Οι «Σοσιαλπατριώτες»

του Βασίλη Σαμαρά

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 28, στις 26/8/1983

Στο «Ποντίκι» της 11-08-1983, δημοσιεύτηκε άρθρο με τίτλο «άλλο φιλία άλλο Μακεδονία». Τρία πράγματα πιάνονται βασικά εκεί. Οι προσπάθειες των Αμερικάνων να βρουν κανάλια διείσδυσης στα Βαλκάνια. Δεύτερο η στάση της Γιουγκοσλαβίας και ιδιαίτερα των Σκοπίων και τρίτο το πώς έχει το «Μακεδονικό ζήτημα» ή το πρόβλημα των Σλαβομακεδόνων.

Δεν θα ασχοληθούμε εδώ με τα δυο πρώτα ζητήματα. Αν και θα μπορούσε να παρατηρήσει κανείς ότι κάνει μια σημαντική «παράλειψη» το «Ποντίκι» όταν δεν αναφέρεται ότι ένα βασικό κανάλι διείσδυσης των Αμερικάνων στα Βαλκάνια είναι η ίδια η Ελλάδα ακόμη και η «σοσιαλιστική». Ας είναι. Εμάς εδώ μας ενδιαφέρει άλλο. Και όπου το Ποντίκι υπερθεματίζει σε σοσιαλπατριωτισμό της πολιτικής της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Γιατί ένα ζήτημα είναι τι λεν ή τι απώτερες βλέψεις μπορούν να έχουν τα Σκόπια και πίσω απ’ αυτά το Βελιγράδι και ένα άλλο το πρόβλημα των Σλαβομακεδόνων.

Λέει λοιπόν ανάμεσα σε άλλα. «Για την Ελλάδα δεν υπάρχει φυσικά «μακεδονική μειονότητα» που είναι και η αλήθεια. Άλλωστε την λεγόμενη «μακεδονική διάλεκτο» μιλούν οι κάτοικοι ορισμένων ορεινών χωριών της Φλώρινας και των Γρεβενών κυρίως μεγάλης ηλικίας. Μόνο που στη Φλώρινα η «μακεδονική» διάλεκτος χρησιμοποιείται πιο πολύ στο εμπορικό αλισβερίσι που γίνεται με τους Γιουγκοσλάβους που περνούν τα σύνορα για να κάνουν ψώνια στην ελληνική πόλη».

(Οπότε και θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι το εμπόριο κρατιέται χάρη στους... υπερήλικες των ορεινών περιοχών).

Εν πάσει περιπτώσει. Είναι φανερό ότι πρόκειται για ένα ζήτημα που δεν είναι εύκολο να καλυφτεί ολοκληρωμένα από αυτές εδώ τις στήλες. Συνοπτικά μόνο μπορούμε να σημειώσουμε ότι το πρόβλημα αυτό υπήρξε μια πτυχή του γενικότερου προβλήματος που έμεινε στην ιστορία σαν Ανατολικό ζήτημα. Η κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας έθετε και το πρόβλημα της κατανομής ανάμεσα στα διάφορα έθνη που αγωνίζονταν να αποτινάξουν τον ζυγό της. (Και των διαφόρων ιμπεριαλιστικών επιρροών αντίστοιχα αλλά δεν είναι εδώ το ζήτημα μας).

Ο τρόπος που λύθηκε τελικά το πρόβλημα μέσα από διαδοχικούς πολέμους και αντίστοιχες συνθήκες, από την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και παλιότερα μέχρι την συνθήκη των Σεβρών, άφησε πολλά «υπόλοιπα».(Και το Κυπριακό και το Αιγαίο συνδέονται με αυτήν την πορεία). Αν ο μεγαλοβουλγάρικος σωβινισμός -τότε- διεκδικούσε μέχρι και την Θεσσαλονίκη ή και τμήματα της σημερινής Γιουγκοσλαβίας, ο μεγαλοσέρβικος σωβινισμός δεν πήγαινε παραπίσω. Αλλά και η «μεγάλη ιδέα» της ελληνικής αστικής τάξης έφτανε μέχρι και την «Ανατολική Ρωμυλία» και δεν συμμαζεύεται. Ενώ σημερινή υπόθεση είναι η αναζωπύρωση του «βορειοηπειρωτικού».

Αυτό που εδώ μας ενδιαφέρει, είναι ότι μέσα στα όρια των κρατών που δημιουργήθηκαν παρέμειναν μειονότητες διαφορετικού εθνολογικού χαραχτήρα στο σύνολο των Βαλκανικών χωρών.(Και όχι μόνο των Βαλκανικών).

Ένας τρόπος αντιμετώπισης αυτών των εκκρεμοτήτων είναι ο σεβασμός των συνόρων, ο σεβασμός των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και οι διαπραγματεύσεις σε ορισμένες περιπτώσεις.

Αυτό που έγινε στην πράξη ήταν οι πόλεμοι παλιότερα, το μπλέξιμο μέσα στις ενδοϊμπεριαλιστικές διενέξεις και η καταπίεση μέχρι τελικής εξουθενώσεως των διαφόρων μειονοτήτων.

Από την τροχιά αυτή δεν ξέφυγε καθόλου και η «κοιτίδα της ελευθερίας» και για την ακρίβεια η πολιτική των ελληνικών αστικών κυβερνήσεων.

«Κάτι γέροντες έχουν μείνει» μας πληροφορεί με περίσσεια αφέλεια το Ποντίκι. Ακόμη κι αν ήταν έτσι -που δεν είναι- μήπως έπρεπε να αναρωτηθεί πούθε βρέθηκαν αυτοί οι γέροι; Έτσι γεννήθηκαν -γέροι;

Ας πούμε όμως τα πράγματα με το όνομα τους.

Η μειονότητα αυτή ήταν και είναι μια υπαρκτή πραγματικότητα, όσο και αν τα τελευταία χρόνια η διαδικασία αφομοίωσής τους έχει κάνει άλματα.

Ως προς την φυλετική - εθνολογική τους φυσιογνωμία, δεν είμαστε σε θέση να πούμε πολλά πράγματα για την ώρα. Το πιο πιθανό είναι ότι πρόκειται για σλαβικό παρακλάδι, ενώ η άλλη βασική εκδοχή είναι ότι πρόκειται για εκσλαβισμένους Μακεδόνες. Όπως και να ‘χει το θέμα όμως πρόκειται για μειονότητα με δικιά της γλώσσα, ήθη, έθιμα, με δικά τους κοινά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Και δεν υπάρχουν μόνο στην περιοχή της Φλώρινας και των Γρεβενών όπως λέει το Ποντίκι αλλά σε πολύ περισσότερες περιοχές. (Μάλιστα αν ξέρουμε καλά στα Γρεβενά δεν υπάρχουν καθόλου ή υπάρχουν πολύ λίγοι). Υπάρχουν και στον νομό Καστοριάς και στον νομό Κοζάνης και στον νομό Πέλλας κ.α.

Σαν τέτοια (μειονότητα) δικαιούνταν και δικαιούται να διατηρεί τα χαρακτηριστικά της, να τα καλλιεργεί, να τα αναπαράγει. Αν αυτό δεν έγινε, οφείλεται στο ότι εμποδίστηκε από την πολιτική της ελληνικής αστικής τάξης.

Πάνω στην μειονότητα αυτή ασκήθηκε η μεγαλύτερη καταπίεση και τρομοκρατία που έχει ασκηθεί επί ελληνικού εδάφους από συστάσεως του ελληνικού κράτους.

Ας αναφέρουμε μερικά πράγματα. Ένα πρώτο και βασικό μέτρο υπήρξε η επιχείρηση αλλοίωσης της σύνθεσης του πληθυσμού στις περιοχές που διαβιούσαν.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η μεγάλη πλειοψηφία των προσφύγων διοχετεύτηκε ακριβώς σ’ αυτές τις περιοχές.

Για σχολεία δικά τους ούτε συζήτηση. Οι δημόσιες θέσεις γι’ αυτούς ήταν απαγορευμένη περιοχή. Αλλά και άλλες δραστηριότητες πέρα από αγροτικές και εργατικές τούς ήταν πρακτικά απαγορευμένες. Η δικτατορία του Μεταξά έφτασε μέχρι το σημείο να τους απαγορεύσει να μιλούν την γλώσσα τους ακόμα και στην οικογένεια τους ενώ μεγάλος αριθμός δεν ήξερε καν ελληνικά.

Βέβαια η ελληνική κυβέρνηση -και σήμερα- δεν την αναγνωρίζει σαν «επίσημη» γλώσσα. Το άκρον άωτον της αντιδραστικότητας. Αλλα γλώσσες, φυλές, έθνη ολάκερα για χρόνια πολλά δεν ήταν «αναγνωρισμένα» από το πλέγμα που ‘χε δημιουργήσει η αποικιοκρατία και ο ιμπεριαλισμός. Για το πλέγμα αυτό, αυτά τα έθνη, αυτοί οι λαοί, αυτές οι γλώσσες «δεν υπήρχαν». Και για πολλές περιπτώσεις εξακολουθεί να θεωρείται πως «δεν υπάρχουν». Πόσο νομίζει το Ποντίκι ότι διαφέρουν αυτές οι λογικές μεταξύ τους;

Το μεγάλο μακελειό ωστόσο έγινε στην διάρκεια του εμφυλίου. Την εφιαλτική τρομοκρατία αυτής της περιόδου την υπέστηκε όπως είναι γνωστό, το σύνολο του δημοκρατικού κόσμου της χώρας μας.

Με ιδιαίτερο μένος ωστόσο στράφηκε αυτή η τρομοκρατία ενάντια στην σλαβομακεδονική μειονότητα. Αν το «Μακεδονικό ζήτημα» χρησιμοποιήθηκε από την αντίδραση για να χτυπηθεί το δημοκρατικό κίνημα άλλο τόσο χρησιμοποιήθηκε το κλίμα του εμφυλίου για να χτυπηθεί η σλαβομακεδονική μειονότητα. Είναι χιλιάδες οι εκτελεσμένοι. Γίνονταν κανονικές προγραφές στα χωριά και ξεδιαλέγονταν δεκάδες και εικοσάδες για το ντουφέκι, με μόνο κριτήριο να ‘ναι Σλαβομακεδόνες και νέοι. Από 17 μέχρι 25 χρονών.

Μάτωσε πολύ ο κόσμος αυτός, έσκυψε το κεφάλι και «έμαθε» να σωπαίνει. Και έμπλεο σοσιαλιστικού πατριωτισμού το Ποντίκι διαπιστώνει πλέον ότι δεν πολυμιλιέται αυτή η γλώσσα. (Στο πολύ ανοιχτό γιατί μεταξύ τους την μιλάνε).

Ας έρθουμε όμως και στο τελευταίο που είναι και επίκαιρο. Η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ «επέτρεψε» τον «ελεύθερο» επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων που είναι «Έλληνες το γένος» αποκλείοντας έτσι τους Σλαβομακεδόνες. Και πάνω σ’ αυτό το Ποντίκι δεν έχει να πει τίποτα. Λες και ο κόσμος αυτός ξεσπιτώθηκε με την θέληση του.

Ο σοσιαλπατριωτισμός έχει βλέπεις το ελεύθερο να στερεί από ανθρώπους το δικαίωμα να ζουν στον τόπο που γεννήθηκαν, που μεγάλωσαν, που τον πότισαν με τον ιδρώτα τους και φορές φορές το αίμα τους για γενιές ολάκερες.

Εμείς πάντως αυτή την «αρμοδιότητα» του σοσιαλπατριωτισμού δεν του την αναγνωρίζουμε. Εμείς έχουμε τη γνώμη για τον κάθε άνθρωπο όπου γης, ότι εκεί που έζησαν οι πατέρες του εκεί μπορούν να ζήσουν και τα παιδιά του.