Με την πραγματική λαϊκή αλληλεγγύη και όχι με τον εθελοντισμό της εργασιακής εκμετάλλευσης!

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φύλ. 867 (ηλεκτρονική έκδοση) στις 28-3-2020

Το ζήτημα του εθελοντισμού ήταν κάπως άγνωστο στη χώρα μας μέχρι τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, όταν και πρώτη φορά μπήκε στο δημόσιο λόγο για τα καλά, με το σύστημα να καλεί μαζικά το λαό να προσφέρει με τέτοιον τρόπο. Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, αλλά το πρόβλημα επιστρέφει με διάφορες μορφές. Προσφυγικό, πυρκαγιές, κρίση και μνημόνια είναι μόνο μερικές από τις αφορμές, μέχρι και την τωρινή πανδημία.

 

Το θέμα για εμάς έχει δύο διαστάσεις. Η πρώτη είναι άμεση, οικονομική, αφού η εθελοντική εργασία είναι απλήρωτη. Το σύστημα έχει ανάγκη τη συσσώρευση αυτής της τζάμπα δουλειάς ανεξάρτητα από την πηγή της, δηλαδή αν πρόκειται για απλήρωτες υπερωρίες και μεροκάματα, ανασφάλιστη ή υποασφαλισμένη εργασία, έξτρα δουλειά από το σπίτι ή «κινήσεις καλής θέλησης».

Η δεύτερη, που είναι και πιο σοβαρή, είναι ιδεολογική-πολιτική. Συνήθως ο εθελοντισμός έρχεται να μπαλώσει είτε δικαιώματα που καταπατήθηκαν από την επίθεση του κεφαλαίου, είτε λειτουργίες που είχε αναλάβει το κράτος προς όφελος των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων κάτω από την πίεση ενός διαφορετικού ταξικού συσχετισμού. Έτσι, μένει στο απυρόβλητο ο πραγματικός υπαίτιος του προβλήματος, που τυγχάνει να είναι αυτός που πρέπει να πιεστεί για να δώσει και μια κάποια «λύση» σε αυτά. Έτσι κι αλλιώς, ποτέ δεν μπορεί ο εθελοντισμός να αντικαταστήσει πλήρως το κράτος.

Στους κόλπους του λαού καλλιεργούνται δύο ειδών συνειδήσεις: των «ωφελούμενων» που δέχονται τη βοήθεια και υποβαθμίζονται σε επαίτες χωρίς δικαιώματα και των εθελοντών που παρέχουν τη βοήθεια «αφ’ υψηλού». Το ζήτημα είναι ότι συχνά στην εργατική τάξη και τα μεσοστρώματα πολλοί ανήκουν και στις δυο κατηγορίες και εκεί είναι το μεγάλο πρόβλημα αλλά και στοίχημα για το κίνημα. Το καθήκον γίνεται πιο επιτακτικό λόγω της μεγαλύτερης συμμετοχής της νεολαίας σε τέτοιες δράσεις.

Ο λαός μπορεί και πρέπει να βοηθήσει τον εαυτό του -και για να το πετύχει, αυτή η προσπάθεια πρέπει να είναι οργανικά ενταγμένη σε ένα κίνημα αντίστασης και διεκδίκησης. Χωρίς κίνημα και εκτός κινήματος κάθε οργανωμένη προσπάθεια εθελοντικής δράσης είναι καταδικασμένη να καταντήσει φιλανθρωπία, όσο αγνές και αν είναι οι αρχικές προθέσεις (βλ. «κοινωνικά» ιατρεία κ.λπ.). Επομένως, αρχικό καθήκον για κάθε δύναμη με αναφορά στην αριστερά είναι η αντιπαράθεση με όλο το συνονθύλευμα αστικών προτύπων που εκμεταλλεύονται τα θετικά αντανακλαστικά του λαού. Δεύτερο και σημαντικότερο καθήκον είναι φυσικά η ενίσχυση του ίδιου του κινήματος, που θα θέτει το ζήτημα της υπεράσπισης δικαιωμάτων στην ημερήσια διάταξη. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία θα ανιχνευθούν και όλες οι αναγκαίες μορφές οργάνωσης της πραγματικής λαϊκής αλληλεγγύης που θα προωθήσουν το κίνημα και θα απαντούν στα ζωτικής σημασίας καθημερινά προβλήματα.

Το σύστημα θέλει τις υποτελείς τάξεις χωρίς δικαιώματα, μονάχα με «ευκαιρίες» και ελεημοσύνη. «Όλοι μαζί μπορούμε» είναι το μήνυμα των ημερών. Ήδη μια σειρά από μεγαλοκαπιταλιστές στην Ελλάδα και το εξωτερικό χορηγούν στα συστήματα υγείας διάφορα υλικά και μηχανήματα, δίνοντας ψίχουλα μπροστά σε όσα έβγαλαν από την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται και όλες οι κυβερνήσεις που καλούν εθελοντές για στελέχωση διαφόρων θέσεων. Στη Μ. Βρετανία που ιδιωτικοποίησε και υποστελέχωσε το NHS εδώ και μια δεκαετία, αναζητούν 250.000 εθελοντές για να καλυφτούν τα κενά του συστήματος υγείας αλλά και των θέσεων κοινωνικών υπηρεσιών που βοηθούν τις ευπαθείς ομάδες σε καραντίνα.

Τα προβλήματα εν μέσω πανδημίας είναι πραγματικά, και αυτό εκμεταλλεύεται η ελληνική κυβέρνηση που έφτιαξε την ηλεκτρονική πλατφόρμα ethelontes.gov.gr. Τα νοσοκομεία, τα αναλώσιμα (μέχρι και το αίμα) και οι μαχόμενοι υγειονομικοί δεν επαρκούν, το λαϊκό εισόδημα συρρικνώνεται, πολύς κόσμος που ανήκει σε ευπαθείς ομάδες δεν μπορεί να βγει καν από το σπίτι. Αυτά χρήζουν απάντησης αμέσως. Ο κόσμος ρωτάει: τι να κάνουμε; Για εμάς δεν ωφελεί ούτε η αστική άποψη περί εθελοντισμού ούτε και η άποψη της ΚΝΕ που του φοράει ως μανδύα το «διεκδικητικό πλαίσιο». Ο εθελοντισμός της κυβέρνησης, ως συμπλήρωμα του ιδεολογήματος της «ατομικής ευθύνης», μετακυλύει την ευθύνη της εξάπλωσης της πανδημίας αλλά και της αντιμετώπισής της στο λαό. Προφανώς θέλουν να κρύψουν τις ευθύνες τους και του εξαρτημένου ελληνικού καπιταλισμού που υπηρετούν. Ακριβώς αυτές οι αυταπάτες της ΚΝΕ στην ουσία δεν την αφήνουν να αντιπαρατεθεί με την κυβερνητική γραμμή, γιατί πρώτη αυτή κάλεσε φοιτητές σχολών υγείας να σπεύσουν αμισθί σε νοσοκομεία. Δίνει το λάθος μήνυμα βγάζοντας αθώο το σύστημα, δρα σε αντίθεση με τα αιτήματα των νοσοκομειακών και χρησιμοποιεί την πρωτοβουλία της για επικοινωνιακά παιχνίδια με έντονο οπορτουνιστικό χαρακτήρα. Στην παρούσα φάση, μόνο κώλυμα για τους εργαζόμενους θα ήταν ο ερασιτεχνισμός των εθελοντών, ενώ θα αφήσει και πολύ αρνητική παρακαταθήκη για τη μετά πανδημία εποχή, αφού θα έχει εμπεδωθεί η αδιοριστία και η απλήρωτη εργασία.

Στη φάση αυτή πρέπει να συνεχίσουν οι αγώνες και ο καθένας από το μετερίζι του και με ό,τι μέσα διαθέτει πρέπει να αντισταθεί στην επίθεση κράτους και εργοδοσίας και να διεκδικήσει ίση, πλήρη, δωρεάν περίθαλψη και αξιοπρεπείς όρους δουλειάς! Βοηθάμε το συνάνθρωπό μας με κάθε δυνατό έμπρακτο τρόπο χωρίς τις τυμπανοκρουσίες της showbiz. Και, αν χρειαστεί να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας, σε νοσοκομεία και αλλού, θα το κάνουμε. Όμως, δεν θα υποστείλουμε ποτέ τη σημαία των αγώνων.