του Σταύρου Παπαγεωργίου
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα»,
τ. 49, Άνοιξη 2018
Η κατάσταση στον κόσμο
Την ίδια στιγμή που οι Αμερικάνοι
ιμπεριαλιστές προσπαθούν να εδραιωθούν ως παγκόσμια κυρίαρχη δύναμη, σπέρνοντας
στρατιωτικές βάσεις και επιβάλλοντας πραξικοπηματικά καθεστώτα σε όλο τον κόσμο,
η ρεβιζιονιστική στροφή έχει εδραιωθεί στην ΕΣΣΔ και η καπιταλιστική παλινόρθωση
βαθαίνει, με τις διεθνείς τους συνέπειες στο εργατικό- λαϊκό κίνημα, οι λαοί βγαίνουν
στο προσκήνιο.
Το καλοκαίρι του 1966, στην Κίνα εξαπολύεται
η Πολιτιστική Επανάσταση. Οι μάζες συμμετέχουν ενεργά και αντιπαρατίθενται οργανωμένα
στον ρεβιζιονισμό της ΕΣΣΔ.
Τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στον κόσμο δίνουν ιστορικές μάχες ενάντια
στον ιμπεριαλισμό. Ολόκληρη η Ινδοκίνα φλέγεται, η Αφρική ξεσηκώνεται ενάντια στους
αποικιοκράτες, στην Κεντρική και Λατινική Αμερική οι λαοί παλεύουν με το όπλο στο
χέρι για την ανεξαρτησία τους.
Ο γαλλικός Μάης δεν δημιουργήθηκε
λοιπόν από «μηδενικές συνθήκες», σαν ένα αποκλειστικά ευρωπαϊκό φαινόμενο. Ήταν
η αντανάκλαση ενός παγκόσμιου αναβρασμού. Ο αναβρασμός αυτός, όμως, επέδρασε σε
μια υπαρκτή καταπίεση του γαλλικού λαού και της νεολαίας.
Η κατάσταση στη Γαλλία
Ο γαλλικός ιμπεριαλισμός βρέθηκε σε
μειονεκτική θέση με την ανακατάταξη δυνάμεων μεταπολεμικά. Κύριο μέλημα του ήταν
η ισχυροποίηση του στον παγκόσμιο και ευρωπαϊκό ανταγωνισμό. Η ένταση της καταστολής
και η περαιτέρω εκμετάλλευση των εργαζομένων πρόβαλλαν ως βασικές επιλογές της γαλλικής
αστικής τάξης.
Την περίοδο εκείνη, εξαιτίας της ανάγκης
του κεφαλαίου για επιστημονικό δυναμικό, πραγματοποιείται μαζικοποίηση του γαλλικού
πανεπιστημίου.
Ο πόλεμος της Αλγερίας, που διεξήγαγε
ο γαλλικός ιμπεριαλισμός, και ο πόλεμος στο Βιετνάμ απ' τις ΗΠΑ προκάλεσαν έντονες
διεργασίες στη γαλλική νεολαία, με το πλατύ αντιπολεμικό κίνημα ενάντια στους «δικούς
τους» ιμπεριαλιστές πρώτα και την υπεράσπιση της βιετναμέζικης αντίστασης ύστερα.
Οι διεργασίες αυτές, οι οποίες συνδέονταν με τις κινητοποιήσεις ενάντια στην καταπίεση
του ταξικού πανεπιστημίου, αποτέλεσαν το πρόπλασμα του Μάη-Ιούνη του '68 και διαμόρφωσαν
τους όρους πάνω στους οποίους εκδηλώθηκε η εξέγερση.
Τα γεγονότα της εξέγερσης
Η αφορμή δόθηκε με τις συλλήψεις και
τις ποινικές διώξεις εναντίον 5 μαθητών και φοιτητών για επίθεση με βόμβες στα γραφεία
αμερικάνικων τραπεζών στο Παρίσι στις 18 Μάρτη, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τον
πόλεμο του Βιετνάμ. Ξεκινάει έπειτα ένα πλατύ κίνημα στις σχολές και τα σχολεία
για την απελευθέρωση τους. Η νεολαία αντιμετωπίζει την καταστολή της αστυνομίας
και τις επιθέσεις παρακρατικών φασιστικών ομάδων.
Στις 2 Μάη, 6 αναρχικοί και αριστεροί
φοιτητές δέχονται πειθαρχικές διώξεις, έπειτα από σύγκρουση με φασίστες στο Πανεπιστήμιο
της Ναντέρ. Την επόμενη μέρα, πραγματοποιείται στη Σορβόννη συγκέντρωση διαμαρτυρίας.
Οι συλλήψεις φτάνουν τις 600. Οι διαδηλώσεις μαζικοποιούνται μαζί με την ένταση
της αστυνομικής βίας. Η εξεγερμένη νεολαία αναγκάζει το ρεβιζιονιστικό ΚΚΓαλλίας
(ΚΚΓ) να υποστηρίξει τις κινητοποιήσεις.
Η νύχτα της 10ης Μάη στο Παρίσι, μετά
τη διαδήλωση 15.000 φοιτητών και μαθητών, θα μείνει γνωστή ως «νύχτα των οδοφραγμάτων»
εξαιτίας των οδομαχιών που ακολούθησαν. Στις 11 Μάη, στον «χορό» των καταλήψεων
μπαίνει και το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου.
Την ίδια ώρα, το ΚΚΓ θέλοντας να εκτονώσει
την αναταραχή που υπήρχε στην εργατιά, κηρύσσει, μέσω των δύο ισχυρότερων εργατικών
ομοσπονδιών, τις οποίες καθοδηγεί, 24ωρη απεργία. Η διαδήλωση στο Παρίσι, με τη
συμμετοχή 800.000 νεολαίων και εργατών, ξεπερνάει κάθε προηγούμενο. Οι φοιτητές
της Σορβόννης εφορμούν στο Πανεπιστήμιο και το καταλαμβάνουν. Οι αναταραχές έχουν
πάρει πλέον τη μορφή λαϊκής εξέγερσης. Η είσοδος της εργατικής τάξης στον αγώνα,
με τις πρώτες καταλήψεις εργοστασίων το επόμενο τριήμερο, δίνει επαναστατικές διεξόδους
στο κίνημα, συμπαρασύροντας μαζί της και μικροαστικά στρώματα.
Στις 24 Μάη, ο Πρόεδρος Ντε Γκωλ καλεί
τον λαό να ανανεώσει την εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του σε δημοψήφισμα στις 16 Ιούνη.
Οι 2 πρώτοι νεκροί της εξέγερσης είναι γεγονός, ένας φοιτητής στο Καρτιέ Λατέν και
ένας αστυνομικός στη Λυών.
Απ' τις 25 έως τις 27 Μάη, οι συνδικαλιστικές
ηγεσίες, η κυβέρνηση και οι εργοδότες διαπραγματεύονται με θέμα τους μισθούς κ.ά.
Αδυνατούν, όμως, να κρατήσουν τις απεργίες στο επίπεδο των οικονομικών διεκδικήσεων.
Τα συνθήματα για εργατική-λαϊκή εξουσία βρίσκονται έξω από κάθε κατειλημμένο εργοστάσιο.
Στις 30 Μάη, ο Ντε Γκωλ διαλύει την
Εθνοσυνέλευση, αναβάλλει το δημοψήφισμα και προκηρύσσει εκλογές για τα τέλη του
Ιούνη. Παράλληλα, 1 εκατομμύριο υποστηρικτές του Ντε Γκωλ μαζί με φασίστες διαδηλώνουν
στην πρωτεύουσα.
Μέχρι τη διεξαγωγή των εκλογών, η
εργατική τάξη και η νεολαία συνεχίζουν τον αγώνα για 3 βδομάδες ακόμα, εγκαταλειμμένοι
από το ΚΚΓ και την επίσημη αριστερά, που διεξάγουν προεκλογικό «αγώνα», μέσα σε
ένα κλίμα άκρατης τρομοκρατίας από την αντίδραση, χωρίς να λείπουν και οι νεκροί.
Ως αποτέλεσμα της υποχώρησης πλέον
του κινήματος και της αντικομμουνιστικής υστερίας, ο Ντε Γκωλ θριαμβεύει στις εκλογές
στις 23 και 30 Ιούνη.
Αποτίμηση
Τι ήταν τελικά ο Μάης;
Σίγουρα όχι μια επαναστατική κατάσταση.
Το γαλλικό φοιτητικό κίνημα, με τις ανεπάρκειες που το χαρακτήριζαν, δεν μπόρεσε
να ξεπεράσει την κριτική στο εποικοδόμημα και να δει ουσιαστικά το κρίσιμο ζήτημα
της εξουσίας. Την ανάγκη κατάληψης της απ' την εργατική τάξη, ώστε να αλλάξει ριζικά
και το πανεπιστήμιο. Έτσι, έπιασε τα όρια του και από ένα σημείο και ύστερα λειτουργούσε
υποστηρικτικά στον αγώνα των εργατών.
Ήταν, όμως, σίγουρα ένας ηρωικός αγώνας,
ο οποίος ξεπέρασε τις οικονομικές διεκδικήσεις για τις οποίες τον «προόριζαν» οι
ρεβιζιονιστές και στράφηκε σε μια συνολική, πολιτική αναμέτρηση με το κεφάλαιο,
παρ' όλο που το έκανε αυθόρμητα και χωρίς την απαραίτητη επαναστατική πρωτοπορία.
Ο Μάης ήταν, επομένως, μια βαθιά πολιτική
κρίση στην καρδιά της Ευρώπης. Η σύνδεση της γαλλικής νεολαίας και της εργατιάς
αποτέλεσε μια κορυφαία στιγμή στην ιστορία της ταξικής πάλης και χάρισε μια πολύτιμη
παρακαταθήκη στην πάλη των λαών για την απελευθέρωση της ανθρωπότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου