Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2015

60 χρόνια από το θάνατο του Δημήτρη Γληνού Δημήτρης Γληνός. Η ζωή ενός λαμπρού διανοητή, ενός μεγάλου κομμουνιστή.



Ο Δημήτρης Γληνός γεννήθηκε το 1882 στη Σμύρνη. Εζησε μέσα σε δύσκολα χρόνια που σημάδεψαν την ιστορία της Ελλάδας αλλά και του κόσμου ολόκληρου. Από το 1899 ως το 1905 σπουδάζει φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, αλλά ταυτόχρονα είναι αναγκασμένος και να εργάζεται. Στα 1908 θα φύγει για μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιένα και τη Λειψία της Γερμανίας. Εκεί θα συναντήσει το Γ. Σκληρό και θα κάνει την πρώτη γνωριμία του με τις σοσιαλιστικές ιδέες και το μαρξισμό. Γρήγορα όμως αναγκάζεται να διακόψει τις σπουδές του και επιστρέφει στην Ελλάδα για να εργαστεί.

Μετέχει ενεργά στις δραστηριότητες του Εκπαιδευτικού Ομίλου και προσπαθεί να συμβάλει στη διαμόρφωση της κρατικής εκπαιδευτικής πολιτικής. Ετσι, στα 1912 συντάσσει νομοσχέδια για την κυβέρνηση Βενιζέλου, σχετικά με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η οποία όμως δε θα πραγματοποιηθεί, λόγω της ισχυρής αντίδρασης που συναντά από συντηρητικούς κύκλους.

Οταν ο Βενιζέλος συγκροτήσει την κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης, ο Γληνός διορίζεται πρόεδρος του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου και πετυχαίνει την υποχρεωτική εισαγωγή της δημοτικής γλώσσας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και την καθιέρωση του εξάχρονου δημοτικού.

Οι προσπάθειές του για γενικότερη καθιέρωση της δημοτικής θα σταματήσουν απότομα, με την επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου, το Νοέμβρη του 1920. Μετά την ανατροπή του 1922 θα ξαναγίνει Σύμβουλος στο Υπουργείο Παιδείας και θα συνεχίσει το έργο του.

Η δικτατορία του Πάγκαλου, όμως, θα απολύσει το Γληνό στις αρχές του 1926. Αυτός θα συνεχίσει τον αγώνα του μέσα από τα περιοδικά «Αναγέννηση», «Σχολική Πράξη» και «Νέος Δρόμος». Την ίδια περίοδο θα διασπαστεί ο Εκπαιδευτικός Ομιλος. Ηταν τότε που ο Γληνός είχε εκδηλωθεί δημόσια, υπέρ των σοσιαλιστικών ιδεών. Από τότε η πορεία του θα είναι «μια πορεία προς τα αριστερά» όπως θα πει αργότερα και ο ίδιος.

Στα 1934 επισκέπτεται τη ΣΕ και γράφει για τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού στη χώρα αυτή. Στις εκλογές του 1936 εκλέγεται βουλευτής με το Παλλαϊκό Μέτωπο που συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΕ.

Τις πρώτες ώρες, μετά την κήρυξη της δικτατορίας του Μεταξά, στις 4 Αυγούστου του 1936, ο Γληνός θα συλληφθεί. Εξορίζεται στην Ανάφη, φυλακίζεται στην Ακροναυπλία και τέλος εκτοπίζεται στη Σαντορίνη.

Η κατάσταση της υγείας του όμως επιδεινώνεται, οπότε μεταφέρεται στην Αθήνα και τίθεται υπό παρακολούθηση και κατ’ οίκον περιορισμό. Οταν η Ελλάδα κατακτηθεί από τους ναζί, η Ασφάλεια θα τον παραδώσει στους Ιταλούς. Αυτοί όμως τον αφήνουν λόγω της βεβαρημένης κατάστασης της υγείας του.

Απτόητος ο μεγάλος διανοητής θα συνεχίσει τον αγώνα του μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ. Το Δεκέμβρη του 1942, εκλέγεται στην ΚΕ και στο ΠΓ του ΚΚΕ. Αρθρογραφώντας συνεχώς ενάντια στο φασισμό και τον πόλεμο, πρόσφερε όλες του τις δυνάμεις στην υπηρεσία του λαού και αφιέρωσε όλη την υπόλοιπη ζωή του για το μεγάλο σκοπό της εθνικής ανεξαρτησίας.

Το Δεκέμβρη του 1943 ήταν έτοιμος να ανέβει στα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας για τη συγκρότηση της κυβέρνησης του βουνού. Είχε προταθεί για τη θέση του προέδρου της ΠΕΕΑ. Γι’ αυτό, θέλοντας να προσφέρει τις υπηρεσίες του υγιής και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, επέλεξε να κάνει μια δύσκολη εγχείρηση, αν και οι συνεργάτες του τον είχαν αποτρέψει, επισημαίνοντας τους κινδύνους.

Δεν έμελλε όμως να ζήσει για να ολοκληρώσει το έργο του. Πέθανε στις 26 Δεκέμβρη του 1943, λίγο μετά την εγχείρηση. Ο ελληνικός λαός στερήθηκε έναν από τους καλύτερους δασκάλους και διανοητές που έβγαλε αυτός ο τόπος.

Λίγα χρόνια μετά το θάνατο του Γληνού, ο Αλέξανδρος Σβώλος θα γράψει: «Θα ‘ρθει η ώρα που μια σοσιαλιστική Ελλάδα θα κρεμάσει σ' όλα τα σχολεία του κράτους την εικόνα του οραματιστή αυτού της αληθινής λαϊκής παιδείας».



Για όλους εμάς, ο Γληνός θα παραμείνει ένα μεγάλο σύμβολο στον αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία αλλά και την πνευματική αναγέννηση του τόπου μας. Είναι μεγάλη τιμή για το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα που κατάφερε να κερδίσει ένα τέτοιο άνθρωπο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου