Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 924, στις 17/9/2022
Λήξη του πολέμου
Το τέλος του καλοκαιριού του 1922 σημαδεύτηκε από τη μεγάλη αντεπίθεση των κεμαλικών στρατευμάτων στο μέτωπο της Μικράς Ασίας στις 13 Αυγούστου, την άτακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού, την κατάρρευση του μετώπου, την ήττα της Ελλάδας και την οριστική λήξη του πολέμου. Τα αποτελέσματα για την ελληνική πλευρά ήταν τραγικά. 50.000 στρατιώτες νεκροί, 75.000 τραυματίες, 1.500.000 πρόσφυγες, και 600.000 νεκροί άμαχοι που δεν κατάφεραν ποτέ να μεταβούν στην Ελλάδα. Ένα μεγάλο μέρος της Σμύρνης παραδόθηκε στις φλόγες στις 31 Αυγούστου (παλιό ημερολόγιο) και ενώ ο ελληνικός στρατός κατάφερε να περάσει απέναντι στα νησιά, δεν είχαν την ίδια τύχη χιλιάδες άμαχοι που εγκαταλείφθηκαν στο λιμάνι της Σμύρνης, βέβαιοι μέχρι και την τελευταία στιγμή -σύμφωνα με τα λεγόμενα του έλληνα αρμοστή Α. Στεργιάδη και του υπουργού Στρατιωτικών Ν. Θεοτόκη- ότι θα είναι ασφαλείς. Ακόμα και όσοι κατάφεραν να φτάσουν στο λιμάνι, λίγα μέτρα από τα πλοία των Άγγλων και των Γάλλων, έκπληκτοι είδαν ότι οι δυτικοί «σύμμαχοι», για τα συμφέροντα των οποίων ο ελληνικός στρατός έχυσε τόσο αίμα, όχι μόνο αρνήθηκαν να τους επιτρέψουν να επιβιβαστούν και να τους σώσουν αλλά, σύμφωνα με πολλές μαρτυρίες, τούς έριχναν καυτό νερό για να τους εμποδίσουν και σε πολλές περιπτώσεις τα πληρώματα των πλοίων έκοβαν τα χέρια όσων προσπαθούσαν να ανεβούν σε αυτά. Δυστυχώς για ακόμη μια φορά αποδείχθηκε ότι δυνάμεις όπως η Ελλάδα χρησιμοποιούνται στα παιχνίδια των ιμπεριαλιστών για να έχουν τελικά την τύχη του αναλώσιμου.