ΠΑΡΙΣΙΝΗ ΚΟΜΜΟΥΝΑ. 144 χρόνια μετά...Η Παρισινή Κομμούνα δίνει πολύτιμα διδάγματα

της Κατερίνας Φωτοπούλου-Λιοσάτου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2015

«Όταν οι παραγωγικές δυνάμεις ξεπερνούν

το εμπόδιο των παραγωγικών σχέσεων,

φέρνουν σε αναταραχή ολόκληρη την αστική κοινωνία

απειλούν την ύπαρξη της ατομικής ιδιοκτησίας»

Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος, Κ. Μαρξ- Φρ. Ένγκελς

Ένα τέτοιο γεγονός πλήρους αμφισβήτησης της αστικής κυριαρχίας και ολομέτωπης αντιπαράθεσης αστικής και εργατικής τάξης, αποτέλεσε η Παρισινή Κομμούνα το 1871. Η ιστορική της σημασία παραμένει καθοριστική, γιατί αποτελεί την πρώτη συνειδητή απόπειρα της εργατικής τάξης να καταλάβει την εξουσία και να οργανώσει την κοινωνία με έναν καινούργιο τρόπο, υπό την ηγεμονία της. Αποτελεί την πρώτη προσπάθεια καταστροφής του αστικού κράτους και την αντικατάστασή του από την δικτατορία του προλεταριάτου.

Παρόλο που το εγχείρημα διήρκησε μόνο από τις 26 Μαρτίου μέχρι τις 28 Μαΐου του 1871, επέδρασε καταλυτικά στη μαρξιστική σκέψη. Την περίοδο που συντελέστηκε, οι Μαρξ και Ένγκελς ήταν εν ζωή, δίνοντάς τους μια μοναδική δυνατότητα να εξάγουν συμπεράσματα, όχι από ένα τελεσμένο γεγονός που είχε ήδη περάσει στην ιστορία, αλλά από ένα γεγονός που ζούσε, παλλόταν και είχε μια δυναμική εξέλιξη.

Ο Μαρξ αποκρυστάλλωσε την κριτική του κυρίως μέσα από το έργο του «Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία». Σαράντα έξι χρόνια μετά, ο Λένιν, χρησιμοποιώντας τα διδάγματα της Κομμούνας, αναλύοντας την κριτική των Μαρξ-Ένγκελς γι' αυτή, προχωρά στη συγγραφή του εμβληματικού του έργου «Κράτος και Επανάσταση».

ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ EE. Ναι αλλά... για να συγκρουστείς πρέπει να ξέρεις ποιόν έχεις απέναντί σου

του Δημήτρη Χαρτζουλάκη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2015

Η αφορμή...

Τα 5 τελευταία χρόνια, έχουν δημιουργήσει προβληματισμούς στο λαό για μια σειρά ζητήματα. Ένα από αυτά είναι το ζήτημα της ΕΕ. Αυταπάτες χρόνων καταρρέουν σε μια νύχτα. Αυτό φυσικά δεν οδηγεί αυτόματα τον λαό στην αναμέτρηση με τους ιμπεριαλιστές. Άλλωστε η αστική αντίληψη της «ψωροκώσταινας» είναι μια «παλιά» προπαγάνδα που χρειάζεται δουλειά για να «σπάσει». Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι χρειάζεται να προσδιορίσουμε καλύτερα τα αιτήματά μας (θα πιάσουμε το «Έξω από την ΕΕ»). Ειδικά τώρα, που, τίθεται σε έντονους τόνους από τους «εταίρους» το Grexit (με «κυβέρνηση αριστεράς»).

Έχουμε ανάγκη να ξεκαθαρίσουμε τις θέσεις μας. Αυτό περνάει και από την κριτική στις υπόλοιπες αριστερές δυνάμεις. Είναι μια κουβέντα που συναντάμε στα αμφιθέατρα προσπαθώντας να αναδείξουμε την εξάρτηση σαν ένα κομβικό ζήτημα που δεν τίθεται από την αριστερά. Και παίρνουμε απαντήσεις: «και οι άλλοι λένε Έξω η ΕΕ. Η διατύπωση είναι διαφορετική!». Επειδή λοιπόν η αντιπαράθεση δεν έχει χαρακτήρα εννοιολογικό αλλά πολιτικό και άμεσο για την κατεύθυνση του κινήματος πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα.

AMERICAN SNIPER. Και το Όσκαρ πάει... στους φονιάδες των λαών!

 της Άσπας Βαρδάκη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2015»

Σίγουρα όποιος διαβάσει απλά την περίληψη της ταινίας "American Sniper" είναι αρκετά ψυλλιασμένος. Κρις Κάιλ, ο πιο φονικός σκοπευτής στη στρατιωτική ιστορία των ΗΠΑ, με συμμετοχή στην επέμβαση στο Ιράκ και περίπου 200 επιβεβαιωμένους θανάτους στο ενεργητικό του. Αμέσως μυρίζεται την εξιδανίκευση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και των επιδρομών του σε βάρος λαών, στο όνομα της «πάταξης της τρομοκρατίας» και για το «καλό ολόκληρης της ανθρωπότητας». Όμως, η συνέχεια, στο πράγματι πολεμοχαρές αμερικάνικο σινεμά μετά την προβολή της εν λόγω ταινίας, αξίζει να ιδωθεί βαθύτερα.

Αριστερά και αιτήματα. Πώς η επανάσταση γίνεται διαχείριση

του Δημήτρη Κωνσταντίνου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2010

Η κυριαρχία του συστήματος, η ήττα του κομμουνιστικού κινήματος, η καπιταλιστική κρίση και οι συνέπειες της, αποτελούν τους λόγους που η Αριστερά σήμερα έχει χάσει πλήρως τη δυνατότητα να κόψει τον ομφάλιο λώρο με το σύστημα και να δώσει προοπτική για σύγκρουση με αυτό.

Έχει μπολιαστεί από αστικές απόψεις και λειτουργεί πολλές φορές ως αριστερός συμβουλάτορας της αστικής τάξης και των κυβερνήσεών της.

"Στάση πληρωμών-επαναδιαπραγμάτευση του χρέους"

Αυτά τα αιτήματα, έρχονται σαν μια αριστερή απάντηση στην αστική προπαγάνδα του δημόσιου χρέους. Πρώτα απ' όλα είναι ξεκάθαρο ότι με αυτά γίνεται αποδεκτή η ύπαρξη του χρέους και εδώ μπαίνουν τα εξής ερωτήματα. Σε ποιόν απευθύνονται αυτά τα αιτήματα και για ποιο λόγο χρωστάει η Ελλάδα;

Νόμπελ... υπηρεσίας στο σύστημα

της Κωνσταντίνας Βαρνάβα

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2010

Τα Βραβεία Νόμπελ είναι ετήσια διεθνή βραβεία που δίνονται από το 1901 για επιτεύγματα στην Ιατρική, τη Χημεία, τη Φυσική, τη Λογοτεχνία και για την Ειρήνη. Ιδρύθηκαν από το Σουηδό επιστήμονα Άλφρεντ Νόμπελ. Τελευταίο θεσπίστηκε το Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών το 1968, από την τράπεζα της Σουηδίας με αφορμή τη συμπλήρωση τριακοσίων χρόνων από την ίδρυση της.

ΝΟΜΠΕΛ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

«Απονέμεται σε οικονομολόγους για την εξαιρετική συνεισφορά τους στα οικονομικά». Χαρακτηριστικό παράδειγμα η φετινή απονομή στους Πίτερ Ντάιαμοντ, Ντέιλ Μόρτενσεν (αμφότεροι ΗΠΑ) και Χριστόφορο Πισσαρίδη (Κύπρος) για τις μελέτες τους σχετικά με τη Θεωρία της Αναζήτησης. Όπως τόνισε η Ακαδημία, «τα ερευνητικά τους μοντέλα μας βοηθούν να κατανοήσουμε τους τρόπους με τους οποίους η ανεργία, οι κενές θέσεις εργασίας και οι μισθοί επηρεάζονται από το ρυθμιστικό πλαίσιο και την οικονομική πολιτική».

Οι ψευδαισθήσεις ενός ατόμου ονομάζονται παράνοια... Οι ταυτόχρονες, ομαδικές ψευδαισθήσεις πολλών ατόμων ονομάζονται θρησκεία!

του Μάκη Πετρίδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2010

Η θρησκεία είναι ένα πανάρχαιο φαινόμενο που πολλές φορές δίνει την εντύπωση ότι υπήρχε πάντα και σε κάθε πολιτισμό στην ανθρώπινη ιστορία. Λέγεται μάλιστα, με ιδιαίτερη σοβαρότητα και σιγουριά, ότι είναι συναίσθημα και ανάγκη να πιστεύουμε σε μια υπέρτατη οντότητα που κατέχει την υπέρτατη αλήθεια δογματικά, αλλά και ταυτόχρονα είναι ο φύλακας και εφαρμοστής την ηθικής και της νομιμότητας στην κοινωνία (δηλαδή ο θεός και οι εκπρόσωποι του). Βέβαια αυτό είναι αυθαίρετο και λάθος, γιατί γνωρίζουμε ολόκληρους πολιτισμούς χωρίς οποιαδήποτε μεταφυσική μορφή θρησκείας (1) αλλά και ανθρώπους σε όλες τις θρησκόληπτες κοινωνίες που αντιστέκονταν στην επικρατούσα κατάσταση προβάλλοντας την ορθολογική σκέψη.

Αρουντάτι Ρόι: «Περπατώντας με τους συντρόφους», εκδόσεις "Εκτός των Τειχών" -2010. Όταν η διανόηση παίρνει το μέρος της επανάστασης

του Κώστα Καμαρέτσου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2010

Το Μάρτη του 2010, η συγγραφέας και ακτιβίστρια Αρουντάτι Ρόι ταξίδεψε στην ινδική ζούγκλα και έσπασε τη σιωπή που είχε επιβληθεί μετά την έναρξη της δολοφονικής επιχείρησης Πράσινο Κυνήγι. Μέσα από συνεντεύξεις με μέλη και στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ινδίας (Μαοϊκό), αντάρτες και αντάρτισσες, θα δώσει φωνή σε αυτούς που δεν έχουν. Και μέσα από τα σχόλιά της, θα γκρεμίσει το μύθο της «μεγαλύτερης δημοκρατίας στον κόσμο», η οποία κήρυξε τον πόλεμο στο λαό της.

40 χρόνια από την εξέγερση στο Σοβέτο Το ρατσιστικό καθεστώς της Ν. Αφρικής μακελεύει τη μαύρη νεολαία.

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία αρ. φυλ. 783, στις 23/7/2016

Το Σοβέτο είναι μια παραγκούπολη, ένα γκέτο του μαύρου πληθυσμού σε απόσταση 15 χλμ νοτιοδυτικά του Γιοχάνεσμπουργκ. Με πληθυσμό πάνω από 1 εκατ. (κυρίως άνεργοι και εργάτες), τροφοδοτεί με πάμφθηνα εργατικά χέρια τη βιομηχανική περιοχή της μεγαλύτερης πόλης της Νότιας Αφρικής. Ουσιαστικά είναι ένα κατασκεύασμα του κράτους της Ν. Αφρικής και της πολιτικής του απαρτχάιντ (των ρατσιστικών διακρίσεων μεταξύ λευκών και μαύρων). Η μακροχρόνια απαγόρευση εγκατάστασης μαύρων σε ορισμένες περιοχές που προορίζονταν μόνο για τη λευκή μειοψηφία και η προσωρινή παρουσία τους σε άλλες μόνο με άδεια, τους ανάγκασε να δημιουργήσουν το Σοβέτο. Η πόλη είχε μεγάλη παράδοση σε εργατικούς αγώνες που πολλές φορές κατέληγαν σε αιματηρές εξεγέρσεις.

Η στάση των καλλιτεχνών απέναντι στα νεότερα κινήματα. Μια διαλεκτική σχέση

του Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2010

Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα από το 2006 και μετά λόγω των πολιτικών που ακολουθούν ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία με στόχο την κατάργηση οποιουδήποτε δικαιώματος, πυκνώνουν όλο και περισσότερο οι κινητοποιήσεις ενάντια σε αυτές τις πολιτικές. Σε όλο αυτό το σκηνικό που έχει στηθεί, θα περίμενε κανείς τους ανθρώπους της τέχνης να εκφράσουν μέσα από τη δουλειά τους τον προβληματισμό του λαού είτε έστω να στηρίξουν τον αγώνα του, όπως έχει συμβεί πολλάκις στο παρελθόν.

Μαργιάν Σατραπί. "Περσέπολις" - Εκδόσεις ΗΛΙΒΑΤΟΝ. Ανατολή και Δύση με τα μάτια μιας εξόριστης Ιρανής

της Φανής Καραγιάννη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2010

Το πρώτο βιβλίο-κόμικ από το Ιράν με τίτλο Περσέπολις, ήρθε για να μας φέρει σε επαφή με τον ιρανικό πολιτισμό, έναν πολιτισμό που από πολλούς έχει συνδυαστεί με το φανατισμό, την τρομοκρατία και το φονταμενταλισμό. Μέσα από το αυτοβιογραφικό αυτό έργο η Μαργιάν Σατραπί επιχειρεί να ανατρέψει την παραπάνω εικόνα, να δείξει την άλλη πλευρά του νομίσματος, χωρίς ταυτόχρονα να γίνεται απολογητής. Στις σελίδες του βιβλίου μας εξιστορεί τα παιδικά της χρόνια, τα οποία σημαδεύτηκαν από τα τρία μεγάλα γεγονότα: την ανατροπή του Σάχη, την ισλαμική επανάσταση και το πόλεμο Ιράν-Ιράκ. Μας καλεί, λοιπόν, να την ακολουθήσουμε σε μια νεανική και αυθάδη αναζήτηση της αλήθειας και να ανακαλύψουμε ότι η καθημερινότητα της δεν απέχει πολύ από τη δική μας.

Σύντομο ιστορικό της σύγχρονης Παλαιστίνης

του Γιώργου Αθανασιάδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2009

Το σημαντικότερο γεγονός που καθόρισε την παρούσα κατάσταση του παλαιστινιακού ζητήματος συνέβη το 1948 με την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Το 1947, οπότε και παρουσιάστηκε το σχέδιο του ΟΗΕ για τη διχοτόμηση της Παλαιστίνης, οι Εβραίοι που ζούσαν ήδη στην περιοχή κατείχαν μόλις το 7% της παλαιστινιακής γης. Το σχέδιο όμως τους απέδιδε το 60% των εδαφών. Οι Παλαιστίνιοι φυσικά δεν δέχτηκαν το σχέδιο με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ο πρώτος αραβοϊσραηλινός πόλεμος, ο οποίος λήγει με την ήττα των Αράβων. Το Ισραήλ, που υποτίθεται αποδεχόταν το σχέδιο του ΟΗΕ, τελικά θα κατακτήσει ακόμα περισσότερες περιοχές. Εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι πήραν το δρόμο της προσφυγιάς.

Βαλς με τον Μπασίρ

του Δημήτρη Γαγγάδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Eναυσμα» το 2009

Πρωτότυπος τίτλος: Vals Im Bashir

Σενάριο: Ari Folman

Σκηνοθεσία: Ari Folman

Χώρα παραγωγής: Ισραήλ

Έτος κυκλοφορίας: 2008

Η ταινία-ντοκιμαντέρ-κόμικ του ισραηλινού Άρι Φόλμαν πραγματεύεται τον πρώτο πόλεμο του Λιβάνου (1982) και την τερατώδη σφαγή νέων, ηλικιωμένων και μικρών παιδιών στους παλαιστινιακούς προσφυγικούς καταυλισμούς της Σάμπρα και της Σατιλα.

Ο πρωταγωνιστής (Άρι - η ταινία έχει αυτοβιογραφικά στοιχεία) προσπαθεί να εξηγήσει ένα Όνειρο στο οποίο βλέπει συνέχεια 26 σκυλιά να τον καταδιώκουν (Ερινύες) και το γεγονός πως δεν θυμάται σχεδόν τίποτα από τη στρατιωτική του θητεία. Έτσι ξεκινάει για να βρει τους φίλους του από το στρατό ώστε να ανακαλύψει τις αναμνήσεις του. Στην πορεία ανακαλύπτει ότι η συμμετοχή του στον πόλεμο συνεχίστηκε μέσα από τη συμμετοχή στις μαζικές εκτελέσεις αμάχων στους καταυλισμούς της Σάμπρα και της Σατίλα, οι οποίες έλαβαν χώρα με αφορμή το ότι μέσα στους καταυλισμούς κρύβονται μέλη της PLO (Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης). Η ταινία πήρε τον τίτλο της από μια σουρεαλιστική σκηνή στην οποία ένας φαντάρος, στη μέση πυροβολισμών, αρχίζει να χορεύει πυροβολώντας με το όπλο του κάτω από ένα γιγαντοπανό του Τζεμαγιέλ Μπασίρ - του εγκάθετου (μέσα από εκλογές) από Αμερικάνους και Ισραηλινούς πρωθυπουργού. Η ταινία καταλήγει δίνοντας τη σκυτάλη σε εικόνες από την πραγματικότητα ξεπερνώντας το animation, όπου το κλάμα και ο οδυρμός είναι το μόνο που μένουν μετά τις μαζικές δολοφονίες.

Το κύμα

του Γιώργου Αθανασιάδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2009

Πρωτότυπος τίτλος: Die Welle

Σενάριο: Dennis Gansel, Todd Strasser

Σκηνοθεσία: Dennis Gansel

Χώρα παραγωγής: Γερμανία

Έτος κυκλοφορίας: 2008

Νεαρός «εναλλακτικός» καθηγητής αναλαμβάνει σχολικό μάθημα που αφορά το φαινόμενο του φασισμού. Οι Γερμανοί μαθητές, αρχικά βαριεστημένοι από τα χίλια-μύρια που έχουν ήδη ακούσει στο σχολείο, θεωρούν πως αυτά ανήκουν στο παρελθόν και πως δεν έχουν καμία πιθανότητα επανεμφάνισης. Έτσι ο καθηγητής αποφασίζει να ακολουθήσει μια διαφορετική μέθοδο, με στόχο να καταδείξει στους μαθητές του τους όρους γέννησης του φασιστικού φαινομένου. Τους καλεί να δημιουργήσουν μια κλειστή ομάδα με αυστηρή πειθαρχία απέναντι στον ίδιο, να ντυθούν ομοιόμορφα, να χρησιμοποιούν ένα συγκεκριμένο χαιρετισμό κ.ο.κ. Η ομάδα σιγά σιγά εκτρέπεται και αρχίζει να παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις από τα μέλη της...

Το πραγματικό λαϊκό κίνημα ζητάει να εκφραστεί

του Δημήτρη Τσοντάκη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2009

"Η τέχνη δεν είναι ένας καθρέφτης
που προβάλλει την πραγματικότητα,

αλλά ένα σφυρί 
για να τη διαμορφώσεις"

Μπέρτολντ Μπρεχτ

Όλοι μας λίγο ή πολύ έχουμε παρατηρήσει την έλλειψη καλλιτεχνικής δημιουργίας στη κοινωνία μας, την επανάληψη σε συχνά εκφυλιστικό βαθμό παλιότερων έργων και το κενό που όλο αυτό δημιουργεί. Η έλλειψη αυτή οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στον εκφυλισμό των ανθρώπινων σχέσεων, την υπάρχουσα ηθική, άρα και αισθητική κατάπτωση μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα, λόγω της αποσυγκρότησης του κινήματος. Ας δούμε όμως και πιο αναλυτικά τι ισχύει σήμερα στη χώρα μας.

ΤΑΙΝΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Ίνγκμαρ Μπέργκμαν "Η Έβδομη Σφραγίδα"

του Κώστα Κοτίδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2008

Γέμισε ο τόπος με αμερικανικές ταινίες... Ανοίγεις για λίγες ώρες την τηλεόρασή σου και κατακλύζεσαι. Κανόνας πια να βομβαρδίζεσαι με τα σκουπίδια της υπερδύναμης, με τις κυρίαρχες ιδέες της. Σκουπίδια πολιτιστικά, πραγματικές «έξυπνες βόμβες».

Εντάξει, δε λέω... υπάρχουν και οι ωραίες κινηματογραφικές στιγμές του Χόλιγουντ. Είναι τότε που καθώς έχεις παρακολουθήσει μια αμερικάνικη ταινία, κάθεσαι και σκέφτεσαι: "Ναι, μωρέ! Υπάρχει και η άλλη Αμερική. Αδύναμη, μικρή για την ώρα, αλλά υπάρχει".

Μ' αυτά και μ' αυτά, έμαθε η γενιά μου (έπιασε τα τριάντα) να αγνοεί επιδεικτικά τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Να τον θεωρεί γραφικό, να μην αντέχει συχνά ακόμα και τη γλώσσα που χρησιμοποιεί, να τον υποβαθμίζει μέσα της.

160 ΧΡΟΝΙΑ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ 1848-2008. «ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΑΓΩΝΑΣ, ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ»

του Κώστα Ασβεστόπουλου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2008

«Ένα φάντασμα πλανιέται στην Ευρώπη: το φάντασμα του κομμουνισμού».

Με αυτή την ιστορική φράση Μαρξ και Ένγκελς ξεκινούν τη συγγραφή του ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟΥ από το Δεκέμβριο του 1847 μέχρι τον Γενάρη του 1848. Το κείμενο αυτό αποτελεί το πρώτο πρόγραμμα κομμουνιστικού κόμματος αφού γράφτηκε κατ' εντολή της «Ένωσης Κομμουνιστών».

Ο Βάρναλης για το Σολωμό και το Ρήγα στις δύσκολες εποχές του 1957

της Βάσως Κεχαγιά

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2008 στα πλαίσια αφιερώματος για το 1821

Κάθε χρόνο γιορτάζεται η επέτειος της επανάστασης του '21 με σχολικές γιορτές και παρελάσεις. Αυτό που ακούμε βέβαια από επίσημους φορείς είναι ότι τότε το έθνος ενωμένο πολέμησε ενάντια στον βάρβαρο κατακτητή. Αυτή την τακτική του ελληνικού κράτους να αλλοιώνει ανεπιθύμητες γι' αυτό μνήμες σατιρίζει με καυστικό τρόπο ο Βάρναλης στο κείμενο του τα Εκατόχρονα του Σολωμού από τη συλλογή Σολωμικά.

Βρισκόμαστε στα 1957, δέκα χρόνια περίπου μετά τον εμφύλιο, η ελληνική αστική τάξη έχει θέσει τη χώρα υπό αμερικάνικη εξάρτηση εις βάρος του λαού και χιλιάδες αγωνιστών καταδιώκονται και δολοφονούνται (το '52 εκτέλεση Μπελογιάννη) ή εξορίζονται. Οι επίσημοι φορείς του καθεστώτος οργανώνουν τελετή, αφιερωμένη στη μνήμη του Σολωμού. Σ' αυτήν είναι καλεσμένοι μόνο ακαδημαϊκοί και πολιτικοί και στους λόγους τους εκθειάζουν την τεχνική τελειότητα του στίχου του ποιητή χωρίς καμιά αναφορά στο επικίνδυνο γι' αυτούς περιεχόμενο. Καμιά αναφορά λοιπόν στην εθνική ελευθερία του "Ύμνου", στην ηθική ελευθερία των "Πολιορκημένων", στην πνευματική ελευθερία του Διαλόγου, στην κοινωνική ελευθερία, που την υπερασπίστηκε ο Σολωμός ενάντια στην αγγλική αριστοκρατία του τόπου του.

Παρουσίαση ταινίας. HARLAN COUNTY, USA

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Εναυσμα" το 2007

Νότιο Kentucky, ΗΠΑ, καλοκαίρι 1973. Ολόκληρος ο κόσμος και ειδικά η Αμερική σείονται από τις διαδηλώσεις του αντιπολεμικού κινήματος ενάντια στην εισβολή των Αμερικάνων στο Βιετνάμ. Στο Brookside, σε ένα ανθρακωρυχείο λαμβάνει χώρα άλλο ένα εργατικό ατύχημα με αποτέλεσμα το θάνατο ενός εργάτη. Το γεγονός αυτό αποτελεί μόνο τη σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι της οργής των εργατών. Κι αυτό γιατί ήδη αναγκάζονται να δουλεύουν 16-18 ώρες την ημέρα, με πολύ χαμηλά ημερομίσθια, κάτω από άθλιες συνθήκες μιας και η εταιρεία δεν έχει φροντίσει ούτε για τη λήψη στοιχειωδών μέτρων ασφαλείας. Σε πολλούς εργάτες παρουσιάζονται σημαντικά προβλήματα υγείας, ειδικά στο αναπνευστικό τους σύστημα. 

Οκτωβριανή Επανάσταση. 90 χρόνια πριν, πόσα μετά;

του Δημήτρη Μάνου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2007

Το να γράφει κανείς για την Οκτωβριανή Επανάσταση σε ένα νεολαιίστικο περιοδικό ίσως να μην ήταν ό,τι πιο αυτονόητο πριν μια... δεκαετία. Τότε που οι αναλύσεις για την generation x, για τη «χαμένη γενιά» του καναπέ και της αφασίας έδιναν και έπαιρναν.

Και όταν η νεολαία, που μέχρι πρόσφατα αντιμετωπιζόταν ως ένα προνομιακό «target group» του συστήματος, αμφισβήτησε έμπρακτα τον χαρακτηρισμό και την ετικέτα της απάθειας, πάλι άρχισαν να εμφανίζονται στον ορίζοντα οι αντικομουνιστικές περγαμηνές.

Έτσι μαθαίνουμε π.χ. για τους μαζικούς βιασμούς Βερολινέζων γυναικών από τον Κόκκινο στρατό από ανώνυμο κείμενο που βρέθηκε (;) στα χέρια δημοσιογράφων στις ΗΠΑ τη δεκαετία του '50. Ξέρετε εκείνη την «αδιάφορη» δεκαετία της άνθισης του μακαρθισμού, και της έναρξης του ψυχρού πολέμου.

Έτσι επιχειρείται να ξαναγραφτεί ακόμα μια φορά η ιστορία και αφού δεν μπορούν να αφαιρεθούν κεφάλαια (τα γεγονότα έχουν την τάση να... συμβαίνουν!) πιάνει δουλειά ο μαρκαδόρος του μουτζουρώματος.

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Βασίλης Σαμαράς, «Η Αριστερά απέναντι στον εαυτό της». Εκδόσεις Προλεταριακή Σημαία

της Κατερίνα Παλαμηδά

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2007

Από τα ουσιαστικότερα προβλήματα της εποχής μας, όπως αναδείχτηκε και από τον πολύμηνο ξεσηκωμό της νεολαίας, είναι σίγουρα το ζήτημα της αριστεράς. Ο ρόλος της, η σημερινή κατάσταση και το τι πρέπει να γίνει για να αναδειχτεί ξανά η αριστερά σε πρωτοπορία της πάλης των λαών είναι ερωτήματα που απασχολούν πολύ κόσμο στα πλαίσια του κινήματος αλλά και πέρα από αυτό.

Ο Β. Σαμαράς επιλέγει να εξετάσει αυτά τα ζητήματα ξεκινώντας από ένα κρίσιμο πρωταρχικό ερώτημα: Σε τι καλείται να απαντήσει η αριστερά σήμερα. Γιατί η αριστερά είναι πάνω απ' όλα κοινωνική αναγκαιότητα. Δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν αντιστοιχεί και δεν απαντά στα προβλήματα που θέτει η σημερινή κοινωνική πραγματικότητα. Ο χαρακτήρας και ο ρόλος της αριστεράς διαμορφώνεται πρώτα και κύρια από την τοποθέτησή της απέναντι στο καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα. Το κομβικό δίλημμα που τίθεται σε κάθε αριστερή δύναμη είναι το αν το σύστημα επιδέχεται αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, οπότε αυτό που χρειάζεται είναι μια μεταρρυθμιστική αριστερά, ή αν το σύστημα αυτό είναι επικίνδυνο για την ανθρωπότητα και πρέπει να ανατραπεί, οπότε χρειάζεται η επαναστατική αριστερά. Επιλέγοντας να απαντήσει από τη σκοπιά των συμφερόντων της μεγάλης πλειοψηφίας, της εργατικής τάξης και των λαϊκών μαζών, ο συγγραφέας αναλύει τις βασικές αντιθέσεις ενός συστήματος που είναι θεμελιωμένο στην κυριαρχία των λίγων πάνω στους πολλούς, που οδηγεί στη φτώχεια και εξαθλίωση όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού της γης. Η διευρυνόμενη ανεργία, το κλείσιμο επιχειρήσεων, η αποδυνάμωση της περιφέρειας και οι γιγάντιες τερατουπόλεις, η υποταγή της επιστήμης στο κεφάλαιο και οι μηχανισμοί δημιουργίας τεχνητών αναγκών, οι χρηματιστηριακές φούσκες και η πραγματική υπονόμευση της παραγωγής, οι περιοδικές οικονομικές κρίσεις ή οι κρίσεις υπερπαραγωγής, αποτελούν οργανικά στοιχεία ενός συστήματος που έχει προ πολλού αναδειχθεί σε δύναμη καταστροφής. Ενός συστήματος που η διαιώνισή του προϋποθέτει την αυξανόμενη υποβάθμιση και αποστράγγιση ολόκληρων περιοχών του πλανήτη, περνάει μέσα από ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και τη «δημιουργική καταστροφή» χωρών, πλουτοπαραγωγικών πηγών και την υποθήκευση του μέλλοντος της ανθρωπότητας.

Στιγμές από την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων

των Λεωνίδα Σαμαρά, Θανάση Τουφεξίδη και Πάνου Γεωργιάδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2004

Από τη στιγμή που η Ελλάδα ανέλαβε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, μαζί με τα ιδεολογήματα για την ανάπτυξη της χώρας, την αύξηση του διεθνούς της κύρους και την παγκόσμια προβολή της μέσα από ένα τέτοιο αθλητικό γεγονός, η αστική τάξη της χώρας μας έχει εξαπολύσει μια εκστρατεία ανεβάσματος του "εθνικού ηθικού" του ελληνικού λαού μέσα από την προβολή του αρχαίου ελληνικού και του ολυμπιακού "ιδεώδους". Ευγενής άμιλλα, συναγωνισμός και άλλες τέτοιες αξίες που πρέπει να επιδείξουμε ως λαός όπως οι ένδοξοι προγονοί μας, ιδιαίτερα τώρα που οι Ολυμπιακοί Αγώνες επιστρέφουν στον τόπο που γεννήθηκαν. Μια ιστορική αναδρομή μέσα από την αρχαία ελληνική γραμματεία και συγγραφείς, αλλά και γεγονότα από τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες δείχνουν ότι τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΟΡΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

του Τάσου Σαπουνά

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Εναυσμα" το 2007

Ας αρχίσουμε με έναν αφορισμό: η εκπαίδευση στο σύνολό της και αν θέλετε τα πιο σημαντικά τμήματά της δεν είναι ούτε πρόκειται να γίνουν μια «επιχειρηματική μονάδα». Με την έννοια να λειτουργούν για τη παραγωγή κέρδους. Μια τέτοια πλευρά μπορεί να είναι, όταν υπάρχει και μιλώντας για το σύνολο της εκπαίδευσης, απλώς μία ακόμα πλευρά της εκπαιδευτικής λειτουργίας. Και πολύ περισσότερο η εκπαίδευση- η τριτοβάθμια μιας και γι αυτήν γίνεται πολύ λόγος, αλλά όχι μόνο αυτή - απέχει όσο η μέρα με τη νύχτα από την έννοια «επιχείρηση» αν κανείς εννοεί μ’ αυτό πως οι φοιτητές έχουν μετατραπεί σε εργάτες που παράγουν υπεραξία! Κάτι που δεν έχει να κάνει με το ποιος -κράτος ή ιδιώτες- χρηματοδοτούν τη λειτουργία της, αλλά με το σημαντικό ιδεολογικό, αναπαραγωγικό και κατανεμητικό για τον καπιταλισμό ρόλο που παίζει η εκπαίδευση. Ακριβώς όμως λόγω αυτού του ρόλου η συμβολή του κράτους-άμεση ή έμμεση- στη λειτουργία της εκπαίδευσης αποδεικνύεται καθοριστική. 

ΑΝΕΡΓΙΑ - ΝΕΟΛΑΙΑ - ΕΚΒΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΔΙΕΞΟΔΑ. ΜΗΠΩΣ ΨΑΧΝΟΥΜΕ ΣΕ ΛΑΘΟΣ ΔΡΟΜΟ;

του Νίκου Παπαβασιλείου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2006

Για τις ηλικίες 15-29 ετών το ποσοστό της ανεργίας το 2003 ήταν στο 16,5% και το 2004 έφτασε στο 20,2%, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία (1), τα οποία είναι γνωστό και κατανοητό ότι δεν μπορούν και ίσως δε θέλουν να μετρήσουν τα πραγματικά ποσοστά. Μέσα σ' αυτά θα έπρεπε να συμπεριληφθούν χιλιάδες και χιλιάδες νεολαίοι που τυπικά εμφανίζονται εργαζόμενοι, αλλά στην πραγματικότητα ζουν στο χείλος της ανεργίας. Απασχόληση μερικών ωρών ανά εβδομάδα, ολιγόμηνες συμβάσεις, ακόμα και συμβάσεις διάρκειας ωρών (!), εποχιακές - προσωρινές δουλειές κάθε είδους, τα φασόν και τα περίφημα stage, είναι μερικές από τις μορφές που συγκαλύπτουν την υπερδιόγκωση του προβλήματος. Σε κάθε περίπτωση όμως, το πρόβλημα είναι τεράστιο και καθοριστικό για το σήμερα και το αύριο της ζωής, της στάσης, των επιλογών της νεολαίας. Έχει ήδη συμβάλει καθοριστικά στην εδραίωση μιας σειράς αρνητικών παραγόντων και χαρακτηριστικών για το κίνημα και την προοπτική του, ενώ ταυτόχρονα οξύνεται καθημερινά, και όλα τα οικονομικά -πολιτικά δεδομένα βεβαιώνουν πως βαδίζουμε άμεσα σε πολύ μεγαλύτερα μεγέθη. Ας πούμε προκαταβολικά πως κατά τη γνώμη μας, το πρώτο ζητούμενο σχετικά με το πρόβλημα αυτό είναι να σπάσει ο φαύλος και βάρβαρος κύκλος: απειλή ανεργίας - υποταγή - μεγαλύτερη ανεργία - περισσότερη υποταγή... Να σπάσει ο κύκλος, δηλαδή να προσδιοριστεί και να καταφανεί σε μια σημαντική κλίμακα της νεολαίας, ο πραγματικός πολιτικός χαραχτήρας του προβλήματος. Ας επιχειρήσουμε λοιπόν να θέσουμε μερικές βασικές πτυχές του προβλήματος.

Προγράμματα υποκατάστασης και «στεγνά» προγράμματα: Πώς αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της ναρκοεξάρτησης;

της Γιάννας Λύτρα

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2005 σε αφιέρωμα για τα ναρκωτικά

Τα ναρκωτικά είναι φαινόμενο κοινωνικό και ως τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Οι τοξικομανείς για να ξεφύγουν από την κοινωνική πραγματικότητα που τους κάνει να ασφυκτιούν, τη φτώχεια, την ανεργία, την αδικία, τους ταξικούς φραγμούς, την περιθωριοποίηση, επιλέγουν το δρόμο των ναρκωτικών. Είναι άτομα ευάλωτα και ευαίσθητα που εγκλωβισμένοι στα αδιέξοδά τους διαλέγουν την ναρκοεξάρτηση γι' αυτό που συμβολίζει: τη φυγή από την πραγματικότητα και τη διαστρέβλωσή της. Έτσι, κάθε προσπάθεια απεξάρτησης από τα ναρκωτικά και κοινωνικής επανένταξης περνάει μέσα από την υιοθέτηση μιας τέτοιας στάσης ζωής αισιόδοξης και γεμάτης οράματα που να έρχεται σε ρήξη με όλα αυτά που τον καταπιέζουν και τον οδηγούν στους "ψεύτικους παραδείσους" των ναρκωτικών.

ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ - ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ!

της Δήμητρας Παλαμηδά και του Δημήτρη Μπουγιούκα

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2005 σε αφιέρωμα για τα ναρκωτικά

Κανείς πλέον δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός της ραγδαίας εξάπλωσης των ναρκωτικών ουσιών τόσο στη χώρα μας όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα επίσημα νούμερα και οι στατιστικές μιλούν από μόνα τους και είναι αδιάψευστος παράγοντας για τη δραματική εξέλιξη του φαινομένου (αν δεν το συγκαλύπτουν), ιδιαίτερα μάλιστα στους κόλπους της νεολαίας. Από την άλλη, η ίδια η ζωή το επιβεβαιώνει με το χειρότερο τρόπο. Στις μέρες μας, το πιο εύκολο πράγμα για ένα νεολαίο είναι να έρθει σε επαφή με κάποια ναρκωτική ουσία. "Το μαύρο κυκλοφορεί ελεύθερο" (όπως γράφει και η διαφημιστική ταμπέλα μάρκας τσιγάρων) στις γειτονιές, στα σχολεία, στους χώρους που ζει και διασκεδάζει η νεολαία.

Η νεολαία στη δίνη των ουσιών

της Αγγελικής Χατζή

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2005 σε αφιέρωμα για τα ναρκωτικά

Μόνο και μόνο από το γεγονός ότι όλοι έχουμε κάποιο φίλο, άλλοι το σύντροφό τους, άλλοι τον αδερφό ή το παιδί τους εξαρτημένο, επειδή άμεσα ή έμμεσα όλοι έχουμε αναμειχθεί στο "λούκι" των ναρκωτικών, αποδεικνύεται ότι μιλάμε για κάτι το οποίο ξεπερνά το οποιοδήποτε προσωπικό πρόβλημα ή τις οποιεσδήποτε προσωπικές επιλογές. Είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα. Τέτοιο που οι επιδράσεις και οι συνέπειές του απασχολούν σε όλο και μεγαλύτερα ποσοστά τη νεολαία.

Η νεολαία, λοιπόν, είναι το πιο ζωντανό, το πιο δυναμικό, ένα από τα πιο απαραίτητα κομμάτια του πληθυσμού. Στις ηλικίες από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας μέχρι και την ενηλικίωση πρωταγωνιστούν ο ενθουσιασμός, ο αυθορμητισμός, η δίψα του νέου να γνωρίσει τα πάντα, η άγνοια του κινδύνου, η ανασφάλεια, η ανάγκη για αποδοχή και επιβεβαίωση. Η εφηβεία είναι, κυρίως, η ηλικία που ο νέος βάζει τα πρώτα λιθαράκια για να χτίσει την προσωπικότητά του. Είναι, όμως, και ιδιαίτερα ευαίσθητη κι επικίνδυνη περίοδος, οι αντιστάσεις των νέων δεν έχουν ακόμα αναπτυχθεί με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτοι.

Χάραξαν την έρημο, μάτωσαν τους λαούς. 100 χρόνια από τη μυστική Συμφωνία Σάικς - Πικό

Δημοσιεύτηκε στον Προλεταριακή Σημαία φύλ. 782, στις 9-7-2016

Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το 1916, υπογράφηκε μια μυστική συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και Γαλλίας σχετικά με το πώς θα μοιραστούν μετά τον Πόλεμο τα εδάφη τής υπό κατάρρευση Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Μέση Ανατολή (αραβικές επαρχίες). Η Συμφωνία (επίσημα Συμφωνία της Μικράς Ασίας) πραγματοποιήθηκε μεταξύ δύο διπλωματών και στρατιωτικών, του Βρετανού Μαρκ Σάικς και του Γάλλου Φρανσουά Ζορζ Πικό. Οι μυστικές διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 1915 και τελείωσαν το Μάρτιο του 1916. Η τελική συμφωνία υπογράφηκε δυο μήνες αργότερα στις 16 Μαΐου του 1916 και είχε τη συναίνεση της Ρωσίας.

Ναρκοεκστρατεία και πόλεμος κατά της τρομοκρατίας: οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος

του Δημήτρη Γαγγάδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2005 σε αφιέρωμα για τα ναρκωτικά

Ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έχει εξαπολύσει επίθεση σε όλους τους λαούς της γης, με απώτερο σκοπό την παγκόσμια κυριαρχία. Από το Ιράκ ως το Αφγανιστάν και από την Παλαιστίνη ως το Νεπάλ, οι λαοί αντιστέκονται στην αμερικανική θηριωδία, που με όχημα το λεγόμενο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας έχει βάλει σκοπό να υποδουλώσει όλη την υφήλιο. Η ναρκοεκστρατεία των ΗΠΑ στέκεται δίπλα ακριβώς στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, γίνεται για τους ίδιους ακριβώς λόγους και θέλει να φέρει τα ίδια αποτελέσματα. Καθόλου τυχαία δεν είναι η συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζ. Μπους το Νοέμβρη του 2004 με τον πρόεδρο της Κολομβίας Αλβάρο Ουρίμπε και η δήλωσή του ότι ο πόλεμος της Κολομβίας κατά των ναρκωτικών συντάσσεται με τον πόλεμο της Αμερικής κατά της τρομοκρατίας. Με επίκεντρο λοιπόν, τη Λατινική Αμερική (αλλά και όχι μόνο) εξαπολύεται η ναρκοεκστρατεία των ΗΠΑ.

Ιμπεριαλισμός και ναρκωτικά

του Δημήτρη Κωλέτα και του Θανάση Τουφεξίδη

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Έναυσμα» το 2005 σε αφιέρωμα για τα ναρκωτικά

Συχνά, ακούμε από εκπροσώπους του συστήματος όπως πολιτικούς και αστυνομικούς, ότι ενδιαφέρονται για την πάταξη του φαινομένου των ναρκωτικών, ότι λαμβάνουν μέτρα γι' αυτό, υποσχόμενοι ότι θα μας βοηθήσουν να ζήσουμε σε έναν κόσμο χωρίς αυτά. Παρά τα ευχολόγιά τους, βέβαια, είναι αρκετά δύσκολο να μας πείσουν, όταν έχουμε υπόψη μας ότι πάμπολλες φορές, οι εν λόγω "εκπρόσωποι του νόμου" (αστυνομικοί, δικαστικοί) βρέθηκαν να διακινούν οι ίδιοι ναρκωτικές ουσίες. Η αποκάλυψή τους, βέβαια, οφείλεται σε ενδοαστικούς διακανονισμούς και δε χτυπάει το πρόβλημα στην ουσία του. Μια ουσία που λέει ότι η παραγωγή, η διακίνηση και η χρήση ναρκωτικών γίνονται όχι μόνο με την ανοχή του συστήματος αλλά και με την εύνοιά του.

Οργανωμένη πάλη: μια προσέγγιση πέρα από μύθους και εύκολα αναθέματα

του Τάσου Σαπουνά

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2005

Είναι κοινό μυστικό ότι στη σημερινή περίοδο, και στη βάση όλων αυτών που προηγήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες, το ζήτημα της οργάνωσης και γενικότερα της οργανωμένης πάλης και της συλλογικής διεκδίκησης έχει "τσαλακωθεί" στις συνειδήσεις πλατιών τμημάτων τόσο της νεολαίας όσο και των λαϊκών στρωμάτων. Η οπισθοχώρηση και η ήττα του εργατικού και επαναστατικού κινήματος σε Ανατολή και Δύση, η πορεία παλινόρθωσης του καπιταλισμού στις ανατολικές χώρες και η ολοκλήρωση αυτής της στροφής με τις καταρρεύσεις του'90 -'91, η συνακόλουθη πλήρης κυριάρχηση των πιο αντιδραστικών δυνάμεων παγκόσμια και σε κάθε χώρα ξεχωριστά, ήταν το έδαφος πάνω στο οποίο πάτησαν και πατούν οι διαστρεβλωτικές και απαξιωτικές ερμηνείες για την αναγκαιότητα και την προοπτική που δίνει σε κάποιο νεολαίο ή λαϊκό αγωνιστή η συμμετοχή του με οργανωμένο τρόπο στη πάλη του λαού και της νεολαίας.

Η δαρβινική θεωρία της εξέλιξης ...στην πυρά

 Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2005

Ένα εκτεταμένο κύμα παρεμβάσεων, νομοθετικών πράξεων και δικαστικών διώξεων εξελίσσεται αυτήν την περίοδο στις (που αλλού;) ΗΠΑ, με σκοπό να απαγορευτεί η διδασκαλία της εξέλιξης των ειδών του Δαρβίνου και των άλλων επιστημόνων που βελτίωσαν την αρχική θεωρία. Οι λεγόμενοι "δημιουργιστές" προβάλλουν, σε αντιπαράθεση με τη επιβεβαιωμένη σύγχρονη θεωρία της εξέλιξης, το "Ευφυές Σχέδιο", μια ουσιαστικά μεταφυσική και αντιδραστική θεωρία που βασίζεται στο χριστιανικό δόγμα της δημιουργίας του κόσμου σε επτά ημέρες σύμφωνα με τη Γένεση. "Κατ' ουσία, αυτό που κάνουν είναι να επαναπροσδιορίζουν την επιστήμη ώστε να συμπεριλάβει μη φυσικές ή υπερφυσικές εξηγήσεις για φυσικά φαινόμενα" αναφέρει η Κιθ Μίλερ του Πανεπιστημίου του Κάνσας. Μάλιστα, έχουν καταφέρει σε ορισμένα σχολεία πολιτειών των ΗΠΑ, είτε να βγει από τα σχολικά βιβλία η θεωρία της εξέλιξης, είτε να αναφέρεται ως "μια θεωρία" ανάμεσα στις άλλες και όχι σα μια επιβεβαιωμένη μέσα από εκτεταμένες έρευνες και μελέτες επιστημονική θεωρία.

Βιβλιοπαρουσίαση: «Διαλεκτική της Φύσης» - Φ. Ενγκελς

του Νίκου Παπαβασιλείου

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2005

Το -ανολοκλήρωτο- έργο του Φ. Ένγκελς "Διαλεκτική της Φύσης", που γράφτηκε στο διάστημα 1875 - 1882, θεωρούμε ότι αποτελεί μια παρακαταθήκη για το κίνημα και ταυτόχρονα μια "πρόκληση" για τους διανοητές, για κάθε προοδευτικό άνθρωπο που αντιλαμβάνεται σήμερα την ανάγκη μιας θεωρητικής υλιστικής διαλεκτικής σκέψης, που θα αξιοποιήσει και θα συσχετίσει τον μεγάλο πλούτο γνώσης που έχουν συσσωρεύσει οι θετικές επιστήμες για τη ζωή, τη φύση, το σύμπαν. Αν τολμούσαμε μια κωδικοποιημένη παρουσίασή του στα στενά όρια ενός σημειώματος, είναι βέβαιο πως θα αδικούσαμε το έργο, πως δε θα καταφέρναμε να περάσουμε μια αντιπροσωπευτική εικόνα του πλούτου των ιδεών και της διαύγειας της κατεύθυνσης με την οποία ο Ένγκελς προσεγγίζει το υλικό του καθώς επιχειρεί να το συστηματοποιήσει και να αναδείξει μέσα απ' αυτό τη διαλεκτική αντίληψη, σε αντιπαράθεση τόσο με τη μεταφυσική όσο και με τον εμπειρισμό. Ωστόσο, θα θέλαμε να επισημάνουμε δυο "σημεία", που μπορούν να λειτουργήσουν σαν προτροπή για τον υποψήφιο αναγνώστη.

Κριτική στις Θέσεις της ΚΝΕ - ΠΚΣ για την Εκπαίδευση

του Δημήτρη Μπουγιούκα

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εναυσμα» το 2005

Η κυριαρχία του συστήματος, των πολιτικών του εκφραστών μέσα στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, δεν εκφράζεται μόνο σε επίπεδο ψήφων στις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές. Πρωτίστως, εκφράζεται με την κυριαρχία των αστικών ιδεών και ιδεολογημάτων πάνω στην πλειοψηφία της σπουδάζουσας νεολαίας. Για τις δυνάμεις που δρουν στις σχολές και έχουν αναφορά στην αριστερά και το κίνημα, αποτελεί πρώτης τάξης ζήτημα, όρο για την ανασυγκρότηση του κινήματος της σπουδάζουσας νεολαίας, να δώσουν αυτή τη μάχη ιδεών, με στόχο να σπάσει το δέος απέναντι στο σύστημα, να αποκαλυφθεί η γύμνια του.