Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

Περιβαλλοντικά προβλήματα. ΜΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΑΤ’ ΕΞΟΧΗΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΚΙΝΗΜΑ

της Αθηνάς Ναλμπάντη
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 1995


"Liberte, egalite, radioactivite" (ελευθερία, ισότητα, ραδιενέργεια). Το γνωστό αυτό σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης (παραφρασμένο) χρησιμοποιήθηκε από τους Γάλλους αντιπυρηνικούς διαδηλωτές. με μεγάλη δόση αυτοσαρκασμού, αν αναλογιστούμε τη γαλλική παράδοση σε επαναστατικές και εξεγερτικές διαδικασίες...
Πριν, λοιπόν, στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής της "συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων" η Γαλλία πραγματοποιεί πυρηνικές δοκιμές στις αποικίες της (πού αλλού;) όχι μόνο αγνοώντας τη διεθνή κατακραυγή και αποδοκιμασία αλλά και προκαλώντας με δηλώσεις του τύπου:
"Πιστεύουμε ότι ενεργούμε υπέρ των ευρωπαϊκών συμφερόντων, υπέρ της ασφάλειας (!) και υπέρ της ειρήνης (!) μέσω της διατήρησης της αξιοπιστίας της αποτρεπτικής μας ικανότητας" (Ερβέ ντε Σαρέτ, Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας) ή "Μόλις ολοκληρωθούν οι δοκιμές η Γαλλία θα ασκήσει πιέσεις για μια διεθνή συνθήκη, η οποία θα απαγορεύει όλες τις πυρηνικές δοκιμές" !!! (Αλέν Ζιπέ, πρωθυπουργός της Γαλλίας.)



Οι αντιδράσεις υπήρξαν σφοδρές. Όχι τόσο σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων (βλ. Ιαπωνία, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, Σουηδία κ.α.) όπου θα μπορούσε κανείς να αμφισβητήσει την αξιοπιστία τους, όσο στο επίπεδο συμμετοχής και ενεργοποίησης του πληθυσμού των χωρών στο Ν. Ειρηνικό αλλά και στην Ευρώπη. Με ψηφίσματα διαμαρτυρίας, μποϋκοτάζ γαλλικών προϊόντων και διαδηλώσεις (μαχητικές στην πλειοψηφία τους κατέληξαν να συγκρουστούν με τις δυνάμεις καταστολής) εκφράστηκε η οργή και η αγανάκτηση, η εναντίωση στην πυρηνική λαίλαπα.
Στο επίκεντρο της προσοχής οι ενέργειες της Greenpeace που, ναι μεν, απέτυχαν να ματαιώσουν τις πυρηνικές δοκιμές (Γάλλοι κομάντος κατέλαβαν πλοία της οργάνωσης που πλησίασαν στο πεδίο δοκιμών, συνέλαβαν και απέλασαν μέλη της) αλλά κατόρθωσαν να ευαισθητοποιήσουν σε σημαντικό βαθμό εκατομμύρια πολιτών παντού στον κόσμο.

Αν σε κάποιες προηγούμενες περιόδους, το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας αλλά και της περιβαλλοντικής μόλυνσης γενικότερα, απασχολούσε μόνο κάποιους γκρινιάρηδες οικολόγους, σήμερα δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι συμβαίνει το ίδιο. Η αγωνία για το μέλλον του πλανήτη εντείνεται και αγκαλιάζει ευρύτερα στρώματα των λαών, ενισχύεται δε, κάτω απ' το βάρος της κρίσης, όταν συνδυαστεί με το άγχος και την ανασφάλεια του σημερινού καπιταλιστικού συστήματος σ' Ανατολή και Δύση.
Οι απόψεις για τον υπερταξικό, δήθεν, χαρακτήρα του οικολογικού προβλήματος πείθουν ολοένα και λιγότερο, παρά το ότι προβάλλονται και αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής του διεθνούς κεφαλαίου, έτσι ώστε να συγκαλύψει τα εγκλήματα που διαπράττει καθημερινά απέναντι στους λαούς της γης.

Πυρηνική τεχνολογία ή πυρηνική τρομοκρατία;

Όταν τον Αύγουστο του 1945 έπεφτε η πρώτη ατομική βόμβα στη Χιροσίμα (σκοτώνοντας 250.000 ανύποπτους πολίτες και δημιουργώντας χιλιάδες μελλοθάνατους τα επόμενα χρόνια) τα επιτελεία των ιμπεριαλιστών έτριβαν τα χέρια τους καθώς ένα νέο πεδίο για την επιβολή της κυριαρχίας τους στον κόσμο είχε μόλις δημιουργηθεί. Και δεν είχαν άδικο. Η σημασία του πυρηνικού οπλοστασίου, ως σημαντικού στρατηγικού όπλου, αναδείχτηκε και μέσα από το γεγονός ότι οι μέχρι σήμερα, πρώτου και δεύτερου μεγέθους, ιμπεριαλιστικές δυνάμεις συγκαταλέγονται ανάμεσα στα μέλη του λεγόμενου "πυρηνικού κλαμπ": ΕΠΑ, Ρωσία, Γαλλία, Βρετανία, Κίνα (ο αριθμός των πυρηνικών κεφαλών που διαθέτει κάθε χώρα είναι, αντίστοιχα, 10.100, 8.500, 482, 234 και 284). Υπάρχει μάλιστα μεταξύ τους "αμοιβαίος σεβασμός και κατανόηση" όσον αφορά τόσο στον έλεγχο της αξιοπιστίας των πυρηνικών τους οπλικών συστημάτων, όσο και στη παρεμπόδιση της δημιουργίας νέων πυρηνικών δυνάμεων. Έτσι εξηγείται και η "ανοχή" που επέδειξαν απέναντι στις πρόσφατες γαλλικές πυρηνικές δοκιμές, αλλά και η συμφωνία που έχουν συνάψει " για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων". Μια συμφωνία που δεν είναι καινούρια αλλά κινείται στα πλαίσια αντίστοιχης Συνθήκης που αρχικά τέθηκε σε ισχύ το 1970 από 178 χώρες, τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και μεγάλες πυρηνικές δυνάμεις.
Χώρες όπως η Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ, η Ν. Αφρική, η Βραζιλία, η Β. Κορέα, το Ιράν κλπ, ευελπιστούν να πάρουν κι αυτές μερίδιο από την "πυρηνική πίτα" έχοντας ήδη οι περισσότερες απ' αυτές πυρηνικά εργοστάσια, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι τέτοιο όμως εναπόκειται αποκλειστικά στους στρατηγικούς σχεδιασμούς των υπερδυνάμεων και έτσι κι αλλιώς θα είναι κάτω από τον πλήρη έλεγχο τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα των παραπάνω, η στάση των ΕΠΑ που, ενώ απ’ τη μια μεριά εναντιώνονταν στην απόφαση της Ρωσίας να πουλήσει πυρηνικούς αντιδραστήρες "ελαφρού ύδατος" στο Ιράν, την ίδια στιγμή διευκόλυναν την εξασφάλιση των ίδιων αντιδραστήρων στη Β. Κορέα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η χρήση της πυρηνικής ενέργειας (πολεμικής και "ειρηνικής") είναι άμεσα συνδεδεμένη με το ζήτημα της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας σε διεθνή κλίμακα αλλά και με το ζήτημα της ταξικής κυριαρχίας στο εσωτερικό κάθε χώρας.
Η επιβολή πυρηνικής ενέργειας, έναντι των παραδοσιακών μορφών, δίνει το μοναδικό πλεονέκτημα στο κεφαλαίο του ελέγχου πάνω στην ενέργεια σε μονοπωλιακή βάση.
Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις όχι μόνο ανήκουν στην κατηγορία των βιομηχανιών "αιχμής" αλλά αποτελούν και "επίλεκτο" τμήμα τους. Δεν είναι τυχαίο π.χ. ότι για την υλοποίηση του πυρηνικού προγράμματος του γαλλικού στρατού συμβάλλουν αρκετοί απ’ τους βιομηχανικούς κολοσσούς της χώρας (Alsthom, Bull, Schumberger, Tomson κ.α.)
Ταυτόχρονα, τα πυρηνικά εργοστάσια, αποτελούν πρώτης τάξης πεδίο εφαρμογής και δοκιμής νέων πυρηνικών όπλων, που καθημερινά και κατά χιλιάδες προορίζονται να συμπληρώσουν τα οπλοστάσια των υπερδυνάμεων αλλά και των υπόλοιπων ιμπεριαλιστών και αποτελούν βασικές εφεδρείες στην πυρηνική πολεμική βιομηχανία.
Εξάλλου, οι λεγόμενοι "ειρηνικοί" πυρηνικοί αντιδραστήρες στη διάρκεια της λειτουργίας τους παράγουν μεγάλες ποσότητες πλουτωνίου μέσω των πυρηνικών τους αποβλήτων. Γι' αυτό το λόγο, υπάρχουν και ειδικά εργοστάσια επεξεργασίας και αναμόρφωσης των πυρηνικών αποβλήτων. Εργοστάσια πολυδάπανα και εξαιρετικά επικίνδυνα (10 φορές πιο επικίνδυνα από έναν πυρηνικό σταθμό) που διαθέτουν ελάχιστες χώρες (Γαλλία, ΕΠΑ, Ολλανδία).
Το πλουτώνιο, λοιπόν, είναι κατάλληλο όχι μόνο για τη λειτουργία πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά πολύ περισσότερο για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Χωρίς το πλουτώνιο, που βοηθάει στην αξιοποίηση του 99% των κοιτασμάτων του, το ουράνιο δεν θα ήταν "σχάσιμο" και άρα θα ήταν άχρηστο για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας.
"Ειρηνική" και πολεμική χρήση της πυρηνικής ενέργειας βρίσκονται σε άρρηκτη σχέση μεταξύ τους. Η πρώτη όχι μόνο τροφοδοτεί και χρησιμοποιείται απ' τη δεύτερη, αλλά σε οποιαδήποτε στιγμή κρίνουν αναγκαίο, τα αντίστοιχα πολιτικά κέντρα μπορούν πολύ εύκολα να στρέψουν τη λειτουργία των "ειρηνικών" πυρηνικών εγκαταστάσεων σε καθαρά στρατιωτικούς σκοπούς.

"Φτηνή ενέργεια, ενέργεια για όλους,"

Το πόσο ψεύτικος και αποπροσανατολιστικός είναι ο ισχυρισμός αυτός μπορεί να το κατανοήσει ο καθένας αφού: α) η πυρηνική ενέργεια συμβάλλει λιγότερο από 5% στην παγκόσμια προμήθεια ενέργειας και β) πυρηνικά προγράμματα μπορούν να αναπτύξουν μόνο οι πιο πλούσιες και πιο αναπτυγμένες χώρες. Γιατί απαιτούν μια υποδομή παραδοσιακής βιομηχανίας, βιομηχανίας που συνδέεται με την ατομική ενέργεια, τεχνολογικό και επιστημονικό επίπεδο, έτσι που είναι απλησίαστα για τις πιο πολλές χώρες. Και σε όποιες απ' αυτές έχουν εγκατασταθεί πυρηνικοί αντιδραστήρες, αυτοί αποτελούν κατά κύριο λόγο επενδύσεις των ιμπεριαλιστικών χωρών.
Φτηνή, λοιπόν, δεν είναι η πυρηνική ενέργεια αλλά η ανθρώπινη ζωή που, όχι μόνο δε λογαριάζεται αλλά αποτελεί "αναλώσιμο είδος" και θυσιάζεται στο βωμό του κέρδους του διεθνούς κεφαλαίου.
- Πάνω από 16.000 παιδιά, γυναίκες και άντρες χρησιμοποιήθηκαν για "ιατρικά" πειράματα με ραδιενεργές ακτίνες τη δεκαετία του '40, ενώ ο πληθυσμός των νησιών Μάρσαλ υποβλήθηκε σε πυρηνικά πειράματα το 1995 από τη χώρα της ...ελευθερίας, τις ΕΠΑ.
- Μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο και μέχρι το 1991 βυθίστηκαν στην περιοχή της Μεσογείου 27 υποβρύχια εξοπλισμένα με πυρηνικούς αντιδραστήρες, ενώ 50 πυρηνικές κεφαλές και 10 πυρηνικοί αντιδραστήρες παραμένουν στο βυθό.
- Three Mile Island - ΕΠΑ, 1979: Χρειάστηκαν δύο μέρες για ν’ αποφασιστεί η απομάκρυνση 3.500 παιδιών και εγκύων γυναικών που ζούσαν σε ακτίνα 8 χλμ!!! απ' το εργοστάσιο. Ενώ 200.000 άλλοι άνθρωποι εγκατέλειψαν την περιοχή με δικιά τους πρωτοβουλία, γιατί δεν πείστηκαν απ' τις καθησυχαστικές, ψεύτικες διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης.
- Σέλαφιλντ - Αγγλία, 1983: η συχνότητα λευχαιμίας σε παιδιά γειτονικού χωριού είναι δεκαπλάσια του εθνικού μέσου όρου, ενώ σε άλλη κοντινή κοινότητα είχε εντοπιστεί σκόνη πλουτωνίου. Βέβαια, ούτε λόγος για διακοπή της λειτουργίας του. Απλά, το Σέλαφιλντ βαφτίστηκε Γουϊνσκέιλ και εκπέμπει ανενόχλητο ραδιενέργεια...
- "Κάθε χρόνο δουλεύουν δεκάδες χιλιάδες καθαριστές και οξυγονοκολλητές σε γερμανικά ατομικά εργοστάσια που στέλνονται σε περίπτωση "ατυχήματος" ή βλάβης στην επικίνδυνη ζώνη, όπου δέχονται μονομιάς ακτινοβολία της τάξης των 5.000 μιλιρέμ (που είναι η ανώτερη επιτρεπτή ετήσια δόση). Φυσικά, προτιμούνται αλλοδαποί, κυρίως Τούρκοι, που μισθώνονται για μικρό χρονικό διάστημα και στέλνονται πίσω στην πατρίδα τους. Έτσι, οι θάνατοι από καρκίνο δεν εμφανίζονται σε καμιά στατιστική! Άνθρωποι μιας χρήσης, δηλαδή..."
(Από την προσωπική εμπειρία του δημοσιογράφου Gunter Wallraf (στο πυρηνικό εργοστάσιο Βιργκάσσεν το 1985.)
- Γαλλία, 1995: "Η ασφάλεια των δοκιμών και ο σεβασμός του περιβάλλοντος κατοχυρώθηκαν με τα πιο απαιτητικά μέτρα" δήλωνε ο Γάλλος πρέσβης στην Αθήνα. Όπως "κατοχυρώνονταν" και το 1981, όταν ισχυροί κυκλώνες διέσπειραν ραδιενεργές ύλες σ' ολόκληρη την πόλη και οι γαλλικές αρχές τήρησαν "σιγή ιχθύος".
Όταν στις υπόγειες πυρηνικές δοκιμές η ταχύτητα μεταφοράς ραδιενεργών υλικών στην επιφάνεια είναι 10 μέτρα το χρόνο. Δηλαδή από το βάθος των 500 μέτρων που βρίσκονται, ο χρόνος ανόδου είναι περίπου 50 χρόνια και όχι 500 ή 1000 που ισχυρίζεται το γαλλικό Υπουργείο Άμυνας.
Όταν αρνούνταν επί χρόνια να δώσουν στη δημοσιότητα στοιχεία για τη ραδιομόλυνση και δε δέχονταν στην περιοχή των νησιών Μουρουρόα ανεξάρτητες επιστημονικές αποστολές και την ίδια στιγμή Πολυνήσιοι που υπέφεραν από καρκίνο μεταφέρονταν κρυφά σε στρατιωτικά νοσοκομεία της Γαλλίας...
- Μετά την καταστροφή του Τσερνομπίλ - ΕΣΣΔ, 1986: 27 απ' τα 179 χωριά που εγκαταλείφθηκαν δεν θα ξανακατοικηθούν ποτέ. Ανάμεσα τους και η Pripjat που απέχει λιγότερο από 4 χλμ. από το Τσερνομπίλ και αριθμούσε 50.000 κατοίκους.
Τα κρούσματα καρκίνου σε ολόκληρη την Ευρώπη θα πολλαπλασιαστούν τις επόμενες δεκαετίες, αλλά κανείς δε θα μπορεί να πει το ακριβές ποσοστό ευθύνης του δυστυχήματος. Άλλωστε, απ' τους (τόσο "προνοητικούς" σε άλλα θέματα) Διεθνείς Οργανισμούς, δεν προβλέπεται, ούτε καν για τα προσχήματα, αστική και διακρατική ευθύνη, όσον αφορά τις υπερσυνοριακές μολύνσεις.
Ας σημειωθεί, ότι απ' τους 29 ενεργούς ατομικούς αντιδραστήρες της Ρωσίας, οι 11 είναι του ίδιου τύπου μ’ αυτόν που εξερράγη στο Τσερνομπίλ.

Μακρύς ο κατάλογος των ατυχημάτων (όσων απ' αυτά βλέπουν βέβαια το φως της δημοσιότητας), ατέλειωτος ο κατάλογος των ανύποπτων θυμάτων της πυρηνικής ενέργειας, παιδί της επιστημονικής "προόδου" και "εξέλιξης" ενός δολοφονικού, εκμεταλλευτικού συστήματος. Γιατί η επιστήμη και τα επιτεύγματά της δε θα μπορούσαν να έχουν μια δική τους, αυτόνομη πορεία. Αντίθετα, αποδεικνύεται περίτρανα πως τίθενται στην υπηρεσία των εκμεταλλευτριών τάξεων ενάντια στα συμφέροντα των λαών και της ανθρωπότητας.
Αρκεί να θυμηθούμε την απροκάλυπτη δήλωση του CIIR (Διεθνής Επιτροπή για την προστασία ενάντια στις ακτινοβολίες) το 1986 μετά το Τσερνομπίλ, για το πώς καθορίζονται τα "επιτρεπτά όρια" ραδιενέργειας:
"Η επιτροπή πιστεύει πως αυτό το επίπεδο ορίων δίνει μια λογική ελευθερία στην ανάπτυξη των πυρηνικών προγραμμάτων. Πρέπει να υπογραμμιστεί πως το όριο αυτό αντιπροσωπεύει ένα ισοζύγιο ανάμεσα στις βλαβερές συνέπειες και στις ωφέλειες που μπορεί να προκύψουν"
Ένα θλιβερά ισοζύγιο, πράγματι, ανάμεσα στις απώλειες ανθρώπινων ζωών και στα κέρδη του κεφάλαιου.
Τα "κροκοδείλια" δάκρυα για τα πυρηνικά ατυχήματα και το σύνθημα για "ασφαλή πυρηνικά εργοστάσια" δεν είναι τίποτ’ άλλο από μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού με επιστημονική κάλυψη.
…Όταν είναι γνωστό πως οι πυρηνικές δραστηριότητες κάθε είδους, προκαλούν μια αδιάκοπη έκλυση ποσοτήτων ραδιενέργειας στο περιβάλλον, ενώ η αποθήκευση των ραδιενεργών καταλοίπων στο υπέδαφος και στους βυθούς των ωκεανών απειλεί με εκτεταμένη ραδιενεργή ρύπανση στη βιόσφαιρα.
...Όταν είναι γνωστό ότι συνέπειες της έκθεσης στη ραδιενέργεια, ακόμα και σε χαμηλές δόσεις, είναι πολύ επικίνδυνες και μάλιστα μακροπρόθεσμα (καρκίνοι, γενετικές μεταλλάξεις).
...Όταν δεν παίρνονται ακόμα και αυτά τα στοιχειώδη μέτρα προστασίας για να μην ανέβει το κόστος λειτουργίας.
…τότε ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ, ΑΛΛΑ ΓΙΑ ΣΤΥΓΝΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ.
Ακόμα παραπέρα, ο οικολογικός εκβιασμός απέναντι στους πληθυσμούς προκειμένου να διασωθούν οι ίδιοι και το περιβάλλον από πιθανές πυρηνικές καταστροφές λειτουργεί ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΑ, ενισχύει τις προσπάθειες στρατιωτικοποίησης και κοινωνικού ελέγχου. Μονό στην Ευρώπη υπάρχουν 4.000 πυρηνικές κεφαλές στους πολυάριθμους πυρηνικούς σταθμούς που είναι διάσπαρτοι στα εδάφη της. Η παρουσία πυρηνοκίνητων υποβρυχίων καθώς και η διακίνηση πυρηνικών υλικών στη Μεσόγειο είναι αξιοσημείωτη. Οι ΕΠΑ και Ρωσία έχουν πάνω από 500 πυρηνικές κεφαλές σε πλοία που ταξιδεύουν συνέχεια στις θάλασσές της.
Η πυρηνική απειλή κρέμεται πάνω απ' τα κεφαλιά μας, "μουδιάζει" τις συνειδήσεις, οδηγεί σε παραίτηση.
Το πυρηνικό οπλοστάσιο εκσυγχρονίζεται συνεχώς και παρά τη μείωση του συνολικού όγκου του, νέες γενιές αποτελεσματικότερων και φονικότερων όπλων βρίσκονται σε εξέλιξη (υποβρύχια Trident, νέες πυρηνικές βόμβες για αεροσκάφη, πύραυλοι Μ 45 κ.α.)
Η πολυσυζητημένη ύφεση στους εξοπλισμούς ή ακόμα παραπέρα, ο αφοπλισμός δεν είναι τίποτ' άλλο από σταχτή στα μάτια του κόσμου.
"...Και έτσι ελπίζουν (οι άνθρωποι) ότι ίσως μπορεί να επιτραπεί να υπάρχει ο πόλεμος, με την προϋπόθεση ότι θα απαγορευτούν τα σύγχρονα όπλα.
Αυτή η ελπίδα είναι μια αυταπάτη. Ό,τι συμφωνίες επιτεύχθηκαν στη διάρκεια της ειρήνης για τη μη χρήση της υδρογονοβόμβας δε θα θεωρηθούν δεσμευτικές στην περίοδο του πολέμου και τα δύο μέρη θα αρχίσουν να κατασκευάζουν υδρογονοβόμβες μόλις εκραγεί ο πόλεμος, επειδή αν η μια πλευρά κατασκεύαζε τις βόμβες και η άλλη όχι, η πρώτη θα ήταν αναπόφευκτα ο νικητής".
(Απόσπασμα από το Μανιφέστο Ράσελ - Αϊνστάιν που εκδόθηκε στο Λονδίνο στις 9/7/1955 και υπογράφτηκε από πασίγνωστους επιστήμονες -Born, Bridgeman, Infeld, Carie, Einstein, Muller, Pauling-Pavell, Rotblat, Russel, Yukawa)
Ένα είναι σίγουρο: ότι οι ιμπεριαλιστές σε καμιά περίπτωση δεν θα παραιτηθούν απ' τα στρατηγικής σημασίας σχέδιά τους. Το ερώτημα που έθετε το μανιφέστο Ράσελ - Αϊνστάιν ήταν: "Θα βάλουμε ένα τέρμα στην ανθρώπινη φυλή ή η ανθρωπότητα θα αποκηρύξει τον πόλεμο;"
Με πιο πολιτικούς όρους θα μπορούσε να διατυπωθεί ως εξής: Θ' αφήσουμε τους ιμπεριαλιστές να βάζουν τέρμα στις ανθρώπινες ζωές ή οι λαοί θα παλέψουν ενάντια στους πολέμους και το σύστημα που τους δημιουργεί;
Γιατί ακόμα και η "ειρήνη" τους έχει κι αυτή τα δικά της θύματα...

"Δε μυρίζει ο λευκός άνθρωπος θάνατο;"

"Ισχυρίζονται οι λευκοί ότι η Μητέρα μας, η Γη, τους ανήκει. Είναι απίστευτο, θέλουν να τη φέρουν άνω κάτω. Λαιμαργία είναι η αρρώστια τους. Αυτοί ρυπαίνουν τη Μητέρα μας με τα κρίματά τους και τα σκουπίδια τους. ΔΕ ΜΥΡΙΖΕΙ Ο ΛΕΥΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΘΑΝΑΤΟ;"
(Αρχηγός Ινδιάνων, Charlot 1876)
Με βαθύ αίσθημα αγάπης και σεβασμού απέναντι στη "μητέρα" φύση, ξένοι σε οποιαδήποτε λογική ατομικής ιδιοκτησίας, οι Ινδιάνοι δε θα μπορούσαν ποτέ να συλλάβουν με το νου τους ούτε τις γενοκτονίες που θα επακολουθούσαν αλλά ούτε και το εύρος της οικολογικής καταστροφής που θα προκαλούσε ο "πολιτισμός" των λευκών.
Απ' τον 18ο αιώνα αρχίζει μια πορεία που διαμορφώνεται κατά τον 19ο και αποκορυφώνεται κατά τον 20ο. Μια καταστροφική πορεία μέσα σε ελάχιστο διάστημα. Μόλις εξήντα δευτερόλεπτα βιολογικού χρόνου αν συμπυκνώσουμε την ηλικία της γης σε 46 χρόνια.
Ο βιομηχανικός τρόπος παραγωγής, σε συνδυασμό με τη βασισμένη στη λογική του κέρδους ανάπτυξη, δημιούργησε τρεις κύριες πηγές διαταραχής που τείνουν να αδρανοποιήσουν τους σταθεροποιητικούς μηχανισμούς του πλανήτη. Πρόκειται για τη δραστική μείωση της ποικιλίας των βιοκοινωνιών, την αδιάκοπη συσσώρευση κάθε είδους απορριμμάτων και την έντονη και άλογη κατανάλωση ενέργειας που είχε αποθηκευτεί στο παρελθόν με τη μορφή ορυκτών καυσίμων.
Η τεχνολογική ανάπτυξη του βιομηχανικού Βορρά, όχι μόνο έχει συνεισφέρει "τα μέγιστα" στην παγκόσμια περιβαλλοντική κρίση αλλά βασίστηκε στην υπερεκμετάλλευση και το ξεζούμισμα των φυσικών πόρων, στη μετατροπή του μισού πλανήτη σ' ένα απέραντο εργοτάξιο και του άλλου μισού σ' έναν απέραντο σκουπιδότοπο.
Η διαρκής εντατικοποίηση της γεωργικής εκμετάλλευσης και η επιβολή της μονοκαλλιέργειας, συνοδεύεται απ' τον υπέρμετρο πολλαπλασιασμό της χρήσης επικίνδυνων χημικών ουσιών (χημικών λιπασμάτων, εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων κ.α.) που έχουν σαν αποτέλεσμα την ανεπανόρθωτη υποβάθμιση, διάβρωση, δηλητηρίαση των εδαφών κα τη μετατροπή ολόκληρων περιοχών σε αμμώδεις η πετρώδεις εκτάσεις.
Η καλλιέργεια της γης είναι τόσο εντατική που μπορεί να χαρακτηριστεί "ληστρική" αφού μέσα σε 3-5 χρονιά αφαιρεί απ' το έδαφος όλα τα θρεπτικά συστατικά και το αφήνει στείρο, χωρίς δυνατότητες ανάπλασης. Όσο για τις περιοχές του πλανήτη που κάποτε έσφυζαν από ζωή και τώρα έχουν μεταβληθεί σε άγονες ζώνες αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα κατά 140%! (από 1,2 δισ. εκτάρια καλύπτουν τώρα 2,8 δισ. εκτάρια γης!)
Φυσικά, οι περιοχές που γεύτηκαν και γεύονται περισσότερο απ’ όλες, τις "ευεργετικές" συνέπειες των "σύγχρονων" τεχνικών και τεχνολογιών, είναι αυτές που διατελέσαν η διατελούν αποικίες των "αναπτυγμένων" χωρών. Απ’ ό,τι φαίνεται στις λεγόμενες υπο-ανάπτυξη χώρες μένει πάντοτε και σε όλα τα επίπεδα το "υπό" ενώ η ανάπτυξη προτίμα τα βόρεια κλίματα…
Η περιοχή του Αμαζονίου, η οποία με τα 600 εκατομμύρια εκτάρια αντιπροσώπευε το 54% των παρθένων δασών του Κόσμου, έχει καταστραφεί κατά το ένα τρίτο (στοιχεία του 1990). Αυτό, σύμφωνα με έρευνες οφείλεται:
α) στους κτηνοτρόφους, κατά 38%
β) στους καλλιεργητές, κατά 31%
γ) στους "κυνηγούς ξυλείας", κατά 4%
δ) στην οδοποιία -για τις ανάγκες των παραπάνω- κατά 26%
Κάποια αλλά στοιχεία όμως μιλάνε:
α) για 356 εταιρείες που προβαίνουν στην καταστροφή των δασών του Αμαζονίου προκειμένου να εξοικονομήσουν βοσκοτόπια για τις εξαγωγές κρέατος στη Δύση (για τα δικά μας, δηλαδή, χάμπουργκερ και τα λουκάνικα)
β) για βιομηχανίες ελαστικών και αυτοκινητοβιομηχανίες που "αναδασώνουν" τον Αμαζόνιο με καουτσούκ για να έχουν πρώτη ύλη για τα λάστιχα και τα ελαστικά μέρη της παραγωγής τους και
γ) για κάποιες άλλες πολυεθνικές, όπως η Aracruz, που κατηγορούνται για εκτεταμένες αποψιλώσεις προκειμένου να τροφοδοτήσουν με ξυλεία τα εκατοντάδες εργοστάσια χαρτοπολτού ανά τον κόσμο.
Μετά τη σύγκριση των παραπάνω, τα συμπεράσματα βγαίνουν μάλλον αβίαστα. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 40 χρονών η αύξηση στην χρήση των πετρελαιοειδών και άλλων συμβατικών καυσίμων, έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί επιφέροντας μια αντίστοιχη αύξηση στις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ρυπογόνων ουσιών, όπως το διοξείδιο του θείου και τα οξείδια του αζώτου το οποία με τη σειρά τους ευθύνονται για το γνωστό "φαινόμενο του θερμοκηπίου", την όξινη βροχή κ.α.
Εδώ, θα πρέπει να τονιστεί, ότι ακόμα και οι πιο δαπανηρές μορφές ανανεώσιμης ενέργειας όπως η ηλιακή, η παλιρροιακή και η μικρής κλίμακας υδροηλεκτρική ενέργεια έχουν μικρότερο κόστος από την πυρηνική ενέργεια και τις καινούριες τεχνολογίες κατανάλωσης συμβατικών καυσίμων.
Το ενεργειακό, λοιπόν, ζήτημα δεν είναι "στενά" οικονομικό αλλά πολιτικό και αφορά τους συνολικότερους σχεδιασμούς του πολυεθνικού κεφαλαίου.
Στις περισσότερες, πάντως, των περιπτώσεων οι επιλογές και οι αντίστοιχες πρακτικές που υιοθετεί καθορίζονται από μια βασική παράμετρο: το μέγιστο κέρδος με κάθε κόστος, αγνοώντας τις όποιες περιβαλλοντικές καταστροφές. Ένα παράδειγμα αυτού του είδους είναι οι φτηνές και επικίνδυνες μέθοδες συλλογής των τοξικών αποβλήτων που στη συνέχεια θάβονται στις χωματερές του Βορρά ή εξάγονται στο Νότο.
Οπως επίσης ο γνωστός καθαρισμός των πετρελαιοφόρων πλοίων μέσα στη θάλασσα, που αποτελεί μεν φτηνή λύση για τους εφοπλιστές αλλά είναι υπεύθυνος κατά 40% για την εκτεταμένη ρύπανση των θαλασσών από πετρέλαιο. Ή, ακόμα η διάθεση των αστικών λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων χωρίς επεξεργασία σε ποτάμια, λίμνες, κλειστές θάλασσες, που έχει ως αποτέλεσμα την οργανική ρύπανσή τους, τη διαταραχή των αντίστοιχων οικοσυστημάτων ουσιαστικά την καταστροφή τους. Μόνο στις παράκτιες περιοχές της Μεσογείου παράγονται περίπου 500.000 κυβικά μέτρα αποβλήτων κάθε μέρα ενώ 550 τόνοι φυτοφαρμάκων καταλήγουν κάθε χρόνο στις θάλασσές της (στοιχεία του 1991).
Οι πληθυσμοί των ψαριών δεν πλήττονται όμως, μόνο απ' τη μόλυνση αλλά και από την υπερεντατική αλιεία, δηλαδή τη μαζική εξολόθρευσή τους. Όπως, για παράδειγμα, η συστηματική δολοφονία των φαλαινών (26.350 ο απολογισμός μόνο για τα 5 τελευταία χρονιά) έχει αφήσει μονό το 10% του αρχικού πληθυσμού να επιζήσει. Το κυνήγι, μάλιστα, της φάλαινας -πιλότου στα νησιά Faroe είναι το μεγαλύτερο, το πιο βάναυσο και αιματηρό σ' ολόκληρο τον κόσμο.
Όπως βάναυσο και αιματηρό είναι το σύστημα του "ελεύθερου" εμπορίου που ευαγγελίζονται οι κάθε λογής κονδυλοφόροι. Ένα σύστημα που οδήγησε στην υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων των χωρών που προσπαθούσαν να γίνουν ανταγωνίσιμες ή να ξεπληρώσουν τα χρέη τους. Εξάλλου, μέσα από την πρακτική παροχής δανείων στο Νότο στρώθηκε ο δρόμος για επενδύσεις των πολυεθνικών εκεί.
Απ' τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά οι Τράπεζες Πολύπλευρης Ανάπτυξης (MDBs) μ' ένα δικό τους σύστημα δανειοδότησης έχουν χρηματοδοτήσει μια σειρά τεχνολογιών, υπεύθυνων για την κοινωνική και περιβαλλοντική εξάρθρωση του Νότου. Είναι η λεγόμενη μεταφορά "βρώμικης βιομηχανίας", δηλαδή, τεχνολογιών και προϊόντων που είναι απαγορευμένα και έχουν αποσυρθεί στο βιομηχανικό Βορρά.

"Ο θάνατος σας, η ζωή μας"

Αυτό είναι το σύνθημα που αποτελεί την πεμπτουσία και αποδίδει με τον καλύτερο τρόπο τις "αξίες" του καπιταλιστικού συστήματος.
"Όταν το κεφάλαιο έχει το ανάλογο κέρδος, γίνεται τολμηρό. Με δέκα τα εκατό κέρδος αισθάνεται τον εαυτό του σίγουρο και μπορεί να το χρησιμοποιήσει κανείς παντού. με είκοσι τα εκατό γίνεται ζωηρό. με πενήντα τα εκατό γίνεται θετικά παράτολμο. με εκατό τα εκατό τσαλαπατάει όλους τους ανθρώπινους νόμους. με τριακόσια τα εκατό δεν υπάρχει έγκλημα που να μην ριψοκινδυνεύσει να το διαπράξει, ακόμα και με κίνδυνο να πάει στην κρεμάλα".
(Καρλ Μαρξ "Το Κεφάλαιο")
Στην κρεμάλα, βέβαια, δεν πηγαίνει ποτέ κι αν τυχόν χρειαστεί να τιμωρηθούν κάποιοι για να τηρηθούν τα προσχήματα, αυτοί δεν είναι παρά "οι τελευταίοι τροχοί στην άμαξα". Εξιλαστήρια θύματα εύκολα βρίσκονται… Και οι νόμοι; Τι γίνεται με τις νομοθεσίες που κατά καιρούς θεσπίζονται και αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος; Την απάντηση δίνει ο διευθυντής του "Mediteranean Action Play" των Ηνωμένων Εθνών με έδρα την Αθήνα, Λισιέν Σαμπασόν:
"Βρισκόμαστε πολύ πίσω απ' τις απαιτήσεις των καιρών και οι διεθνείς οργανισμοί έχουν μεγάλη ευθύνη: οι διεθνείς διασκέψεις υιοθετούν διακηρύξεις προθέσεων στα χαρτιά, χωρίς αντίκρισμα". Και φυσικά εξαιρούν από τα μέτρα πρόληψης της ρύπανσης τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις και δραστηριότητες!
Έτσι, λοιπόν, μια σειρά από οικολογικές οργανώσεις προσπαθούν ν’ ασκήσουν πολιτική πίεση στις κυβερνήσεις και τους σχετικούς φορείς για την εφαρμογή και τον έλεγχο της υπάρχουσας νομοθεσίας.
Η Greenpeace, μάλιστα, στις προτάσεις της -στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη που έγινε στο Ρίο το 1992- περιελάμβανε την ίδρυση ενός νέου διεθνούς οργανισμού για την προώθηση τεχνολογιών ανανεώσιμης ενέργειας και αποδοτικότητας. Κάνει λόγο επίσης για "λανθασμένες προτεραιότητες που δίνουν οι κυβερνήσεις στην έρευνα για το ενεργειακό και την ανάπτυξη δείχνοντας προτίμηση στα συμβατικά και πυρηνικά καύσιμα".
Βέβαια ο Μπους, στην ίδια σύσκεψη, είχε πει ορθά-κοφτά ότι το κόστος του συνδυασμού ανάπτυξη-προστασία του περιβάλλοντος παραμένει πάντα πολύ υψηλό και οι επιχειρήσεις θα στραφούν προς εναλλακτικές μορφές παραγωγής μόνο όταν εξαντληθούν τα όρια της υπάρχουσας.
Παρακάτω, στο ίδιο κείμενο η Greenpeace ομολογεί πως "ενώ η πλειονότητα των κατοίκων αυτού του πλανήτη πληρώνει το κόστος του ελεύθερου εμπορίου, αντίθετα οι πολυεθνικές ωφελούνται δυσανάλογα υποκινώντας ανθρώπους και έθνη το ένα ενάντια στο άλλο, επιβάλλοντας χαμηλούς μισθούς και εξασφαλίζοντας για τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές ρυθμίσεις που τις αφορούν και είναι γι' αυτές ασύμφορες, τον "κατώτερο κοινό παρονομαστή".
Η αντίφαση που εμπεριέχουν οι προηγούμενες εκτιμήσεις της, λύνεται μέσα απ' το παρακάτω απόσπασμα: "το διεθνές εμπόριο έχει τις καλές και τις κακές πλευρές του. Η Greenpeace δεν εναντιώνεται στο εμπόριο αυτό καθ’ αυτό. Ο προβληματισμός της έγκειται στην έλλειψη προσοχής στις κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες του λεγόμενου ελεύθερου εμπορίου και ακόμη στο ότι συγκεκριμένοι εμπορικοί κανονισμοί παρακωλύουν προσπάθειες εθνών να προστατεύσουν την υγεία των πολιτών τους και το περιβάλλον.
...Τα ιδρύματα που σχετίζονται με το εμπόριο πρέπει να είναι υπόλογα στο κοινό, το εμπόριο πρέπει να έπεται του περιβάλλοντος και της αυθεντικής, ανθρωποκεντρικής και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης."
Το καπιταλιστικό σύστημα όμως δεν μπαίνει στην Προκρούστεια κλίνη των όποιων καλών προθέσεων και ωραιοποιήσεων. Έχει τους δικούς του απαραβίαστους κανόνες και δεν μπορεί να κινηθεί παρά γύρω απ' τον άξονα του μέγιστου κέρδους. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ανάπτυξη με βάση τις ανάγκες του ανθρώπου, προϋποθέτει την ανατροπή των σημερινών όρων δόμησης της κοινωνίας. Το εμπόριο και η οικονομία της "ελεύθερης αγοράς" δεν θα έπεται ποτέ και κανενός αλλά θα προΐσταται, εκτός κι αν οι ίδιοι οι λαοί τα καταστήσουν ανενεργά με τη δράση τους.
Αλλά τότε πώς εξηγείται π.χ. η ενεργή συμμετοχή και το ενδιαφέρον εκατοντάδων επιχειρήσεων και πολυεθνικών στις Διεθνείς Συσκέψεις για το περιβάλλον ή ακόμα το γεγονός ότι η Διεθνής Τράπεζα έχει αναλάβει το ρόλο του παγκόσμιου διαχειριστή του περιβάλλοντος;
Η αλήθεια είναι ότι ακόμα και αυτή η λεγόμενη εναλλακτική ή πράσινη τεχνολογία έχει μετατραπεί σε ένα νέο πεδίο δράσης του κεφαλαίου, αρκετά μάλιστα προσοδοφόρου.
Ένα κομμάτι των επιχειρήσεων έχει στρέψει εδώ και καιρό το ενδιαφέρον του σε παρόμοιες επενδύσεις. Προϊόντα - πιλότοι έχουν κάνει την εμφάνισή τους. από βιοδιασπώμενα απορρυπαντικά μέχρι και τη γνωστή πια ανακύκλωση χαρτιού, ξύλου, αλουμινίου κ.α. Τα "πράσινα ψυγεία" (αυτά που δεν χρησιμοποιούν CFCs που καταστρέφουν το όζον) φιγουράρουν ανάμεσα στα νέα μοντέλα όλων των μεγάλων εταιρειών μετά την επιτυχημένη προώθησή τους στην αγορά από την Greenpeace το 1993 (μέσω μιας μικρής εταιρείας στην Ανατολική Γερμανία).
Το "τερπνόν μετά του ωφελίμου", λοιπόν, για τις πολυεθνικές.
Το ότι βέβαια επιδιώκουν να προβάλλουν ένα φιλοπεριβαλλοντικό και ανθρωπιστικό προσωπείο, αυτό αποτελεί και δείκτη του βαθμού ευαισθητοποίησης του κόσμου απέναντι σ’ αυτά τα ζητήματα. Και σ' αυτό το σημείο, η προσφορά των διάφορων οικολογικών οργανώσεων είναι σημαντική. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να παραδεχτεί κανείς, άσχετα αν συμφωνεί ή διαφωνεί με τη συνολικότερη λογική και πρακτική τους.
Από το 1971 που ιδρύθηκε στον Καναδά η Greenpeace (από μια μικρή οικολογική οργάνωση της Βρετανικής Κολομβίας και Αμερικανούς πολίτες που αρνήθηκαν να πολεμήσουν στο Βιετνάμ) μέχρι σήμερα, έχουν αναδειχτεί και έχουν δει το φως της δημοσιότητας μια πληθώρα καταστροφών που συντελούνται στον πλανήτη.
Ειδικότερα το τμήμα των ακτιβιστών της Greenpeace έχει προκαλέσει τον θαυμασμό για τη δράση του. Ενδεικτικά αναφέρονται κάποιες απ’ τις δραστηριότητές του:
- Στις 4 Ιούνη 1992 εμπόδισαν στο λιμάνι του Ντόβερ (Αγγλία) την εκφόρτωση πυρηνικών αποβλήτων από τη Γερμανία.
- Έφραξαν αγωγό της γνωστής εταιρείας Rhone Poulenc που έριχνε ημερησίως στον ποταμό Σηκουάνα 50.000 κυβικά μέτρα επικίνδυνων αποβλήτων.
- Πρόσφατα, τον Απρίλη '95 κατέλαβαν την εξέδρα Brent Spar στα ανοιχτά της Βόρειας θάλασσας και εμπόδισαν την Shell να την ποντίσει στον Ατλαντικό παρασύροντας μαζί της εκατοντάδες τόνους τοξικών και ραδιενεργών υλικών και χιλιάδες τόνους πετρελαίου.
Η Greenpeace, αν και απ’ τις μεγαλύτερες, δεν είναι η μόνη οικολογική οργάνωση. Πολλές οι τάσεις και οι απόψεις στο οικολογικό κίνημα μόνο που, δυστυχώς, οι πληροφορίες γι' αυτές δεν είναι επαρκείς. Όπως για τους λεγόμενους "οικοπολεμιστές" στη Βρετανία που έχουν ξεκινήσει αντάρτικο κατά της κατασκευής νέων αυτοκινητόδρομων, σύμβολο ενός συστήματος που απεχθάνονται. Ή, για ομάδες (ακόμα και στους κόλπους της Greenpeace) που υποστηρίζουν ότι η λύση του οικολογικού προβλήματος πρέπει ν' αναζητιέται στην προοπτική του σοσιαλισμού.
Απ' την άλλη μεριά, είναι γνωστή η πορεία αυτού που χαρακτηρίστηκε σαν πράσινο εναλλακτικό αρχιπέλαγος, που πλημμύρισε τη Δυτική Ευρώπη εκεί, γύρω στο 1989. Η χρονολογία είναι ενδεικτική και η δήλωση του Antoine Waechter (επικεφαλής του ψηφοδελτίου των Γάλλων Πράσινων στις Ευρωεκλογές) ακόμα περισσότερο: "Στους Γερμανούς Πράσινους πολλοί προέρχονται από την άκρα αριστερά και επηρεάζονται έντονα ακόμα από τον μαρξισμό"
Κάτω απ' το βάρος της κατάρρευσης του "υπαρκτού σοσιαλισμού" (βλ. ανύπαρκτου) και την αδυναμία των επαναστατικών αριστερών κινημάτων να πείσουν για την αναγκαιότητα της σοσιαλιστικής προοπτικής, ένα σημαντικό κομμάτι του κόσμου της αριστεράς στράφηκε προς την οικολογική ιδεολογία. Οι ελπίδες αποδείχτηκαν φρούδες, καθώς οι Πράσινοι όχι μόνο ενσωματώθηκαν στο παιχνίδι της αστικής εξουσίας αλλά και αποτέλεσαν μάλιστα εμπροσθοφυλακή και σημαντική εφεδρεία για το "ξέπλυμα" των εγκλημάτων του κεφαλαίου.
Αποδείχτηκε για άλλη μια φορά, ότι το πολυεθνικό κεφάλαιο είναι σε θέση να αφομοιώνει τις κριτικές που ασκούνται πάνω στους μηχανισμούς κυριαρχίας του, όσο αυτές δεν θίγουν τον ταξικό χαρακτήρα αυτής της κυριαρχίας. Έτσι, οι όποιοι κραδασμοί προκύπτουν (και είναι σημαντικοί) από τις αποκαλύψεις π.χ. της Greenpeace, αυτοί θα απορροφώνται από το σύστημα για όσο καιρό το αριστερό, κομμουνιστικό κίνημα αδυνατεί να τις αξιοποιήσει προς όφελος του και επί της ουσίας υποτιμά τη σημασία τους.
Μπορεί, λοιπόν, οι οικολογικές οργανώσεις να βρίσκονται "εντός των πλαισίων" του συστήματος και να μην αποτελούν κίνδυνο γι' αυτό, δημιουργούν όμως μια κοινωνική συνείδηση που κάτω απ' τις κατάλληλες συνθήκες μπορεί να αποτελέσει "ωρολογιακή βόμβα". Δηλαδή, αν οι περιβαλλοντικές αγωνίες για το μέλλον αυτού του πλανήτη μπολιαστούν με την αριστερή λογική και επαναστατική πρακτική.
Γιατί, ζητήματα όπως αυτό που έχουν να κάνουν με την ποιότητα ζωής του ανθρώπου αλλά και με αυτή καθ' αυτή την ύπαρξή του, δεν μπορεί να μένουν αναπάντητα ούτε και να παραχωρούνται στον πράσινο, πασιφιστικό ή ακόμα και ριζοσπαστικό οικολογικό χώρο για να δώσει "λύσεις".
Καμιά λύση δεν θα προκύψει μέσα απ' τον εφησυχασμό της δήθεν υπερταξικότητας του προβλήματος. Ούτε από τις οποίες ηρωικές και παραδειγματικές ενέργειες, όσο αυτές αφορούν μοναχά κάποιους (αξιέπαινους κατά τ' αλλά) "Ρομπέν των Δασών".
Αυτό το σύστημα δεν εκλογικεύεται, δεν καθαρίζεται, δεν συνετίζεται! Ανατρέπεται!
Δημιουργώντας, λοιπόν, τους όρους ανατροπής του, κάθε εστία αντίστασης, κάθε εστία αναταραχής, κάθε τι που το ενοχοποιεί αποτελεί πρόκληση για το προοδευτικό και αριστερό κίνημα.
Για ν' αποκαλυφτεί η φύση του σάπιου εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος. Ο απάνθρωπος και παράλογος χαρακτήρας του.
ΠΑ Ν' ΑΠΟΚΑΛΥΦΘΕΙ Ο ΕΝΟΧΟΣ ΠΡΙΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ.
"Θα αλλάξετε γνώμη, αλλά δεν είστε ελεύθεροι. Η στιγμή της ελευθερίας σας ήταν χθες"
T.S. Elliot

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Κείμενο της Greenpeace που συντάχτηκε στη Ν. Υόρκη για την 4η Συνεδρίαση της Επιτροπής Προετοιμασίας στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον και την ανάπτυξη, 2 Μαρτίου - 3 Απριλίου 1992.
2. "Ταράζονται τα νερά", Διμηνιαία έκδοση του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, τεύχος 17, Μάιος-Ιούνιος 1995.
3. "Ενημερωτικό δελτίο", Μηνιαία έκδοση του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, τεύχος 10, Ιούνιος 1992.
4. Άρθρο του Ηλία Ευθυμιόπουλου, διευθυντή του ελληνικού γραφείου της Greenpeace
στην εφημερίδα "Ελευθεροτυπία", 2/9/95.
5. Ενημερωτικό φυλλάδιο του ελληνικού τμήματος της οργάνωσης "Δίκτυο Μεσόγειος
SOS", 1990.
6. Εφημερίδα "Το Βήμα": Ό μύθος του "ευ ζην" καίει τον πράσινο πνεύμονα", 1/4/90.
7. Πιερλεόνε Πόρκου: "Ενάντια στην πυρηνική τεχνολογία".
8. Gunter Wallraf: "Στο περιθώριο".
9. Περιοδικό "Σχολιαστής", τεύχος 82.
10. Περιοδικό "Έψιλον", τεύχη 51, 91, 211.
11. "Προλεταριακή Σημαία", αριθμοί φύλλων: 94, 95, 96, 228, 293, 294, 298.

12. "Φυσικός κόσμος", τεύχη 99, 100, 111, 112, 350.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου