Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Τρίτη 2 Αυγούστου 2016

ΤΙ ΑΡΙΣΤEΡΑ ΧΡEΙΑΖEΤΑΙ Η ΝEΟΛΑΙΑ ΣΗΜEΡΑ;

του Δημήτρη Κωνσταντίνου
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2015


Ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, τίθεται σαν αναγκαιότητα, η αποσαφήνιση και ο επαναπροσδιορισμός του όρου «Αριστερά». Ενός όρου με αντικειμενικά «διευρυμένα» χαρακτηριστικά, αλλά σε καμία περίπτωση με την εκφυλιστική διάσταση που προσπαθεί το σύστημα να του προσδώσει.
Είναι αναγκαιότητα όχι επειδή χρησιμοποιείται από τη σημερινή κυβέρνηση -είναι και αυτό- ούτε επειδή σκοπεύουμε να διεκδικήσουμε το copyright. Προκύπτει ως τέτοια καθώς, ο όρος αυτός εμπεριέχει κάποια στοιχειώδη χαρακτηριστικά -ή τουλάχιστον θα έπρεπε- τα οποία αλλοιώνονται με το πέρασμα του καιρού. Κυρίως όμως καθώς πρέπει, μέσω αυτού του προσδιορισμού, ποιες είναι οι υποκειμενικές αναγκαιότητες και οι στόχοι που εμείς θέτουμε.


Το ζητούμενο της Αριστεράς

Αποδεχόμενοι την ύπαρξη των τάξεων σε μία κοινωνία, το επίδικο είναι ποια τάξη θα υπερισχύσει και θα επικρατήσει έναντι της άλλης, με τους καλύτερους δυνατούς όρους. Μία διαδικασία που υπάρχει και εξελίσσεται μέσα στους αιώνες και το αποτέλεσμά της εξαρτάται από το συσχετισμό δύναμης που διαμορφώνεται ανάμεσα στους δύο βασικούς αντιπάλους. Αυτό το ασυμβίβαστο των τάξεων και η διαρκής σύγκρουση είναι που διαμορφώνει την ιστορία.
Ακριβώς πάνω σε αυτή την υπόθεση μπαίνει και σήμερα το θέμα της Αριστεράς. Το κατά πόσο, δηλαδή, θα συμβάλει στην οικοδόμηση ενός σύγχρονου, ανατρεπτικού κινήματος, ικανού όχι μόνο να αναχαιτίσει την επίθεση του συστήματος αλλά και να θέσει όρους ανατροπής και οικοδόμησης μιας άλλης κοινωνίας.

Μια γενική ανασκόπηση της πραγματικότητας

Η παγκόσμια κρίση του συστήματος - με απαρχές 30 χρόνων - ξεπερνά κατά πολύ τα χαρακτηριστικά άλλων παλιότερων. Πέραν των οικονομικών αιτιών της, χαρακτηριστικοί είναι οι έντονοι ανταγωνισμοί μεταξύ των ιμπεριαλιστών, οι οποίοι της προσδίδουν δομικά χαρακτηριστικά και την καθορίζουν. Η προσπάθεια ξαναμοιράσματος των αγορών έχει σαν αποτέλεσμα οι λαοί όλου του κόσμου να βρίσκονται αντιμέτωποι με τη μανία των ιμπεριαλιστών για καταλήστευση. Ταυτόχρονα, σαν συνέπεια του μοιράσματος του κόσμου από τους ιμπεριαλιστές και της δημιουργίας μιας σειράς εξαρτήσεων, οι κάθε λογής κεφαλαιοκράτες κλιμακώνουν την επίθεση τους απέναντι στο προλεταριάτο. Στόχος τους είναι η ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αρπαγή της απόλυτης υπεραξίας.

Οι ενδογενείς αντιφάσεις του συστήματος

Από τη φύση του το κεφαλαιοκρατικό σύστημα, έχοντας σαν στόχο την κερδοφορία και την κυριαρχία επάνω στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, μειώνει τους μισθούς και δημιουργεί τεράστια ποσοστά ανεργίας. Ταυτόχρονα απορροφά ή και καταστρέφει παραγωγικές δυνάμεις, συρρικνώνοντας μεσαία στρώματα, αλλά και καταστρέφοντας άλλα. Αυτό σε συνδυασμό με τους έντονους ανταγωνισμούς μεταξύ των ιμπεριαλιστών περιορίζει τη δυνατότητα ξεπεράσματος της κρίσης του.
Έτσι, το ίδιο το καπιταλιστικό- ιμπεριαλιστικό σύστημα, που από τη μία προσπαθεί να κερδοφορήσει, διαμορφώνει από την άλλη τους όρους ώστε συνεχώς να μειώνεται το μέσο ποσοστό κέρδους του και να αδυνατεί να βρει νέα πεδία κερδοφορίας.
Βλέπουμε, δηλαδή, ότι πέραν των βασικών αρχών που διέπουν το σύστημα, η κρίση έχει ως αποτέλεσμα την όξυνση όλων των αντιθέσεων. Μεταξύ των ιμπεριαλιστών, ανάμεσα στους λαούς και τους ιμπεριαλιστές, ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργατική τάξη. Αντιθέσεις που με τη σειρά τους, δημιουργούν αδυναμία προσπεράσματος της κρίσης.

Εκεί όπου οι αντιθέσεις του συστήματος αίρονται

Αν υπάρχει ένα κοινό σημείο σύγκλισης μεταξύ των ιμπεριαλιστών και της αστικής τάξης κάθε χώρας, αυτό είναι η επίθεση σε βάρος της εργατικής τάξης και του λαού. Κοινός τους στόχος είναι η επαναθεμελίωση των ταξικών σχέσεων και η πλήρης καθυπόταξη των εργαζομένων. Η προσπάθεια τους δεν περιορίζεται στο οικονομικό επίπεδο, αλλά αφορά κυρίαρχα το πολιτικό.
Για να διατηρήσει το κεφάλαιο την κυριαρχία του αφενός απέναντι σε άλλους διεκδικητές και αφετέρου στους καταπιεζόμενους, καταλύει ακόμα και τους δικούς του αστικούς θεσμούς, χωρίς να διστάζει να προωθεί με τον ωμό τρόπο φασιστικά μορφώματα και καθεστώτα. Αυτό το στοιχείο είναι κάτι που μπορεί να φαντάζει οξύμωρο σε όσους αναπολούν μια προηγούμενη κατάσταση ή που θεωρούν ότι ο καπιταλισμός στο σημερινό του στάδιο και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιόδου, μπορεί να παρέχει δημοκρατικά δικαιώματα.
Γίνεται φανερό πλέον, ακόμα και στον πιο αδαή, ότι ο καπιταλισμός στο στάδιο του ιμπεριαλισμού, σε όλες τις εκφάνσεις του, είναι στροφή προς την αντίδραση. Ότι η δημοκρατία είναι επίσης μορφή κράτους και αντανακλά τις ίδιες τις ταξικές αντιθέσεις και ανταγωνισμούς. Ότι όσο οξύνονται οι αντιθέσεις, το κράτος και η δημοκρατία-δικτατορία της αστικής τάξης δεν απονεκρώνονται αλλά ισχυροποιούνται.

Η συμπύκνωση των αντιθέσεων στη χώρα μας

Σε χώρες όπως η Ελλάδα, που εμφανίζουν μια τυπική πολιτική ανεξαρτησία (σύνορα, πολίτευμα, θεσμούς κλπ), αλλά επί της ουσίας είναι βαθιά μπλεγμένες στα δίχτυα της χρηματιστικής και διπλωματικής εξάρτησης από τον ιμπεριαλισμό, η επίθεση σε βάρος της εργατικής τάξης και του λαού κορυφώνεται. Αυτοί που παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο για την τύχη της χώρας, εξυπηρετώντας τα δικά τους συμφέροντα, είναι οι Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές, διατηρώντας ως προς την αρχή του το συμβόλαιο του 74. Η ντόπια αστική τάξη, για να διατηρήσει την κυριαρχία της, δίνει γη και ύδωρ στους προστάτες της. Για να κερδοφορήσει και να αναπαραχθεί, συνυπολογίζοντας την κρίση και την εξάρτηση της, εκμεταλλεύεται πολλαπλά το προλεταριάτο. Το μόνο που τάζουν όλοι στο λαό είναι λιτότητα, καταστρατήγηση των δικαιωμάτων του σε όλους τους τομείς και καταστολή.
Το αστικό κράτος μέσω της φασιστικοποίησης της δημόσιας και πολιτικής ζωής και σε συνδυασμό με την αδυναμία απάντησης λόγω της αποσυγκρότησης, από τη μια χτυπά με βίαιο τρόπο τα κεκτημένα του κινήματος και από την άλλη στρώνει ιδεολογικά το έδαφος, ώστε να καθυποτάξει τις μάζες και να κλιμακώσει την επίθεση προς όφελος της ντόπιας αστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού.

Οι απαντήσεις δε δίνονται με αφαιρέσεις

 Εκτός από την ανάλυση των χαρακτηριστικών του συστήματος -και ιδιαίτερα της εποχής μας-, αναγκαίος και απαράβατος όρος είναι η αναγνώριση των κοινωνικό-πολιτικών συσχετισμών τού σήμερα.
Αν θέλει κάποιος να δώσει απαντήσεις, θα πρέπει καταρχάς να αναγνωρίσει το πρόβλημα.
Πλέον δε βρισκόμαστε σε διαδικασία, αλλά σε μια πραγματικότητα αποσυγκρότησης του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Αποτέλεσμα της χρόνιας προσπάθειας του συστήματος να διαλύσει την οποιαδήποτε συνείδηση της εργατικής τάξης. Ό,τι έχει, δηλαδή, στοιχεία που της προσδίδουν την έννοια της τάξης και στοιχεία αντιθετικά με την άρχουσα τάξη. Το σύστημα το κατόρθωνε αυτό με διάφορα ιδεολογικά και πολιτικά μέσα εδώ και δεκαετίες με τη διείσδυση του - άμεσα και έμμεσα-          στα σωματεία και στα συνδικάτα, στη βάση δηλαδή της ταξικής οργάνωσης, που οδήγησε τελικά στην κυριαρχία του σε αυτά. Κομβικό στοιχείο αποτέλεσε η ήττα του κομμουνιστικού κινήματος και η παλινόρθωση του καπιταλισμού στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, δίνοντας τη δυνατότητα στον καπιταλισμό να πάρει την ιστορική του ρεβάνς, τόσο ιδεολογικά και πολιτικά όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Στρώθηκε έτσι το έδαφος ώστε να κυριαρχήσουν ο αντικομμουνισμός και οι ρεφορμιστικές-ρεβιζιονιστικές θεωρίες, συμβάλλοντας ως καθοριστικός παράγοντας στην αποδιοργάνωση του εργατικού και λαϊκού κινήματος και στην πλήρη αποσυγκρότηση της εργατικής τάξης.

Τα ερωτήματα της εποχής μας

Γιατί δεν έχει γίνει κατορθωτή στη χώρα μας η απόκρουση της επίθεσης; Η εργατική τάξη και ο λαός θα αποδεχτούν την κυριαρχία του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού; Το καπιταλιστικό - ιμπεριαλιστικό σύστημα πρέπει να μείνει ως έχει; Υπάρχει δυνατότητα επιστροφής στην προηγούμενη κατάσταση; Μπορεί το υπάρχον σύστημα να μεταρρυθμιστεί και να πάρει ένα ανθρώπινο πρόσωπο; Ή, από την άλλη μεριά, μπαίνει ολοένα και πιο επιτακτικά η αναγκαιότητα κατεύθυνσης για την ανατροπή του;
Και για να μη μένουν τα ερωτήματα στο γενικό, μπορεί να αναπτυχθεί ένα κίνημα που θα συγκρουστεί με τις αντιλαϊκές πολιτικές και να πετύχει νίκες; Υπάρχει η δυνατότητα ώστε η χώρα μας να αποτελέσει τον αδύναμο …………… όλες τις αντιθέσεις και αυτό να λειτουργήσει προς όφελος του λαού; Τι απαιτείται για να γίνουν όλα αυτά, χωρίς να μένουν μονάχα σε θεωρητικό, ακαδημαϊκό επίπεδο;

Ο λαός ήθελε. Η Αριστερά δεν μπορούσε


Τα τελευταία χρόνια ο λαός και η νεολαία της χώρας έχουν κάνει πολλούς αγώνες και με διάφορα/διαφορετικά χαρακτηριστικά. Σε όλες τις περιπτώσεις η Αριστερά φάνηκε ανήμπορη να βγάλει η ίδια τις μάζες στο δρόμο του αγώνα και να τις καθοδηγήσει. Ακολουθούσε απλώς και προσπαθούσε να παρέμβει, όπου και αυτό ακόμα γινόταν με πολλές προβληματικές.
Η/Οι κυρίαρχη/ες δύναμη/μεις της Αριστεράς έχει/ουν αποδείξει πάμπολλες φορές ότι ούτε θέλει/ουν ούτε μπορεί/ούν να δώσει/σουν απαντήσεις στα πολλαπλά ερωτήματα. Δεν μπορεί/ούν να ανταποκριθεί/ούν στις απαιτήσεις των καιρών. Τίθεται, συνεπώς, η αναγκαιότητα να αντιστραφεί αυτό το αρνητικό κλίμα και να δοθούν απαντήσεις. Σε ιδεολογικό - πολιτικό επίπεδο αλλά και σε πρακτικό.

Το σημερινό πολιτικό τοπίο

Η σημερινή πολιτική κατάσταση, που έχει δημιουργήσει πληθώρα συζητήσεων και προβληματισμών, ήρθε ως επακόλουθο των παραπάνω. Με λίγα λόγια η κλιμάκωση των ενδοιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και το βάθεμα της εξάρτησης υπό το πρίσμα της κρίσης, σε συνδυασμό με την επίθεση στο λαό και την αδυναμία ουσιαστικής κινηματικής απάντησης, οδήγησε στην εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Μία νίκη, που όχι μόνο αξιοποιήθηκε από το ίδιο το σύστημα για να κάνει το λαό ουραγό και υποστηρικτή της διαπραγμάτευσης του πλαισίου εξάρτησης της χώρας, αλλά σε μεγάλο βαθμό αφόπλισε το σύνολο της Αριστεράς.
Πέρα όμως από τις διαπιστώσεις, αξία έχει να τεθούν τα αίτια που η Αριστερά βρέθηκε σε τέτοια αμηχανία.

Η θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη

Ένα από τα βασικά αίτια που η Αριστερά αντιμετώπισε έντονο πρόβλημα, ήταν η αδυναμία ερμηνείας της πραγματικότητας -κύρια των τελευταίων 7 χρόνων- λόγω των ραγδαίων εξελίξεων. Μια ερμηνεία που δε σχετίζεται μονάχα με τη θέση της χώρας στον παγκόσμιο χάρτη, αλλά συνολικά με τους νόμους που διέπουν ευρύτερα το σύστημα. Το πώς δομείται παγκόσμια το καπιταλιστικό και ως συνέπεια αυτού τη σχέση του ελληνικού κεφαλαίου με τους ισχυρούς της γης.
Αυτές οι αναλύσεις δε θα δημιουργούσαν τόσο πρόβλημα, αν έμεναν εκεί. Ομως μια λαθεμένη ανάλυση συνήθως οδηγείται και σε προβληματικές-επικίνδυνες λύσεις. Λύσεις είτε εναπόθεσης του «αγώνα» στον εχθρό, είτε συμμαχία με τον εχθρό. Έτσι από τη μία οι απόψεις περί «ιμπεριαλιστικής Ελλάδας» αδυνατούν να δουν την ένταση της επίθεσης στις λαϊκές μάζες, εναποθέτοντας τη λύση στο ελληνικό κεφάλαιο που «μπορεί να δια-πραγματεύεται στα ίσια». Από την άλλη οι απόψεις περί προτεκτοράτου/κατοχής οδηγούνταν στο μη χείρον βέλτιστο, δηλαδή στη συμμαχία με την ελληνική αστική τάξη, που ... αφού μας κάνει το χατίρι και αναπτύξει τις παραγωγικές δυνάμεις, θα μας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στο Σοσιαλισμό.

Η ουδετερότητα του κράτους

Η φύση του κράτους και ο ρόλος του, σαν μια υπερταξική δομή που εκ των έσω μπορεί να αλλοτριωθεί προς όφελος του λαού, μέσω της ειρηνικής οδού, είναι αρκετά παλιά ιστορία. Μια ιστορία που ξεκινά από τις παλινορθώσεις στην ΕΣΣΔ και την ανάδειξη του ρεβιζιονισμού και που φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Που δεν αναγνωρίζει το κράτος σαν όργανο κυριαρχίας της άρχουσας τάξης επάνω στα λαϊκά στρώματα και επιβολής της πολιτικής του κεφαλαιοκρατικού συστήματος για την διασφάλιση των νόμων που το διέπουν.
Πολλά κομμάτια της Αριστεράς είτε έχοντας ως αφετηρία την «ουδετερότητα του κράτους» είτε έχοντας τις πιο αγνές προθέσεις και απλά προσβλέπει σε «δυαδική εξουσία» καταλήγει στον ίδιο παρανομαστή.
Ανεξαρτήτως του αν η «δυαδική εξουσία» αποτέλεσε -ή θα αποτελέσει- παρένθεση στην ιστορική εξέλιξη και διαδικασία του κομμουνιστικού κινήματος. Το κίνημα συγκροτείται με βάση ένα στόχο και όχι με «παρενθέσεις» που θα προκύψουν στη διάρκεια της επαναστατικής -προεπαναστατικής διαδικασίας. Αυτά είναι στοιχεία που το κομμουνιστικό κίνημα θα κληθεί να απαντήσει όταν και εφόσον του προκύψουν.
Επίσης, για να στοχεύσει κάποιος σε κάποιας μορφής «δυαδική εξουσία» σήμερα, σημαίνει ότι εκ των προτέρων επιδιώκει ευρύτερες συμμαχίες του προλεταριάτου με άλλα στρώματα, χωρίς όμως το προλεταριάτο να μπορεί να έχει το «πάνω χέρι».

Συμμαχία με τον ιμπεριαλισμό

Πολλές δυνάμεις της Αριστεράς είτε στη λογική του «ανθρώπινου προσώπου ιμπεριαλιστικών χωρών», είτε στο δίπολο «επιτιθέμενος-αμυνόμενος» και άρα συμμαχία με τον αμυνόμενο σαν προσπάθεια αποδυνάμωσης του «κακού» ισχυρού κ.λπ. οδηγήθηκαν και οδηγούνται στο να τάσσονται στο πλευρό του ιμπεριαλισμού, ή να κάνουν επιλεκτικό «αντιιμπεριαλισμό». Δεν είναι λίγες οι φορές μάλιστα που η Αριστερά χρησιμοποιεί τον όρο «τακτική» χρησιμοποιώντας ιστορικά παραδείγματα, προσπερνώντας το ποιος είχε τον πρώτο λόγο όταν έκανε μια τακτική κίνηση.

Το δόγμα του «νεοφιλελευθερισμού»

Ένας επίσης βασικός παράγοντας που οδηγεί στο σημερινό «μούδιασμα» και που πρέπει να τεθεί στην πραγματική του βάση, είναι ο λόγος που η εργατική τάξη και ο λαός δέχονται με τέτοια ένταση επίθεση. Τα ερωτήματα είναι δύο. Πρώτον αν το υπάρχον σύστημα εκλογικεύεται - εξανθρωπίζεται και δεύτερον ποιοι οι παράγοντες οδήγησαν στο λεγόμενο «Κεϋνσιανισμό». Ως προς το πρώτο η άποψη μας είναι αρνητική. Από εκεί και ύστερα και ως συνέχεια αυτού, θα πρέπει να ειδωθούν οι λόγοι που οδήγησαν στο λεγόμενο «κράτος πρόνοιας». Και οι λόγοι ήταν οι ταξικοί συσχετισμοί της περιόδου, τόσο διεθνώς (ΕΣΣΔ), όσο και η ύπαρξη ισχυρού εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος σε όλες τις χώρες.

Περιοδικότητα της κρίσης

Τέλος ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας που οδηγεί την Αριστερά να μην μπορεί, ή να μη θέλει να δώσει απαντήσεις είναι ο χαρακτήρας της σημερινής κρίσης. Τόσο ως προς τη δυνατότητα καπιταλιστικής ανάπτυξης και διαμόρφωσης κοινωνικών συμβολαίων αντίστοιχων με το παρελθόν, όσο και των αναγκαιοτητών για το από εδώ και πέρα.

Η ενδυνάμωση των συνδικαλιστικών οργάνων

Η οργάνωση του λαού μέσα στα σωματεία, στα συνδικάτα, στους συλλόγους, στις γειτονιές δημιουργήθηκε σαν ανάγκη υπεράσπισης των δικαιωμάτων του. η πρώτη οργάνωση των εργατών μέσα στα συνδικάτα ήταν μια γιγάντια πρόοδος στο αρχικό στάδιο της ανάπτυξης του καπιταλισμού. Ένα πέρασμα από την κατάσταση διασποράς και αδυναμίας, στα πρώτα στοιχεία της συνένωσης βάσει των κοινών συμφερόντων. Αυτό είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που λείπει σήμερα. Η κυριαρχία των δυνάμεων του συστήματος και του ρεφορμισμού μέσα στα όργανα βάσης του κινήματος οδήγησε στην αποσυγκρότηση συνολικά του εργατικού - λαϊκού κινήματος. Σαν αποτέλεσμα αυτών και διαφόρων άλλων αιτιών, τα σωματεία σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό απονομιμοποιημένα στη συνείδηση των εργαζομένων και ο συνδικαλισμός αποτελεί ντροπή. Τα συνδικάτα -σε μεγάλο βαθμό- έχουν πάψει να υπηρετούν τα συμφέροντα των εργαζομένων και έχουν χαρακτήρα εργοδοτικό - κυβερνητικό. Όμως αυτό δεν είναι ένα στοιχείο που πρέπει να μας εκπλήσσει. Συμβαίνει κάθε φορά που επικρατεί αποσυγκρότηση στο εργατικό και λαϊκό κίνημα. Από τα τρέιντ γιούνιονς της Αγγλίας μέχρι στις μέρες μας, με τα δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια συνδικαλιστικά όργανα. Υπάρχει σήμερα η ανάγκη τα σωματεία, τα συνδικάτα και οι σύλλογοι να περάσουν ξανά στα χέρια των καταπιεσμένων. Να αλλάξουν οι συσχετισμοί στο εσωτερικό τους, ώστε να αποτελέσουν όπλο στα χέρια του λαού. Αυτή η διαδικασία δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει από τη μια στιγμή στην άλλη. Οι συσχετισμοί στα όργανα του κινήματος βρίσκονται σε διαλεκτική σχέση με την ανάπτυξη της ταξικής πάλης απέναντι στο σύστημα. Η ίδια η ανάπτυξη του κινήματος και σε γραμμή σύγκρουσης με το σύστημα θα αντανακλαστεί στους συσχετισμούς στα συνδικάτα και αυτοί -οι νέοι συσχετισμοί- με τη σειρά τους θα επανατροφοδοτήσουν το κίνημα με καλύτερους όρους.

Η αναγκαία οικοδόμησης ενότητας

Βασικό στοιχείο τηης άποψης των Αγωνιστικών Κινήσεων είναι αυτό της Κοινής Δράσης. Της από κοινού κίνησης πολιτικών δυνάμεων πάνω σε ένα συγκεκριμένο στόχο. Πάνω σε έναν στόχο που αποτελεί το κομβικό στοιχείο κίνησης των μαζών και που οδηγεί στην ανάπτυξη της πάλης.
Μια τέτοια συσπείρωση δυνάμεων, που όχι μόνο δίνει άλλη ώθηση στο να βγουν οι μάζες στο προσκήνιο, αλλά ταυτόχρονα διαμορφώνει τους όρους ώστε η ίδια η δράση να επανατροφοδοτήσει τη θεωρία και να τροφοδοτηθεί ξανά από αυτή. Πολλές δυνάμεις της Αριστεράς έχουν υιοθετήσει τη λογική του πόλου. Της άποψης δηλαδή, η ανάπτυξη και η σύνδεση του κινήματος μπορεί να έρθει μέσα από διακηρύξεις και προγραμματικές. Ότι προαπαιτούμενο για να ενταχθεί κάποιος στον αγώνα είναι να υιοθετήσει μια συνολική ανάλυση.
Αυτές οι λογικές όχι μόνο μπαίνουν φραγμός στην κοινή δράση και στην ανάπτυξη κινήματος αλλά καλλιεργούν σεχταριστικές λογικές του στιλ «αν θες να αγωνιστείς αποδέξου την άποψη μου και έλα σε εμένα». Ένας ανώτερος, συντονισμός μπορεί να έρθει μονάχα μέσα από μια διαδρομή ενότητας, αντιπαράθεσης και πάλης, και δεν μπορεί να τίθεται ανά πάσα ώρα και στιγμή σαν αυτοσκοπός.
Επίσης χάνει τον όποιο «αγωνιστικό» προσδιορισμό έχει, όταν λειτουργεί σαν ανάχωμα στην ανάπτυξη κινήματος και λειτουργεί διασπαστικά.

Η αναγκαία ανάπτυξη αγώνων

Η ανάπτυξη των εστιών αντίστασης στους χώρους δουλειάς, στα πανεπιστήμια, στις γειτονιές, κ.λπ. είναι το πρωταρχικό στοιχείο που συγκροτείται ο λαός και που η Αριστερά αν το προσπεράσει, θα προσπεραστεί κι αυτή με τη σειρά της. Ώστε τα πρωτοπόρα στοιχεία του εργατικού και λαϊκού κινήματος να αποκτήσουν ενεργό ρόλο, ύπαρξη και υπόσταση κόντρα στις δυνάμεις του συμβιβασμού και της αντίδρασης.

Για το Μέτωπο Αντίστασης

Αρκούν οι επιμέρους εστίες αντίστασης για να ανακοπεί συνολικά η επίθεση; Η απάντηση είναι προφανής. Χωρίς τη συνολικοποίηση της πάλης και χωρίς τον απαραίτητο συντονισμό των διαφόρων μετώπων αγώνα, μάλλον τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Ο αντίπαλος όχι μόνο δε θέλει να χαριστεί αλλά, ταυτόχρονα, λόγω της κρίσης και του βαθέματος της εξάρτησης δεν μπορεί εύκολα να «κάνει πίσω». Επομένως, η ίδια η πραγματικότητα επιτάσσει την από κοινού πάλη των διαφόρων εστιών αντίστασης. Μιας συνένωσης που δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα βαφτίσματος αλλά ουσίας μέσα από την ανάπτυξη της ταξικής πάλης.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να υπάρξουν επιμέρους νίκες και να εναποθέτουμε τα πάντα στο αύριο, γιατί αυτό δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά παραίτηση. Οι κλαδικοί αγώνες έχουν δείξει ότι μπορούν να επιφέρουν νίκες σε διάφορα ζητήματα. Το ζητούμενο, πέρα από αυτό, είναι να κατακτηθούν δικαιώματα που όχι μόνο ξεπερνούν ένα κλαδικό αγώνα αλλά που είναι ζωτικής σημασίας και που δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Τέτοια, για παράδειγμα, είναι το δικαίωμα στην περίθαλψη, οι συλλογικές συμβάσεις κ.λπ., η υπεράσπιση του δώρου, το δικαίωμα στην εκπαίδευση για όλους, τα δημοκρατικά δικαιώματα και πολλά άλλα. Δικαιώματα, δηλαδή, που αφορούν ευρύτερες κατακτήσεις του λαού και των οποίων η διεκδίκηση απαιτεί ευρύτερη συσπείρωση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε κατεύθυνση σύγκρουσης με το σύστημα και ανάδειξης της ταξικής φύσης του.

Ο ρόλος της Αριστεράς

Η ίδια η ταξική πάλη και η καθοδήγηση των πρωτοπόρων πολιτικών δυνάμεων μπορεί και πρέπει να οδηγήσει στη συνένωση των επιμέρους εστιών αντίστασης σε ένα ευρύτερο μέτωπο, αφού πρώτα κάνει τα πάντα για να αναπτυχθούν εστίες αγώνα και μπουν βάσεις ώστε να έχουν συνέχεια. Ένα τέτοιο αναγκαίο μέτωπο που θα συγκρούεται συνολικά με την κυβερνητική πολιτική και θα ανακόπτει την επίθεση. Ένα τέτοιο Μέτωπο Αντίστασης που με κορμό την εργατική τάξη θα συνενώνει τα διάφορα λαϊκά στρώματα και θα συγκρούεται με τις άρχουσες πολιτικές. Όπου θα γίνεται πράξη σε ανώτερο επίπεδο η Κοινή Δράση των πολιτικών δυνάμεων και που θα τροφοδοτείται ιδεολογικά και πολιτικά αυτό το κοινωνικό μέτωπο. Που θα πραγματώνεται η ενότητα διαφόρων κοινωνικών ομάδων, όχι σαν «χυλός» και μαγικά. Αλλά στην πράξη και με τη διατήρηση της αυτονομίας του εκάστοτε κλάδου να διαφυλάσσεται η συνέχιση και επανατροφοδότηση του αγώνα.

Ένα ανώτερο βήμα

Η ανάπτυξη και η συγκρότηση του Μετώπου Αντίστασης δεν είναι, επίσης, κάτι που γράφεται κάπου, ιδρύεται και υλοποιείται. Είναι κάτι αναγκαίο που προκύπτει όμως από τη διαρκή καθημερινή πάλη και που μπορεί να διαμορφώσει κοινωνικούς συσχετισμούς υπέρ της εργατικής τάξης και του λαού. Συσχετισμούς τέτοιους που, μέσα από την αντίσταση του λαού, θα διαμορφώνονται σταδιακά οι όροι για νίκες. Η απόκρουση της επίθεσης και η ανάπτυξη του Μετώπου Αντίστασης μπορεί να διαμορφώσει τους όρους για διεκδίκηση. Διεκδίκηση τόσο πάνω σε συνδικαλιστικό ζητήματα όσο και γενικά σε ζητήματα που θα οικοδομούν καλύτερους όρους επιβίωσης του λαού. Πάνω σε στοιχεία που ένα προηγούμενο διάστημα το εργατικό και λαϊκό κίνημα είχε καταφέρει, μέσα από την πάλη του, να διεκδικήσει και να κατακτήσει. Που σήμερα όμως, λόγω της αποσυγκρότησης, το σύστημα άφοβα τα παίρνει πίσω.

Η προοπτική για το λαό

Η μόνη ρεαλιστική λύση για τη νεολαία, δεν μπορεί να είναι άλλη από το να ανατρέψει όσους έχει πάνω από το κεφάλι της. Συνολικά δηλαδή την κυριαρχία του ιμπεριαλισμού και του ντόπιου κεφαλαίου στη χώρα. σίγουρα -παρά τις διάφορες φωνές εξ αριστερών- αυτή μόνο εύκολη διαδικασία δεν είναι.
Αναγκαία παρόλα αυτά, καθώς μονό έτσι θα μπορέσει ο λαός με μπροστάρη την εργατική τάξη, να χαράξει το δικό του δρόμο, όσο δύσκολος και να είναι. Όσο και να προσπαθούν οι δυνάμεις του συστήματος να μιλούν για το «καλό της πατρίδας", η προοπτική για τη νεολαία δεν είναι άλλη παρά να γίνει με τον υπόλοιπο λαό αφέντης σε αυτόν εδώ τον τόπο, τσακίζοντας την υπάρχουσα κρατική μηχανή.
Ο στρεβλός προσδιορισμός ή η απόκρυψη των χαράκτηριστικών του εχθρού επί της ουσίας είναι αθώωση και συμμαχία μαζί του. Η πάλη δεν μπορεί παρά να είναι αντικαπιταλιστική και ταυτόχρονα αντιιμπεριαλιστική κόντρα στη διαχείριση και τη συνδιαλλαγή.
Ο μόνος σύμμαχος σε αυτή τη διαδικασία δεν είναι άλλος από όλους τους λαούς, που αντιμετωπίζουν το αποκρουστικό πρόσωπο του ίδιου εκμεταλλευτικού συστήματος.

Πώς υπηρετείται η προοπτική

Η όποια «ανατροπή» παρουσιάζεται σαν άμεση λύση σήμερα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις αρνητικές αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες, είναι μονάχα κούφια λόγια.
Το ζήτημα της ανατροπής του υπάρχοντος συστήματος, σήμερα μπορεί και πρέπει να τεθεί σαν στοιχείο ζύμωσης. Για να μπορέσει όμως να γίνει πράξη, πρέπει να τεθούν οι κατάλληλοι όροι. Το ζήτημα αυτό δεν είναι κάτι που έρχεται μια ωραία πρωία, σαν μια φαεινή. Προετοιμάζεται και τίθεται σαν ένα αίτημα της ίδιας της καταπιεζόμενης τάξης. Απαιτείται να υπάρχουν αυτοί που θα το θέσουν και αυτοί που θα το υλοποιήσουν.
Και οι όροι διαμορφώνονται καθημερινά μέσα από την ταξική πάλη. Θα ήταν αντιδιαλεκτικό και παράλογο αν περίμενε κάποιος την ανατροπή του συστήματος, σε συνθήκες που κυριαρχεί αδρανοποίηση, κινηματική νηνεμία και κυβερνητικές αυταπάτες.
Σε αυτό το πεδίο τίθενται οι πρωταρχικές απαντήσεις. Όχι στο πώς θα φτάσουμε στην ανατροπή, αλλά πώς θα οδηγηθούμε σε αυτή. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφεθεί μια προσπάθεια αναζήτησης και ερμηνείας των αιτίων της παλινόρθωσης και της οικοδόμησης. Η κάθε μικρή και μεγάλη μάχη που δίνεται διαμορφώνει τους συσχετισμούς για τους μελλοντικούς αγώνες. Δηλαδή οι αγώνες του σήμερα θα εξαρτώνται από τους αγώνες του χθες. Η επαναστατική διαδικασία και η οικοδόμηση της άλλης κοινωνίας θα καθοριστεί κυρίαρχα από τους αγώνες που θα έχουν δοθεί πριν από αυτή και θα την έχουν προετοιμάσει. Ο πολιτικός αγώνας, δηλαδή ο αγώνας ενάντια στην τάξη των εκμεταλλευτών και της εξουσίας τους, θα είναι ανώτερη μορφή έκφρασης του οικονομικού - ταξικού αγώνα. Χωρίς την ανάπτυξη της ταξικής πάλης και χωρίς τον κατάλληλο ιδεολογικό προσανατολισμό, δε γίνεται λόγος για τίποτα άλλο. Την ανάπτυξη, δηλαδή, της πάλης των εργαζομένων πάνω στη σύγκρουση με το σύστημα και τις πολιτικές ταυ. Πάνω σε ζητήματα που οι ίδιες οι μάζες βιώνουν και αντιλαμβάνονται, ώστε να γίνει κυρίαρχα δική τους υπόθεση ο αγώνας. Μόνο έτσι μπορεί να αντιληφθούν η εργατική τάξη και ο λαός τη δύναμη τους και να ξεγυμνωθεί ο ρεφορμισμός.

Η αναγκαία κατεύθυνση

Ο λαός και η νεολαία -που της τάζουν ένα μαύρο παρόν και μέλλον- αναζητούν απαντήσεις. Για το σήμερα αλλά και για το αύριο. Οι μεγάλοι αγώνες και οι ανατροπές έγιναν μονάχα όταν μπόρεσαν να δώσουν προοπτική τα πολιτικά υποκείμενα. Και τα πολιτικά υποκείμενα του σήμερα, δεν μπορούν να έχουν άλλο χρώμα εκτός από το «κόκκινο».
Σε όλες τις περιπτώσεις -από το «μικρό» μέχρι... το «μεγάλο»- αναγκαία είναι η ανατροπή των συσχετισμών και κατεύθυνση για μια άλλη κοινωνία. Βασικός και απαράβατος όρος όλης αυτής της διαδικασίας είναι η ανάπτυξη της πάλης και η συγκρότηση της τάξης αυτής που έχει ξεκάθαρο συμφέρον για την τελική ανατροπή, της εργατικής.
Αυτός είναι και ο λόγος που αν η Αριστερά σήμερα θέλει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, πρέπει να αντιληφθεί το χρέος που έχει να σηκώσει. Αυτή είναι η πραγματική Αριστερά του σήμερα και πάνω σε αυτό έχουμε κι εμείς χρέος από τη μεριά μας να λειτουργήσουμε.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου