτοψία. Η συνέχεια ήταν οι απανωτές απογραφές των πληγέντων, όπου με πρόσχημα την ακριβή καταγραφή του προβλήματος η κυβέρνηση προσπάθησε ξανά να διώξει κόσμο από τους καταυλισμούς.

Ιδιαίτερο ζήτημα αποτελούν οι αλλοδαποί, οι οποίοι βρέθηκαν στην πιο δύσκολη θέση ενώ από την αρχή ήταν ανεπιθύμητοι. Τώρα είναι οι τελευταίοι υποψήφιοι για να πάρουν λυόμενο ή κοντέινερ, ενώ η δικαιολογία της εγκληματικότητας και των κλοπών σε ερειπωμένα σπίτια ήταν αρκετή για να εξαπολυθεί πογκρόμ εναντίον τους από τις δυνάμεις καταστολής.

Ποιο είναι λοιπόν το βασικό πολιτικό πρόβλημα της κυβέρνησης; Είναι το ότι οι καταυλισμοί, η εξαθλιωμένη ζωή στις σκηνές δεν γεννούν μονό οργή και αγανάκτηση από τον κόσμο που καταλαβαίνει πολύ καλά ότι τον έχουν παρατήσει στη μοίρα του. Μπορεί να γεννήσουν και συλλογικές διεκδικήσεις και αγώνες. Αγώνες από ένα πολύ μεγάλο κομμάτι λαού που, αλίμονο γι' αυτήν αν αποφασίσει να ακολουθήσει το δρόμο της μαζικής πάλης. Η κυβέρνηση αυτή είναι λαομίσητή και το ξέρει. Δεν υπήρξε ούτε μια στιγμή στην τρίχρονη θητεία της που να μην αντιμετώπιζε τους αγώνες αυτού ή του άλλου κομματιού του λαού. Δεν μπορεί να ανεχτεί και άλλους, όταν μάλιστα φοβάται δικαιολογημένα ότι ένας νέος αγώνας μπορεί να πυροδοτήσει και τους επόμενους.

Δια ταύτα...

Όχι μόνο σ' εμάς, αλλά πρώτα και κύρια στους ίδιους τους σεισμοπαθείς είναι φανερό ότι δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από το κράτος. Κι όσοι νομίζουν ότι θα τη βολέψουν, αν δεν ανήκουν στη μικρή κατηγορία των "ημετέρων", γρήγορα απογοητεύονται. Όλο και πιο πολύ ο κόσμος αυτός αντιλαμβάνεται πως αν δεν παλέψει, αν δεν διεκδικήσει, δεν πρόκειται να λύσει κανένα από τα προβλήματα του.

Δεν είναι η αγωνιστική διάθεση αυτή που λείπει από τον κόσμο. Μια βόλτα να κάνει κανείς στους καταυλισμούς καταλαβαίνει πως ο κόσμος είναι έτοιμος να παλέψει. Αυτό πού λείπει είναι η Αριστερά. Η πολιτική δύναμη που θα μπει μπροστά στους αγώνες, θα τους συντονίσει και θα τους δώσει το σωστό προσανατολισμό. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, πως το σύστημα μπορεί να κοιμάται ήσυχο. Και δεν κοιμάται άλλωστε.

Τα κόμματα, οι δήμοι, οι νομαρχίες, κάθε είδους κρατικός και μη μηχανισμός έχει επιστρατευτεί για να χαλιναγωγήσει τον αγανακτισμένο λαό. Οι σεισμόπληκτες περιοχές αστυνομοκρατούνται από την πρώτη κιόλας μέρα. Ο κόσμος που προσπαθεί ήδη να οργανώσει τις διεκδικήσεις του βρήκε απέναντι του όλους τους "φιλάνθρωπους" δήμαρχους, δημοτικούς συμβούλους, τοπικούς κομματάρχες και πολιτευτές που τη μια μέρα έχυναν κροκοδείλια δάκρυα για τη συμφορά και την άλλη απειλούσαν πως όσοι πρωτοστατούν θα χάσουν τις δουλειές τους και, βέβαια, δεν θα πάρουν ποτέ λυόμενο.

Όμως, τα πρώτα σημάδια έχουν ήδη φανεί. Στο Μενίδι, στα Άνω Λιόσια, στη Νέα Φιλαδέλφεια, στην Κάτω Κηφισιά, στο Περιστέρι, σε όλες σχεδόν τις σεισμόπληκτες περιοχές γίνονται λαϊκές συνελεύσεις και στήνονται επιτροπές των κατοίκων. Ήδη έγιναν και οι πρώτες διαδηλώσεις και κλεισίματα δρόμων. Ο εξαθλιωμένος λαός αναζητά τη δικιά του αυτόνομη πορεία.

Χαρακτηριστική είναι η στάση του "Κ"ΚΕ. Κύρια προσπάθειά του είναι να χωθεί μέσα σε αυτές τις επιτροπές ή να τις διαλύσει για να στήσει... συλλόγους ελεγχόμενους, πιστοποιημένους από το κράτος και με τις βούλες του Πρωτοδικείου! Να κατευθύνει την οργή του κόσμου όχι ενάντια στο κράτος και τα παρακλάδια του, αλλά... υπέρ του "Κ"ΚΕ! Άλλωστε, με τις στενές διασυνδέσεις του με την τοπική εξουσία δεν" είναι και ο καλύτερος σύμμαχος του κόσμου. Η προσπάθειά του συχνά είναι η συνεργασία με τους δήμους, ουσιαστικά δηλαδή η αδρανοποίηση των επιτροπών και η άλωσή τους από το ίδιο το κράτος.

Η κατεύθυνση του αγώνα που πρέπει να διεξάγει αυτός ο κόσμος είναι μία και μόνη: Πλήρης ανεξαρτησία από το κράτος και τους κάθε λογής μηχανισμούς του, εναντίωση σε αυτό και διεκδίκηση των στοιχειωδών δικαιωμάτων των εξαθλιωμένων μαζών. Αν το κράτος θέλει το λαό να επαιτεί, ο λαός πρέπει να απαιτεί από το κράτος. Γιατί αυτό έχει όλη την ευθύνη για την καταστροφή και αυτό πρέπει να την πληρώσει.

Η δύναμη πού κρύβουν οι δεκάδες χιλιάδες άστεγοι είναι τεράστια. Οι αγώνες που μπορούν να κάνουν θα είναι πρωτόγνωροι. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση όμως η αυτοοργάνωσή τους σε ανοιχτές λαϊκές επιτροπές, ο συντονισμός των επιτροπών αυτών μεταξύ τους. Μόνο η ενεργή συμμετοχή του κόσμου σε όλες τις μαζικές διαδικασίες μπορεί να εξασφαλίσει την προοπτική τους.

Η κυβέρνηση και το σύστημα έχουν αποφασίσει. Μένει και ο λαός να αποφασίσει και να τους βάλει στη θέση τους με τους αγώνες του.