Ιστορία του ΔΣΕ - 2. Η ίδρυση του ΔΣΕ

Προλεταριακή Σημαία φ. 552 8-7-2006

Το επεισόδιο στην Ποντοκερασιά

Μετά την επίθεση στο Λιτόχωρο η κυβέρνηση προχώρησε ανοιχτά πλέον στην πλήρη στελέχωση στρατού και αστυνομίας με πρώην δοσίλογους και ταγματασφαλίτες. Ταυτόχρονα συγκροτήθηκαν δεκάδες ένοπλες συμμορίες που δολοφονούσαν όχι μόνο τους πρώην αγωνιστές του ΕΑΜ αλλά γενικότερα κατοίκους της υπαίθρου, σε μια προσπάθεια τρομοκράτησης όλου του λαού. Διαβόητες ήταν οι συμμορίες του Σούρλα, του Τσαντούλα, του Κατσαρέα, του Βουρλάκη κ.ά. που είχαν αναχθεί σε …υπερασπιστές του έθνους και του πατριωτισμού. Συνέβη όμως ένα γεγονός που προβλημάτισε σοβαρά την κυβέρνηση για την αποτελεσματικότητα των κατασταλτικών της οργάνων.
Στην Ποντοκερασιά υπήρχε στρατιωτικός καταυλισμός, ο οποίος τα ξημερώματα της 5ης Ιούλη του 1946 δέχθηκε την επίθεση των κατοίκων του χωριού αλλά και ανταρτών. Ταυτόχρονα ένα τμήμα του λόχου που ήταν συνεννοημένοι με τους αντάρτες γύρισε τα όπλα προς τους υπόλοιπους. Ο καταυλισμός πυρπολήθηκε και όλα τα όπλα έπεσαν στα χέρια των ανταρτών. Από τη μεριά του κυβερνητικού στρατού υπήρχαν 7 νεκροί.



Το Γ’ Ψήφισμα

Λίγες μέρες νωρίτερα (18 Ιούνη), εγκρίνεται από την κυβέρνηση το «Ψήφισμα περί εκτάκτων μέτρων κατά των επιβουλευομένων την δημοσίαν τάξιν και την ακεραιότητα του κράτους» που θα μείνει στην ιστορία ως «Ψήφισμα Γ’». Η βασική του διάταξη επισημοποιεί τις διώξεις κατά των κομμουνιστών και των προοδευτικών πολιτών, προβλέπει την ποινή του θανάτου σε όποιον ήθελε «να αποσπάση εν μέρος εκ του όλου της Επικρατείας ή να ευκολύνη τα προς τούτο το τέλος τείνοντα σχέδια, συνώμοσεν ή διήγειρε εις στάσιν ή συνεννοήθη με ξένους ή κατήρτισεν ενόπλους ομάδας ή έλαβε μετοχήν εις τοιαύτας προδοτικάς ενώσεις». Η διάταξη ήταν πολύ αόριστη και μπορούσε να περιλαμβάνει όλους τους πολιτικούς αντιπάλους του καθεστώτος. Σε άλλο σημείο έγραφε: «Πάσα εκ προθέσεως προπαρασκευαστική ενέργεια της ηγουμένης πράξεως -αναφερόταν χαρακτηριστικά- τιμωρείται με ειρκτήν, υπαρχουσών δε επιβαρυντικών περιπτώσεων με δεσμά πρόσκαιρα ή διά βίου. Ως προπαρασκευαστική ενέργεια θεωρείται και η καθ' οιονδήποτε τρόπον, αμέσως ή εμμέσως, γενομένη προσπάθεια προς διάδοσιν, ανάπτυξιν και εφαρμογήν ιδεών τεινουσών εις απόσπασιν ή αυτονόμησιν μέρους της Επικρατείας ή η ενέργεια προσηλυτισμού εις τας ιδέας ταύτας».Ουσιαστικά, απαγορεύονται οι απεργίες και οι συγκεντρώσεις, καταργείται το οικογενειακό άσυλο και λογοκρίνεται ο Τύπος.

Από την επομένη κιόλας, το ψήφισμα μπαίνει σε εφαρμογή. Καθαιρούνται εκλεγμένες διοικήσεις στα εργατικά σωματεία, αντικαθίστανται τα τακτικά δικαστήρια από έκτακτα στρατοδικεία και λαμβάνονται τελεσίδικες αποφάσεις οι οποίες εκτελούνται μέσα σε τρία 24ωρα. Από τις 20 ως τις 26 του Ιούλη γίνονται οι πρώτες μαζικές επίσημες εκτελέσεις στα Γιαννιτσά, στο Κιλκίς, στις Σέρρες, στη Δράμα, στην Ξάνθη, στην Αλεξανδρούπολη και σ’ άλλες περιοχές. Μεταξύ των εκτελεσθέντων κομμουνιστών ήταν και η πρώτη γυναίκα που εκτελέστηκε στην Ελλάδα, η δασκάλα Ειρήνη Γκίνη.



Δολοφονίες και βασανιστήρια

Ενα γεγονός που έμεινε στην ιστορία ήταν η δολοφονία του δημοσιογράφου του «Ριζοσπάστη», Κώστα Βιδάλη. Ο Βιδάλης πήγε στη Θεσσαλία για να ερευνήσει πληροφορίες που υπήρχαν τον τελευταίο μήνα για δολοφονίες κομμουνιστών από τη συμμορία του αρχιτραμπούκου της Θεσσαλίας Γρηγόρη Σούρλα. Αν και οι σύντροφοί του τον είχαν συμβουλεύσει να μην πάει, ο Βιδάλης, αψηφώντας τον κίνδυνο, ταξίδεψε στη Θεσσαλία και άρχισε την έρευνα. Σύντομα η συμμορία τον απαγάγει και στις 16 Αυγούστου ο Αγγλος Τζορτζ Μίλερ, μέλος της συμμορίας, τον δολοφονεί.

Αλλο ένα πρόσωπο που έγινε σύμβολο ηρωισμού είναι η Πέπη Καραγιάννη, μια νεαρή δασκάλα, μέλος του ΚΚΕ. Η Καραγιάννη συνελήφθη από την ΕΣΑ στην Αθήνα, στις 23 Σεπτέμβρη του ’46 και κρατήθηκε στο Χαϊδάρι. Εκεί υπέστη φριχτά βασανιστήρια και βιασμούς χωρίς όμως να την καταφέρουν να μιλήσει. Φυσικά κανείς δεν τιμωρήθηκε γι’ αυτό, αλλά η Καραγιάννη καταδικάστηκε σε 10ετή φυλάκιση για …κατασκοπεία!!

Τα βασανιστήρια γίνονται πλέον από τον ίδιο τον κρατικό μηχανισμό και όχι μόνο από τις συμμορίες. Ας σημειωθεί ότι όλο αυτό το διάστημα το ΚΚΕ (όλως παραδόξως) εξακολουθεί να είναι νόμιμο κόμμα.



Το δημοψήφισμα του Σεπτέμβρη

Την 1η Σεπτέμβρη πραγματοποιείται δημοψήφισμα για την επιστροφή ή όχι του βασιλιά Γεωργίου Β’ όπου το …69% του ελληνικού λαού τάσσεται υπέρ της μοναρχίας!! Σε ό,τι αφορά τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε και με βάση τα επίσημα στοιχεία, μέχρι την ημέρα διεξαγωγής του, είχαν εκτελεστεί 42 αγωνιστές με βάση τη Γ΄ Ψήφισμα και πάνω από 13.000 είχαν συλληφθεί. Το ΚΚΕ συμμετείχε στο δημοψήφισμα. Το αποτέλεσμα αλλοίωνε πολύ τους πραγματικούς συσχετισμούς μέσα στον ελληνικό λαό. Ακόμα και ξένοι παρατηρητές αναφέρουν, ότι τα τελικά αποτελέσματα ήταν έτοιμα πολύ πριν την ψηφοφορία. Η γαλλική L’ Humanite στις 3 Σεπτέμβρη 1946 έγραφε: «Το 1935, το 99% του εκλογικού σώματος αποφάνθηκε υπέρ του (του βασιλιά). Διερωτάται κανείς γιατί αυτή τη φορά ο Τσαλδάρης φάνηκε πιο μετριοπαθής στην καταμέτρηση των ψήφων. Μήπως για να της προσδώσει περισσότερη σοβαρότητα;» (Ο ελληνικός εμφύλιος μέσα από το γαλλικό τύπο, σελ. 57).

Το δημοψήφισμα έμεινε στην ιστορία ως «νόθο» και αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο ότι η αστική τάξη, όταν οι διαθέσεις του λαού που πρόκειται να εκφραστεί μέσα από τις κάλπες είναι εναντίον της, ποτέ δεν τις σέβεται και βρίσκει πάντα τρόπους να κατασκευάζει αποτελέσματα προς το συμφέρον της.

Για την πολιτική σημασία του δημοψηφίσματος, να αναφέρουμε ότι αν και είχε αποφασιστεί να γίνει αργότερα, οι Αγγλοι πίεζαν την κυβέρνηση για την άμεση διενέργειά του, ώστε να έχουν ένα σημαντικό στήριγμα (το βασιλιά) στην πολιτική τους ενάντια στους Αμερικανούς που είχαν αρχίσει να καθορίζουν τις εξελίξεις στη χώρα.



Η συγκρότηση του ΔΣΕ

Οι επιθέσεις των αντάρτικων ομάδων συνεχίζονταν σ’ όλο το διάστημα του καλοκαιριού του ’46. Υπάρχει ανάπτυξη ανταρτών σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα και το Γράμμο, όπου καταστρέφονται όλοι οι σταθμοί της χωροφυλακής. Πολύ σημαντική, από στρατιωτική σκοπιά, ήταν η κατάληψη της Αετομηλίτσας που ήταν το βασικό σημείο στήριξης του μοναρχοφασιστικού κυβερνητικού στρατού και η επίθεση των ανταρτών στην Δεσκάτη στις 21 Σεπτέμβρη. Η πόλη ολόκληρη καταλαμβάνεται και αδειάζει μια τεράστια αγγλική αποθήκη με πυρομαχικά. Στα χέρια των ανταρτών περνάει σύγχρονος οπλισμός. Η κυβέρνηση και οι Αγγλοι οργανωτές του στρατού και της χωροφυλακής πανικοβάλλονται.

Ομως το σημαντικότερο γεγονός - σταθμός στη νεοελληνική ιστορία ήταν η απόφαση της ηγεσίας του ΚΚΕ να αντιδράσει οργανωμένα στην τρομοκρατία. Σε σύσκεψη των καπετάνιων στις 26-28 Οκτώβρη ανατίθεται η συγκρότηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στο Μάρκο Βαφειάδη, τον καπετάνιο της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ, που κατά σύμπτωση ακριβώς πριν δύο χρόνια (στις 27 Οκτώβρη του 1944) τα τάγματα που διοικούσε απελευθέρωσαν της Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς.

Στις 28 Οκτώβρη κυκλοφορεί παράνομα σε πολλές ελληνικές πόλεις το πρώτο διάγγελμα του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ:

«Γενικός Αρχηγείον Ανταρτών

Επιτελικόν Γραφείον 1

Αριθ. πρωτ. 1

Η στυγνή δίωξη των αγωνιστών του δημοκρατικού λαού από τον αγγλόδουλο μοναρχοφασισμό και τα όργανά του, που ανάγκασαν χιλιάδες δημοκράτες να βγούνε στα βουνά για να υπερασπιστούν τη ζωή τους, οδήγησαν στη σημερινή ανάπτυξη του αντάρτικου κινήματος.

Εχοντας υπ’ όψη ότι είναι ώριμη πια η ανάγκη της δημιουργίας συντονιστικού οργάνου για το συντονισμό και την καθοδήγηση του όλου ανταρτικού αγώνα, αποφασίζομε τη δημιουργία του Γενικού Αρχηγείου Ανταρτών, στο οποίο θα υπάγονται τα αρχηγεία ανταρτών Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Ρούμελης» (Βουρνάς, σελ. 73-74).



Βιβλιογραφία

Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, Ν. Ψυρούκης, τ.1, Επικαιρότητα

Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, ο εμφύλιος, Τ. Βουρνάς, Τολίδη

Το ΚΚΕ. Επίσημα κείμενα, τ.6, Σύγχρονη εποχή

Οι καπετάνιοι, Dominique Eudes, Εξάντας.

Ο ελληνικός εμφύλιος μέσα από το γαλλικό τύπο, Νάση Μπαλτά, Οδυσσέας

Η Ελλάδα στις φλόγες του εμφυλίου πολέμου, Χρ. Καινούργιος (Βρασίδας), Σοκόλη

Ο αγώνας του ΔΣΕ, Βασ. Μπαρτζιώτα, Σύγχρονη Εποχή