Θεσσαλονίκη 23-5-2020. Τοποθέτηση εκπροσώπου της Κ.Ο.Θ. του ΚΚΕ(μ-λ) στη συγκέντρωση για την επέτειο της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη

Σύντροφοι και συντρόφισσες, συναγωνιστές, φίλες και φίλοι,

Πενήντα εφτά χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος από την δολοφονία του Αγωνιστή της Ειρήνης, της Δημοκρατίας και της Αριστεράς, Γρηγόρη Λαμπράκη. Ο Λαμπράκης γεννήθηκε στην Αρκαδία. Σπούδασε γιατρός αλλά ταυτόχρονα ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και αναδείχθηκε πολλές φορές βαλκανιονίκης. Μέσα στην κατοχή, διοργάνωνε αθλητικούς αγώνες και με τα έσοδα βοηθούσε στην ενίσχυση των λαϊκών συσσιτίων. Ως γιατρός παρείχε δωρεάν περίθαλψη σε φτωχούς, αρχικά στην ιδιαίτερη πατρίδα του και αργότερα στην Αθήνα. Αυτή η πλευρά της δράσης του καθιστά για άλλη μια φορά επίκαιρη την πάλη για πλήρη, ίση και δωρεάν περίθαλψη για όλο το λαό. Και αυτό αναδείχθηκε ακόμα περισσότερο στις μέρες μας με αφορμή την πανδημία. Γιατί φάνηκε περίτρανα η γύμνια του καπιταλιστικού – ιμπεριαλιστικού συστήματος, που ξοδεύει πολλά σε δολοφονικούς εξοπλισμούς αλλά «αδυνατεί» να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες των λαών για περίθαλψη.

Η κρατική και παρακρατική δολοφονική επίθεση στον Λαμπράκη, δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Η μεταπολεμική ιστορία της Ελλάδας σημαδεύτηκε από πολλές πολιτικές δολοφονίες. Θυμίζουμε μερικές από τις πιο σημαντικές: του δημοσιογράφου Πολκ, του στρατηγού του ΕΛΑΣ Σαράφη, τις εκτελέσεις του Νικηφορίδη, του Μπελογιάννη, του Πλουμπίδη. 

Οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές, παίρνοντας την σκυτάλη από τους εγγλέζους φονιάδες από το 1946 και μετά, έσωσαν το μοναρχοφασιστικό καθεστώς από την ανατροπή. Έτσι στα χρόνια του εμφυλίου και στο μετεμφυλιακό κράτος, η αμερικανοκρατία είχε αποκτήσει ισχυρά στηρίγματα στην Ελλάδα και οι Αμερικάνοι ήταν ο πραγματικός κυβερνήτης της χώρας. Οι δολοφονίες, όπως και οι εκτελέσεις, είχαν στόχο να τρομοκρατήσουν το λαό ώστε να υποταχθεί στα νέα του αφεντικά, τους αμερικανούς. Όμως ο ελληνικός λαός, παρά το κλίμα τρομοκρατίας που επιβλήθηκε στη χώρα, τους χιλιάδες αγωνιστές στα ξερονήσια και στις φυλακές, παρά την αναγκαστική πολιτική προσφυγιά που στερούσε τη χώρα από τα καλύτερα παιδιά της, εξακολουθούσε να αγωνίζεται. Εννιά χρόνια μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, το μετωπικό σχήμα της Αριστεράς, η ΕΔΑ παίρνει στις εκλογές του 1958, ποσοστό 25% και γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση.

Στα τέλη του 1961 πραγματοποιούνται εκλογές σε καθεστώς απερίγραπτης βίας. Η ΕΡΕ έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ώστε να τις κερδίσει με κάθε τρόπο. Η βία εξαπολύθηκε εναντίον της ΕΔΑ και των αριστερών σε όλη τη χώρα και έφτασε μέχρι τη δολοφονία αγωνιστών. Παρά την νόθα καραμανλική νίκη, το καθεστώς ήξερε καλά πως έπρεπε να στριμώξει κι άλλο την αριστερά. Μαζί με τους αγώνες για ψωμί και δουλειά, η μαζική πάλη του λαού για ειρήνη, καθώς και το κίνημα ενάντια στα πυρηνικά όπλα, άρχισαν να παίρνουν μεγάλες διαστάσεις.

Από τις αρχές του 1961 ο Λαμπράκης δραστηριοποιείται έντονα σε διεθνές επίπεδο για το ζήτημα των πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα και στις εκλογές της ίδιας χρονιάς εκλέγεται βουλευτής με το Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο (ΠΑΜΕ) που ήταν εκλογικός συνδυασμός συνεργασίας της ΕΔΑ και του Εθνικού Αγροτικού Κόμματος. Το ίδιο διάστημα ιδρύεται η Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη, με πρωτοβουλία μεταξύ άλλων και του Λαμπράκη.

Στις 21 Απρίλη του 1963 διοργανώνεται η εμβληματική πια πορεία ειρήνης, από το Μαραθώνα ως την Πνύκα και η οποία απαγορεύεται από την αστυνομία. Η κυβέρνηση του Καραμανλή μπλοκάρει με αστυνομία και παρακρατικούς όλη σχεδόν τη διαδρομή, ώστε να είναι αδύνατο να φτάσει κάποιος στο Μαραθώνα.

Ο Λαμπράκης αποφασίζει να πραγματοποιήσει την πορεία και μετά από πολλά εμπόδια, ξεκινά μαζί με 3 συναγωνιστές του. Τους ακολουθούν πολλοί δημοσιογράφοι. Στο δρόμο δέχεται επιθέσεις από παρακρατικούς. Πολύ γρήγορα η αστυνομία θα συλλάβει τους τρεις συναγωνιστές του Λαμπράκη και τον ίδιο.

Αν και δεν κατάφερε να ολοκληρώσει την πορεία Ειρήνης, κατάφερε κάτι πολύ σημαντικότερο. Εξέφρασε τις διαθέσεις του ελληνικού λαού, για ειρήνη και δημοκρατία, ενάντια στο σάπιο καθεστώς της αμερικανοκρατίας, κόντρα ακόμα και στην ίδια την ηγεσία της ΕΔΑ που μεταλλασσόταν γοργά σε ρεφορμιστική παράταξη και η οποία ζητούσε τότε «μια αληθινή εξωτερική πολιτική έστω και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ» («Αυγή» 30/11/1962).

Το βράδυ της 22 Μάη του 1963, ο Λαμπράκης εκφωνούσε ομιλία εκ μέρους της Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη, στη Θεσσαλονίκη. Το κτίριο και η περιοχή, ακριβώς εδώ που σήμερα συγκεντρωθήκαμε, είχε περικυκλωθεί από χωροφύλακες και ασφαλίτες. Την ίδια στιγμή εκατοντάδες παρακρατικοί πραγματοποιούσαν αντισυγκέντρωση.

Η δολοφονία έγινε τη στιγμή της αποχώρησης του Γρηγόρη Λαμπράκη. Οι δολοφόνοι Σπύρος Γκοτζαμάνης και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης που ήταν μέλη παρακρατικών οργανώσεων, συνεργάτες-χαφιέδες της Ασφάλειας, βγήκαν μέσα από το πλήθος των αστυνομικών με ένα τρίκυκλο και με έναν σιδερολοστό έδωσαν το φονικό χτύπημα στο Λαμπράκη. Ο Λαμπράκης μετά το χτύπημα ήταν κλινικά νεκρός και άφησε την τελευταία του πνοή 4 μέρες αργότερα.

Στην περιοχή βρίσκονταν πάρα πολλοί αστυνομικοί. Κανένας δεν καταδίωξε τους δολοφόνους, παρά μόνο ένας πολίτης, ο Μανώλης Χατζηαποστόλου, ο θρυλικός «Τίγρης», που κατάφερε να πηδήσει πάνω στην καρότσα του τρίκυκλου και να παλέψει με τους φονιάδες.

Στις 28 Μάη όταν έγινε η κηδεία του Λαμπράκη, στην Αθήνα, εκατοντάδες χιλιάδες λαού πραγματοποίησαν μεγαλειώδη αντικυβερνητική και αντιαμερικανική διαδήλωση. Τα συνθήματα που κυριαρχούσαν ήταν «ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΑΙΜΑ», «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ», «ΕΙΡΗΝΗ».

Οι δύο δολοφόνοι θα δικαστούν και θα καταδικαστούν το Δεκέμβριο 1966 όχι για δολοφονία, αλλά για βαριές σωματικές βλάβες, σε 11 και 8,5 χρόνια. Όμως μετά από δυο χρόνια η χούντα θα τους αποφυλακίσει. Οι αξιωματικοί της αστυνομίας που είχαν κατηγορηθεί, αθωώθηκαν εξαρχής.

Η ανάμιξη των Αμερικάνων και της CIA στη δολοφονία ήταν περισσότερο από φανερή. Όπως αποδείχθηκε αργότερα ένας από τους στενούς συνεργάτες των δολοφόνων ήταν ο Γιάννης Χολέβας. Ο Χολέβας  ήταν πράκτορας της ΚΥΠ και μετέπειτα υπουργός και συνεργάτης του δικτάτορα Παπαδόπουλου στη αμερικανοκίνητη Χούντα. Η δολοφονία του Λαμπράκη ήταν ένα αιματηρό επεισόδιο στην αντιδραστική πορεία των μετεμφυλιακών εξελίξεων που οδήγησαν στο αμερικανοκίνητο στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

57 χρόνια μετά, η θυσία και οι αγώνες του Λαμπράκη, παραμένουν τραγικά επίκαιροι.

Γιατί βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου οι λεγόμενες «μεγάλες δυνάμεις» δηλαδή οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας και της Ευρώπης, έχουν επιδοθεί σε μια άγρια κούρσα ανταγωνισμού, σ’ έναν «πόλεμο όλων εναντίον όλων», για το ξαναμοίρασμα αγορών και περιοχών.

Με τον τόνο να δίνει η ανάγκη του αμερικανικού ιμπεριαλισμού να κυριαρχήσει στον πλανήτη, όλα αυτά τα χρόνια, βιώνουμε έναν παροξυσμό επεμβάσεων και πολέμων.

Η γειτονιά μας, τα Βαλκάνια και η Ανατολική Ευρώπη, η Ανατολική Μεσόγειος, η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική, έχουν μετατραπεί σε πεδίο άγριου ανταγωνισμού και διαπάλης μεταξύ των ιμπεριαλιστών. Λαοί και χώρες κομματιάζονται: από την Ουκρανία έως το Ιράκ και από την Λιβύη έως την Συρία.

Η κυβέρνηση της ΝΔ, συνεχίζοντας την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, μετατρέπει την χώρα σε πλατφόρμα επιτήρησης, ελέγχου και πολεμικών εξορμήσεων των Αμερικανών, ενάντια στους λαούς και τις χώρες της περιοχής.

Η πρόσφατη κατάπτυστη συμφωνία για τις βάσεις, κάνει την χώρα μας εφαλτήριο πολέμου και ταυτόχρονα στόχο των αντίπαλων στις ΗΠΑ, ιμπεριαλιστών. Και ενώ δίνουν γη και ύδωρ στους αμερικανονατοϊκούς φονιάδες, κλείνουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, τους ζωντανούς αυτούς μάρτυρες της καταστροφής των χωρών τους από την ληστεία, τις επεμβάσεις και τους πολέμους των ιμπεριαλιστών. Ταυτόχρονα μεγαλώνουν και οι κίνδυνοι από τον αντιδραστικό ανταγωνισμό των εξαρτημένων από τον ιμπεριαλισμό αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας.

Για όλους τους παραπάνω λόγους και ακόμα περισσότερους, που δεν μπορούν να χωρέσουν σε μια ομιλία, ο δρόμος που άνοιξε ο Γρηγόρης Λαμπράκης με τη θυσία του, είναι ο δρόμος που πρέπει να βαδίσουν όλοι οι λαοί του κόσμου, μαζί και ο δικός μας λαός: ο δρόμος της ανυποχώρητης αντιπολεμικής και αντιιμπεριαλιστικής πάλης.

Τιμή και δόξα στον Γρηγόρη Λαμπράκη και όλους τους αγωνιστές που δώσαν την ζωή τους για την Ειρήνη και την Λευτεριά του λαού μας!

Μ’ αγώνες τιμάμε τους νεκρούς μας!