Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Κυριακή 10 Ιουλίου 2016

Κριτική στις Θέσεις της ΚΝΕ - ΠΚΣ για την Εκπαίδευση

του Δημήτρη Μπουγιούκα
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2005


Η κυριαρχία του συστήματος, των πολιτικών του εκφραστών μέσα στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, δεν εκφράζεται μόνο σε επίπεδο ψήφων στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές. Πρωτίστως, εκφράζεται με την κυριαρχία των αστικών ιδεών και ιδεολογημάτων πάνω στην πλειοψηφία της σπουδάζουσας νεολαίας. Για τις δυνάμεις που δρουν στις σχολές και έχουν αναφορά στην αριστερά και το κίνημα, αποτελεί πρώτης τάξης ζήτημα, όρο για την ανασυγκρότηση του κινήματος της σπουδάζουσας νεολαίας, να δώσουν αυτή τη μάχη ιδεών, με στόχο να σπάσει το δέος απέναντι στο σύστημα, να αποκαλυφθεί η γύμνια του.


Η ΚΝΕ - ΠΚΣ, αλλά και τα ΕΑΑΚ, αντί να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα, επί της ουσίας αναπαράγει την κυρίαρχη αντίληψη στην προσπάθειά της να δώσει "αριστερές απαντήσεις" στα ψεύτικα διλήμματα και ερωτήματα που θέτει το σύστημα.
Η λογική των "εποικοδομητικών", "εναλλακτικών" ή ακόμα και "ριζοσπαστικών προτάσεων", της "συνδιαμόρφωσης" ή της "τροποποίησης προς όφελός μας", είναι προϊόντα της πίεσης που ασκεί η επίθεση του συστήματος, της υποταγής στον αρνητικό συσχετισμό δύναμης, της ανεμπιστοσύνης στις σπουδαστικές μάζες και στις δυνατότητές τους. Οι απόψεις περί "κοινωνικού ρόλου του πανεπιστημίου που θα διαμορφώνει ολοκληρωμένους επιστήμονες", "επιστήμης και πανεπιστημίου στην υπηρεσία του λαού και του τόπου", "ολοκληρωμένης γνώσης", καθώς και οι προτάσεις για τα μοντέλα εκπαίδευσης που θα μας λύσουν τα προβλήματα, είναι προϊόντα αταξικών αναλύσεων και θεωριών διανθισμένων με την κατάλληλη δόση "αριστερής" φρασεολογίας. Είναι ακριβώς αυτές οι λογικές και οι προτάσεις που τόσα χρόνια ενισχύουν την κυριαρχία των αντιδραστικών δυνάμεων ΔΑΠ - ΠΑΣΠ στους συλλόγους, την ιδεολογική - πολιτική κυριαρχία του συστήματος, που αφοπλίζουν και αποδυναμώνουν το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα, που οδηγούν εκ των πραγμάτων σε μεταρρυθμιστικές αντιλήψεις ή σε άλματα στο κενό ("όραμα", "προγράμματα" ή αλλιώς ονειροπόληση), δηλαδή στην ενσωμάτωση. Ας δούμε λοιπόν ορισμένα βασικά σημεία από τις "Θέσεις του ΚΚΕ για την Ανώτατη Εκπαίδευση" που αποτελούν το "ευαγγέλιο" της ΚΝΕ - ΠΚΣ.

Η Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση (Ε.Α.Ε.)

Η Ε.Α.Ε. είναι το μοντέλο εκπαίδευσης που προτείνει η ΚΝΕ - ΠΚΣ για την Τρίτη Βαθμίδα. Εντάσσεται στο πλαίσιο της "άλλης πολιτικής" που έχει σχεδιάσει το ΚΚΕ, η οποία περιγράφεται από τη "Λαϊκή Οικονομία" που θα εφαρμόσουν οι "αντιμονοπωλιακές, αντιιμπεριαλιστικές και δημοκρατικές δυνάμεις" που θα γίνουν κυβέρνηση. Ωστόσο, δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε ως τότε, γιατί "Η Ε.Α.Ε. δεν είναι κάτι που θα μας απασχολήσει στο μέλλον είναι σύγχρονη απαίτηση των καιρών και περνάει μέσα από συγκεκριμένους στόχους πάλης". Έτσι, μια σειρά στόχων που αποτελούν προτάσεις προς το σύστημα, ντύνονται με το μανδύα των "κοινωνικών αναγκών" και πλασάρονται ως "επαναστατικές προτάσεις".
Στις "Θέσεις", αφού παρουσιάζονται τα προβλήματα που έχει η Ανώτατη Εκπαίδευση σήμερα, διαβάζουμε: "Η κατάσταση μέσα από μια πορεία διαρκούς επιδείνωσης, έφτασε πια στο απροχώρητο. Η μόνη λύση που μπορεί να υπάρξει, είναι η ανασυγκρότηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης με τη διαμόρφωση μιας Ενιαίας, Δημόσιας και Δωρεάν, Ανωτάτης Εκπαίδευσης (...). Βασική προϋπόθεση αυτής της ανασυγκρότησης, είναι η επανεξέταση και ο επανακαθορισμός των επιστημονικών αντικειμένων των τμημάτων της ΑΕ, στη βάση των πραγματικών κοινωνικών αναγκών και των αναγκών ανάπτυξης της επιστήμης". Η διαδικασία, βέβαια, αυτή "δεν θα γίνει στο κενό, αλλά θα πάρει υπόψη της τη διαμορφωμένη πραγματικότητα, χωρίς να υποταχθεί σε αυτή". Με απλά λόγια, σε συνθήκες καπιταλισμού η ΚΝΕ - ΠΚΣ προτείνει ένα μοντέλο εκπαίδευσης ως μετεξέλιξη, "ανασυγκρότηση" την ονομάζει, της υπάρχουσας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Η μεταρρυθμιστική της αντίληψη συνειδητά προσπερνά:
1) Τον ταξικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Το γεγονός ότι η εκπαίδευση αποτελεί στοιχείο του εποικοδομήματος που στηρίζει και αναπαράγει την οικονομική βάση, την ταξικότητα του συστήματος.
2) Το γεγονός ότι εκπαίδευση στην υπηρεσία του λαού, εκπαίδευση που θα ανυψώνει τα παιδιά της εργατικής τάξης και των εργαζόμενων, που θα διαμορφώνει και θα διαπαιδαγωγεί επαναστάτες νεολαίους και επιστήμονες, μπορεί να υπάρξει μόνο σε μια σοσιαλιστική κοινωνία με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, που προϋποθέτει την επαναστατική ανατροπή και το τσάκισμα του σάπιου εκμεταλλευτικού και καταπιεστικού σημερινού συστήματος.
Όσον αφορά τώρα στη "διαμορφωμένη πραγματικότητα" (εννοεί τη σημερινή), που θα πρέπει να πάρει υπόψη της, δεν είναι άλλη από τη λειτουργία του καπιταλισμού και τα αποτελέσματά του, τις αντιφάσεις του, την κρίση του, τα αδιέξοδά του, τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του κεφαλαίου. Δε γίνεται να μην υποταχθεί σ' αυτή, γιατί τότε ο καπιταλισμός θα ήθελε να αυτοκαταργηθεί.

Πώς θα επανακαθοριστούν τα επιστημονικά αντικείμενα

Για τον καθορισμό των επιστημονικών αντικειμένων διαβάζουμε: "Παρόλη την συνθετότητά του η επίλυση του θέματος αυτού, είναι καθοριστικής σημασίας (...). Επίλυση που μπορεί να προκύψει μέσα από μια πλατιά συζήτηση, που σήμερα χρειάζεται να ανοίξει, ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους, τους πανεπιστημιακούς, το διδακτικό προσωπικό των ΤΕΙ, τους επιστήμονες και τεχνολόγους, τους φοιτητές και τους σπουδαστές". Έτσι για το ΚΚΕ και την ΚΝΕ, ο καθορισμός των επιστημονικών αντικειμένων είναι μια διαδικασία που αφορά στη λεγόμενη πανεπιστημιακή κοινότητα. Μόνο που στον καπιταλισμό, τα επιστημονικά αντικείμενα καθορίζονται ή επανακαθορίζονται κάθε φορά σύμφωνα με τις ανάγκες του κεφαλαίου στην παραγωγή. Η παραγωγή, η οικονομική βάση, είναι αυτή που καθορίζει τα επιστημονικά αντικείμενα και όχι αντίστροφα. Συνεπώς, ο καθορισμός αυτός πάντα παίρνει υπόψη του "τη διαμορφωμένη πραγματικότητα" και υποτάσσεται σ' αυτήν.
Αφού λοιπόν κάνει το παραπάνω άλμα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι "Η βάση του καθορισμού των επιστημονικών αντικειμένων των τμημάτων που προσδιορίζει και την κοινωνική τους λειτουργία, μπορεί να δώσει λύση και στο άλλο ακανθώδες πρόβλημα των επαγγελματικών δικαιωμάτων". Είναι ο μόνος τρόπος, όπως συνεχίζει παρακάτω, για να "δοθεί οριστική λύση στον αναχρονιστικό διαχωρισμό ΑΕΙ - ΤΕΙ". Τίθενται λοιπόν δυο ζητήματα: 1) Τα επαγγελματικά δικαιώματα. 2) Ο διαχωρισμός των ΑΕΙ - ΤΕΙ.

Επαγγελματικά δικαιώματα


Απάντηση στο διαχωρισμό πνευματικής -χειρωνακτικής εργασίας προσπάθησαν να δώσουν οι Κινέζοι κομμουνιστές με τη Μεγάλη Πολιτιστική και Προλεταριακή Επανάσταση και τη δημιουργία των Εργοστασιακών Πανεπιστημίων
Το ΚΚΕ θεωρεί ότι η λύση στα επαγγελματικά δικαιώματα, θα δοθεί μέσα από τον επανακαθορισμό των επιστημονικών αντικειμένων. Σύμφωνα με αυτή την άποψη η κατάργηση της επετηρίδας, το τσάκισμα δηλαδή του κεκτημένου δικαιώματος που είχαν οι απόφοιτοι των καθηγητικών σχολών, να τους βρίσκει δουλειά το κράτος με μόνη προϋπόθεση το πτυχίο, ήταν αποτέλεσμα του μη σωστού καθορισμού των επιστημονικών αντικειμένων.
Απόρροια αυτής της λογικής, είναι η θέση της ΚΝΕ - ΠΚΣ για την "υποβάθμιση των πτυχίων" που τη συνδέει με την υποβάθμιση της γνώσης. Να τονίσουμε ότι η "αναβάθμιση" των σπουδών, των πτυχίων, των σχολών, είναι το προκάλυμμα της λυσσαλέας επίθεσης του συστήματος στα δικαιώματά μας. Τα αντιδραστικά ν/σ, ρυθμίσεις και μέτρα, τα εντατικοποιημένα προγράμματα σπουδών, ντύθηκαν με το μανδύα της αναβάθμισης των ΑΕΙ - ΤΕΙ και των σπουδών. Σήμερα αυτό που βιώνουμε, είναι το αποτέλεσμα της χρόνιας αναβάθμισης που υλοποιεί το σύστημα τσακίζοντας δικαιώματα και κατακτήσεις. Το δίπολο "υποβάθμιση - αναβάθμιση" που κάνει σημαία της η ΚΝΕ - ΠΚΣ, είναι υποταγμένο στα πλαίσια που ορίζει και επιβάλλει το σύστημα, ενώ παράλληλα ψάχνει να βρει λύση μέσα σ' αυτά. Τα πτυχία μας λοιπόν υποβαθμίζονται, επειδή η γνώση που μας παρέχεται στον προπτυχιακό κύκλο είναι υποβαθμισμένη και δεν αποτελεί επιστημονική ειδίκευση. Ας δούμε τι πραγματικά συμβαίνει. Το σύστημα λέει ότι για να βρούμε δουλειά πρέπει να είμαστε ειδικευμένοι. Μ' αυτό τον τρόπο διαχειρίζεται το πρόβλημα της ανεργίας, μετακυλώντας την ευθύνη στις δικές μας πλάτες. Με λίγα λόγια, εμείς φταίμε που δε βρίσκουμε δουλειά, αφού δεν έχουμε τις κατάλληλες γνώσεις. Αυτό που επιδιώκει να κρύψει το σύστημα μέσα από αυτή την προπαγάνδα είναι:
α. Ότι η ανεργία είναι έμφυτο χαρακτηριστικό του καπιταλισμού (ελεγχόμενα ποσοστά ανεργίας), προκειμένου να δημιουργήσει στρατιές ανέργων για να μπορέσει το κεφάλαιο να χτυπήσει το δικαίωμα στην πλήρη, μόνιμη και σταθερή εργασία.
β. Την πραγματικότητα μιας εξαρτημένης οικονομίας από τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά μονοπώλια, που έχει σαν αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης, εντείνοντας την ανεργία και σπέρνοντας τη φτώχια και την εξαθλίωση σε μεγαλύτερα κομμάτια του λαού.
γ. Ότι όση γνώση και να πάρουμε, όσα μεταπτυχιακά και να κάνουμε, όση ειδίκευση και να αποκτήσουμε, δεν πρόκειται να δημιουργηθεί ούτε μια παραπάνω θέση εργασίας.
Αντί λοιπόν η ΚΝΕ - ΠΚΣ να απογυμνώσει το ιδεολόγημα της ειδίκευσης, προτάσσοντας το συλλογικό αγώνα για το δικαίωμα στη δουλειά με μόνη προϋπόθεση το πτυχίο, το μονό που κάνει είναι να το αναπαράγει κάνοντας "επαναστατική" πρόταση για να παίρνουμε "όλη την επιστημονική ειδίκευση στο πτυχίο", αποδεχόμενη τη λειτουργία του καπιταλισμού.

Ο "αναχρονιστικός διαχωρισμός" των ΑΕΙ - ΤΕΙ

Ο διαχωρισμός των ΑΕΙ - ΤΕΙ στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, αντανακλά την προσπάθεια του ελληνικού καπιταλισμού να αναπαράγει το διαχωρισμό πνευματικής - χειρωνακτικής εργασίας και σε αυτή τη βαθμίδα. Η ανάπτυξή του, αν και στρεβλή και εμπλουτισμένη με την αυταπάτη της ελληνικής αστικής τάξης για το ρόλο που θα έπαιζε, οδήγησε στη δημιουργία των ΤΕΙ για να μπορέσει να επανδρώσει τις επιχειρήσεις με μεσαίο και κατώτερο στελεχικό δυναμικό.
Ο διαχωρισμός αυτός (πνευματικής - χειρωνακτικής εργασίας), αποτελεί δομικό λίθο του καπιταλισμού που αναπαράγει τις ταξικές του διαφορές. Ο διαχωρισμός αυτός υπάρχει και μετά την επανάσταση, στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού και αναπαράγει τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, που έχουν κληρονομηθεί από τον καπιταλισμό. Ο περιορισμός και η εξάλειψή του αποτελεί προϊόν της έκβασης της διαρκούς ταξικής πάλης που διεξάγεται στο σοσιαλισμό.
Σήμερα στις ιμπεριαλιστικές χώρες, παρατηρούμε ότι η Ανώτατη Εκπαίδευση είναι ενιαία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν αναπαράγεται ο διαχωρισμός πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας, αφού υπάρχει η τεχνική - επαγγελματική εκπαίδευση ως κάτι ξεχωριστό μετά το αντίστοιχο λύκειο.
Στις "Θέσεις" για την Ε.Α.Ε., η άρση του διαχωρισμού των ΑΕΙ - ΤΕΙ παρουσιάζεται ως εκείνο το στοιχείο που θα διευκολύνει να λειτουργήσει η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με καλύτερο τρόπο μέσα στον καπιταλισμό και θα γίνει μέσα από την "αναβάθμιση" των ΤΕΙ. Έτσι "στην πορεία ανάπτυξής τους ορισμένα ΤΕΙ ξεπέρασαν τον αρχικό τους προσδιορισμό (...) ωριμάζουν οι συνθήκες να πάψουν να αποτελούν υποβαθμίδα των ΑΕΙ (...). Η ίδια η ανάπτυξη της τεχνολογίας την οποία υπηρετούν αλλά και η κοινωνική ανάγκη ανώτατου, επιστημονικού επιπέδου στελέχη της παραγωγής, οδηγεί εκ των πραγμάτων στην άρση του διαχωρισμού τους από τα ΑΕΙ". Αντικειμενική πραγματικότητα, δηλαδή, η "ανωτατοποίηση" των ΤΕΙ. Ως τέτοια λοιπόν, δε θα μπορούσε το σπουδαστικό κίνημα να τη σταματήσει, παρά μόνο να "διεκδικήσει" μια άλλη ανωτατοποίηση, τη "σοσιαλιστική". Να λοιπόν γιατί ο διαχωρισμός ΑΕΙ - ΤΕΙ είναι σήμερα αναχρονιστικός. Έτσι, την ίδια στιγμή που το σύστημα ξεδίπλωνε την επίθεσή του στα ΤΕΙ με πρόσχημα την "ανωτατοποίηση", η ΚΝΕ - ΠΚΣ είχε πρόταση πως θα γίνει η πραγματική ανωτατοποίηση.
Στα άμεσα καθήκοντα, πάντα σύμφωνα με τις "Θέσεις", είναι η "ένταξη των ΤΕΙ στην Ανωτάτη Εκπαίδευση στη βάση αποσαφηνισμένων επιστημονικών αντικειμένων και κατόπιν αναμόρφωσης των προγραμμάτων σπουδών και αναβάθμισης (...)". Σύμφωνα με ποια κριτήρια και ποιες ανάγκες, ρωτάμε εμείς; Τι θα γίνει με τις σχολές που δεν έχουν αποσαφηνισμένο αντικείμενο, αλλά χιλιάδες είναι οι απόφοιτοί τους και οι εν ενεργεία σπουδαστές; Μήπως πρέπει να "αγωνιστούμε" για να τις κλείσουμε; Μετά από τέτοιες προτάσεις είναι φυσιολογικό στα ΤΕΙ η ΔΑΠ να έχει την αυτοδυναμία.
Αν συνυπολογίσουμε και την άποψη, ότι το πρόβλημα στα ΑΕΙ εντοπίζεται στο γεγονός ότι φτιάχνονται συνεχώς τμήματα "παρεμφερή προς εκείνα των ΤΕΙ" που δημιουργούν "απόφοιτους που δεν ταιριάζουν στο σύγχρονο επίπεδο της παραγωγής και της επιστήμης", τότε πρέπει να αγωνιστούμε να κλείσουν και αυτές οι σχολές. Αφού λοιπόν κλείσουν όσες σχολές δε χρειάζονται, και για να εξαλειφθούν μάλιστα αυτά τα φαινόμενα, η λύση είναι η "ειδίκευση σε πιο περιορισμένους τομείς του κάθε επιστημονικού αντικειμένου να περνά μέσα από κατευθύνσεις σπουδών που μπορούν να ξεκινούν προς το μέσον των σπουδών". Οι κατευθύνσεις ήταν πάγιο αίτημα της ΚΝΕ - ΠΚΣ στα πλαίσια της ειδίκευσης. Προφανώς, αισθάνεται δικαιωμένη που τις εφάρμοσε το σύστημα, και μάλλον θα θεωρεί την εφαρμογή τους ως νίκη του κινήματος. Όπως και να έχει, σήμερα οι οδηγίες των Μπαλόνια - Πράγα για τους δυο κύκλους σπουδών, έρχονται να υλοποιηθούν μέσα από την ενίσχυση των κατευθύνσεων σε όσες σχολές εφαρμόζονται ή την εισαγωγή κατευθύνσεων σε όσες δεν υπάρχουν.

Αλλαγές προγραμμάτων σπουδών

Η παραπάνω διαδικασία δρομολογείται τα τελευταία χρόνια με τις αλλαγές στα προγράμματα σπουδών στις σχολές όλης της χώρας. Αλλαγές που έρχονται να εξυπηρετήσουν την επίθεση του συστήματος στο δικαίωμα στις σπουδές και τη δουλειά. Όπως λέει και ο λαός "λείπει ο Μάρτης από τη σαρακοστή;". Έτσι και η ΚΝΕ - ΠΚΣ δε θα μπορούσε να μην είχε και εδώ την "αριστερή" απάντηση. "Βασική προϋπόθεση για τη διαμόρφωση στους νέους ανθρώπους μιας βαθιάς αντίληψης του ρόλου τους, προϋπόθεση για τη σύνδεση της Ανώτατης Εκπαίδευσης με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, είναι η αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών να συμπεριλάβει (...)." Πρέπει, λοιπόν, να σχεδιάσουμε σήμερα και να προτείνουμε στα τμήματα τα "σοσιαλιστικά" προγράμματα σπουδών, ως αντιπρόταση στις αντιδραστικές αλλαγές, τέτοια ώστε πλέον από το αστικό πανεπιστήμιο να παράγονται οι "επαναστάτες" επιστήμονες που θα υπηρετούν το λαό και τις κοινωνικές ανάγκες (!!!). θα πρέπει, όμως, να συνδέσουμε και τη θεωρία με την πράξη, ώστε να γίνουμε "ολοκληρωμένοι επιστήμονες" και αυτό μπορεί να γίνει "Με την πρακτική άσκηση, κάτω από την καθοδήγηση του Πανεπιστήμιου (...)". Απλά να θυμίσουμε ότι η πρακτική άσκηση εφαρμόζεται στα ΤΕΙ ως προϋπόθεση για τη λήψη του πτυχίου, και μάλιστα με το ίδιο ακριβώς επιχείρημα λανσαρίστηκε από το σύστημα, ώστε να νομιμοποιηθεί στις συνειδήσεις των σπουδαστών. Εκτός του ότι αποτελεί ακόμη έναν όρο που δυσκολεύει το δρόμο προς το πτυχίο, παράλληλα αποτελεί και το μέσο κερδοφορίας για το κεφαλαίο εις βάρος των σπουδαστών, αφού οι αποδοχές είναι σχεδόν ο μισός μισθός του βασικού, ενώ σε πολλές περιπτώσεις δεν πληρώνονται και οι ασφαλιστικές εισφορές είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Έρχεται λοιπόν η ΚΝΕ - ΠΚΣ να προτείνει πρακτική άσκηση για όλους σε όλες τις σχολές. Πολύ προωθημένο αίτημα.
Βέβαια το παραλήρημα συνεχίζεται... "Η διάρκεια των σπουδών θα πρέπει να αυξηθεί στα πέντε χρόνια στις περισσότερες περιπτώσεις των σημερινών τετράχρονων σπουδών, σαν αναγκαίος όρος μιας βαθιάς ποιοτικής ανάπτυξής τους." Έφτασε λοιπόν η ΚΝΕ - ΠΚΣ να προτείνει φέτος στο Χημικό Θεσσαλονίκης, με αφορμή την αλλαγή στο πρόγραμμα σπουδών, "5ετές πρόγραμμα σπουδών (όχι επειδή είναι πανάκεια τα 5 χρόνια, αλλά επειδή για την επιστήμη της Χημείας αποτελεί τον επαρκή χρόνο σπουδών) (...)". Ο ρεφορμισμός σε όλο του το μεγαλείο! Δε μας έφταναν τόσα προβλήματα και εμπόδια, με τα οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι καθημερινά που οδηγούν σε μέσους όρους αποφοίτησης σε 7 και 8 χρόνια, δε μας έφτανε η Μπαλόνια, έχουμε και την ΚΝΕ - ΠΚΣ να προτείνει άλλο ένα έτος σπουδών!
Και βέβαια, "Για να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω, είναι απαραίτητο οι πανεπιστημιακοί μας δάσκαλοι, εκτός από την υψηλού επιπέδου επιστημονική γνώση στο αντικείμενό τους την οποία διαθέτουν, να αποκτήσουν συστηματικές γνώσεις παιδαγωγικής μεθοδολογίας.". Οι φοιτητές και οι σπουδαστές ξέρουν καλύτερα, γιατί βιώνουν στο πετσί τους το υψηλό επιστημονικό επίπεδο των καθηγητών τους. Ξέρουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει καθηγητική αυθαιρεσία, για την οποία η ΚΝΕ δε λέει κουβέντα. Το καθηγητικό κατεστημένο ευθυγραμμισμένο με τις απαιτήσεις της αστικής τάξης, ταγμένο στην υπηρεσία της, 20 και πλέον χρόνια έχει αποτελέσει το μακρύ χέρι της εκάστοτε κυβέρνησης, προωθώντας νέα εντατικοποιημένα προγράμματα σπουδών, αντιδραστικούς εσωτερικούς κανονισμούς λειτουργίας, κ.α.





Το κράτος - δαπάνες για την παιδεία

Διαβάζουμε στις "θέσεις" για την Ε.Α.Ε.: "Η εξασφάλιση γενναίας χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών και των δραστηριοτήτων των ΑΕΙ είναι αποφασιστικής σημασίας όρος για να απαλλαγούν από τον εναγκαλισμό με τα μονοπωλιακά συμφέροντα.", "Τα κοινοτικά κονδύλια (ΕΠΕΑΕΚ) (...) θέτουν δεσμευτικούς όρους ως προς τους σκοπούς και τους προσανατολισμούς της αξιοποίησής τους (...) απαιτείται να ενταχθούν στον κρατικό προϋπολογισμό και να διανεμηθούν στα ΑΕΙ προκείμενου να αξιοποιηθούν σύμφωνα με τις ανάγκες τους.". Εδώ έχουμε το εξής παράδοξο. Το αστικό κράτος εμφανίζεται ως κάτι το ουδέτερο, κάτι το αταξικό. Όσο περισσότερο χρηματοδοτεί το αστικό κράτος, τόσο η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θα απαλλάσσεται από το ρόλο της, να λειτουργεί δηλαδή προς όφελος του κεφαλαίου και των αναγκών του (!!!). Ακόμα και οι δεσμεύσεις που επιβάλλει η ΕΕ θα σπάσουν, αν τα κονδύλια ενταχθούν στον κρατικό προϋπολογισμό. Έτσι εννοεί η ΚΝΕ - ΠΚΣ την απειθαρχία.
Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ θέλουν να ξεχνούν ότι το κράτος είναι μηχανισμός επιβολής της κυριαρχίας της άρχουσας τάξης σε κάθε κοινωνία. Στον καπιταλισμό, όπου κυρίαρχη τάξη είναι η αστική, το κράτος είναι όργανο το οποίο εκφράζει, εξυπηρετεί και αναπαράγει την κυριαρχία της απέναντι στην εργατική τάξη και το λαό, που τον εκμεταλλεύεται και καταπιέζει. Αποτελεί το συλλογικό καπιταλιστή, που αναλαμβάνει να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του κάθε κεφαλαιοκράτη. Και θέλουν να το ξεχνούν, επειδή αυτό που "οραματίζονται" δεν είναι άλλο παρά ένα μοντέλο κρατικού καπιταλισμού τύπου Μπρέζνιεφ, όπου απαιτείται να αναλάβουν οι "δημοκρατικές" δυνάμεις την "προοδευτική διακυβέρνηση" του. Έτσι, φτάνουν ως και στο σημείο να ζητούν από το κράτος να φορολογήσει το κεφάλαιο (σύνθημα της ΚΝΕ "την κρίση να πληρώσει η πλουτοκρατία").
Η αντίθεση στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς την ανάδειξη της ταξικότητας του δημόσιου, αποτελεί όρο για τον αποπροσανατολισμό του κινήματος και τον εγκλωβισμό των δυνάμεών του σε αδιέξοδες λογικές. Έτσι, η αύξηση των δαπανών για την παιδεία, που εμφανίζεται ως φάρμακο για πάσα νόσο, δε σημαίνει πως θα λύσει τα προβλήματα. Αντίθετα, το κράτος μπορεί να αυξήσει τις δαπάνες για να βαθύνει την ταξικότητα της εκπαίδευσης (π.χ. για να δημιουργήσει ΙΔΒΕ).
Αντί λοιπόν το πρόβλημα της παιδείας να αναδειχθεί ως πολιτικό - ταξικό, παρουσιάζεται ως οικονομικό, δίνοντας έτσι χώρο στις δυνάμεις του συστήματος, ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και οι παρατάξεις τους στις σχολές (ΔΑΠ - ΠΑΣΠ), να απαιτούν η χρηματοδότηση για την παιδεία να φτάσει στο 5% του ΑΕΠ (πιθανόν περισσότερο από το 15% του προϋπολογισμού που διεκδικεί η ΚΝΕ - ΠΚΣ). Η μόνη διαφωνία του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, είναι ότι ο κρατικός προϋπολογισμός είναι πιο εύκολα ελέγξιμος από το ΑΕΠ.
Προφανώς, οι λογιστικές μελέτες του ΚΚΕ και το πως αντιλαμβάνεται τις δαπάνες για την παιδεία, καμία σχέση δεν έχουν με τον αγώνα που πρέπει να δώσουν οι μαθητές, οι σπουδαστές και οι φοιτητές για να διεκδικήσουν καλύτερες συνθήκες και ποιότητα σπουδών.

Μεταπτυχιακά

Τα μεταπτυχιακά χρησιμοποιήθηκαν από το σύστημα ακριβώς για να χτυπήσουν το πτυχίο. Εντάχθηκαν στο ιδεολόγημα ότι το πτυχίο δεν αρκεί για τη δουλειά, ότι απαιτούνται περισσότερα εφόδια και περισσότερη γνώση. Αν και στην αρχή τα περισσότερα ήταν δωρεάν, ώστε να μαζικοποιηθούν και να νομιμοποιηθούν στις συνειδήσεις της σπουδάζουσας νεολαίας, το σύστημα φρόντισε γρήγορα να λειτουργήσουν με το σωστό τρόπο και να αποκτήσουν το σωστό ρόλο. Δηλαδή, να έχουν δίδακτρα και να είναι για τους λίγους. Ωστόσο, το άγχος της ανεργίας και η προπαγάνδα του συστήματος, οδηγεί αρκετούς στη σκέψη να κάνουν μεταπτυχιακό, ώστε να πάρουν παραπάνω εφόδια που θα τους εξασφαλίσουν καλύτερους όρους για την εύρεση μιας θέσης εργασίας. Η αυταπάτη αυτή, βέβαια, γρήγορα καταρρίπτεται, όταν βγει κανείς στην αγορά εργασίας. Πολλές φορές ο κάτοχος μεταπτυχιακού αναγκάζεται να το κρύψει, γνωρίζοντας ότι αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την πρόσληψή του στον ιδιωτικό τομέα (ο εργοδότης το πληρώνει παραπάνω ή δεν το λαμβάνει υπόψη), ή ακόμα και στο δημόσιο, όταν στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ επιλέγει να δώσει στην κατηγόρια Δ.Ε. (Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης), όποτε κρύβει και το πτυχίο του.
Παρακάμπτοντας την πραγματικότητα, η ΚΝΕ - ΠΚΣ προβάλλει το "αίτημα" για "μεταπτυχιακά για όλους δωρεάν", αφού η γνώση και η ειδίκευση που είναι προϋπόθεση για τη δουλειά έχει περάσει στα μεταπτυχιακά. Το ίδιο αίτημα προβάλλουν και οι αντιδραστικές δυνάμεις ΔΑΠ - ΠΑΣΠ. Με άλλα λόγια, αποδοχή της κατάστασης που προκάλεσε η επίθεση του συστήματος στα πτυχία και τα επαγγελματικά τους δικαιώματα.
Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ - ΠΚΣ, στη βάση των αταξικών τους θεωριών δε σταματούν εκεί, αλλά ζητούν και την "αναβάθμιση", ζητώντας παράλληλα να είναι "ενός κύκλου και να οδηγούν σε διδακτορικό". Τώρα σωθήκαμε.

Δια Βίου Εκπαίδευση

"Συνεχή επιμόρφωση" την ονομάζει η ΚΝΕ, "ανανέωση γνώσεων" την ονομάζουν οι ΔΑΠ -ΠΑΣΠ. Και οι δυο διατυπώσεις που έχουν ακριβώς το ίδιο νόημα, έχουν σαν βάση τη λεγόμενη Επιστημονική Τεχνική Επανάσταση (Ε.Τ.Ε.). "Έκρηξη γνώσεων, νέες επιστημονικές ανακαλύψεις, ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας κ.α.", είναι το ιδεολόγημα του συστήματος για να μας καταστήσει για άλλη μια φορά υπεύθυνους της ανεργίας που το ίδιο προκαλεί. Επειδή λοιπόν συντελούνται όλα αυτά, θα πρέπει συνεχώς να επανειδικευόμαστε - επανακαταρτιζόμαστε, ώστε να ανταποκρινόμαστε στις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις του αντικειμένου εργασίας. Τώρα πια ούτε το μεταπτυχιακό είναι αρκετό, ώστε να πάρουμε τη γνώση. Έτσι, και οι δυο διατυμπανίζουν ότι η Δια Βίου Εκπαίδευση, που είναι αναγκαία σήμερα, θα πρέπει να προσφέρεται δωρεάν και σύμφωνα με τις "Θέσεις" , η κοινωνία και τα πανεπιστήμια έχουν χρέος "να στηρίζουν την προσπάθεια των αποφοίτων τους με την οργάνωση ενός συστήματος δημόσιας και δωρεάν συνεχούς επιμόρφωσης". Και επειδή το σύστημα δε θέλει να κάνουμε μια δουλειά για όλη μας τη ζωή αλλά συνεχώς να αλλάζουμε δουλειά για να προσαρμοζόμαστε εύκολα στις ανάγκες και τις απαιτήσεις του κεφαλαίου, υπάρχει και για αυτό απάντηση. "Όσο για την αλλαγή ειδίκευσης, αυτή θα πρέπει να μπορεί να αποκτηθεί μέσα στα ίδια τα προπτυχιακά τμήματα, σε οποιαδήποτε φάση της επαγγελματικής ζωής (...)."
Γίνεται πιο συγκεκριμένο όσον αφορά στους εκπαιδευτικούς: "Επιστημονική στήριξη που να ξεκινά από την εκπαίδευση τους σε παιδαγωγικές σχολές και να συνεχίζεται με την περιοδική, ετήσια επιμόρφωση τους με ευθύνη των πανεπιστημιακών τμημάτων.", (ΚΚΕ: Βασικά συμπεράσματα για τις εξελίξεις και τη δράση μας στο κίνημα της παιδείας). Και όλα αυτά πρέπει να θεωρηθούν αυτονόητα, αφού το σημερινό σύστημα της Ανώτατης Εκπαίδευσης δε δίνει τη γνώση. "Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι "λεγόμενες" καθηγητικές σχόλες, που δεν δίνουν στους αποφοίτους τους ούτε τα απαραίτητα παιδαγωγικά εφόδια για να διδάξουν στη μέση εκπαίδευση, ούτε τους προετοιμάζουν ολοκληρωμένα για μια σειρά άλλους τομείς της παραγωγής." Η άποψη αυτή επί της ουσίας δίνει άλλοθι στην επίθεση του συστήματος, αφού αναγνωρίζει πως οι απόφοιτοι των καθηγητικών σχολών, δεν έχουν τα εφόδια να δουλέψουν ούτε στην εκπαίδευση ούτε σε άλλους τομείς της παραγωγής. Γίνεται κατανοητό λοιπόν πως για όλα φταίει αυτή η ρημάδα η γνώση. Για το σύστημα φταίει που δεν την έχουμε, ενώ για την ΚΝΕ φταίει γιατί δε μας την έδωσε το σύστημα. Με αυτό τον τρόπο, αποδέχεται και αναπαράγει ακόμα μια φορά την προπαγάνδα του συστήματος, συμβάλλει στη συσκότιση και τον αποπροσανατολισμό, δεν ευνοεί την ανάπτυξη των αντιστάσεων.

Αξιολόγηση

Παρά τα μεγάλα λόγια για καμία αξιολόγηση, η ΚΝΕ - ΠΚΣ στην πραγματικότητα συμφωνεί με την αξιολόγηση υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνει με ακαδημαϊκά κριτήρια. Δηλαδή, συμφωνεί με την εσωτερική αξιολόγηση. Διαβάζουμε στις "Θέσεις" για την Ε.Α.Ε. και τους άμεσους στόχους. "Την αποτροπή επιβολής του συστήματος αξιολόγησης των ιδρυμάτων και του διδακτικού προσωπικού, με κριτήρια εξωπανεπιοτημιακά - επιχειρηματικά (...). Τα πανεπιστήμια διαθέτουν τους κατάλληλους ακαδημαϊκούς μηχανισμούς και κριτήρια αυτοελέγχου." Οι ακαδημαϊκοί μηχανισμοί προφανώς δεν εξυπηρετούν το κεφαλαίο. Τότε ποιον εξυπηρετούν τόσα χρόνια που υπάρχουν, μήπως το λαό και την εργατική τάξη;

Όργανα συνδιοίκησης

Είναι γνωστή η άποψη μας για τον αντιδραστικό ρόλο των οργάνων συνδιοίκησης των ΑΕΙ - ΤΕΙ, από την ίδρυση τους το '82 με το νόμο πλαίσιο 1268 από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ ως σήμερα. Η ΚΝΕ - ΠΚΣ θεωρεί ότι τα όργανα αυτά αποτέλεσαν κατάκτηση του φοιτητικού και σπουδαστικού κινήματος και όπως διαβάζουμε στις "Θέσεις" για τους άμεσους στόχους, πρέπει να απαιτήσουμε τη "(...) διεύρυνση της συμμετοχής στα όργανα λήψης των αποφάσεων (...)". Ποιο κίνημα λοιπόν; Εδώ υπάρχει λύση ανέξοδη. Αφού, αν διευρυνθεί η συμμετοχή στα όργανα αυτά, αν δηλαδή τα μέλη της ΚΝΕ - ΠΚΣ μαζί με τους καθηγητές που είναι στο ΚΚΕ γίνουν πλειοψηφία στη συνδιοίκηση, τότε θα ελέγξουν και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ώστε να διατελέσει τον κοινωνικό της ρόλο. Το λιγότερο που κάνει αυτή η άποψη είναι να συγκαλύπτει και να τρέφει αυταπάτες στη σπουδάζουσα νεολαία για το ρόλο αυτών των οργάνων. Εν τέλει τα χρόνια ύπαρξης αυτού του κρατικού θεσμού, που στήθηκε για να αποδυναμωθεί το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα, δείχνουν ότι αποτέλεσε το μακρύ χέρι της εκάστοτε κυβέρνησης, ώστε να περάσουν οι αντιδραστικές αλλαγές σε ΑΕΙ - ΤΕΙ. Καθοριστικής σημασίας ρόλο σ' αυτά και σε όλους τους ακαδημαϊκούς μηχανισμούς, που εκθειάζει η ΚΝΕ - ΠΚΣ, έπαιξε και συνεχίζει να παίζει το καθηγητικό κατεστημένο, οι "λαμπροί" επιστήμονες και τεχνολόγοι.
Πάντως και εδώ οι ΔΑΠ - ΠΑΣΠ δε στερούνται, αφού διεκδικούν αύξηση συμμετοχής των φοιτητών στα όργανα διοίκησης στο 50% της σύνθεσής τους.

Το κίνημα θύμα της μικροπολιτικής της ΚΝΕ

Στην καλύτερη περίπτωση για την ΚΝΕ -ΠΚΣ, το κίνημα έχει ρόλο "μοχλού πίεσης" για να υλοποιηθούν οι σχεδιασμοί για μια "παιδεία στην υπηρεσία του λαού και του τόπου". Το πολιτικό της ζήτημα παρακάμπτεται ή πιο σωστά ανάγεται σε μια "προοδευτική διακυβέρνηση" που θα ασκήσει η ηγεσία του ΚΚΕ με άλλες "δημοκρατικές δυνάμεις" (Λαϊκή Εξουσία). Εξαιτίας αυτού, οι θέσεις της ΚΝΕ - ΠΚΣ και αντίσταση στην επίθεση του συστήματος δεν παράγουν και φυσικά προοπτική στη σπουδάζουσα νεολαία δεν μπορούν να δώσουν.
Όμως για μας, το κίνημα της νεολαίας δεν είναι ένα κίνημα για μια "καλύτερη", "λαϊκή" παιδεία. Είναι κρίσιμη συνιστώσα του λαϊκού κινήματος, για να μπορέσει ο λαός και η νεολαία να κερδίσουν το δικαίωμα στις σπουδές, τη δουλειά, τις ελευθερίες, στη ζωή. Για να μπορέσει ο λαός και η νεολαία να οικοδομήσουν μια κοινωνία χωρίς εκμεταλλευτές και καταπιεστές.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου