«Ριζοσπαστικός» αντικομμουνισμός στην υπηρεσία του συστήματος!

του Τάσου Σαπουνά, στελέχους του ΚΚΕ(μ-λ)

Ο Π. Μαυροειδής με το άρθρο του "Το ΚΚΕ και οι δίκες της Μόσχας" πήρε την σκυτάλη της πτωματολογίας από τους αντικομμουνιστές του συρμού και την μετέτρεψε σε ριζοσπαστική ψευτοκριτική! Αναφερόμενος στην χυδαία και προκλητική -αλλά απόλυτα εξηγήσιμη- επιχείρηση ταύτισης του ναζισμού με τον κομμουνισμό από το σύστημα και με αφορμή την προσπάθεια του ΚΚΕ ν’ απαντήσει σ΄ αυτήν (εδώ), επιλέγει και παραθέτει την γνωστή αντισταλινική αριθμολογία - πτωματολογία όσον αφορά τις «δίκες της Μόσχας». Λέω με αφορμή, διότι ο πραγματικός στόχος είναι ο διαχωρισμός από την «επάρατη» σταλινική περίοδο, το ανάθεμα στην ιστορία και την προσφορά του κομμουνιστικού κινήματος. Όσο για κάποια προσπάθεια κριτικής αποτίμησης της ιστορίας και της πορείας του κομμουνιστικού κινήματος του προηγούμενου αιώνα αυτό ούτε που του έρχεται κατά νου.

Γι' αυτό «ξεχνάει» το τι έχει τεθεί με αφορμή την αντικομμουνιστική και φιλοναζιστική μάζωξη της Εσθονίας (Κατίν, Βαλτικές και ΣΕ, Ουκρανία, Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ), και επιλέγει να σταθεί στην πιο αμφιλεγόμενη περίοδο της ΣΕ την εποχή που ηγέτης της ήταν ο Στάλιν με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσθέσει κάτι κι αυτός -πάντα «ριζοσπαστικά»- στην ταύτιση ναζισμού και κομμουνισμού.

Στην ουσία τώρα και με την επισήμανση πως στα πλαίσια ενός άρθρου δεν μπορούν να ειδωθούν παρά οι βασικές πλευρές τέτοιας εμβέλειας ιστορικών γεγονότων και μάλιστα με συνοπτικό τρόπο:

Από τον Αύγουστο του 1936 έως τον Σεπτέμβρη του 1938 έχουμε μια περίοδο που είναι γνωστή σαν «η περίοδος των εκκαθαρίσεων». Σ’ αυτήν την περίοδο διεξάγονται μια σειρά δίκες (γι' αυτό και από άλλους ονομάζεται και περίοδος «των δικών της Μόσχας») επιφανών -νυν και πρώην- στελεχών που όλοι τους σχεδόν εκτελέστηκαν. Ποιες οι αιτίες, η έκταση όλων αυτών των σοβαρών γεγονότων; Η αντισταλινική - αντικομμουνιστική προπαγάνδα αναφέρεται σε μια συνωμοσία του Στάλιν για να εξοντώσει τους πολιτικούς του αντιπάλους, ενώ άλλοι μιλούν απλώς για τον αιμοδιψή του χαρακτήρα…

Ας θέσουμε το ερώτημα: Υπήρχε ένας πολιτικός λόγος που η ΣΕ και η κομματική ηγεσία με επικεφαλής τον Στάλιν, να επιχειρήσει κάτι τέτοιο σε αυτή την περίοδο; Εδώ έχουμε ένα ερώτημα που χωρίζεται στα δύο.

Το πρώτο αν ο Στάλιν και η ηγεσία του ΚΚΣΕ να είχαν πολιτικούς λόγους να κάνουν έτσι κι αλλιώς εκκαθαρίσεις.

Το δεύτερο αν πράγματι υπήρχε συνωμοσία από την πλευρά της αντιπολίτευσης.

Στο πρώτο ερώτημα. Ο Στάλιν και η ηγεσία του ΚΚΣΕ δεν είχαν ούτε ένα πολιτικό λόγο να προχωρήσουν έτσι κι αλλιώς σε κάτι τέτοιο. Όλη την προηγούμενη δεκαετία ο Στάλιν είχε κερδίσει όλες τις πολιτικές μάχες απέναντι στην αντιπολίτευση. Μάχες που δίνονταν για χρόνια μέσα σε όλα τα κομματικά όργανα και τα σοβιέτ με απόλυτα δημοκρατικές διαδικασίες. Ο Στάλιν και η ηγεσία του ΚΚΣΕ είχαν κερδίσει καθολική αναγνώριση από το κόμμα, τα σοβιέτ, την εργατική τάξη και τον λαό. Το 17ο συνέδριο του 1934, «το συνέδριο των νικητών» όπως ονομάστηκε, αποτυπώνει την κατάσταση αυτή και το αδιαμφισβήτητο κύρος του Στάλιν. Τέλος να σημειώσουμε πως και η οικονομική κατάσταση της ΣΕ στα 1937 είναι επίσης πολύ καλή. Άρα δεν έχει να φοβηθεί (ο Στάλιν και η ηγεσία του ΚΚΣΕ) τίποτε και από κανέναν.

Υπήρχε όμως ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος που ετοιμάζονταν και που η σοβιετική ηγεσία τον είχε εδώ και καιρό μέσα στις εκτιμήσεις της. Όντως. Μα ο πόλεμος που έρχονταν, υπαγόρευε εκτός των άλλων την δημιουργία του ευρύτερου δυνατού εσωτερικού μετώπου. Πράγμα που μπορεί να ερμηνεύσει το άνοιγμα της περιόδου 1933-1935 όπου με απόφαση του κόμματος πολλά παλιά στελέχη της αντιπολίτευσης (εκτός του Τρότσκι) επιστρέφουν (συνοδεύοντας την επιστροφή τους με αυτοκριτικές) είτε στο κόμμα είτε σε διάφορες θέσεις κλειδιά του κρατικού μηχανισμού (ο Μπουχάριν τίθεται επικεφαλής της επιτροπής σύνταξης του νέου συντάγματος της ΣΕ). Την περίοδο αυτή λαμβάνει χώρα και η δολοφονία του Κίροφ (Δεκέμβρης '34), του δεύτερου καλύτερου μετά τον Στάλιν στελέχους του κόμματος και δεξιού χεριού του Στάλιν. Αν ήθελε ο Στάλιν και η ηγεσία να προχωρήσει σε εκκαθαρίσεις έτσι κι αλλιώς, δεν θα είχε καλύτερη αφορμή. Όμως δεν γίνεται αυτό. Διερευνάται η υπόθεση, γίνεται των δίκη Ζηνόβιεφ και Κάμενεφ που παραδέχονται πως ο δολοφόνος μπορεί να έδρασε κάτω από την επίδραση των απόψεών τους. Οι δύο τους καταδικάζονται σε 10 και 5 χρόνια φυλακή αντίστοιχα και μετά από κάποιες εκκαθαρίσεις στον κομματικό μηχανισμό η κατάσταση «χαλαρώνει» ξανά.

Συμπερασματικά ο Στάλιν και η ηγεσία του κόμματος δεν είχαν λόγο να προχωρήσουν σε κάτι τέτοιο. Ίσα - ίσα το αντίθετο: είχαν έναν πολύ σημαντικό λόγο (πόλεμο) να προχωρήσουν στο επονομαζόμενο άνοιγμα της περιόδου αυτής που ουσιαστικά ξεκινά από το 1932 και λήγει βίαια στα μέσα του 1936.

Οπότε πάμε στο δεύτερο ερώτημα που αφορά την ύπαρξη συνωμοσίας που διέκοψε βίαια το άνοιγμα της προηγούμενης περιόδου. Κατ΄ αρχήν δεν έχει αμφισβητηθεί στα σοβαρά από κανένα, παρά μόνο επιχειρείται να διασκεδαστεί από διάφορους, η συνωμοσία των στρατηγών με επικεφαλής τον Τουχασέφσκι και με σκοπό την ανατροπή - εξόντωση της εκλεγμένης από το κόμμα ηγεσίας των Μπολσεβίκων. Δεύτερο δεν μπορεί να αμφισβητηθεί στα σοβαρά από κανέναν η ανάμιξη στη συνωμοσία των πολιτικών ηγετών της αντιπολίτευσης (που στο μεταξύ το κόμμα τούς έχει ξαναεμπιστευθεί θέσεις σημαντικές στη σοβιετική κοινωνία). Στις δίκες -ήταν όλες ανοιχτές εκτός από αυτή των στρατηγών που ήταν κλειστή για λόγους ασφάλειας- οι κατηγορούμενοι παραδέχονται τα λάθη τους υπερβάλλοντας μάλιστα σε σχέση με το κατηγορητήριο. Κανένας τους δεν βρήκε το ηθικό ανάστημα να πει κάτι άλλο και να υπερασπιστεί τον εαυτό του και την ιστορία του αν υποτεθεί ότι κατηγορούνταν άδικα;!

Η δική μας πολιτική εκτίμηση, και με βάση τα όσα έχουν εμφανιστεί στο φως της δημοσιότητας, είναι πως αυτή η εκτεταμένη συνωμοσία και οι τεροριστικές μέθοδες που ετοιμάζονταν να χρησιμοποιηθούν για να ανατρέψουν και να δολοφονήσουν τον Στάλιν και την ηγεσία του Μπολσεβίκικου κόμματος, ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού δύο παραγόντων. Ο πρώτος αφορούσε πως το γεγονός της συντριπτικής ήττας της αντιπολίτευσης και το απεριόριστο κύρος του Στάλιν, αφαιρούσε κάθε άλλη δυνατότητα απ' αυτούς για να προχωρήσουν στην ανατροπή της κομματικής ηγεσίας, παρά μόνο μέσα από συνωμοσία και τερορισμό. Αυτό συνδυάζονταν με την ισχυρή πεποίθησή τους ότι έτσι θα έσωζαν την επανάσταση, το κόμμα και τη χώρα. Όλες αυτές βέβαια οι υποκειμενίστικες κατασκευές όταν βγήκαν στο φως κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος και μαζί τους κατέρρευσαν και όλα αυτά τα στελέχη που τις υπεράσπιζαν εν κρυπτώ.

Από την άλλη η αποκάλυψη της συνωμοσίας και του εύρους της, πιθανά να οδήγησε την ηγεσία στην αμείλικτη απάντηση που έδωσε. Αξιολογώντας δηλαδή το γεγονός πως το ξεδίπλωμα μιας τέτοιας ή ανάλογης προσπάθειας ενόψει πολέμου θα διακινδύνευε πια την ίδια την ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης. Έτσι η πολιτική των εκκαθαρίσεων που έγινε αναπόφευκτη από την αποκάλυψη της συνωμοσίας, έδωσε τη δυνατότητα στη ΣΕ να σταθεί ενιαία απέναντι στον μεγάλο πόλεμο που πλησίαζε απειλητικά εναντίον της.

Ωστόσο η περίοδος αυτή παρά το γεγονός πως δεν «άγγιξε» τμήματα του λαού και αφορούσε ανώτερα και μεσαία στελέχη των κομματικών και κρατικών μηχανισμών, παρά το γεγονός πως ο λαός στήριζε τις αποφάσεις της ηγεσίας (απαιτούσε μέσα από μαζικές διαδηλώσεις την παραδειγματική τιμωρία των ενόχων), άφησε τραύματα στο σώμα της σοβιετικής κοινωνίας και δημιούργησε μια σειρά παρενέργειες.

Ένα άμεσα αρνητικό αποτέλεσμα, που όμως οι μακροπρόθεσμες συνέπειές τους θα ήταν ακόμα μεγαλύτερες, αφορά την μετατόπιση της αρμοδιότητας για τέτοιες ή ανάλογες καταστάσεις από τις μάζες στους μηχανισμούς. Ένα άλλο αρνητικό γεγονός είναι η συσκότιση της ύπαρξης και του χαρακτήρα των κοινωνικών αντιθέσεων της σοβιετικής κοινωνίας. Διότι σε πλήρη συνέπεια με το σοβαρό θεωρητικό λάθος του συντάγματος του 1936 για το ζήτημα των τάξεων και των αντιθέσεών του στη ΣΕ, η συνωμοσία των στρατηγών και των ηγετών της αντιπολίτευσης ερμηνεύτηκε σαν αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ήταν πράκτορες του ιμπεριαλισμού και μάλιστα από πριν την επανάσταση του '17 που εκτός από αστήρικτη συσκοτίζει την απαραίτητη πολιτική ερμηνεία των εξελίξεων αυτών.

Αυτά όμως τα ζητήματα που σχετίζονται τόσο με την υπεράσπιση αλλά και την κριτική αποτίμηση της πορείας του κομμουνιστικού κινήματος, απέχουν όσο η μέρα με τη νύχτα με τον «ριζοσπαστικό» αντικομμουνισμό στον οποίο πλειοδοτεί ένα μεγάλο μέρος της αριστεράς στο τόπο μας και διεθνώς.

Πηγή: https://antigeitonies.blogspot.gr/2017/08/blog-post_42.html