13-15/2/1945. 80 χρόνια από τον βομβαρδισμό της Δρέσδης. Έγκλημα πολέμου με σαφείς σκοπιμότητες

 

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φύλ. 979, στις 22/2/2025

Στις αρχές του 1945, λίγους μήνες πριν από την λήξη του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, μια σειρά γερμανικών πόλεων βομβαρδίστηκαν σφοδρά από την αμερικανική και την αγγλική αεροπορία. Στις περισσότερες περιπτώσεις αποσκοπούσαν στην αποδυνάμωση της Γερμανίας και την επίσπευση της παράδοσής της. Όμως, οι απώλειες αμάχων που προκλήθηκαν καθώς και οι καταστροφές μνημείων ανεκτίμητης πολιτιστικής κληρονομιάς εξακολουθούν να γίνονται ακόμα και σήμερα αντικείμενο συζήτησης. Η Δρέσδη ήταν η πιο τραγική περίπτωση, αφού καταστράφηκε σχεδόν όλη η πόλη και σκοτώθηκαν δεκάδες χιλιάδες άμαχοι.

 

Ο βομβαρδισμός

Η Δρέσδη, η «Φλωρεντία του Έλβα» όπως την αποκαλούσαν την εποχή εκείνη, ήταν μια πόλη απαράμιλλης ομορφιάς, με μακραίωνη ιστορία και ανεκτίμητους πολιτιστικούς θησαυρούς. Χτισμένη κοντά στα σημερινά σύνορα με την Πολωνία, σε όλη τη διάρκεια του πολέμου μέχρι τον Φλεβάρη του 1945 δεν υπέστη καταστροφές. Αυτός ήταν και ο λόγος που εκατοντάδες χιλιάδες Γερμανοί κατέφυγαν σε αυτήν όταν πλησίαζε το τέλος του πολέμου, με τη σιγουριά ότι θα ήταν ασφαλείς.

Τη νύχτα της 13^ης Φεβρουαρίου 1945 περισσότερα από 1.400 βρετανικά και αμερικανικά αεροπλάνα έριξαν στην Δρέσδη πάνω από 6.000 τόνους εκρηκτικών. Η πόλη κυριολεκτικά ισοπεδώθηκε. 9 στα 10 κτήρια καταστράφηκαν. Σπίτια, σχολεία, μουσεία, εκκλησίες, γέφυρες και άλλες κρατικές υποδομές αφανίστηκαν. Αναγεννησιακά και μπαρόκ μνημεία που κατασκευάστηκαν από τον 15^ο ως τον 18^ο αιώνα καταστράφηκαν ολοσχερώς. Το χειρότερο όμως πλήγμα αφορά τους ανθρώπους της. Οι βόμβες που έριξαν οι Αγγλοαμερικανοί ήταν εμπρηστικές και βόμβες φωσφόρου, οι οποίες κατέκαψαν τα πάντα. Εκτιμάται ότι το λιγότερο 35.000 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους με τον πιο τραγικό τρόπο στις δύο μέρες που κράτησαν οι βομβαρδισμοί, ενώ άλλοι υπολογίζουν τον αριθμό των νεκρών στο τετραπλάσιο. Πολλοί από αυτούς βρήκαν ασφυκτικό θάνατο ή αποτεφρώθηκαν από τις τεράστιες θερμοκρασίες που αναπτύχθηκαν σε μια έκταση πολλών τετραγωνικών χιλιομέτρων. Οι επιζώντες κατέθεσαν μαρτυρίες ότι έζησαν τον απόλυτο εφιάλτη. Όλη η πόλη βομβαρδιζόταν, ο αέρας ήταν καυτός και δεν μπορούσαν να ανασάνουν. Απανθρακωμένα και ακρωτηριασμένα πτώματα κείτονταν παντού στην κατεστραμμένη πόλη. Ένα τυφλό, μαζικό έγκλημα γράφτηκε στις μαύρες σελίδες της ιστορίας των Δυτικών για το οποίο όχι μόνο δε λογοδότησε κανείς αλλά επιχείρησαν να το παρουσιάσουν τα επόμενα χρόνια ως αναγκαίο για να τερματιστεί γρηγορότερα ο πόλεμος. Κάτι αντίστοιχο έγινε ένα μήνα αργότερα με τον βομβαρδισμό του Τόκιο και ολοκληρώθηκε με τον πυρηνικό όλεθρο στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου.

 

Η παραχάραξη της ιστορίας

Οι δικαιολογίες που πρόβαλαν οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί για το φριχτό έγκλημα ήταν πολλές.

Ισχυρίστηκαν ότι ο βομβαρδισμός ήταν απαραίτητος ώστε να αναγκαστεί η Γερμανία να συνθηκολογήσει πιο γρήγορα. Όμως, ακόμα και δυτικοί συγγραφείς καταρρίπτουν αυτό τον ισχυρισμό, λέγοντας ότι η Δρέσδη δεν είχε σχεδόν καμιά στρατιωτική δομή και υπήρχαν ελάχιστες βιομηχανικές μονάδες χωρίς ιδιαίτερη σημασία για την πορεία του πολέμου.

Μια άλλη εξήγηση που έδωσαν για την βαρβαρότητα που διέπραξαν ήταν ότι ο βομβαρδισμός έγινε μετά από απαίτηση των Σοβιετικών και υποτιθέμενη συμφωνία τους. Έτσι, έριχναν την ευθύνη για το έγκλημά τους στον Στάλιν ο οποίος ζητούσε να προβούν οι Δυτικοί σε στρατιωτικές επιχειρήσεις μέσα στο έδαφος της Γερμανίας ώστε να συνθηκολογήσει η χώρα γρηγορότερα. Όμως, πουθενά δεν υπήρξε τέτοιου είδους απαίτηση από τους Σοβιετικούς για καταστροφή πόλεων και δολοφονίες αμάχων. Σε καμιά από τις διασκέψεις που προηγήθηκαν (Καζαμπλάνκα, Τεχεράνη, Γιάλτα) δεν υπήρξε τέτοια απόφαση. Μάλιστα, στην Καζαμπλάνκα (Ιανουάριος 1943) που πάρθηκε για πρώτη φορά απόφαση για στρατιωτικές επιθέσεις στο γερμανικό έδαφος, ο Στάλιν ήταν απών, η απόφαση πάρθηκε από τους Τσόρτσιλ και Ρούσβελτ και αναφερόταν μόνο σε επιθέσεις σε στρατιωτικούς στόχους και βιομηχανικές εγκαταστάσεις. «Η οδηγία της Κοινής Επιτροπής των αρχηγών των επιτελείων στις 21 Ιανουαρίου που στάλθηκε στον αρχηγό της βομβαρδιστικής αεροπορίας έλεγε: "Βασικός σκοπός σας είναι η προοδευτικά αυξανόμενη καταστροφή και εξάρθρωση του πολεμικού, βιομηχανικού και οικονομικού συστήματος της Γερμανίας και η υπονόμευση του ηθικού του γερμανικού λαού σε βαθμό που να εξασθενίσει ως την εκμηδένιση η ικανότητά του για ένοπλη αντίσταση". Βασικοί στόχοι των στρατηγικών βομβαρδισμών κατά σειρά σπουδαιότητας και κατά σειρά καταστροφής σημειώνονταν στην οδηγία: ναυπηγεία όπου κατασκευάζονταν και συναρμολογούνταν υποβρύχια, εργοστάσια παραγωγής αεροπλάνων, σύστημα μεταφορών, διυλιστήρια πετρελαίου και εργοστάσια παραγωγής συνθετικών καυσίμων και, τέλος, στόχοι της πολεμικής βιομηχανίας του αντιπάλου». (Παγκόσμια Ιστορία σελ. 647-648)

Είναι χαρακτηριστική και η δήλωση του Ρούσβελτ μετά την Καζαμπλάνκα: «Με την ασυμβίβαστη πολιτική μας δεν σκοπεύουμε να βλάψουμε τους απλούς ανθρώπους των κρατών του Άξονα. Σκοπεύουμε να επιβάλλουμε την τιμωρία που αρμόζει στους ένοχους, βάρβαρους ηγέτες τους». (ιστοσελίδα «Μηχανή του χρόνου»)

Άλλωστε και στη διάσκεψη της Τεχεράνης (τέλη 1943) υπήρξε μια αντίστοιχη απόφαση: «Καμία δύναμη στον κόσμο δεν μπορεί να μας εμποδίσει να καταστρέψουμε τις γερμανικές στρατιές από ξηράς, τα U-boote από θαλάσσης και τα πολεμικά εργοστάσια από αέρος. Η επίθεσή μας θα είναι αμείλικτη και επαυξανόμενη». (Wikipedia). Πουθενά δε γινόταν λόγος για μαζική επίθεση κατά αμάχων.

Αντίστοιχες ήταν και οι αποφάσεις στη Γιάλτα που πραγματοποιήθηκε λίγες μέρες πριν τον βομβαρδισμό της Δρέσδης. Συντριβή της Βέρμαχτ άλλα όχι εξόντωση του γερμανικού λαού.

 

Η πραγματικότητα

Στην πράξη, όμως, οι βομβαρδισμοί των Δυτικών -όχι μόνο στη Δρέσδη αλλά και σε άλλες πόλεις, όπως το Αμβούργο κ.ά.- κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος του αστικού ιστού, εξοντώνοντας τον πληθυσμό.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι υπήρχαν πολλές βιομηχανικές μονάδες μέσα στο έδαφος της Γερμανίας που ήταν αμερικανικών, αγγλικών και γαλλικών συμφερόντων. Είχαν ιδρυθεί πριν από την έναρξη του πολέμου στην προσπάθεια των Δυτικών να ενισχύσουν τον Χίτλερ απέναντι στην Σοβιετική Ένωση. Αυτές δεν χτυπήθηκαν από τους βομβαρδισμούς.

Επίσης, η άμυνα των Γερμανών απέναντι στους Δυτικούς ήταν μειωμένη, σε αντίθεση με τη σθεναρή και λυσσαλέα αντίσταση που πρόβαλλαν στο ανατολικό κομμάτι όπου γινόταν η επέλαση του Κόκκινου Στρατού. Ήταν σαφές ότι ο Χίτλερ ακόμα και τον τελευταίο χρόνο του πολέμου, όταν φαινόταν ξεκάθαρα ότι η Γερμανία θα ηττηθεί, έκανε προσπάθειες για αλλαγή των συμμαχιών, με στόχο τη Σοβιετική Ένωση.

Μερικά χρόνια αργότερα, όταν πλέον είχε ήδη ξεκινήσει ο Ψυχρός Πόλεμος, ο Τσόρτσιλ παραδέχτηκε ότι το τελευταίο διάστημα του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου πριν τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας, ο κίνδυνος ήταν η Σοβιετική Ένωση και έπρεπε να δημιουργηθεί μέτωπο όσο γίνεται πιο ανατολικά, ώστε να ανακόψει την πορεία του Κόκκινου Στρατού προς το Βερολίνο. Ο βομβαρδισμός της Δρέσδης, μιας πόλης που βρισκόταν πολύ ανατολικότερα του Βερολίνου, σχεδόν κοντά στα πολωνικά σύνορα και χωρίς ουσιαστική στρατιωτική δύναμη για να αντισταθεί, ήταν σίγουρα μέσα στα πλαίσια αυτού του στόχου. Άλλωστε, όταν έγινε ο βομβαρδισμός, η 1^η Ουκρανική Στρατιά του Κόκκινου Στρατού βρισκόταν λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Δρέσδη. Ο βομβαρδισμός της το μόνο που θα έκανε ήταν να καθυστερήσει την επέλασή του αφού κατέστρεψε δρόμους και γέφυρες. Εκείνο το διάστημα ήταν ολοφάνερο ότι γινόταν ένας «αγώνας ταχύτητας» των Δυτικών να φτάσουν πρώτοι στο Βερολίνο, ώστε να έχουν καθοριστικό ρόλο στο μεταπολεμικό σκηνικό και να υποβαθμίσουν αυτόν της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο βομβαρδισμός της Δρέσδης ήταν ένα από τα πιο ειδεχθή εγκλήματα των ιμπεριαλιστών για το οποίο δεν λογοδότησε κανείς τους ποτέ. Και φυσικά, δεν ήταν το μόνο. Η πρόσφατη ιστορία έχει να επιδείξει πολλά παρόμοια εγκλήματα. Άξιοι συνεχιστές των Γερμανών Ναζί που ισοπέδωσαν την Γκερνίκα το 1937 στον ισπανικό εμφύλιο, προχώρησαν σε μια σειρά αντίστοιχα μαζικά εγκλήματα κατά αμάχων και την καταστροφή ολόκληρων πόλεων. Πέρα από τις γερμανικές πόλεις που δέχτηκαν αεροπορικές επιθέσεις λίγο πριν τη λήξη του ΒΠΠ, τα επόμενα χρόνια η δολοφονική δράση των ιμπεριαλιστών επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο. Η Ιαπωνία (Τόκιο, Χιροσίμα και Ναγκασάκι) αλλά και αργότερα η Κορέα (η Πιονγκγιάνγκ καταστράφηκε σχεδόν όλη), το Βιετνάμ (Ανόι, Χαϊφόνγκ, χωριά της υπαίθρου με ναπάλμ και τον πορτοκαλί παράγοντα), η Καμπότζη, το Λάος, αλλά και πιο πρόσφατα το Ιράκ (η Βαγδάτη και η Φαλούτζα υπέστησαν τεράστια καταστροφή), το Αφγανιστάν, η Συρία, ο Λίβανος, η Γιουγκοσλαβία είναι τα πιο πρόσφατα παραδείγματα όπου εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι πλήρωσαν ακριβά την ιμπεριαλιστική επιθετικότητα. Και βέβαια, η ισοπέδωση της Γάζας και η εξελισσόμενη γενοκτονία των Παλαιστινίων που ζούμε στις μέρες μας αποδεικνύουν ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα νέων μαζικών εγκλημάτων κατά των λαών.

 

Πηγές

«Γιάλτα ή Πότσνταμ», Β. Σαμαράς, εκδ. Εκτός των τειχών

«Παγκόσμια Ιστορία, Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ», τ. Ι₁-Ι₂, εκδόσεις Μέλισσα

«Ιστορία του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου» τ. Β, Ρ. Καρτιέ, εκδ. Πάπυρος - Λαρούς

Κείμενα στο διαδίκτυο

Σ.Σ.