Προλεταριακή Σημαία φ. 559, 4-11-2006
 |
| εξόριστοι στην Ικαρία 1947 |
Την άνοιξη του ’47 η κυβέρνηση εξαπολύει ένα κύμα τρομοκρατίας στις μεγάλες πόλεις. Το Μάρτη συλλαμβάνονται 571 στελέχη του ΚΚΕ στην Αθήνα και προορίζονται για εξορία.
Παράλληλα από τη μεριά της αριστεράς γίνεται μια προσπάθεια δημιουργίας ένοπλων πυρήνων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Στις 30 Απρίλη αντάρτες επιτίθενται εναντίον αυτοκινήτου που μεταφέρει αεροπόρους στη Θεσσαλονίκη. Ένας από τους δράστες συλλαμβάνεται και το δίκτυο των ανταρτών στην πόλη εξαρθρώνεται. Σε λίγους μήνες θα εκτελεστούν 47 αγωνιστές της Θεσσαλονίκης ως κατηγορούμενοι για συμμετοχή στην ΟΠΛΑ.
Τον Απρίλη λίγο μετά τη διακήρυξη του δόγματος Τρούμαν τίθεται σε εφαρμογή από την κυβέρνηση το σχέδιο «Τέρμινους». Χιλιάδες στρατού συνεπικουρούμενοι από 30.000 χωροφύλακες, 60 πολεμικά αεροπλάνα και με τη βοήθεια πολλών ανδρών των ΜΑΥ (Μονάδες Ασφάλειας Υπαίθρου) επιτίθενται σχεδόν στη μισή Ελλάδα (από τη Λαμία και πάνω) με στόχο των εγκλωβισμό και την εξουδετέρωση των αντάρτικων βάσεων. Με υπολογισμούς της κυβέρνησης ο μοναρχοφασιστικός στρατός μαζί με τις βοηθητικές δυνάμεις ανερχόταν στις 200 χιλιάδες ενώ οι αντάρτες στις 10 ως 15 χιλιάδες. Η έκταση που ελεγχόταν από τον ΔΣΕ ήταν περίπου 26.000 τετρ. χιλ. δηλαδή περίπου το 20% του ελληνικού εδάφους. Παρόλα αυτά η επίθεση του κυβερνητικού στρατού δεν έφερε και πολλά αποτελέσματα. Οι ελιγμοί των ανταρτών ήταν ευφυέστατοι και οι επιχειρήσεις εγκλωβισμού τους δεν απέδωσαν. Ισα ίσα που πολύ συχνά κατάφερναν να ανασυνταχθούν στα νώτα του κυβερνητικού στρατού καταφέρνοντάς του σοβαρές απώλειες. Μάλιστα στις αρχές Ιούλη οι αντάρτες του ΔΣΕ βρέθηκαν πολύ κοντά στην κατάληψη των Ιωαννίνων. Η κατάληψη αποσοβήθηκε μόνο μετά από σφοδρή αεροπορική επίθεση. Το σχέδιο «Τέρμινους» αφού απέτυχε παντού, αποσύρθηκε.
Στις 27 Ιούνη Ιούνης ’47 αντιπροσωπεία του ΚΚΕ στο Στρασβούργο με επικεφαλής τον Μιλτιάδη Πορφυρογένη δήλωσε το σχηματισμό ενός συντονιστικού οργάνου που θα έβαζε σαν στόχο «…τη δημιουργία μιας Λεύτερης Ελλάδας με δική της κυβέρνηση και δική της κρατική υπόσταση…». (Θεοδωρόπουλος, σελ. 82).
Η απάντηση από τη μεριά του κράτους ήταν άμεση. Στις αρχές του Ιούλη ο υπουργός Δημόσιας Ασφάλειας Ναπ. Ζέρβας (πρώην αρχηγός του ΕΔΕΣ) ξεκινάει ένα πογκρόμ κατά του ΚΚΕ και γενικότερα της αριστεράς. Μέσα σε λίγες μέρες συλλαμβάνονται 7.000 αριστεροί στην Αθήνα και τον Πειραιά και μεταφέρονται εξόριστοι στην Ικαρία.
Αμέσως μετά οι ΗΠΑ στέλνουν στον Πειραιά πλοία φορτωμένα με σύγχρονο στρατιωτικό υλικό. Το πρώτο πλοίο κατέφθασε στις 3 Αυγούστου του ’47. Η οικονομική βοήθεια που θα ανοικοδομούσε η χώρα (2 δις δολάρια σύμφωνα με το σχέδιο Μάρσαλ) μετατράπηκε εξολοκλήρου σε πυροβόλα, πολεμοφόδια και τόνους πολεμικού υλικού για την αντιμετώπιση του αντάρτικου.
Κυβέρνηση Σοφούλη - Τσαλδάρη
Στις αρχές Σεπτέμβρη μετά από παρέμβαση των Αμερικάνων ορκίζεται νέα κυβέρνηση στην οποία συμμετέχουν και οι Φιλελεύθεροι του Θεμιστοκλή Σοφούλη. Οι ΗΠΑ, βλέποντας το αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί, επέμεναν στην αλλαγή αυτή, σε μια προσπάθεια να διευρύνουν το λαϊκό έρεισμα της κυβέρνησης, χρησιμοποιώντας έναν άνθρωπο που μέχρι στιγμής δεν είχε εμπλακεί στον εμφύλιο. Φυσικά αυτό δεν έγινε και με τον καλύτερο τρόπο. Μπροστά στην άρνηση των Ελλήνων πολιτικών να συνεργαστούν ο Γκρίσγουολντ απείλησε ανοιχτά: «Κύριοι, κόβω τα καύσιμα από την Ελλάδα. Μέσα σε 24 ώρες θα σχηματίσετε κυβέρνηση συνασπισμού. Και δεν αστειεύομαι. Τα κόβω. Ηδη, τα δεξαμενόπλοια και τα φορτηγά πλοία που προορίζονταν για εδώ, έδεσαν σε ιταλικά λιμάνια. Και δεν θα αποπλεύσουν από αυτά αν δεν ορκιστεί ή κυβέρνηση πού σας είπα. Τελεία και παύλα». (Θεοδωρόπουλος, σελ. 87). Όποια σκέψη περί εθνικής ανεξαρτησίας είναι περιττή.
Η νέα κυβέρνηση Σοφούλη - Τσαλδάρη με πρωθυπουργό τον Σοφούλη, ανακοινώνει τα λεγόμενα «μέτρα κατευνασμού», δηλαδή την προσφορά αμνηστίας σε όσους αντάρτες παρέδιναν τα όπλα. Σε άλλη περίπτωση «θα συντρίψει αμείλικτα την ανταρσία, τους οπαδούς της και όσους την υποστηρίζουν». Ηταν μια αρκετά έξυπνη κίνηση επειδή δεν ήταν δυνατό να γίνει αποδεκτή από τους αντάρτες αφού θα φτάναμε πάλι στη αρχή του εμφυλίου, με το λαό αφοπλισμένο και τις παρακρατικές συμμορίες να τρομοκρατούν. Το όφελος όμως της κίνησης αυτής ήταν από την άλλη επιλογή, της μη αποδοχής της από την αριστερά. Τότε όπως και έγινε θα μπορούσε να δικαιολογήσει η κυβέρνηση μια άνευ προηγουμένου επίθεση εναντίον των ανταρτών και της αριστεράς.
Η 3η ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ
Στα μέσα Σεπτέμβρη του ’47 συνήλθε στην Πίνδο η 3η ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ. Ηταν μια τυπική διαδικασία έγκρισης της δήλωσης του Στρασβούργου αφού συμμετείχαν πολύ λίγα μέλη (οι περισσότεροι ήταν στη φυλακή ή αποκλεισμένοι στις πόλεις). Ακόμα σηματοδοτούσε την επίσημη εμφάνιση του Ζαχαριάδη στο βουνό. Στη διακήρυξη αναφερόταν: «Η ξενική κατοχή και η μοναρχοφασιστική κτηνωδία και με την κυβέρνηση του Σοφούλη δεν αφήνουν στο λαό άλλη εκλογή από την ανειρήνευτη και αποφασιστική πάλη για την ανεξαρτησία, τη λευτεριά, τη δημοκρατία… Ο ένοπλος αγώνας του ΔΣΕ αποτελεί τη μοναδική επιβεβλημένη απάντηση που ο λαός και η Ελλάδα έχουν να δώσουν στους ξένους κατακτητές και τους ντόπιους υποταχτικούς τους…» (ΚΚΕ, επίσημα κείμενα, σελ. 246).
Ταυτόχρονα με την ολομέλεια εκπονήθηκε και σχέδιο επίθεσης των ανταρτών με στόχο την κατάληψη τμημάτων της δυτικής Μακεδονίας, της δυτικής Ηπείρου, την αποκοπή της Ηπείρου από την υπόλοιπη Ελλάδα και την κατάληψη του Μετσόβου. Η επίθεση για την κατάληψη του Μετσόβου ξεκίνησε τον Οκτώβρη χωρίς όμως επιτυχία.
Δημιουργία της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης
Στις 23 Δεκέμβρη 1947 ο ΔΣΕ ανακοινώνει τη δημιουργία της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης (ονομάστηκε και Κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας ή Κυβέρνηση του Βουνού) με πρωθυπουργό και υπουργό Στρατιωτικών το Μάρκο Βαφειάδη. Σχεδόν αμέσως εξαπολύεται μεγάλη επίθεση του ΔΣΕ στην Κόνιτσα. Η επίθεση κράτησε μέχρι τις 4 Γενάρη του ’48 οπότε οι δυνάμεις του ΔΣΕ αποσύρθηκαν. Ηταν μια μάχη κατά την οποία πήραν μέρος 3.000 αντάρτες και 9.000 άνδρες του κυβερνητικού στρατού και που δεν είχε καμιά σχέση με τον κλασικό ανταρτοπόλεμο αλλά με μια μάχη παράταξης. Μόνο με τη βοήθεια της αεροπορίας αποφεύχθηκε η κατάληψη της πόλης, αλλά η κίνηση αυτή του ΔΣΕ ήταν από τις εντυπωσιακότερες όλου του εμφυλίου.
Πολύ σημαντική επίσης από στρατιωτική και πολιτική σκοπιά ήταν η εμφάνιση ανταρτών έξω από τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα το Φλεβάρη του 1948. Μάλιστα στη Θεσσαλονίκη εκτόξευσαν όλμους πυροβολικού εναντίον ξενοδοχείων όπου έμεναν Αγγλοι και σε αποθήκες καυσίμων. Την ίδια εποχή (23 Φλεβάρη του ’48) 400 αντάρτες στην Πελοπόννησο μπαίνουν στο Γύθειο και απελευθερώνουν τους κρατουμένους. Λίγες μέρες μετά θα εξαρθρωθεί και η συμμορία του Κατσαρέα που επί δύο χρόνια τρομοκρατούσε το λαό της Μάνης.
Το ΚΚΕ κηρύσσεται παράνομο. Τα ξερονήσια γεμίζουν
Αμέσως μετά τη δημιουργία της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, η κυβέρνηση Σοφούλη ψηφίζει τον Αναγκαστικό Νόμο 509/1947 με τον οποίο το ΚΚΕ και το ΕΑΜ θεωρούνται, προδοτικές και ξενοκίνητες οργανώσεις που δρουν ενάντια στην εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας. Τυπικά, τώρα το ΚΚΕ κηρύσσεται παράνομο. Αμέσως εξαπολύεται ένας άνευ προηγουμένου διωγμός εναντίον της Αριστεράς Τα στρατοδικεία βγάζουν μαζικές αποφάσεις και τα ξερονήσια γεμίζουν με εξόριστους. Η Μακρόνησος, η Γυάρος, ο Αϊ Στράτης μετατρέπονται σε πραγματικά κολαστήρια για τους κομμουνιστές ενώ στο Τρίκερι κλείνονται οι γυναίκες. Ειδικά στη Μακρόνησο εξορίστηκαν χιλιάδες φαντάροι που κρίνονταν από το κράτος ως επικίνδυνοι αριστεροί. Το κράτος μεθόδευσε έτσι τα πράγματα ώστε να φαίνεται ότι εκεί υπηρετούσαν άοπλοι τη θητεία τους. Στόχος ήταν η «αναμόρφωσή» τους, η αποκήρυξη της κομμουνιστικής ιδεολογίας και η απόσπαση δηλώσεων μετάνοιας. Φυσικά όλα αυτά γίνονταν με απίστευτα σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια από τους αξιωματικούς. Αποκορύφωμα ήταν η απίστευτης αγριότητας επίθεση που δέχτηκαν οι εξόριστοι στα τέλη Φλεβάρη του ’48 με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 250 φαντάροι (η επίσημη άποψη μιλάει μόνο για 17).
Επίσης στη Θεσσαλονίκη ανοίγει ξανά το στρατόπεδο του Παύλου Μελά που ήταν γνωστό για τα βασανιστήρια που υπέστησαν οι αγωνιστές στη διάρκεια της χιτλερικής κατοχής.
Βιβλιογραφία
Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, Ν. Ψυρούκης, τ.1, Επικαιρότητα
Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, ο εμφύλιος, Τ. Βουρνάς, Τολίδη
Η Ελλάδα στις φλόγες του εμφυλίου πολέμου, Χρ. Καινούργιος (Βρασίδας), Σοκόλη
Ο αγώνας του ΔΣΕ, Βασ. Μπαρτζιώτα, Σύγχρονη Εποχή
Από το δόγμα Τρούμαν στο δόγμα Χούντα, Σπ. Θεοδωρόπουλος, Παπαζήση
Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας, Ν. Κυρίτσης, Σύγχρονη Εποχή
Το ΚΚΕ. Επίσημα κείμενα, τ.6, Σύγχρονη Εποχή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου