1955-1956 (6η ολομέλεια-20ό Συνέδριο ΚΚΣΕ). Ο ομφάλιος λώρος του ΚΚΕ

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φ.419, 2/12/00

Πολλές φορές η ηγεσία του ΚΚΕ προσπαθεί να εμφανίσει στη βάση του κόμματος μια διάθεση "αυτοκριτικής" για λάθη του παρελθόντος. Και θα μπορούσε να της αναγνωρίσει κάποιος μια πρόθεση να δει τις ανησυχίες των μελών και οπαδών του κόμματος, ιδιαίτερα τέτοιες δύσκολες εποχές, ή, αν θέλετε, να μη συγκρουστεί με τον αριστερό κόσμο του κόμματος, που και αγωνιστικές διαθέσεις έχει και είναι πεισμένος ότι η λαϊκή εξουσία μόνο με την επαναστατική πάλη των μαζών καταχτιέται, ότι ο Οκτώβρης δείχνει το δρόμο που χάραξαν Λένιν και Στάλιν. Πόσο όμως είναι σε θέση αυτή η ηγεσία να δει συνολικά την πορεία του κόμματος στη μεταζαχαριαδική εποχή και να σταθεί αυτοκριτικά ως το τέλος; Και μια τέτοια αυτοκριτική δεν θα αναιρέσει και την ίδια αλλά και ολόκληρη την πορεία του ΚΚΕ από το 1955-56 και μετά;

Για να κατανοηθεί το ζήτημα πρέπει να δούμε για ποιο κόμμα μιλάμε, πώς προέκυψε και ποιες ήταν οι βασικές του κατευθύνσεις ιδεολογικά, πολιτικά, οργανωτικά. Γιατί όλα αυτά σημάδεψαν ανεξίτηλα το μεταζαχαριαδικό κόμμα και την πορεία του.

Καταρχήν για την ηγεσία του ΚΚΣΕ, που μετά το θάνατο του Στάλιν οδήγησε τη μεγάλη χώρα του Λένιν και του Στάλιν στο ρεβιζιονισμό και την παλινόρθωση του καπιταλισμού μέσα από μια πορεία, με αποκορύφωμα τα τελευταία γεγονότα της κατάρρευσης της ΣΕ και του ανύπαρκτου σοσιαλισμού στην Α. Ευρώπη (και όχι μόνο), το ΚΚΕ ήταν πεδίο επέμβασης και βίαιης επιβολής της ρεβιζιονιστικής στροφής, επειδή μεγάλο κομμάτι των κομματικών μελών βρισκόταν στη Σ.Ε. και σε άλλες χώρες της Α.Ε. μετά την ήττα του '49, ενώ οι οργανώσεις στην Ελλάδα ζούσαν δύσκολες στιγμές στην παρανομία.

Οι Σοβιετικοί λοιπόν, με την ηγεσία του Χρουστσόφ, επενέβησαν ωμά στα εσωτερικά του ΚΚΕ, ξωπέταξαν το Ζαχαριάδη, τον έστειλαν στη Σιβηρία και επέβαλαν την ενωμένη τότε ηγεσία των ρεβιζιονιστών στο ΚΚΕ. Με πογκρόμ των αστυνομικών δυνάμεων, βοηθούμενοι από τους μετέπειτα άθλιους ρεβιζιονιστές των Κολιγιάννη-Παρτσαλίδη κ.λπ., έστειλαν τους κομμουνιστές στην εξορία γιατί αντιστέκονταν και υπεράσπιζαν την επαναστατική φυσιογνωμία του ΚΚΕ. Οι ελάχιστοι "νόμιμοι" (διάβαζε φιλοσοβιετικά τσιράκια) διέγραψαν χιλιάδες κομμουνιστές, οι οποίοι γνώρισαν τον κατατρεγμό, τα μπουντρούμια και την εξορία των χρουστσοφικών αρχών. Το μεταζαχαριαδικό ΚΚΕ προέκυψε με πραξικοπηματικό τρόπο και άθλιες συνωμοσίες και διώξεις. Αποκορύφωμα ήταν η 6η Ολομέλεια του 1956, όπου την εισήγηση έκανε ο Ντεζ, γραμματέας του ρουμάνικου κόμματος. Η συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων κομμουνιστών τόσο στην Α. Ευρώπη και Σ.Ε. όσο και στην παρανομία και τις εξορίες στην Ελλάδα (Αη Στράτης) καταδίκασε την 6η Ολομέλεια. Και αν στη Σ.Ε. και τις άλλες ανατολικoευρωπαϊκές χώρες οι διωγμοί και εξορίες ήταν στην ημερήσια διάταξη, στην Ελλάδα "απλά" το '58 διέλυσαν το κόμμα και τις παράνομες οργανώσεις (και γιατί δεν χρειάζονταν τέτοιο κόμμα και γιατί δεν το έλεγχαν). Και ήταν όλοι μαζί οι ρεβιζιονιστές, άσχετα τι προέκυψε το 1968 με τη ρήξη Κολιγιάννη-Παρτσαλίδη, για άλλους λόγους.

Αυτή είναι η μια πλευρά. Το σημερινό ΚΚΕ προέκυψε με πραξικοματικό τρόπο και αυτό καθόρισε την πορεία του, ιδιαίτερα της ηγεσίας του, που γαλουχήθηκε στο πνεύμα της εξάρτησης από το "κέντρο" (Σ.Ε.) και ακόμα και σήμερα δεν μπορεί να ξεπεράσει (ψάχνοντας για "πλάτες" στην Κίνα ή την Κούβα). Η άλλη πλευρά, το ίδιο ή και περισσότερο ουσιαστική, είναι οι κατευθύνσεις, θέσεις και η φυσιογνωμία αυτής της ηγεσίας απ' το '56 και μετά. Με τη "φώτιση" του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ και της 6ης Ολομέλειας η ηγεσία του ΚΚΕ απαρνήθηκε τον επαναστατικό δρόμο και τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά. Ανακαλύφθηκαν ο "ειρηνικός" δρόμος για το σοσιαλισμό, το "παλλαϊκό" κράτος, τα διάφορα "στάδια" ως "ενιαίο προτσές" από τον καπιταλισμό ώς το σοσιαλισμό, οι χωρίς αρχές συνεργασίες με αστικές δυνάμεις (το '64 η ΕΔΑ, για να πριμοδοτήσει το Γ. Παπανδρέου, κατέβασε υποψήφιους μόνο στις μισές περιφέρειες, το '81 το "Κ"ΚΕ στήριξε την "αλλαγή" του ΠΑΣΟΚ, το '89 τη δεξιά κυβέρνηση κ.λπ.) Από τη μια το "κόμμα παιδί", με αντιδημοκρατικές και πραξικοπηματικές νοοτροπίες ("ένα το ΚΚΕ" και οι άλλοι...) σε όλα τα επίπεδα (εσωκομματικό, συνδικαλιστικό, τραμπουκισμοί στο μαζικό κίνημα) και από την άλλη προσκόλληση στην αστική τάξη και τις ανάγκες της. Η ηγεσία του ΚΚΕ, αυτή που προέκυψε το '56, αλλά και το '58, το '73 κ.λπ., είναι ο βασικός υπεύθυνος για την αποδυνάμωση και διάλυση του κομμουνιστικού και λαϊκού κινήματος, αλλά και για τη συρρίκνωση του μεγάλου αντιιμπεριαλιστικού και αντιαμερικανικού κινήματος στη χώρα.

Ο ομφάλιος λώρος του ΚΚΕ δένει την εκάστοτε ηγεσία του με το '56. Η μήτρα που γέννησε αυτό το κόμμα, το 20ό Συνέδριο και η 6η Ολομέλεια, έχουν χαράξει ανεξίτηλα την πορεία του. Και οι όποιες "αυτοκριτικές" ποτέ δεν φτάνουν στην ουσία της πολιτικής που καθόρισε την πορεία του κόμματος, αλλά και στον ομφάλιο λώρο που το κρατάει δεμένο απ' τη γέννα του. Ψέλλισαν κατά καιρούς για "λάθη του '64" (πριμοδότηση της Ένωσης Κέντρου) ή για "λάθη του '58" (διάλυση των οργανώσεων), αλλά, πρώτο, πού οφείλονται αυτά τα λάθη (αν ήταν μόνο λάθη) ούτε κουβέντα. Είναι πολύ απλά τα πράγματα: Ο "ειρηνικός" δρόμος δεν χρειάζεται επαναστατικό κόμμα και παράνομες οργανώσεις, ο ρεβιζιονισμός και ο ρεφορμισμός οδηγούν στην αγκαλιά των αστικών δυνάμεων, στο αστικό πολιτικό παιχνίδι (άσχετα αν σε πετάνε σαν στυμμένη λεμονόκουπα όταν δεν σε χρειάζονται πια).

Για να τοποθετηθεί η ηγεσία του ΚΚΕ για τις δραματικές εξελίξεις του '55-56 που χαντάκωσαν το κίνημα στη χώρα χρειάζεται να αναιρέσει τον ίδιο τον εαυτό της, να χαράξει επαναστατική πολιτική.

Δύσκολος δρόμος...