Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2016

Πρότυπα συμπεριφοράς και στάσης ζωής για τη νεολαία

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2003


Πρότυπα ζωής που προβάλλει το σύστημα
Σαφής και συγκεκριμένη είναι η προσπάθεια του συστήματος να μας πείσει να λειτουργούμε ατομικά και όχι συλλογικά. Να μας πείσει ότι ο καθένας μας διαφέρει απ' τους υπόλοιπους, είναι ξεχωριστός κι επομένως ατομικά θα πρέπει ν' αντιμετωπίσει τους προβληματισμούς και τ' αδιέξοδα, που το ίδιο το σύστημα του δημιουργεί. Και δυστυχώς το πετυχαίνει σε μεγάλο βαθμό, αφού το σύστημα έχει την ικανότητα να επιτίθεται άμεσα κι έμμεσα και να διαβρώνει συνειδήσεις.
Προβάλλει πρότυπα σε όλους τους τομείς, με τα οποία θα πρέπει να ευθυγραμμιστούμε, προκειμένου να γίνουμε τελικά αποδεκτοί. Κι όταν μιλάμε για πρότυπα, εννοούμε πρότυπα τέτοια, π.χ. στον τρόπο διασκέδασης (club - μπουζούκια), που δεν προσφέρουν τίποτα στο άτομο πέρα απ' την απομόνωση και την αποξένωση. Ή στον τρόπο ντυσίματος (μόδα) τέτοια που αφαιρούν το προσωπικό στοιχείο και τους θέλουν όλους ίδιους, ομοιόμορφους, προσπαθώντας να εξαντλήσουν εκεί την ενότητα και να την κατακερματίσουν όπου αλλού υπάρχει.


Η επιβολή τέτοιων προτύπων στους νέους ανθρώπους, μ' όποιον τρόπο κι αν επιτυγχάνεται (άμεσα ή έμμεσα), έχει αρνητικές συνέπειες γι' αυτούς. Βάζει τους νέους σε μια συνεχή προσπάθεια να αποκτήσουν τον τρόπο αυτό ζωής και συμπεριφοράς, με τον οποίο πολλές φορές και δε συμφωνούν αλλά και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα ν' ακολουθήσουν, π.χ. να αγοράζουν ακριβά ρούχα ή να διασκεδάζουν σε ακριβά μαγαζιά. Αυτό σημαίνει δύο πράγματα. Πρώτον, ότι οι νέοι καταπιέζονται σε μεγάλο βαθμό, προκειμένου ν' ακολουθήσουν τα πρότυπα και να γίνουν αποδεκτοί, και δεύτερον ο φόβος και το άγχος μήπως τελικά δεν τους αποδεχτούν, τους οδηγεί στο να καταναλώνονται στην προσπάθεια να γίνουν αποδεκτοί, χωρίς όμως να προσπαθούν να δουν ποια πραγματικά είναι τα προβλήματά τους και να δώσουν απαντήσεις και λύσεις στ' αδιέξοδά τους. Όλα αυτά βέβαια είναι μεγάλη επιτυχία για το ίδιο το σύστημα, αφού δεν υπάρχει κίνδυνος ν' αμφισβητηθεί ή ν' αντιμετωπίσει την αντίδραση των νέων για τα εμπόδια και τα προβλήματα που τους δημιουργεί στη μόρφωση, στις σπουδές, στη δουλειά και στην ελευθερία τους. Με τον τρόπο αυτό, λοιπόν, το σύστημα διασφαλίζει την επιβίωσή του και την κυριαρχία του, αφού στρέφει αλλού το ενδιαφέρον των νέων, ώστε να μη συνειδητοποιούν τη δύναμή τους, να μη συνδέουν τις γενικές εξελίξεις με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κι επομένως να μην μπορούν να δώσουν απαντήσεις στα θέματα που τους απασχολούν και να απογοητεύονται.
Κι όταν πάλι η νεολαία οργίζεται κι αγανακτεί, τότε το σύστημα έρχεται και πάλι να δώσει τη λύση με τρόπο ανώδυνο για το ίδιο. Χωρίζει τη νεολαία σε κατηγορίες, π.χ. με βάση την ομάδα που υποστηρίζει ή τη μουσική που ακούει ή τον τρόπο που διασκεδάζει, ώστε η κάθε ομάδα να θεωρεί ότι διαφέρει απ' τις υπόλοιπες και μάλιστα πολλές φορές ότι κοντράρεται με τις υπόλοιπες και φτάνει να βλέπει σ' αυτές τον εχθρό και να μη διακρίνει τον πραγματικό εχθρό, το σύστημα.
Αυτό το βλέπουμε έντονα για παράδειγμα στα γήπεδα, όπου οι νέοι χωρισμένοι σε ομάδες διαχωρίζουν τους εαυτούς τους απ' τους υπόλοιπους και δημιουργούν ψεύτικους εχθρούς, εκτονώνοντας την οργή τους στους συμμαθητές, συμφοιτητές, συναδέλφους και εν δυνάμει συνοδοιπόρους και συναγωνιστές τους.
Το ίδιο το σύστημα λοιπόν προσπαθεί να κατακερματίσει την ενότητα που θα μπορούσε ν' αναπτυχθεί ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν ν' αντιμετωπίσουν τα ίδια προβλήματα και τις ίδιες αγωνίες, τους προσφέρει διεξόδους εκτόνωσης, ώστε να μη συνειδητοποιούν ούτε τα στοιχεία που τους ενώνουν, ούτε τη δύναμη που έχουν κι έτσι το σύστημα να επιβάλει αβίαστα την κυριαρχία του.

Εναλλακτικές στάσεις ζωής ...ή μια απ' τα ίδια;

Υπάρχουν και ορισμένα «target groups» -έτσι βλέπουν τις κοινωνικές ομάδες οι επιχειρήσεις κι οι εταιρίες- που δεν ακολουθούν τα κυρίαρχα πρότυπα. Ένα κομμάτι της νεολαίας προτιμά εναλλακτικές μορφές διασκέδασης, ίσως υποσυνείδητα και για λόγους αποστασιοποίησης.
Κάποιοι νέοι επιλέγουν να περάσουν απέραντες ώρες λιώνοντας μπροστά στις οθόνες των Η/Υ τους είτε "συναναστρεφόμενοι κοινωνικά" σε διάφορα διαδικτυακά chats, ή απομονωμένοι στον κόσμο των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Τώρα θα μου πείτε, είναι πιο εναλλακτικό και εποικοδομητικό να σκοτώνεις Ναζί ή κακούς Σοβιετικούς με ήρωες Αμερικάνους στο PC σου, από το να βλέπεις το στρατιώτη Ράιαν; Ή το να συνδιαλέγεσαι εικονικά με άτομα μέσω PC, αντί να συναντηθείς μαζί τους σε κάποια καφετέρια;

Πραγματικά δεν μπορώ να το απαντήσω. Πάντως οφείλω να αναφέρω και σαν παρατήρηση, ότι δεν είναι τυχαίο που δεν υπάρχει κανένα παιχνίδι με πρωταγωνιστές αντάρτες του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ ή της ιρακινής αντίστασης, παρά μόνο καλούς Αμερικάνους που σώζουν τον κόσμο από τους τρομοκράτες. Με αυτόν τον τρόπο περνάει κι ένα μήνυμα που παρουσιάζει τους τρομοκράτες σαν τους εχθρούς της άρχουσας τάξης κι όχι τον κόσμο που αντιστέκεται μαζικά στα "καλόβουλα" σχέδια της.
Μια αντισυμβατική όσο κι άγνωστη για τον περισσότερο κόσμο ασχολία, είναι τα Παιχνίδια Ρόλων -ή RPG-, Στρατηγικής -ή Strategy Games- και τα Παιχνίδια με Κάρτες (Card Games).
Τα RPG έχουν ως σκοπό να εξάγουν τον παίχτη από την πραγματικότητα της ζωής και να τον εντάξουν σ' ένα φανταστικό κόσμο. Ο παίχτης πλάθει κι αναπτύσσει έναν εξωπραγματικό χαρακτήρα, σύμφωνα με τον αφηγητή της ιστορίας κι ορισμένους κανόνες. Κατόπιν, εν συναρτήσει πολύπλοκων ζαριών καθορίζεται η μοίρα του ιδίου του χαρακτήρα και της υπόλοιπης συντροφιάς του, μέσα από μυθικές μάχες κι υποκριτική αλληλεπίδραση μεταξύ άλλων χαρακτήρων. Για να γίνει πιο κατανοητό να πούμε ότι ένα από τα βασικά πρότυπα αυτού του είδους είναι η κεντρική ιδέα του "Άρχοντα των δαχτυλιδιών" του Τόλκιν, φαντα, επικές μάχες, βασιλιάδες, η καλή ηρωική συντροφιά που γλιτώνει τον κόσμο από τον "άξονα του κακού" κλπ..
Τα Strategy και τα Card Games είναι, όπως και τα RPG σε μικρότερο βαθμό, ένα πολύ δαπανηρό χόμπι. Περιλαμβάνει αγορά κι επεξεργασία πολλών ακριβών εξαρτημάτων, όπως πολεμικές φιγούρες και βάψιμο αυτών, χιλιάδες κάρτες, εισαγόμενα βιβλία κ.α..
Βασικά, το κοινωνικό χαρακτηριστικό που έχουν κοινό αυτά τα παιχνίδια, είναι ότι δημιουργούν νέες παρέες από άτομα μ' αυτό το ενδιαφέρον. Συνήθως όμως, οι παρέες αυτές λειτουργούν σαν σέκτες, αποκομμένες από τους ομοίους τους, καθώς πολλές μιλάνε μέχρι και σε δικό τους κώδικα - ορολογία.
Προφανές ακόμα είναι, ότι επί το πλείστον οι νέοι που έρχονται κοντά μέσω των παιχνιδιών αυτών, γνωρίζονται επιφανειακά ασχολούμενοι αποκλειστικά μ' αυτό το θέμα, εξορισμένοι στη φαντασία τους κι έχοντας κλειστούς τους διαύλους επικοινωνίας με τη ζωή.
Δραστηριότητες κυρίως των νέων διαδεδομένες σε μεγάλο βαθμό, είναι κι οι διάφορες μορφές αθλοπαιδιών, όπως το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ. Σαφώς ως προς τη μορφή τους σαν ασχολίες αποτελούν και την υγιή όψη του αθλητισμού, δηλαδή την ενεργή άθληση σ' αντίθεση με τον παθητικό "οπαδισμό".
Υπάρχουν όμως, και μερικά σπορ εξίσου γνωστά αν κι όχι το ίδιο διαδεδομένα, όπως το skating και το ice - skating, τα rollers και το ΒΜΧ ποδήλατο, που συνδυάζονται αρκετά συχνά με rap - hip hop μουσική, ακόμα και τη νοοτροπία του tag και του graffiti στους τοίχους, που από αρκετούς μπορεί να θεωρηθεί ακραία ή περιθωριακή. Το φαινόμενο αυτό έχει μειωθεί αισθητά στην Ελλάδα, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια, χωρίς όμως να έχει πάψει να επηρεάζει ένα μικρό τμήμα της νεολαίας στις μέρες μας.
Ένα ακόμα αθλητικό πεδίο είναι και το ski, το snowboard κι άλλα μοδάτα χειμερινά sports, τα οποία φυσικά δεν είναι για όλους, παρά μόνο για όσους το αντέχει η τσέπη τους!
Μια τελευταία ενασχόληση, που δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να την πει εναλλακτική ή να την κατατάξει στις κυρίαρχες, είναι το διάβασμα. Το πεδίο αυτό βέβαια περιέχει αμέτρητους κλάδους που η ανάλυσή τους θα απαιτούσε ξεχωριστή εισήγηση. Αλλά μπορούμε να αναφέρουμε ορισμένους, όπως τον τύπο -εφημερίδες και περιοδικά- που προσφέρουν ενημέρωση για το lifestyle (;) θηλυκών κι αρσενικών ανθρώπων όλων των ηλικιών κάθε κατηγορίας και επαγγέλματος, όλα περί μουσικής -κι εναλλακτικά για αυτούς που νοιάζονται για τις αδυναμίες τους και βιώνουν κάτι πριν γράψουν για αυτό-, για εγγυημένη καριέρα, σεξουαλική διέγερση αν δε γίνεται αλλιώς, κουτσομπολιά στον κίτρινο τύπο, τα πάντα γύρω από τους υπολογιστές (μην ξεχνιόμαστε) και αν δεν υπάρχει η δυνατότητα να ταξιδέψεις και σε εξωτικά μέρη δεν πειράζει πάρε το "National Geographic". Στις εφημερίδες κυριαρχεί ο πολιτικός τύπος, μ' ανάλυση της επικαιρότητας και "πλούσια" ποικιλία απόψεων, ο χρηματοοικονομικός τύπος και βέβαια οι σούπερ αγγελίες όπου βρίσκεις χρυσές ευκαιρίες για τα σπίτια, τα οχήματα ακόμα και τους συντρόφους των ονείρων σου -κάνεις δηλαδή την τύχη σου.
Το σύστημα άλλωστε έχει καταφέρει όπως είδαμε σ' ένα βαθμό, να εισχωρήσει ιδεολογικά και να εκμεταλλευτεί οικονομικά κι αυτές τις θεωρητικά εναλλακτικές κι αντισυμβατικές επιλογές των νέων.
Άρα λοιπόν μπαίνει το ερώτημα. Ένας νεολαίος τι να κάνει αν θέλει να αποφύγει τη χειραγώγηση των προυχόντων μέσω της προπαγάνδας που μοιράζουν απλόχερα;

Η Θρησκεία - Εκκλησία ως τάση φυγής της νεολαίας

Σήμερα, σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι στο παρελθόν, η νεολαία έρχεται αντιμέτωπη με πολλά αδιέξοδα, τόσο μέσα στις σχολές, με τα εντεινόμενα μέτρα που κάνουν καθεστώς την εντατικοποίηση και τους ταξικούς φραγμούς, όσο και μετά τις σπουδές που συναντά την επαγγελματική ανασφάλεια και την ανεργία. Για πολλούς η λύση αναζητάται στη θρησκεία. Είναι μια διέξοδος που το σύστημα με τα μέσα του προβάλλει. Είναι, όμως, ο δρόμος της θρησκείας αυτός που εξασφαλίζει τα απαραίτητα και δίνει ουσιαστική λύση; Εμείς θα λέγαμε ότι αποτελεί μια ψευδαίσθηση διεξόδου, ότι εντείνει το αδιέξοδο.
Η θρησκεία, συστατικό στοιχείο της καθημερινής μας ζωής, έρχεται από τα βάθη των αιώνων να μας θυμίσει την ανεμπιστοσύνη του ανθρώπου στις δυνάμεις του. Αποτελεί ιδεολογική μορφή και γεννήθηκε στις πρωτόγονες κοινωνίες, εκεί όπου οι εξωτερικές δυνάμεις της φύσης κυριαρχούσαν στους ανθρώπους. Η άγνοια, ο φόβος, η αδυναμία ερμηνείας του κόσμου, η έλλειψη ανάπτυξης της επιστήμης και των παραγωγικών μέσων, οδήγησαν τους ανθρώπους στο να δώσουν στα φυσικά φαινόμενα μεταφυσικές ιδιότητες. Μην μπορώντας να υποτάξουν τις δυνάμεις της φύσης, τις θεοποιούσαν.
Επειδή, όμως, η θρησκεία αντανακλά τους όρους της υλικής ζωής, η εξέλιξη της θρησκευτικής πίστης ακολουθεί την κοινωνική εξέλιξη. Αρχικά, λοιπόν, είχαμε τους θεούς των γενών, τους θεούς των φυλών, τους εθνικούς θεούς. Με την εξέλιξη της κοινωνίας και την αλλαγή των κοινωνικών συστημάτων και των οικονομικών βάσεων, με τη δημιουργία κρατών, δημιουργήθηκαν ενιαίες παντοδύναμες παγκόσμιες θρησκείες. Πρώτα, ήταν θεός ο Ήλιος, μετά η φωτιά και ο ηλεκτρισμός, ποιος μας βεβαιώνει ότι με την εξέλιξη της η επιστήμη θα αφήνει περιθώρια για μεταφυσική εξήγηση τoυ κόσμου;

Το ότι η θρησκεία διατηρεί την επιρροή και τη δύναμή της από τις πρωτόγονες κοινωνίες μέχρι σήμερα, οφείλεται στο ότι καλλιεργείται, ενισχύεται και ισχυροποιείται από τις εκάστοτε άρχουσες τάξεις. Από τις δουλοκτητικές κοινωνίες της Ρωμαϊκής εποχής μέχρι τις σύγχρονες κοινωνικές δομές, ο Χριστιανισμός ως επίσημη θρησκεία θέτει ως αρχές του την υποταγή, την πραότητα, το συμβιβασμό και την υπακοή. Υπόσχεται δικαίωση στους ουρανούς και διδάσκει το συμβιβασμό με όλα τα δεινά αυτού του κόσμου. Καλλιεργεί τη μοιρολατρία και βάζει τον άνθρωπο σε θέση παρατηρητή της ίδιας του της ζωής. Ο πόλεμος, η φτώχεια και η εξαθλίωση είναι θέλημα θεού, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα.
Η άρχουσα τάξη κάθε εποχής, προκειμένου να διατηρήσει τη δύναμή της και να ισχυροποιηθεί, έχει ανάγκη την υποταγή του λαού.
Γι' αυτό και η θρησκεία αποδεικνύεται πολύτιμο όπλο. Το θρησκευτικό συναίσθημα του λαού έγινε πολλές φορές αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης, μιας και η περιπλάνηση στα μεταφυσικά μονοπάτια της θρησκείας, είναι ακίνδυνη για το σύστημα και εύκολα εκμεταλλεύσιμη από αυτό.
Ας μην ξεχνάμε, ότι η επίσημη εκκλησία υποστήριξε αντιδραστικά καθεστώτα και ενίσχυσε ένα κλίμα συντηρητισμού και οπισθοδρόμησης. Δυο δικτατορίες στη χώρα μας, με την εκκλησία να μην αντιτάσσεται καθόλου στους δικτάτορες. Η θρησκεία χρησιμοποιήθηκε στα κεντρικά συνθήματα και των δυο. Πατρίς - θρησκεία - Οικογένεια στη μια, Ελλάς - Ελλήνων - Χριστιανών στην άλλη. Την ίδια στάση κράτησε στην κατοχή και τον εμφύλιο. Στάθηκε εμπόδιο στην προσπάθεια του λαϊκού κινήματος να βγάλει την τυραννία από πάνω του. Τιμώρησε με αφορισμό όσους παπάδες αγωνίστηκαν και στήριξαν την ΕΑΜική αντίσταση.
Με κέντρο βάρους πάντα τη νεολαία, ο Χριστιανισμός είναι φορέας αποπροσανατολισμού της. Εκμεταλλεύεται το φόβο και την ανασφάλεια των νέων για τη δια βίου τους αβεβαιότητα, ανεργία και επαγγελματική περιπλάνηση. Κι έτσι, προωθεί έναν ανορθολογισμό. Αντιτάσσει στη "ματαιότητα" των αγώνων, τη ματαιότητα της προσμονής ...για δικαίωση στους ουράνιους παραδείσους.
Γι’ αυτό και η θρησκεία είναι ένα από τα όπλα της αστικής τάξης για να διατηρεί την κυριαρχία της. Κι όσο οι μάζες δεν πίστευαν στις δυνάμεις τους, αλλά σε υπερφυσικές δυνάμεις, όσο δε γνώριζαν τον κόσμο που τους περιβάλλει, αλλά αναζητούσαν μεταθανάτιους κόσμους, τόσο πιο αφοπλισμένες ήταν απέναντι στο σύστημα και την άρχουσα τάξη, τόσο τα δικαιώματα και οι ελευθερίες τους θυσιάζονταν στο βωμό ενός άγνωστου θεού.

Η διέξοδος

Το σύστημα προσπαθεί με διάφορους τρόπους να βάλει φραγμούς στη νεολαία και να την καναλιζάρει σε ακίνδυνες για το ίδιο διεξόδους, αδιέξοδα θα λέγαμε εμείς.
Η λύση σε αυτό το ζήτημα δεν είναι ένα μοντέλο, το οποίο μπορούμε να οικοδομήσουμε στα κεφάλια μας και να το προτείνουμε στη νεολαία. Αυτό που πρέπει να κάνει το νεολαιίστικο κίνημα, είναι να προβάλει και να προωθήσει άλλες αξίες. Πρέπει να αντιπαραθέσει στον ελιτισμό που προάγει το σύστημα τη σύνδεση με το λαό, στον ανταγωνισμό την αλληλεγγύη και τον αλληλοσεβασμό και στον ατομικισμό τη συλλογικότητα. Πρέπει να προβάλει την αγωνιστική στάση. Με λίγα λόγια δηλαδή, η απάντηση βρίσκεται στο κίνημα.
Θα πρέπει πρώτα, εμείς οι ίδιοι να βλέπουμε με κριτικό μάτι όλα αυτά που μας πλασάρονται απροκάλυπτα και μη ως ανάγκες, που αν δεν τις καλύψουμε είμαστε "out". Όλα αυτά, τα οποία σερβίρει το σύστημα, για να γίνουμε αρεστοί στους άλλους ή έστω αποδεκτοί για αυτήν την κοινωνία και να μη θεωρούμαστε περιθωριακοί. Τους διάφορους τρόπους διασκέδασης, τάσεις φυγής και διεξόδου της νεολαίας, όπως η θρησκεία και τα ναρκωτικά, ή ακόμα και είδη μουσικής, τα οποία πλασάρονται σαν επαναστατικά και ριζοσπαστικά. Όλα αυτά τα πολύ μικρά, τα οποία συνθέτουν το όλο σκηνικό. Κι έπειτα από αυτό, να προσπαθήσουμε να το μεταδώσουμε και στο σύνολο της νεολαίας, της οποίας φυσικά αποτελούμε κομμάτι. Με αυτόν τον τρόπο, η νεολαία θα μπορέσει να αντιληφθεί ότι όλα αυτά που της πλασάρονται, δεν προέρχονται από κάτι το ουδέτερο αλλά από το ίδιο το σύστημα, κι έχουν ως σκοπό να την παροπλίσουν, ούτως ώστε να μπορεί το σύστημα να προχωρήσει την επίθεσή του. Έτσι θα μπορέσει αυτή να αντισταθεί. Επίσης, δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους νέους, οι οποίοι ακολουθούν τον α ή β τρόπο ζωής, τον οποίο προβάλλει το σύστημα, ως εχθρούς ή να τους σνομπάρουμε. Γιατί και αυτοί ψάχνουν τη διέξοδο στα προβλήματά τους. Απλά, στη βάση της αποσυγκρότησης του κινήματος, άρα και της αδυναμίας που έχει στο να προσεγγίσει μεγάλα κομμάτια της νεολαίας, το σύστημα τους έχει δώσει μια α-διέξοδο την οποία ακολούθησαν. Και εκεί πρέπει να παρέμβει το νεολαιίστικο κίνημα προβάλλοντας την πραγματική διέξοδο, ούτως ώστε να αντιληφθεί η νεολαία πως η λύση στα προβλήματα βρίσκεται στο κίνημα και στις συλλογικές διαδικασίες κι όχι στον εξατομικισμό.
Μέσα από το κίνημα ο κάθε νέος και νέα θα μπορέσει να αναπτύξει τις αξίες αυτές έμπρακτα, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά. Γιατί το κίνημα, εκτός από τον πόλεμο και τον ιμπεριαλισμό, την ανεργία, τα χτυπήματα των ελευθεριών και τα χτυπήματα στην εκπαίδευση, πρέπει να ασχολείται με τα ζητήματα των προτύπων, του πολιτιστικού ιμπεριαλισμού κ.τ.λ.

Μέσα στο κίνημα οι νεολαίοι θα μπορέσουν να αναπτύξουν τρόπους διασκέδασης, πολιτισμό και στάση ζωής, τα οποία θα δίνουν πραγματικά μια διέξοδο στα προβλήματά τους και θα βοηθούν τους ίδιους να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους. Αυτό για να γίνει βέβαια, είναι απαραίτητη η σύνδεση του νεολαιίστικου κινήματος με το ευρύτερο λαϊκό κίνημα μέσα από τους κοινούς αγώνες λαού και νεολαίας. Γιατί αυτά τα ζητήματα απασχολούν όλο το φάσμα του λαού κι όχι μόνο τη νεολαία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου