Εκθεση ΟΟΣΑ

Οδηγός για μια πιο ταξική εκπαίδευση, σε μια Ελλάδα του μεταπρατισμού, των φτηνών υπηρεσιών και της ανεργίας

του Τάσου Σαπουνά

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 1995

Μήνες τώρα παραμένει στα συρτάρια του υπουργείου Παιδείας η περίφημη έκθεση του ΟΟΣΑ για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Κι αυτό όχι τυχαία!

Πρώτα, πρέπει να σφυγμομετρηθούν οι αντιδράσεις απ' τη "διαρροή" των βασικών σημείων της, ν' αξιολογηθούν ως προς την έκταση και την έντασή τους, για να καταστεί δυνατή η προσαρμογή της και η προώθηση της ουσίας των προτάσεών της.

Γιατί η έκθεση που παρήγγειλε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στους εμπειρογνώμονες του ΟΟΣΑ δεν είναι ένα απλό κείμενο. Ολοκληρώνει, σ' αυτή τη φάση, τις βασικές σκέψεις και κατευθύνσεις των ιμπεριαλιστικών αφεντικών και της αστικής "μας" τάξης για τα εκπαιδευτικά πράγματα, σε σύνδεση πάντα με τις οικονομικές εξελίξεις στη χώρα μας.

Ενδεικτικά γι' αυτό, αναφέρει η έκθεση: "Η... εκπαίδευση... είναι απονευρωμένη και άγονη σε κάθε φάση της, από ένα εν πολλοίς ακατάλληλο "σύστημα" που ουσιαστικά προετοιμάζει το μαθητή και το φοιτητή να εργασθεί σε μια οικονομία μικρομεσαίων βιοτεχνιών ή σ' ένα διογκωμένο δημόσιο τομέα". Αυτό πρέπει ν' αλλάξει λοιπόν! Το ερώτημα που θέτουν για το σήμερα -όσον αφορά την εκπαίδευση- είναι: "Με ποιο τρόπο το εκπαιδευτικό σύστημα μπορεί να διαβεβαιώσει ότι έχουμε τις δεξιότητες για την εξασφάλιση, αφ' ενός, ενός ανταγωνιστικού και ποιοτικού προϊόντος από την αγροτική ενασχόληση και την προώθησή του στην αγορά αλλά και για την αντιμετώπιση των αναγκών μιας ταχέως αναπτυσσόμενης οικονομίας υπηρεσιών"; Μ' άλλα λόγια, τίθεται το ζήτημα να προχωρήσει εντατικά η συνολική αναπροσαρμογή της εκπαίδευσης. Στο έδαφος της οικονομικής κρίσης και του κύματος της οικονομικής διείσδυσης του ξένου κεφαλαίου (που οδηγεί είτε στο κλείσιμο βιομηχανιών είτε στη μετατροπή τους σε παραρτήματα και επιχειρήσεις διανομής προϊόντων που παράγονται έξω) και με δεδομένη -σ' αυτή τη βάση- τη μετατροπή της χώρας (σύμφωνα με τις επιταγές των Δυτικών εταίρων) σ' ένα απέραντο μεταπρατικό κέντρο, με διογκωμένες τις υπηρεσίες κάθε είδους (τουρισμός, τηλεπικοινωνίες κ.λπ.) και ολίγον εμπόριο μεταποιημένων αγροτικών προϊόντων.

Σημαντική είναι, επίσης, η διαπίστωση της έκθεσης για την ύπαρξη μιας πλατιάς συμφωνίας "κομμάτων και επαγγελματιών" για την εφαρμογή μιας ανάλογης πολιτικής στην εκπαίδευση που θα εναρμονίζεται με τα οικονομικά δρώμενα.

Επισήμανση που "δένει" με τις κακές (κατά τον ΟΟΣΑ) "κοινωνικές και ηθικές παραδοχές":

- του ελληνικού λαού ο οποίος -άκουσον άκουσον- έχει καταχτημένο στη συνείδηση του το δικαίωμα στη δωρεάν δημόσια εκπαίδευση.

- των μαθητών που θεωρούν ότι η αξιολόγησή τους θα σημάνει την υποταγή τους.

- των καθηγητών που θεωρούν ότι η κατάργηση της επετηρίδας θα τους θέσει στο έλεος των πελατειακών σχέσεων.

Όλα αυτά πρέπει -κατά τον ΟΟΣΑ- να καταργηθούν.

Τέλος, μέσα στις γενικές επισημάνσεις της έκθεσης σημαντική θέση κατέχουν "οι πόροι για την εκπαίδευση που είναι λιγοστοί". Αναφέρονται μάλιστα -και σε αντιπαράθεση με την Ελλάδα- χώρες του ΟΟΣΑ που δίνουν και το 20% του προϋπολογισμού τους για την εκπαίδευση. (Δεν αναφέρει τα ονόματα των χωρών, ώστε να γνωρίζει το "Κ"ΚΕ ποιες χώρες εφαρμόζουν το αστικό-μεταρρυθμιστικό του μοντέλο... επαυξημένο κατά 5%!!!).

Οι εμπειρογνώμονες κατανοούν, βέβαια, την ελληνική κυβέρνηση που ιδρώνει (το λαό της) για την εκπλήρωση του Προγράμματος Σύγκλισης της ΕΟΚ. Δίνει, λοιπόν, τη γενική γραμμή πλεύσης στο ζήτημα αυτό, η οποία συνοψίζεται στα εξής:

- αναζητήστε χρήματα απ' την τσέπη του λαού

- συμπληρώστε τις ελλείψεις μέσα απ' την ιδιωτική χρηματοδότηση

- εμπιστευθείτε τους επιχειρηματίες, για να σας εμπιστευθούν κι αυτοί!

- εφαρμόστε την πολιτική που σας υπαγορεύουν.

Η έκθεση του ΟΟΣΑ φωτογραφίζει, λοιπόν, με τον πιο σαφή τρόπο, το πως φαντάζονται τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και το ρόλο που αυτές θα επιτελούν. Μεθοδολογικά, αλλά και ουσιαστικά, ας ρίξουμε τη ματιά μας σε κάθε μια βαθμίδα ξεχωριστά.

Μέση Εκπαίδευση της μέγιστης αποθάρρυνσης και της ταξικής διαφοροποίησης...

Η πρώτη δέσμη μέτρων που εισάγει η έκθεση στο κεφάλαιο "Αξιολόγηση" έχει γίνει -ήδη- πρόταση του Γ. Παπανδρέου. Αφορά την "αποδέσμευση" του Λυκείου απ' τα ΑΕΙ και συνίσταται στα Εθνικά Τεστ αξιολόγησης των μαθητών (αλλά και των εκπαιδευτικών) και στο Εθνικό Απολυτήριο. Το οποίο θα περιέχει μια ολοκληρωμένη περιγραφή της απόδοσης του μαθητή και στις τρεις τάξεις του Λυκείου και με το οποίο "θα σχηματίζει κανείς απόψεις ως προς την εκπαιδευτική ή επαγγελματική του σταδιοδρομία", δηλαδή, θα αποτελεί και το "εισιτήριο" για την επόμενη βαθμίδα.

Αυτά τα μέτρα εκτίθενται με αναλυτικό τρόπο σ' άλλες σελίδες του περιοδικού. Εδώ, να τονιστεί μονάχα πως θα επιφέρουν την αποθάρρυνση απ' τα πρώτα λυκειακά χρόνια και την παραίτηση αρκετών μαθητών απ' τη συνέχιση των σπουδών και την πορεία προς τα ΑΕΙ. Θ' αυξήσουν κατακόρυφα την παραπαιδεία και θα σπρώξουν μερίδες μαθητών προς τα ΤΕΛ-ΤΕΣ. Δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα κατακερματισμένο Λύκειο (όχι προθάλαμο των ΑΕΙ) που θα δίνει μια βασική και γενική εκπαίδευση η οποία θα προετοιμάζει σημαντικό τμήμα των μαθητών για ένταξη στους κόλπους της παραγωγής από τομέα σε τομέα μέσα από ταχύρρυθμα προγράμματα κατάρτισης, αποτελώντας -ταυτόχρονα- και την απαραίτητη δεξαμενή ανέργων.

Ειδικό για τη στροφή στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, το χειρισμό, δηλαδή, της νεολαίας και τη δημιουργία ενός φτηνού-πειθαρχημένου και ευέλικτου εργατικού δυναμικού (που θα χρησιμοποιείται όταν και για όσο το χρειάζεται το Κεφάλαιο) η έκθεση του ΟΟΣΑ αναφέρει χωρίς περιστροφές ότι: "Η καθοδήγηση ή προσανατολισμός και πληροφόρηση των μαθητών γυμνασίου πρέπει να εστιάζεται στις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές προοπτικές της Τεχνικο-Επαγγελματικής Εκπαίδευσης".

Η δεύτερη δέσμη μέτρων συμπεριλαμβάνεται στη λεγόμενη "Αποκέντρωση", Πέρα απ' τη δυνατότητα σύνδεσης των σχολείων με τοπικούς φορείς-χορηγούς δίνεται έμφαση στις σχολικές επιτροπές, οι οποίες πρέπει να ολοκληρώσουν τα χαρακτηριστικά του φοροεισπράκτορα. Άλλωστε -αναφέρεται στην έκθεση- υπάρχουν "αρκετά περιθώρια οικογενειακής συμμετοχής" στα έξοδα για την εκπαίδευση. Τι σημαίνει αυτό συνολικά για τους εργαζόμενους και για τις υπάρχουσες ανισότητες ανάμεσα στην πόλη και το χωριό, ανάμεσα σε εργατικές, μεσαίου τύπου και κυριλέ συνοικίες; Ολοένα και πιο πλατιά στρώματα θα βάζουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη, αλλά και θα μεγαλώνει στο έπακρο η αναπαραγωγή των μορφωτικών, οικονομικών -ταξικών εντέλει- ανισοτήτων και η κατηγοριοποίηση των σχολείων ανάλογα με τη δυνατότητα κάθε περιοχής, δήμου ή συνοικίας.

Η λογική που, τελικά, διαπερνά την "Αποκέντρωση" είναι: ο έλεγχος ανατίθεται σε κράτος - κυβέρνηση - μονοπώλια και το κόστος της εκπαίδευσης (λειτουργικά έξοδα, βιβλία κ.λπ.) στον εργαζόμενο λαό - μέσω των δήμων. Δε θεωρείται τυχαία η δωρεάν διανομή βιβλίων σαν μέρος του "μηχανιστικού εξισωτισμού" που επικρατεί στο σύστημα εκπαίδευσης.

Εμφανής είναι η τάση να μετατρέψουν καθηγητές και μαθητές σε συνυπεύθυνους της πολιτικής που προτείνουν να εφαρμοστεί, πετώντας τους το μπαλάκι της διαχείρισης. "Με αυτά (τα νέα δεδομένα που θα δημιουργήσει η αποκέντρωση) θα διευρυνόταν η βάση στήριξης των συμμετεχόντων ως προς την υλοποίηση μιας δραστήριας πολιτικής...". Και παρακάτω: "Οι φθορές του εξοπλισμού είναι το σύμπτωμα της αποξένωσης απ' το σχολείο. Η αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να συμπεριλαμβάνει την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στη διαχείριση του σχολείου για να αναπτύξουν το αίσθημα του καθήκοντος και της υπευθυνότητας". Εμείς ας ελπίσουμε ότι οι καθηγητές-μαθητές δε θα πέσουν στην παγίδα.

Η τρίτη δέσμη προτάσεων αφορά τους εκπαιδευτικούς μ' έναν ιδιαίτερο τρόπο. Ζητείται ωμά η κατάργηση της επετηρίδας και (για να μην υπάρξουν αντιδράσεις) αρχικά να εφαρμοστεί ένα επιλεκτικό σύστημα διορισμών που θα έχει σαν ένα απ' τα πολλά κριτήρια και το έτος λήψης πτυχίου. Παράλληλα, μέσω της "Αποκέντρωσης", τίθεται το ζήτημα της μετατροπής του συστήματος διορισμών από εθνικό σε τοπική επετηρίδα ή -καλύτερα- τοπικό σύστημα επιλεκτικών διορισμών. Επίσης, για τους διορισμένους καθηγητές προτείνεται η μεταφορά της πληρωμής των μισθών στους δήμους, ενώ, μέσω της Αξιολόγησης", βάλλεται ευθέως η μονιμότητα.

Οι εκπαιδευτικοί οδηγούνται σ' ένα καθεστώς πλήρους ανασφάλειας, με την απόλυση πάνω απ' το κεφάλι τους. Με μισθούς καθηλωμένους και στο έλεος των χρεωκοπημένων δήμων και με τα ασφαλιστικά - συνταξιοδοτικό δικαιώματά τους στον αέρα. Ενώ, οι αδιόριστοι σπρώχνονται στο αδιέξοδο του κατακερματισμού και του ανταγωνισμού, χωρίς τη δύναμη της εκλογικής πάλης, να ψάχνουν "τις γνωριμίες" για να αποκτήσουν τα προσόντα για τον πολυπόθητο διορισμό.

...προς μια πολυδιασπασμένη Γ' βαθμίδα των έντονων ταξικών φραγμών και της ιδιωτικοποίησης

Είναι γνωστό ο' όλους το ειδικό βάρος αυτού του επιπέδου της εκπαίδευσης και η γενικότερη σημασία που έχουν οι αλλαγές σ' αυτή. Γιατί απ' την επιτυχία τους εξαρτάται και η ευρύτητα των αποτελεσμάτων που θα 'χουν οι προσπάθειες στις κατώτερες βαθμίδες.

Βρισκόμαστε στη φάση που, παρά τις αλλεπάλληλες και συνεχείς προσπάθειες για την προσαρμογή της, υπάρχουν σοβαρές αναντιστοιχίες ανάμεσα στη βαθμίδα αυτή και το ρόλο που καλείται να επιτελέσει μέσα στα νέα δεδομένα που διαμορφώνουν οι οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις.

Κεντρικό σημείο (και πολλές φορές επαναλαμβανόμενο απ' τους εμπειρογνώμονες) που ήδη έχει βρει τη θέση του στις εξαγγελίες του υπ. Παιδείας, είναι η ανάγκη να δοθεί τέλος στην εποχή της δωρεάν εκπαίδευσης, ή -έστω- όσης ίσχυε ως τώρα.

"Κατανοούμε ότι το δικαίωμα στη δωρεάν παιδεία είναι κατοχυρωμένο απ’ το Σύνταγμα. Αλλά, καθώς φαίνεται, αυτό δε συμπεριλαμβάνει το δικαίωμα για δωρεάν σίτιση, διαμονή και βιβλία που συνολικά οδηγεί στη δημιουργία ενός "οικοτροφείου" φοιτητών που τους καθιστά μαλθακούς...". Για τη σκληραγώγησή μας, ο ΟΟΣΑ προτείνει την ΕΠΙΒΟΛΗ ΔΙΔΑΚΤΡΩΝ ΣΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ.

Επίσης (και σαν ένα ειδικό μέτρο αποθάρρυνσης των "τεμπέληδων" φοιτητών) προτείνει την επιβολή διδάκτρων σε όσους αποτυγχάνουν στα μαθήματα.

Να τονίσουμε, για μια ακόμη φορά, ότι η κατάργηση της δωρεάν εκπαίδευσης δεν, είναι μια άνευ σημασίας εξέλιξη. Αντίθετα, αποτελεί κομβικό σημείο της ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, που θα εντείνει την ΤΑΞΙΚΟΤΗΤΑ και τον ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ των ΦΤΩΧΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΣΤΡΩΜΑΤΩΝ απ' την εκπαιδευτική διαδικασία.

Σαν σημαντική αναντιστοιχία και πρωταρχική αντίφαση αναφέρεται, επίσης, το γεγονός ότι "η ζήτηση για το επίπεδο αυτό της εκπαίδευσης είναι μεγάλη, μολονότι η αγορά εργασίας δεν έχει τη δυνατότητα ν' απορροφήσει όλους τους πτυχιούχους σε δουλειές αντίστοιχες με το επίπεδο τους". Αντίφαση που -λόγω της μαζικοποίησης του Παν/μιου στην περίοδο της στρεβλής ανάπτυξης στην Ελλάδα υπό την καθοδήγηση των Δυτικών και της πίεσης του λαϊκού παράγοντα για μόρφωση στα παιδιά του και παρά τ' αποτελέσματα της έντασης της αποθάρρυνσης την τελευταία 20ετία- δεν έχει λυθεί. Αντίφαση που, αν το σύστημα δεν μπορεί να τη λύσει, πρέπει -τουλάχιστον- να τη διαχειριστεί, έτσι ώστε "η ζήτηση να αντιμετωπίζεται βάσει του σχεδιασμού του ανθρώπινου δυναμικού ή της ελεύθερης αγοράς και όχι ακολουθώντας τις αρχές μιας μηχανιστικής ισότητας".

Αν τώρα η άρχουσα τάξη στην Ελλάδα δεν είναι σε θέση να σχεδιάσει και να αποφασίσει τι και πόσους χρειάζεται, αυτό δεν την εμποδίζει να γνωρίζει ότι της είναι πρόβλημα αυτοί που έχει τώρα.

Η κατεύθυνση, λοιπόν, που χαράζει είναι (πέρα απ' την αποσυμπίεση της "πύλης" των ΑΕΙ) η καλύτερη κατανομή της νεολαίας, όχι μόνο στο Λύκειο αλλά και μετά απ' αυτό, για όσους συνεχίζουν προς τη Γ' βαθμίδα. Αναζητούνται λοιπόν "διέξοδοι" για τη νεολαία που δεν έχει πεταχτεί εκτός εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σαν μέτρα τέτοιου χαρακτήρα η έκθεση του ΟΟΣΑ θεωρεί το άνοιγμα προς την ιδιωτική εκπαίδευση, την "ανωτατοποίηαη" μερικών σχολών των ΤΕΙ και, γενικότερα, την "αναβάθμιση" του "κύρους" της Μεταλυκειακής Τεχνικής-Επαγγελματικής εκπαίδευσης.

Το υπουργείο Παιδείας με τις προτάσεις του για "Αναθεώρηση του Συντάγματος" έχει -ήδη- βάλει αυτές τις κατευθύνσεις στο δρόμο της υλοποίησης. Η "Αναθεώρηση" περιλαμβάνει:

- Τη δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών σχολών από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, την Εκκλησία και σε συνεργασία με κρατικούς ή ιδιωτικούς φορείς. Μάλιστα, ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες του ΟΟΣΑ, το Συμβούλιο Επικρατείας σαν ένα πρώτο βήμα στην λογική αυτή συζητάει την αναγνώριση των ξένων πανεπιστημίων και των πτυχίων που αυτά δίνουν τα παραρτήματά τους στην Ελλάδα.

- Ένταξη στη Γ’ βαθμίδα κάθε ιδρύματος με διάρκεια σπουδών από 1-4 χρόνια. Με αυτό το μέτρο φωτογραφίζονται τα δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ, και τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών. Σε πρόσφατη, μάλιστα, συζήτηση (στην "Ελευθεροτυπία") ο Γ. Παπανδρέου μιλούσε για τα ΙΕΚ σαν να επρόκειτο για ιδρύματα της Γ' βάθμιας Εκπαίδευσης.

Οι στόχοι αυτών που προτείνει ο ΟΟΣΑ και υλοποιεί ο υπουργός είναι πολύπλευροι και αρκετά σημαντικοί.

- Αναφέραμε -ήδη- το σπρώξιμο της νεολαίας προς την Τεχνική Εκπαίδευση, αποσυμφορώντας έτσι και τ' ΑΕΙ. Με τον τρόπο αυτό δίνεται μεγαλύτερη δυνατότητα για καλύτερη κατανομή και του δυναμικού που εισέρχεται στα ΑΕΙ. Ενδεικτική είναι η μείωση του αριθμού των εισακτέων στις Φυσικομαθηματικές, Φιλοσοφικές, Γεωπονοδασολογικές σχολές και η δημιουργία τμημάτων μικρών και σε (μικρότερη ή μεγαλύτερη) αντιστοιχία με τις ανάγκες της αγοράς,

- Συνολική υποβάθμιση της Γ’ βαθμίδας προς τα κάτω, "ΤΕΙοποιώντας" ή και "ΙΕΚοποιώντας" πανεπιστημιακά τμήματα, εκτός ίσως κάποιων που έχουν μια ιδιαίτερη σημασία για το μονοπωλιακό κεφάλαιο. Αυτή την πορεία - άλλωστε- προετοιμάζει χρόνια η διάτμηση - κατάτμηση πανεπιστημιακών τμημάτων και η δημιουργία νέων με στενό περιεχόμενο σπουδών και αντίστοιχων στενών- ελάχιστων επαγγελματικών δικαιωμάτων. Το ίδιο ισχύει και για τις "ειδικεύσεις" οι οποίες προωθούνται στα τμήματα, νομιμοποιώντας και αποενοχοποιώντας το σύστημα για την ανεργία που "προσφέρει" στη νεολαία.

- Επέκταση της δράσης του μονοπωλιακού κεφαλαίου και έλεγχος του πανεπιστημιακού μηχανισμού. Άμεση ιδιωτικοποίηση, μέσω της νομιμοποίησης ιδιωτικών σχολών, κέντρων και παράκεντρων. Έμμεση ιδιωτικοποίηση της δημόσιας εκπαίδευσης μέσω της πίεσης για εισαγωγή αυστηρών ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων ώστε ν' "ανταγωνιστούν" σε απόδοση τις ιδιωτικές σχολές οπότε θα δημιουργηθεί και το κατάλληλο έδαφος για επενδύσεις σε έρευνα ή για τη χρηματοδότηση της εκπαιδευτικής λειτουργίας (ή τομέων της) απ' τα οικονομικά μεγαθήρια. Την ίδια στιγμή που οι πιέσεις προς τον πανεπιστημιακό μηχανισμό ν' αγκαλιάσει τις επιχειρήσεις γίνονται ασφυκτικές λόγω της ανεπαρκούς κρατικής χρηματοδότησης.

Στο ίδιο μήκος κύματος η έκθεση του ΟΟΣΑ τονίζει το καθαρτήριο πνεύμα της αξιολόγησης των ΑΕΙ - ΤΕΙ. Καθαρτήριο, γιατί η χρηματοδότηση με κριτήριο την απόδοση σε έρευνα και διδασκαλία θα ενισχύσει την τάση διαφοροποίησης των τμημάτων μεταξύ τους. Θα εντείνει τον κατακερματισμό της Γ' βαθμίδας η οποία θα περιλαμβάνει τμήματα ελίτ, τμήματα πάρκινγκ ανέργων, τμήματα που θα παρέχουν "ειδικεύσεις" μικρής χρονικής αξίας, τμήματα που θα υπολειτουργούν, θα μαραζώνουν ή και θα κλείνουν.

Εδώ, προστίθεται και το σύστημα των "credit units" του ΟΟΣΑ ή των ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ που έχει προτείνει ο Γ. Παπανδρέου. Μέσα σ' αυτή τη πολυδιασπασμένη, κατακερματισμένη εκπαίδευση οι "πιστωτικές μονάδες" θ' αποτελούν τα φίλτρα και τους φραγμούς που θα κάνουν μονόδρομο, για τα φτωχά στρώματα φοιτητών-σπουδαστών, τις φτηνές-ειδικεύσεις και τα τμήματα-"πλέμπα". Παράλληλα, μέσω της πιστοποίησής τους απ' το ΕΣΥΠ, αναιρείται η υπόσταση του πτυχίου και των επαγγελματικών δικαιωμάτων που αυτό έδινε μέχρι τώρα. Οι "πιστωτικές μονάδες", το σύνολο που θα συγκεντρώνει ο κάθε φοιτητής, θα είναι το κριτήριο για την ικανότητα του για δουλειά. Έτσι θεσπίζονται πολλών ειδών "πτυχία", ακόμη και για κάθε τμήμα. Φορτώνεται η ανεργία στις πλάτες των φοιτητών-σπουδαστών που δεν συγκεντρώνουν τις απαραίτητες -κάθε φορά- "μονάδες". Ας μην αναφερθούμε εκτεταμένα στην αυτονόητη ένταση του ατομισμού και του ανταγωνισμού που θα εκθρέψει το σύστημα αυτό των "πιστωτικών μονάδων".

Καταληκτικά, το κείμενο του ΟΟΣΑ προτείνει τη θέσπιση ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΝ ΧΑΡΤΩΝ που θα ορίζουν τα δικαιώματα, αλλά και τις ευθύνες-υποχρεώσεις των μαθητών και των φοιτητών-σπουδαστών. Αυτό θυμίζει έντονα τους Εσωτερικούς Κανονισμούς Λειτουργίας που προσπάθησαν να εφαρμόσουν τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ. Δε θα μπορούσε -άλλωστε- να λείπει η παράμετρος της αντιμετώπισης (με πειθαρχικά, τρομοκρατία, απαγόρευση Γενικών Συνελεύσεων) του κινήματος της σπουδάζουσας νεολαίας, όταν προωθείται μια τέτοιου μεγέθους λαίλαπα αντινεολαιίστικων μέτρων.

Γίνεται κατανοητό πως η έκθεση του ΟΟΣΑ, άσχετα απ' το πως και με ποιους ρυθμούς θα εφαρμοστεί, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΟΔΗΓΟ για μια ΕΟΚικής έμπνευσης ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΕ ΜΕΓΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΤΑ ΤΑΞΙΚΑ ΤΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ. Μια εκπαίδευση με ακόμη πιο έντονους τους οριζόντιους διαχωρισμούς ανάμεσα στην Α', Β' και Γ' βαθμίδα, Μια εκπαίδευση με πολυδιαβαθμισμένο- κατηγοριοποιημένο το εσωτερικό της κάθε βαθμίδας. Μια εκπαίδευση - λάστιχο, ευέλικτη και, άρα, ευπροσάρμοστη στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των ΞΕΝΩΝ και ΝΤΟΠΙΩΝ ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μια εκπαίδευση ΑΚΑΜΠΤΗ, ΣΙΔΕΡΕΝΙΑ απέναντι στα ΜΟΡΦΩΤΙΚΑ και ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ της σπουδάζουσας νεολαίας, πρότυπο αποθάρρυνσης, καταναγκασμού και χειραγώγησης.

Η νεολαία θ' αντισταθεί!

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές έχει ξεκινήσει διαδικασία Γενικών Συνελεύσεων στις σχολές, προγραμματίζονται πορείες και διαδηλώσεις

Δε γνωρίζουμε απ' τα πριν τα μεγέθη της αντίδρασης και τα χαρακτηριστικά που θα πάρει. Όμως ήδη υπάρχει! Από μόνο του αυτό είναι δηλωτικό των διαθέσεων και της δυσαρέσκειας των φοιτητικών μαζών και του γεγονότος ότι η κυβέρνηση θα βρει αντιστάσεις για να υλοποιήσει την πολιτική της.

Ακριβώς σ' αυτή την πραγματικότητα πρέπει να παρέμβουν οι αριστερές αγωνιστικές δυνάμεις ευνοώντας την αγωνιστική-διεκδικητική πάλη, ενοποιώντας τις σκόρπιες αντιστάσεις σ' ένα ΜΑΖΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ.

Μια τέτοια πορεία προϋποθέτει το διαχωρισμό των αριστερών δυνάμεων απ' τις "σικέ" διαμαρτυρίες των Πρυτάνεων και των μεγαλοκαθηγητάδων και τις προσπάθειες πολλών να εντάξουν το φκ στα πλαίσια της "πανεπιστημιακής κοινότητας". Αποκαλύπτεται πως όλοι τους είναι συνυπεύθυνοι γι' αυτή την κατάσταση και πως η "εξέγερσή" τους γίνεται για το πολυδιαφημισμένο πακέτο Ντελόρ και το μερίδιο που θα πάρουν. Γίνεται για τις μίζες από τα ερευνητικά προγράμματα, τη δυνατότητα να ελέγχουν καλύτερα το "έχειν" τους και όχι γιατί τους έπιασε "πόνος ψυχής" για τις λειτουργικές ανάγκες των σχολών και τα δικαιώματα των φοιτητών.

Μια τέτοια πορεία είναι ανάγκη να συνδυάζεται με το ξεκαθάρισμα των αυταπατών για ένα "πανεπιστήμιο του λαού" σ' αυτή την κοινωνία. Το πάτημα σε δύο βάρκες είχε και έχει ολέθριες συνέπειες για το κίνημα. Δεν μπορεί να καταγγέλλονται οι συνδιαχειριστικές λογικές και, ταυτόχρονα, να "ζεσταίνονται" οι συνδιοικητικές καρέκλες στη Σύγκλητο και στα τμήματα. Δεν μπορεί να δίνονται "όρκοι πίστης" στους ανατρεπτικούς αγώνες και να ψηφίζονται στην ΕΦΕΕ και να προωθούνται ρεφορμιστικές-συνδιαχειριστικές προτασούλες στυλ "βέτο και φοιτητικού ελέγχου".

Μια τέτοια πορεία προϋποθέτει το ξεσκέπασμα όχι μόνο της κυβέρνησης, της ΕΟΚ και του ΣΕΒ, αλλά όλων εκείνων που δρουν είτε συντεταγμένα με την αντιλαϊκή πολιτική (ΔΑΠ, ΠΑΣΠ, ΠΟΛΑ, ΣΥΝ) είτε αποπροσανατολιστικά για τη νεολαιίστικη πάλη (ΠΚΣ).

Μια τέτοια πορεία θα βοηθιέται απ' την πολιτικοποίηση της πάλης, την κατανόηση ότι οι αγώνες ενάντια στα μέτρα του Υπουργείου και του ΟΟΣΑ έχει αντιιμπεριαλιστικό-αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο. "Αρκεί" να το αναδείξουμε, να το μπολιάσουμε με την καθημερινή εμπειρία και δράση των φοιτητών. Βοηθώντας έτσι και στο ξετύλιγμα μετώπων που η νεολαία οφείλει και μπορεί να παρέμβει όπως του αντιπολεμικού αγώνα, της αντίστασης στη γενικότερη οικονομική-κοινωνική πολιτική.

Μ' εμπιστοσύνη στις ανεξάντλητες δυνάμεις της νεολαίας, ας βοηθήσουμε για να γίνουν οι φωνές γροθιά. Μ' εμπιστοσύνη στην Αριστερά της πάλης και της ανατροπής, ας ξανακάνουμε το κίνημα επικίνδυνο για το σύστημα και φορέα ελπίδας για τη νεολαία!