Η ιστορία επιμένει: Το παρελθόν γέννησε το κίνημα του Νοέμβρη Το παρόν εγκυμονεί το κίνημα του μέλλοντος

Προλεταριακή Σημαία αρ.φύλ. 348, 15-11-1997

  

Το όραμα της εξέγερσης του Νοέμβρη αλλά και τα ζητήματα που έθεσε εξακολουθούν να είναι όχι μόνο επίκαιρα και ζωντανά αλλά να τίθενται επιτακτικά. Οι αιτίες που τη γέννησαν, πάρα το "ραφινάρισμα τους", συνεχίζουν να υπάρχουν και να οξύνονται. Η πραγματικότητα που βιώνουμε έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μπορούν να γεννήσουν αντιδράσεις, αγώνες. Το σύστημα της καταπίεσης και εκμετάλλευσης εξακολουθεί να ζει παρά τα "ανανεωμένα" γεράματα του.

Πολυτεχνείο : Τα χρόνια που πέρασαν…

Αν ρωτηθεί κάποιος ποια ήταν η μεγαλύτερη λαϊκή κινητοποίηση, εκδήλωση και έκφραση κόσμου ενάντια στο ισχύον καθεστώς, στην Ελλάδα των τελευταίων χρόνων, σίγουρα θ' απαντούσε: το Πολυτεχνείο του '73. Εκδήλωση που αποτέλεσε πραγματική λαϊκή εξέγερση.

Πέρασαν 24 χρόνια κι αυτός, ο Νοέμβρης του '73, εξακολουθεί ν' αποτελεί μια απ' τις αναφορές του λαϊκού και νεολαιίστικου κινήματος, να προβληματίζει αλλά και να "ενοχλεί", να τιμάται αλλά και να "γιορτάζεται", να παραμένει ζωντανός αλλά και να "πεθαίνει".

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου αποτέλεσε την κορύφωση της λαϊκής πάλης ενάντια στο μισητό καθεστώς της χούντας του '67. Ούτε το Πολυτεχνείο αλλά ούτε και η χούντα ήρθαν σαν "κεραυνός εν αιθρία". Ας δούμε λίγο τα πριν:

Είναι η περίοδος (τέλη δεκαετίας του ' 60) που διεθνώς χαρακτηρίζεται:

·      Από τον ανταγωνισμό των δυο υπερδυνάμεων (ΗΠΑ-ΕΣΣΔ) σ' όλες της γωνιές της γης και τις ένοπλες επεμβάσεις τους.

Από τα γεγονότα στη Μ. Ανατολή, τον "πόλεμο των 7 ημερών" με στόχο τον έλεγχο του Σουέζ από το χωροφύλακα των Η Π Α, Ισραήλ.

·      Από τον ηρωικό αγώνα του λαού του Βιετνάμ, αλλά και την ένταση των αντάρτικων εθνι-κοαπελευθερωτικών κινημάτων στις "ζώνες των θυελλών".

·      Από τη μεγαλειώδη κινητοποίηση των λαϊκών μαζών σ' όλο τον κόσμο (ΜΠΠΕ στην Κίνα, Μάης '68 στη Γαλλία, αντίστοιχα κινήματα στην Ιταλία αλλά και μέσα στην ίδια την Αμερική).

Είναι η περίοδος που οι Αμερικάνοι απαιτούν για την Ελλάδα σταθερότητα και πλήρη ευθυγράμμιση. Που δεν επιτρέπουν ούτε σκέψεις για "αλληθωρίσματα" των αστών της Ελλάδας προς άλλα αφεντικά. Που επιβάλλουν έτσι το καθεστώς της χούντας, καθεστώς άγριας τρομοκρατίας ενάντια στο λαό, συνέχεια του μακρού μοναρχοφασισμού των μετεμφυλιακών χρόνων, καθεστώς-προϊόν των αναγκών τους εκείνη την περίοδο.

Το καζάνι του λαϊκού αγώνα σιγόβραζε όλο το διάστημα μέχρι το Νοέμβρη του '73. Από τις μεμονωμένες επιθέσεις ενάντια σε στόχους της χούντας μέχρι τις αυθόρμητες λαϊκές εκδηλώσεις εκεί που δινόταν η ευκαιρία. Παράλληλα οι δίκες αγωνιστών γίνονται καθημερινό φαινόμενο.

Με το μπάσιμο του 1972 αρχίζει να γίνεται πιο φανερή η αντίθεση του λαού στο καθεστώς: πορείες φοιτητών και αποχές απ' τα μαθήματα (Απρίλης), διαδηλώσεις λαού (Μάης), αντίθεση στις "φοιτητικές" εκλογές (Νοέμβρης), (ΑντιΕΦΕΕ-"Κ"ΝΕ και "Ρήγας Φεραίος" συμμετέχουν).

Το Φλεβάρη του '73 άρχισαν νέες φοιτητικές κινητοποιήσεις στο Πολυτεχνείο με στόχο το λεύτερο συνδικαλισμό. Ακολουθούν χτύπημα, συλλήψεις, δίκες και υποχρεωτική στράτευση των "πρωταίτιων". Χιλιάδες φοιτητών απαντούν με κατάληψη στη Νομική. Γίνονται συγκρούσεις με φασίστες που φτάνουν εκεί φωνάζοντας αντικομουνιστικά συνθήματα και υπέρ του δικτάτορα. Ακριβώς τη στιγμή που χιλιάδες λάου συγκεντρώνεται στους γύρω δρόμους για συμπαράσταση, οι δυνάμεις που κυριαρχούν στη Συντονιστική Επιτροπή (τα δύο ψευτοΚΚΕ και αστοί "σοσιαλιστές") μεθοδεύουν την αποχώρηση του κόσμου απ' τη Νομική, πράγμα που πετυχαίνουν μετά από συγκρούσεις και με πραξικοπηματικό τρόπο. Παρ' όλα αυτά, μετά την έξοδο συγκροτείται πρωτοφανής σε μαζικότητα και παλμό διαδήλωση 30.000 ατόμων στο κέντρο της Αθήνας.

Την επόμενη περίοδο ακολουθεί η προσπάθεια από μεριάς Αμερικάνων να "πολιτικοποιήσουν" τη χούντα. Είναι η λεγόμενη "φιλελευθεροποίηση" ("λύση" Μαρκεζίνη, χουντοδημοψήφισμα για την "αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία, το "ΝΑΙ" ή "ΟΧΙ"). Σημειωτέα η στάση του "Κ"ΚΕ που καλούσε το λαό να εκφραστεί με "ΟΧΙ" ή άκυρο ή αποχή, τσουβαλιάζοντας τη συμμετοχή στο δημοψήφισμα με την αποχή. Είναι η εποχή της καλλιέργειας των αυταπατών για "δημοκρατική διέξοδο" και "πλατιά αντιδικτατορική ενότητα" με τους αστούς πολιτικούς, έως και με το βασιλιά ("Κ"ΚΕ εσωτερικού).

Όλο το διάστημα μέχρι την κατάληψη του Πολυτεχνείου χαρακτηρίζεται από έντονες λαϊκές κινητοποιήσεις (παρά τη "φιλελευθεροποίηση" που προωθούνταν) με σαφή αντιχουντικό και αντιαμερικανικό χαρακτήρα (διαδηλώσεις φοιτητών, μεγαριτών αγροτών για τη γη, λαού μετά το μνημόσυνο του Παπανδρέου) που σχεδόν όλες κατέληγαν σε συγκρούσεις με την αστυνομία.

Αρχίζουν γεν. συνελεύσεις για τις φοιτητικές εκλογές. Στις 14/ 11 ενώ στη Νομική γίνεται συγκέντρωση με πρωτοβουλία της Α/ΕΦΕΕ ("Κ"ΚΕ), ακούγεται πως στο Πολυτεχνείο η αστυνομία χτυπά τους φοιτητές. Αμέσως συγκροτείται διαδήλωση 1.500 ατόμων προς το Πολυτεχνείο όπου ενώνεται με τον εκεί κόσμο. Η πορεία και η κατάληψη του Πολυτεχνείου θα καταγγελθεί από την "Κ"ΝΕ σαν "προβοκατόρικο σχέδιο χαφιέδων" ("Πανσπουδαστική" Νο 8). Ακολουθεί συσπείρωση χιλιάδων λαού γύρω απ' το Πολυτεχνείο, συγκρότηση της "Εργατικής Συνέλευσης" με αντίθεση Α/ΕΦΕΕ και Ρήγα οι οποίοι, "μπαίνοντας" πάλι στα γεγονότα, προσπαθούσαν αφενός να εγκαταλειφθεί ο χώρος απ' τον κόσμο (ήταν λέγανε "εμπόδιο στην πραγματοποίηση των συνελεύσεων). Ενόσω αυτό δεν γινόταν, πάσχιζαν ΝΑ ΜΗΝ ΠΑΡΕΙ Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΣΑΦΗ ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ - ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ (προβολή φοιτητικών αιτημάτων, "άκαιρα" και "αριστερίστικα" τα συνθήματα "Έξω το ΝΑΤΟ", "ΛΑΟΚΡΑΤΙΑ", όπως και οι καταλήψεις. Το ομολογούν οι ίδιοι άλλωστε στην έκθεση της ΚΕ του "Κ"ΚΕ (Ιούλης '76, έκδ. "Οδηγητής" σελ. 18, 22, 25, 27, 29, 30, 31, 32, 45, 46, κ.λπ., κ.λπ.).

Ακολουθούν τα γνωστά δραματικά γεγονότα της αιματηρής -στρατιωτικής πια- καταστολής του Πολυτεχνείου με νεκρούς, ξύλο, συλλήψεις, στρατιωτικό νόμο.

Όμως τίποτα δεν είναι όπως πριν…

Κατάληψη της μισής Κύπρου, η χούντα πέφτει και τη διαδέχεται η καραμανλική δημοκρατία, με το λαϊκό κίνημα να φουντώνει διαρκώς.

Κατοπινοί "Νοέμβρηδες"

1974: προκηρύσσονται εκλογές για τις 17 Νοέμβρη. Οι οργανώσεις της επαναστατικής Αριστεράς καλούν σε συγκέντρωση-πορεία στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής στις 15 Νοέμβρη με συμμετοχή 50.000 λαού. Το "Κ"ΚΕ την καταγγέλλει ανοιχτά ως διασπαστική και ανεύθυνη. 20 ΔΣ σχολών ελεγχόμενα από τους ρεφορμιστές καλούν σε πορεία στις 24/11.

1975: Ενώ το εργατικό και απεργιακό κίνημα βρίσκεται σε έξαρση, η ΕΦΕΕ κλείνει το Πολυτεχνείο για τους απεργούς.

1976: Απαγορεύεται η πορεία ως την αμερικάνικη πρεσβεία. Η ΕΦΕΕ φτάνει ως το Σύνταγμα.

1977: Εκλογές. Η πορεία -απαγορευμένη για τις 17 Νοέμβρη- γίνεται ωστόσο από οργανώσεις της επαναστατικής Αριστεράς και χτυπιέται από τα ΜΑΤ. Στις 2 7/11 απαγορεύεται η πορεία στην πρεσβεία που είχε οργανώσει η ΕΦΕΕ, η οποία κάνει πίσω και "καταγγέλλει". Οι οργανώσεις της επαναστατικής Αριστεράς ζητούν πορεία στην πρεσβεία. Νέο χτύπημα από τα ΜΑΤ.

1978: Πορεία μέχρι τη Βουλή με συμμετοχή και της ΟΝΝΕΔ.

1979: Φοιτητικοί αγώνες ενάντια στο Ν.815, τραμπουκισμοί της ΚΝΕ σε αγωνιστές της επαναστατικής Αριστεράς, προστατεύοντας την ΟΝΝΕΔ που καταθέτει στεφάνι.

1980: Η κυβέρνηση της Δεξιάς απαγορεύει την πορεία στην πρεσβεία. Η ΕΦΕΕ παίρνει απόφαση ενάντια στην απαγόρευση. Στις16/11 ΚΝΕ - Ν. ΠΑΣΟΚ αναιρούν την απόφαση τους αυτή. Η μειοψηφία του ΚΣ της ΕΦΕΕ (ΠΠΣΠ, ΑΑΣΠΕ, Β' Πανελλαδική) επιμένει στην απόφαση. Η πορεία, προχωρώντας απ' τη Βουλή προς την πρεσβεία (με πολύ μεγάλη μαζικότητα), χτυπιέται άγρια από ΜΑΤ, άντρες, πυροβολισμούς, με τελικό αποτέλεσμα δυο νεκρούς: Ιάκωβος Κουμής, Κύπριος φοιτητής και Σταματία Κανελλοπούλου, εργάτρια… Την ώρα του χτυπήματος, ΠΑΣΟΚ και "Κ"ΚΕ φώναζαν προεκλογικά συνθήματα στη Βουλή. Αργότερα κατήγγειλαν τους διαδηλωτές σαν προβοκάτορες (ΚΚΕ) ή πρότειναν καλύτερους τρόπους χτυπήματος της πορείας (Α. Παπανδρέου - Κύρκος).

1985: Έχουμε μπει στην ΠΑΣΟΚική περίοδο. Την περίοδο της "αλλαγής" των εκλογικών αυταπατών, της "δημοκρατικής αλλαγής", του 17%. Της κυριαρχίας της εφεδρείας για το σύστημα που ακούει στο όνομα ΠΑΣΟΚ, το οποίο έπαιξε καλά το ρόλο του κυματοθραύστη των λαϊκών αγώνων μ' όλες τις συνέπειες που είχε αυτό στο κίνημα. Ωστόσο η επίθεση στο λαό προχωρεί (άρθρο 4 ενάντια στις απεργίες, οικονομικά μέτρα). Το Νοέμβρη δολοφονείται στο Πολυτεχνείο ο 15χρονος Μ. Καλτεζάς. ΜΑΤ, "αγανακτισμένοι ΠΑΣΟΚοι" και… καταγγελία προβοκατόρων απ' το "Κ"ΚΕ συμπληρώνουν το σκηνικό.

...Απ’ το '90 και μετά: Έχει ολοκληρωθεί η δεξιά στροφή στις χώρες του (αν)ύπαρκτου σοσιαλισμού, που οδήγησε στην κατάρρευση του, ενώ στην κορύφωση του βρίσκεται η επίθεση στον κομμουνισμό. Η Δεξιά ξανά στην εξουσία. Το ‘90-‘91 ξεσπούν μεγάλοι νεολαιίστικοι αγώνες. Δολοφονείται ο καθηγητής Ν. Τεμπονέρας. Το Νοέμβρη του '91 η αστυνομία καίει την πρυτανεία του Πολυτεχνείου μετά από ένα όργιο βίας και τρομοκρατίας .

Φαίνεται πως ακόμα και η ύπαρξη αυτού του χώρου ενοχλεί. Το Νοέμβρη του '95 τα ΜΑΤ εισβάλλουν στο Πολυτεχνείο κουρελιάζοντας το άσυλο και συλλαμβάνουν 500 άτομα μετά από κατάληψη των αναρχικών.

Οι τυχοδιωκτισμοί του χώρου αυτού τον οδηγούν σε πλήρη χρεοκοπία. Το χτύπημα αυτό αποτέλεσε ήττα για τους αναρχικούς αλλά και για το κίνημα.

Πολυτεχνείο-λαϊκή εξέγερση ή Πολυτεχνείο-"εθνική επέτειος";

Όταν δεν μπορείς πια να χτυπήσεις κάτι κατά μέτωπο, να το συκοφαντήσεις, να το σπρώξεις στο χρονοντούλαπο κ.λπ., μπορείς να το προσεταιριστείς αλλοιώνοντας το και μετατρέποντας το σε κάτι ακίνδυνο για σενα. Έτσι έκανε πάντα το σύστημα με επαναστατικά γεγονότα και πρόσωπα παγκοσμίως. (Ας θυμηθούμε λίγο και την αντίσταση στη χώρα μας, τον Μαρξ και πρόσφατα τον Τσε). Έτσι κάπως είναι και με το Πολυτεχνείο.

Χρόνια τώρα σοσιαλδημοκράτες, ρεβιζιονιστές αλλά και... καθαρόαιμοι δεξιοί "τιμούν" το Πολυτεχνείο μετατρέποντας την επέτειο σε "σχολική" γιορτή.

Κυβερνήσεις και αντιπολίτευση, βουλευτές και "ροζ" διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, μέχρι και ο στρατός(!) κατάφεραν να μετατρέψουν την εξέγερση σε κάτι το άψυχο και άχρωμο, "εθνικο-ομοψυχιακό" και μουσειακό.

Διαστρεβλώνοντας τον ταξικό, ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΟ της χαρακτήρα, θάβοντας το ανατρεπτικό της όραμα.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου στόχευε να πάει παραπέρα απ' τη δημοκρατία τους, τη σημερινή εξάρτηση κι αμερικανοκρατία, την άθλια πραγματικότητα για το λαό και τη νεολαία. Πλάι σ' αυτούς και οι άλλοι, οι "αριστεροί", που εξαντλούσαν τον αντιιμπεριαλισμό τους σε "αλληλεγγύη" (πλαστή κι αυτή) σ' άλλες γωνιές της Γης, ενώ στα "δικά μας" πλήρης υποταγή. Που χρησιμοποιούσαν και χρησιμοποιούν το κίνημα σαν μοχλό πίεσης και αντάλλαγμα για να μπουν καλύτερα στο παιχνίδι της διαχείρισης του συστήματος. Που ΦΟΒΟΥΝΤΑΝ τις μάζες και την κίνηση τους, Και το σκηνικό συμπληρώνουν σήμερα οι θεωρίες για το "τέλος των ιδεολογιών" και της "ιστορίας" (!!!), το μάταιο των αγώνων, τα αφιερώματα των ΜΜΕ με τις "κλάψες" δήθεν συνειδητοποιημένων για την "κατάντια της νεολαίας σήμερα", την "κουρασμένη γενιά του Πολυτεχνείου" (δια εκπροσώπων πάντα), τη μετατροπή της εξέγερσης σε κάτι το "ιδεατό" και "άπιαστο" στη σημερινή πραγματικότητα.

Όχι βέβαια ότι δεν λείπουν και οι προσπάθειες να μπει τέλος (επιτέλους) στις πορείες (η ανοιχτή καταστολή, ανεγκέφαλοι τυχοδιωκτισμοί). Το αντίθετο μάλιστα. Όλα αυτά, αλλά κυρίως η ανυπαρξία μαζικού, πολιτικοποιημένου αντιιμπεριαλιστικού κινήματος, δεν μπορούσαν να μην έχουν αντίκτυπο. Στην αποπολιτικοποίηση, την απογοήτευση, στην απομαζικοποίηση των εκδηλώσεων. Προς μεγάλη χαρά των επίσημων "τιμητών" της εξέγερσης.

Όμως:

Το όραμα της εξέγερσης του Νοέμβρη αλλά και τα ζητήματα που έθεσε εξακολουθούν να είναι όχι μόνο επίκαιρα και ζωντανά αλλά να τίθενται επιτακτικά. Οι αιτίες που τη γέννησαν, πάρα το "ραφινάρισμα τους", συνεχίσουν να υπάρχουν και να οξύνονται. Η πραγματικότητα που βιώνουμε έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μπορούν να γεννήσουν αντιδράσεις, αγώνες.

Το σύστημα της καταπίεσης και εκμετάλλευσης εξακολουθεί να ζει παρά τα "ανανεωμένα" γεράματα του (ας είναι καλά οι ρεβιζιονιστές της πρώην ΣΕ και όλης της Γης).

Παρά τις προσπάθειες συγκάλυψης τους. Ο λαός τα ζει στο πετσί του: Τα ντόπια και ξένα αφεντικά στο κεφάλι του, την υποτέλεια. Το ξαναμοίρασα του κόσμου. (Αμερικάνοι και Δ. Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές αλωνίζουν στα Βαλκάνια και τα μετατρέπουν σε νεκροταφεία). Τα εθνικιστικά μίση και η φρίκη του πολέμου να ζυγώνουν. Την ανεργία, ελαστικοποίηση του ωραρίου αλλά και την εντατικοποίηση της δουλειάς, τη λιτότητα. Την αποφασισμένη επίθεση κατάργησης ολόκληρων κομματιών της ελληνικής κοινωνίας (ξερίζωμα της αγροτιάς). Την αφαίρεση κατακτημένων δικαιωμάτων (ασφάλιση, αύξηση ορίου συνταξιοδότησης). Την κατάργηση του δικαιώματος της νεολαίας για μόρφωση με την όξυνση των ταξικών φραγμών και τη μετατροπή των σχολειών σε στρατόπεδα, την κρατική τρομοκρατία, τη στρατικοποίηση της κοινωνίας (παλλαϊκή άμυνα δήθεν). Τη σαπίλα και την υποκρισία της επίσημης πολιτικής. Την πολιτιστική μιζέρια, την υποβάθμιση της καθημερινής του ζωής.

Απέναντι στη ζοφερή πραγματικότητα και το ζοφερότερο μέλλον που μας επιφυλάσσει η άρχουσα τάξη ο λαός έχει μόνο μια ελπίδα, μια διέξοδο, την κινητοποίηση του, την αντίσταση του. Και το χρέος των αριστερών οργανώσεων και αγωνιστών που θέλουν να αναφέρονται στο Πολυτεχνείο είναι να μετατρέψουν τη σημερινή σιωπηρή αγανάκτηση του λαού σε κίνηση, οικοδομώντας τους όρους και τις προϋποθέσεις για την κάλυψη του αριστερού κενού στην ελληνική κοινωνία! Αποκαλύπτοντας την υποκρισία του συστήματος και των κομμάτων του. Συντρίβοντας τις αυταπάτες που καλλιεργεί η ψευτοαριστερά. Δίνοντας προοπτική στους αγώνες.

Έτσι ώστε οι εξεγέρσεις και οι αγώνες (που θα ξεσπούν όλο και συχνότερα) αυτού του "κουρασμένου και βολεμένου" λαού, της "απολίτικης" νεολαίας, να μπολιαστούν με την αριστερή - κομμουνιστική άποψη για να αποκτήσουν πολιτικό χαρακτήρα, λαϊκό, αντί ιμπεριαλιστικό, επαναστατικό...

…Όπως εκείνο το Νοέμβρη του '73 στο Πολυτεχνείο!