Η ηγεσία του ΚΚΕ αποκαλύπτεται

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία σε 3 συνέχειες (φυλ. 844, 845, 846), στις 6/4/2019, 20/4/2019, 4/5/2019

Α’ Μέρος

Στο «Ριζοσπάστη» της 2-3 Μάρτη δημοσιεύτηκε η απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 100 χρόνια της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Γ' Διεθνής).

Μία απόφαση που βρίσκεται σε πλήρη συνέπεια με όλη την αναθεωρητική προσπάθεια που καταβάλλει η συγκεκριμένη ηγεσία απέναντι και ενάντια στην ιστορία του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στη χώρα μας.

Με ένα δήθεν ταξικό σχήμα ανάλυσης υποτίθεται ότι προσπαθεί να δώσει απαντήσεις σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα θεωρίας και πολιτικής κατεύθυνσης του κομμουνιστικού κινήματος. Και κάθε φορά, ενώ στην ουσία υποτιμάει και ασκεί πολεμική σε όλες τις επαναστατικές παρακαταθήκες - αποφάσεις - κατευθύνσεις του κομμουνιστικού κινήματος και ιδιαίτερα της Γ' Διεθνούς, καμώνεται ότι την υπερασπίζεται. «Τα προβλήματα και οι αντιφάσεις στη στρατηγική της Κομμουνιστικής Διεθνούς, που επέδρασαν αρνητικά σε όλα τα Κομμουνιστικό Κόμματα-μέλη της, δεν αναιρούν την προσφορά της στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα» (Απόφαση ΚΕ του ΚΚΕ).

 

Είναι χαρακτηριστικό των οπορτουνιστικών απόψεων να κρύβουν το πραγματικό τους περιεχόμενο μέσα σε διατυπώσεις σαν την παραπάνω. Και εδώ η ηγεσία του ΚΚΕ, παρότι εξαπολύει πολεμική στην Κομμουνιστική Διεθνή, δεν τολμάει να «πάει παραπέρα» και να διαχωριστεί ανοικτά με «τη στρατηγική που επέδρασε αρνητικά σε όλα τα Κ.Κ.», αλλά αναγνωρίζει «την προσφορά της στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα». Με την ίδια οπορτουνιστική πρακτική αντιμετωπίζει και το επαναστατικό κίνημα στη χώρα μας (ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΔΣΕ) του οποίου θεωρεί λαθεμένους και χωρίς ξεκάθαρο προσανατολισμό τους στόχους και κυρίως την πάλη του. Είναι απορίας άξιο πώς με τόσα «αρνητικά» τόσο η Κομμουνιστική Διεθνής όσο και το επαναστατικό ΚΚΕ κατόρθωσαν μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες και πολύπλοκες συνθήκες να συγκροτήσουν ένα τεράστιο επαναστατικό ρεύμα σε διεθνές και τοπικό επίπεδο. Να δημιουργήσουν τους όρους για την ανασυγκρότηση του εργατικού, επαναστατικού, κομμουνιστικού κινήματος για νέες εφόδους, ιδιαίτερα μετά τις ήττες της επανάστασης σε Γερμανία, Πολωνία, Φιλανδία και τη σχετική σταθεροποίηση του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος στις αρχές της δεκαετίας του 1920.

Η ευκολία της ηγεσίας του ΚΚΕ να κατηγορεί το επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα ότι δεν είχε ξεκάθαρο ταξικό προσανατολισμό και αντίληψη δεν αποτελεί παρά την προσπάθεια συγκάλυψης της δικιάς της δεξιάς οπορτουνιστικής αντίληψης και πρακτικής στο σήμερα.

Η πολεμική της ηγεσίας του ΚΚΕ απέναντι στην Κ.Δ. έχει ανταγωνιστικό χαρακτήρα και αφορά όλες τις σημαντικές της αποφάσεις σε στρατηγικά ζητήματα του κινήματος. Ας παρακολουθήσουμε ένα εκτενές απόσπασμα της απόφασης της ΚΕ σχετικά με το πρόγραμμα της Κ.Δ. που αποφασίστηκε στο 6ο Συνέδριό της (15/7-01/09/1928). «Στο Πρόγραμμα αναδεικνυόταν, σωστά, η λενινιστική ανάλυση ότι 'η ανισομέρεια της οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης είναι απόλυτος νόμος του καπιταλισμού' και επομένως 'από εδώ βγαίνει ότι είναι δυνατή η νίκη του σοσιαλισμού, στην αρχή σε μερικές, ακόμα και σε μια ξεχωριστή κεφαλαιοκρατική χώρα'. Όμως, καθόρισε τρεις βασικούς τύπους επαναστάσεων στην πάλη για την παγκόσμια δικτατορία του προλεταριάτου, με κριτήριο τη θέση κάθε καπιταλιστικής χώρας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα: 1. Χώρες του αναπτυγμένου καπιταλισμού, στις οποίες ήταν δυνατό το άμεσο πέρασμα στη δικτατορία του προλεταριάτου. 2. Χώρες με μέσο επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού, όπου δεν έχει ολοκληρωθεί ο αστικοδημοκρατικός μετασχηματισμός, στις οποίες θεωρούνταν δυνατό ένα λίγο-πολύ γρήγορο πέρασμα της αστικοδημοκρατικής επανάστασης σε σοσιαλιστική. 3. Χώρες αποικιακές ή μισοαποικιακές, στις οποίες το πέρασμα στη δικτατορία του προλεταριάτου προϋπέθετε ολόκληρη περίοδο για τη μετατροπή της αστικοδημοκρατικής επανάστασης σε σοσιαλιστική».

Αλήθεια, τι ενοχλεί την ηγεσία του ΚΚΕ που η Κ.Δ. καθόρισε με πολύ συγκεκριμένο τρόπο τα καθήκοντα των κομμουνιστικών κομμάτων σε κάθε χώρα με κριτήριο τη λενινιστική αρχή «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης»; Και, πολύ περισσότερο, αφού υποτίθεται ότι συμφωνούν με τη θεωρία της «ανισόμετρης ανάπτυξης» -πώς θα μπορούσαν άραγε να διαφωνήσουν ανοικτά;- τότε προς τι οι ενστάσεις για τους «τρεις τύπους επαναστάσεων»;

Εδώ είναι αναγκαίο να πούμε κάποια πράγματα παραπάνω για την πραγματικά ιστορική απόφαση του 6ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς που σκόπιμα αποκρύβει η ηγεσία του ΚΚΕ για να διαστρεβλώσει το περιεχόμενο της και έτσι με μεγαλύτερη ευκολία να ασκήσει την πολεμική της και την υπονόμευση των θέσεων του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος. Είναι το συνέδριο που έριξε το επαναστατικό σύνθημα «τάξη εναντίον τάξης», θέλοντας να υπογραμμίσει το ταξικό περιεχόμενο της αναμέτρησης με το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα και την αναγκαιότητα της συγκρότησης της εργατικής τάξης πολιτικά - ιδεολογικά - οργανωτικά σε εκείνο το επίπεδο που θα της έδινε τη δυνατότητα της ανατροπής του καπιταλισμού και της εγκαθίδρυσης της προλεταριακής εξουσίας. Ιδιαίτερα για τα καθήκοντα των κομμουνιστικών κομμάτων στις χώρες όπου ο χαρακτήρας της επανάστασης είχε και αστικοδημοκρατικά καθήκοντα, η Κ.Δ. αναφέρει: «Χωρίς την ηγεμονία του προλεταριάτου και επομένως χωρίς τον ηγετικό ρόλο του κομμουνιστικού κόμματος σαν οργανικού μέρους αυτή της ηγεμονίας δεν μπορεί να οδηγηθεί σε αίσιο τέλος η αστικοδημοκρατική επανάσταση και ακόμα λιγότερο η σοσιαλιστική επανάσταση».

Σε αντίθεση με τα όσα λέει η ηγεσία του ΚΚΕ περί «τριών τύπων επαναστάσεων», η Κ.Δ. καθόρισε το ρόλο και τη θέση της εργατικής τάξης και των κομμουνιστικών κομμάτων ως ηγεμονικών δυνάμεων στην ενιαία επαναστατική διαδικασία σε όλο τον κόσμο με τελικό στόχο τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Και ακόμα περισσότερο με την τοποθέτηση αυτή έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη του ταξικού-κομμουνιστικού κινήματος σε σύνδεση με τα επαναστατικά εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα σε μια σειρά χώρες στην Ασία, τη Λατινική Αμερική, τη Μέση Ανατολή, τη Β. Αφρική, τα Βαλκάνια, ιδιαίτερα στις εξαρτημένες από τον ιμπεριαλισμό καθώς και στις αποικίες και τις μισοαποικίες.

Η απόφαση του 6ου Συνεδρίου της Κ.Δ. δεν ήταν προϊόν μιας «αντιιμπεριαλιστικής παρέκκλισης», αλλά αποτέλεσμα όλης της ανάλυσης για το χαρακτήρα του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό του (και τελευταίο) στάδιο και τα καθήκοντα των κομμουνιστών τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Αποτέλεσε συνέχεια της ανάλυσης και των εισηγήσεων του Λένιν για τα καθήκοντα της παγκόσμιας επανάστασης. «Είναι ολοφάνερο πως κατά τις επικείμενες αποφασιστικές μάχες της παγκόσμιας επανάστασης, το κίνημα της πλειοψηφίας του πληθυσμού της γης, που ήταν αρχικά προσανατολισμένο προς την εθνική επανάσταση, θα στραφεί ενάντια στον καπιταλισμό και θα παίξει ίσως έναν επαναστατικό ρόλο πολύ πιο σημαντικό από ό,τι νομίζουμε. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι προετοιμασίες αυτού του αγώνα ξεκίνησαν για πρώτη φορά από τη Διεθνή μας» (Εισήγηση του Λένιν στο 3ο Συνέδριο της Κ.Δ., 1921).

Η ανάλυση του Λένιν για την «ανισόμετρη ανάπτυξη» του καπιταλισμού και ιδιαίτερα στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο δεν ερχόταν να καταδείξει το προφανές (την ανισομέρεια) αλλά να αποδείξει ότι ακριβώς λόγω αυτής της ανισομέρειας και των αντιθέσεων που γεννάει δεν οδηγεί σε έναν ομοιόμορφο και ομογενοποιημένο κόσμο αλλά οξύνει τις αντιθέσεις του στον πιο ψηλό βαθμό και σαν αποτέλεσμα αυτού υπάρχει η δυνατότητα αλλά και το καθήκον της επανάστασης στους «αδύνατους κρίκους» του ιμπεριαλιστικού κόσμου. Με την κατεύθυνση αυτή το ζήτημα της επανάστασης μπαίνει στην ημερήσια διάταξη για το εργατικό-κομμουνιστικό κίνημα. Αυτό σημαίνει και την αντίστοιχη διαμόρφωση στην κάθε χώρα των πολιτικών και κοινωνικών όρων και προϋποθέσεων από τη μεριά των εργατικών-λαϊκών δυνάμεων και της πρωτοπορίας τους, το κομμουνιστικό κόμμα, για τη νικηφόρα έκβαση της επαναστατικής υπόθεσης. Η ανάλυση του Λένιν δεν γίνεται στο κενό αλλά σε αντιπαράθεση και πολεμική στις αντεπαναστατικές, δήθεν μαρξιστικές, απόψεις των ηγετών της Β' Διεθνούς και όσων συμφωνούσαν μαζί τους (τροτσκιστές και άλλοι) ότι δεν μπορούσε να γίνει επανάσταση και οικοδόμηση του σοσιαλισμού σε μία μόνο χώρα και ιδιαίτερα σε μία «καθυστερημένη χώρα» όπως η Ρωσία. Παραπέμποντας το ζήτημα της επανάστασης σε ένα απροσδιόριστο μέλλον, όταν οι παγκόσμιες συνθήκες του καπιταλισμού θα «ωρίμαζαν» και θα ήταν εφικτή μία «παγκόσμια επανάσταση». Μέχρι τότε ο ρόλος που επιφύλασσαν στην εργατική τάξη και στα κόμματα της ήταν αυτό του συνδικαλιστικού αγώνα και της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, βυθιζόμενοι στον καπιταλιστικό μονόδρομο.

 

Β’ Μέρος

Έχει εξαιρετική σημασία να δούμε τα επιχειρήματα της ΚΕ του ΚΚΕ στην πολεμική της ενάντια στην Κομμουνιστική Διεθνή καθώς αποκαλύπτουν τόσο τις γενικότερες θέσεις της όπως πλέον έχουν διαμορφωθεί όσο και τις πραγματικές της αντιλήψεις για το σήμερα. Για το λόγο αυτό θα παραθέσουμε ένα απόσπασμα έτσι ώστε να γίνει κατανοητή η έκταση και το «βάθος» της ανάλυσης που αυτοχαρακτηρίζεται ως επιστημονική και κυρίως ταξική. «Υποτιμήθηκαν ο διεθνής χαρακτήρας της εποχής του μονοπωλιακού καπιταλισμού και η όξυνση της βασικής αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας» (απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ).

Με άλλα λόγια, η ηγεσία του ΚΚΕ κατηγορεί την ΚΔ ότι «υποτίμησε» την εποχή της και δεν εκτίμησε σωστά ότι ο μονοπωλιακός καπιταλισμός είχε καθολικό χαρακτήρα από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μέχρι την Κίνα, τις Ινδίες, τη Β. Αφρική και τα Βαλκάνια και ότι αυτό που είχε σημασία ήταν η όξυνση της βασικής αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας πάλι με καθολικό τρόπο και σε όλες τις προαναφερόμενες περιοχές του κόσμου. Και προφανώς σε αυτό το σχήμα ανάλυσης δεν χωράνε άλλες αντιθέσεις, ούτε ανάμεσα στον ιμπεριαλισμό και τους λαούς ούτε ανάμεσα στους ανταγωνιζόμενους για παγκόσμια κυριαρχία ιμπεριαλιστές. Ακόμα περισσότερο, σε αυτό το σχήμα δεν χωράνε «τρεις τύποι επαναστάσεων» -σύμφωνα με την ΚΕ του ΚΚΕ- ή μήπως τελικά δεν χωράει κανένας «τύπος επανάστασης»;

Η ανάπτυξη του μονοπωλιακού καπιταλισμού είναι από τη μία έκφραση της συγκέντρωσης και της συγκεντροποίησης του κεφαλαίου ενώ από την άλλη κουβαλάει μέσα του την τάση για κυριαρχία πάνω σε όλες τις αγορές και τον τερματισμό της περιόδου του «ελεύθερου συναγωνισμού» ανάμεσα στους καπιταλιστές. Η εποχή που άνοιξε ο μονοπωλιακός καπιταλισμός και η κυρίαρχη δύναμη που αναδείχτηκε, το χρηματιστικό κεφάλαιο, είναι η εποχή της έντασης του παρασιτικού χαρακτήρα του εκμεταλλευτικού- καταπιεστικού συστήματος, είναι η εποχή που «μια χούφτα χώρες» ανταγωνίζονται για το μοίρασμα και το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Είναι η εποχή των παγκόσμιων πολέμων, της κούρσας των πολεμικών εξοπλισμών, της φτώχειας και της εξαθλίωσης για ολόκληρες περιοχές του πλανήτη, της καταστροφής των φυσικών πόρων της γης και της ίδιας της δυνατότητας αναπαραγωγής της ανθρώπινης ζωής.

Η Κομμουνιστική Διεθνής όχι μόνο δεν «υποτίμησε» την εποχή της, αλλά στην απόφαση του 6ου Συνεδρίου της τονίζεται ότι: «Η ανάπτυξη του καπιταλισμού ιδιαίτερα στην ιμπεριαλιστική του εποχή αναπαράγει τις βασικές αντιθέσεις σε όλο και ευρύτερη κλίμακα. Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους μικρούς καπιταλιστές σταματάει μονάχα για να παραχωρήσει τη θέση του στον ανταγωνισμό ανάμεσα στους μεγάλους καπιταλιστές. Όταν ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους μεγάλους καπιταλιστές αμβλύνεται, τότε ξεσπάει ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις τεράστιες ενώσεις των κεφαλαιοκρατών μεγιστάνων και τις κυβερνήσεις τους. Οι τοπικές και εθνικές κρίσεις μετατρέπονται σε κρίσεις που προσβάλλουν μεγάλο αριθμό και ύστερα σε παγκόσμιες κρίσεις. Οι τοπικοί πόλεμοι παραχωρούν τη θέση τους στους πολέμους ανάμεσα σε συνασπισμούς κρατών και στους παγκόσμιους πολέμους. Οι ταξικοί αγώνες μετατρέπονται από μεμονωμένες πράξεις χωριστών ομάδων εργατών σε συγκρούσεις σε εθνική κλίμακα και ύστερα σε διεθνή αγώνα του παγκόσμιου προλεταριάτου ενάντια στην αστική τάξη όλου του κόσμου. Τελικό, οι δύο κύριες επαναστατικές δυνάμεις οργανώνονται ενάντια στην οργανωμένη εξουσία του χρηματιστικού κεφαλαίου: από τη μία μεριά οι εργάτες των καπιταλιστικών χωρών, από την άλλη μεριά τα θύματα της επίθεσης του ξένου κεφαλαίου, οι ανθρώπινες μάζες των αποικιών, που βαδίζουν κάτω από την καθοδήγηση του διεθνούς προλεταριακού επαναστατικού κινήματος».

Σε αυτή τη σωστή ανάλυση της εποχής του ιμπεριαλισμού και των χαρακτηριστικών της από το ειδικό στο γενικό και από το μερικό στο συνολικό, ποια είναι η κατάληξη; Ο καθορισμός των δυνάμεων της επανάστασης, η εργατική τάξη και οι λαοί, τα «θύματα της επίθεσης του ξένου κεφαλαίου», «οι ανθρώπινες μάζες των αποικιών που βαδίζουν κάτω από την καθοδήγηση του διεθνούς προλεταριακού επαναστατικού κινήματος». Εδώ διευρύνονται οι δυνάμεις του επαναστατικού κινήματος καθώς πλέον στο πλευρό της εργατικής τάξης δεν βρίσκεται μόνο η φτωχή αγροτιά των καπιταλιστικών χωρών, απαραίτητος σύμμαχος για την επανάσταση και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, αλλά και τα εκατοντάδες εκατομμύρια των λαών των εξαρτημένων χωρών καθώς και των αποικιών και των μισοαποικιών. Με αυτή την προωθημένη κατεύθυνση η Κομμουνιστική Διεθνής κατόρθωσε να αποκόψει ένα τεράστιο λαϊκό δυναμικό από την επιρροή των εθνικών αστικών τάξεων και να το εντάξει στην υπόθεση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού. Απέναντι σε αυτή την κατεύθυνση, που ξεσήκωσε ένα τεράστιο επαναστατικό κίνημα το οποίο συγκλόνισε το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα, η ηγεσία του ΚΚΕ το μόνο που έχει να αντιπαραθέσει είναι μία δήθεν ταξική θέση περί της όξυνσης της βασικής αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας. Είναι, αλήθεια, να απορεί κανείς πώς αυτή η ηγεσία συνεχίζει να υποστηρίζει -στα λόγια- την Οκτωβριανή Επανάσταση καθώς και αυτή διαφοροποιείται κατά πολύ από την «ταξική εξίσωση» που έχει σκαρώσει για να κάνει πολεμική στο επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα. Καθώς τόσο η εργατοαγροτική συμμαχία όσο και η περίοδος της ΝΕΠ (νέα οικονομική πολιτική) είναι «εκτός ύλης» της επιστημονικής, δήθεν μαρξιστικής, σκέψης της ΚΕ του ΚΚΕ. Ο κόσμος που αναγνωρίζει το ΚΚΕ τόσο για την εποχή της ΚΔ όσο και σήμερα είναι ένας ενοποιημένος ιμπεριαλιστικός κόσμος, η λεγόμενη ιμπεριαλιστική πυραμίδα, με μία μόνο αντίθεση να τον χαρακτηρίζει. Αλήθεια, πόσο μακριά από τις θεωρίες περί «υπέρ-ιμπεριαλισμού» του Κάουτσκι είναι οι θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ;

Η συνέχεια γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα καθώς, από ό,τι μας λέει η ανακοίνωση, «Ακόμα, η ανάλυση της ΚΔ δεν προσανατολίστηκε από το αντικειμενικό γεγονός ότι η ανισόμετρη ανάπτυξη των καπιταλιστικών οικονομιών και οι ανισότιμες σχέσεις μεταξύ κρατών δεν μπορούν να καταργηθούν στο έδαφος του καπιταλισμού». Εδώ πραγματικά η λαθροχειρία κάνει πρωταθλητισμό! Καθώς στο έδαφος του καπιταλισμού πραγματικά δεν μπορούν να λυθούν οι αντιθέσεις και οι ανισομέρειες που δημιουργεί ο... καπιταλισμός. Ουσιαστικά η ΚΕ του ΚΚΕ θέλει να πει, όσο πιο καλυμμένα ακόμα μπορεί, ότι η κατεύθυνση της ΚΔ λίγο ή πολύ, με τους «τρεις τύπους επαναστάσεων», ουσιαστικά είχε την άποψη ότι μπορούν να λυθούν οι αντιθέσεις της εποχής της στο... έδαφος του καπιταλισμού. Και για να μη μείνει καμία αμφιβολία για το τι ακριβώς εννοούν, προχωρούν ακάθεκτοι: «Σε τελευταία ανάλυση, ο χαρακτήρας της επανάστασης σε κάθε καπιταλιστική χώρα καθορίζεται αντικειμενικά από τη βασική αντίθεση που καλείται να επιλύσει, ανεξάρτητα από τη σχετική μεταβολή της θέσης της κάθε χώρας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα. Από την όξυνση της βασικής αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας σε κάθε καπιταλιστική χώρα, στην εποχή του μονοπωλιακού καπιταλισμού προκύπτουν ο σοσιαλιστικός χαρακτήρας και τα καθήκοντα της επανάστασης».

Εδώ λοιπόν η «ταξική εξίσωση» φιλοδοξεί όχι μόνο να καταδείξει τις παρεκκλίσεις της Γ' Διεθνούς αλλά και να δώσει γραμμή και κατεύθυνση στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα για το σήμερα. Από τις ΗΠΑ μέχρι το Αφγανιστάν και από τη Γερμανία μέχρι την Ελλάδα και την Παλαιστίνη, κατά την ηγεσία του ΚΚΕ «προκύπτουν» ο ίδιος χαρακτήρας και τα ίδια καθήκοντα της επανάστασης, «ανεξάρτητα από τη σχετική μεταβολή της κάθε χώρας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα». Εδώ λοιπόν η ανισόμετρη ανάπτυξη του καπιταλισμού, ιδιαίτερα στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο, όχι απλώς εγκαταλείπεται σαν εργαλείο ανάλυσης της παγκόσμιας κατάστασης, αλλά αποτελεί και εμπόδιο και λαθεμένη εκτίμηση, σύμφωνα με την ηγεσία του ΚΚΕ, καθώς η θέση της κάθε χώρας στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα μόνο «σχετική μεταβολή» μπορεί να σημειώσει. Έτσι, για έναν πολύ μεγάλο αριθμό χωρών από τα Βαλκάνια μέχρι την Ασία και από τη Νότια Αμερική μέχρι την Αφρική, η θέση τους στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα είναι ίδια ποιοτικά με αυτή των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Αγγλίας, της Ρωσίας.

 

Γ’ Μέρος

Στο σημείο αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί ένα σημαντικό ζήτημα καθώς η ηγεσία του ΚΚΕ σκόπιμα το θολώνει. Ο χαρακτήρας της επανάστασης σε κάθε χώρα καθορίζεται βασικά από τις ταξικές-πολιτικές αντιθέσεις που έρχεται να επιλύσει και με αυτόν τον τρόπο καθορίζονται και τα καθήκοντα της τόσο στην επαναστατική περίοδο όσο και μετά τη νικηφόρα επικράτηση της. Ταυτόχρονα, ο χαρακτήρας της επανάστασης καθορίζεται από τις δυνάμεις που παίρνουν μέρος σε αυτήν, από το ποια τάξη ηγεμονεύει ταξικά-πολιτικά στο μπλοκ των επαναστατικών δυνάμεων και φυσικά από το χαρακτήρα που θα έχει η νέα εξουσία. Επίσης σημαντικό στοιχείο για τον καθορισμό του χαρακτήρα της επανάστασης είναι οι αντίπαλοι που θα βρει απέναντι της. Και στο ζήτημα αυτό το επαναστατικό κίνημα στην Ελλάδα, για να μείνουμε μόνο στα δικά μας, έχει μία τεράστια εμπειρία όταν οι ιμπεριαλιστές με άμεσο, ωμό και δολοφονικό τρόπο παρενέβησαν ανοικτά για τη διάσωση της ντόπιας αστικής τάξης, τόσο το Δεκέμβρη του 1944 όσο και στην περίοδο 1946-1949.

Αλλά και σε όλη την επόμενη περίοδο από το μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς μέχρι την επτάχρονη χούντα των συνταγματαρχών 1967-1974 ήταν άμεση η παρέμβαση των δυτικών ιμπεριαλιστών. Και στη συνέχεια η ένταξη στην ΕΟΚ, η επανένταξη στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, η «ευρωπαϊκή πορεία» σε ΕΕ-ΟΝΕ μέχρι τα μνημόνια ΕΕ - ΕΚΤ - ΔΝΤ έχουν τη σφραγίδα της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας και της οικονομικής - πολιτικής - στρατιωτικής εξάρτησης. Για την ηγεσία του ΚΚΕ, το γεγονός ότι μία χώρα ή μία «χούφτα χωρών» εκμεταλλεύονται, επεμβαίνουν, εξαρτούν, ανοίγουν πολεμικά μέτωπα, διαλύουν χώρες ή χαράζουν νέα σύνολα είναι «σχετική μεταβολή της θέσης της κάθε χώρας». Έτσι, με αυτή τη μεθοδολογία η ηγεσία του ΚΚΕ όχι μόνο απορρίπτει αλλά και εναντιώνεται στο καθήκον του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος για αντιιμπεριαλιστική πάλη και σύγκρουση-αναμέτρηση με τους ιμπεριαλιστές και την ντόπια κεφαλαιοκρατία, για την κατάκτηση της ανεξαρτησίας σε κάθε χώρα που είναι εξαρτημένη από τον ιμπεριαλισμό. Αυτή η άποψη δεν είναι απλά λαθεμένη, στην ουσία της είναι αντεπαναστατική καθώς παραποιεί και διαστρεβλώνει τους όρους με τους οποίους διεξάγεται η ταξική πάλη τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στη χώρα μας.

Και για να μη μείνει καμία αμφιβολία για τη διαστρέβλωση αυτή, παραθέτουμε και το κομμάτι της ανακοίνωσης της ΚΕ του ΚΚΕ που το επιβεβαιώνει με χαρακτηριστικό τρόπο: «Λαθεμένα ο ιμπεριαλισμός θεωρούνταν μορφή βίαιης εξωτερικής πολιτικής ορισμένων -των πιο ισχυρών- κρατών, ενώ στο ιμπεριαλιστικό σύστημα περιλαμβάνονταν δεκάδες χώρες (ο μονοπωλιακός καπιταλισμός είχε διαμορφωθεί και στην Κίνα, αλλά και στη Βραζιλία). Ταυτόχρονα, ο χαρακτηρισμός τους ως εξαρτημένων δεν έπαιρνε υπόψη τη διαπλοκή συμφερόντων ανάμεσα στην ξένη και την εγχώρια αστική τάξη". Αυτά γράφουν κάνοντας πολεμική στην Γ' Διεθνή για την ανάλυση του ιμπεριαλισμού, ερχόμενοι οι ίδιοι να επιβεβαιώσουν πόσο κοντά είναι στον Κάουτσκι και τον «υπεριμπεριαλισμό» αφού «λαθεμένα ο ιμπεριαλισμός θεωρούνταν μορφή βίαιης εξωτερικής πολιτικής» καθώς, κατά τους «φωστήρες» της ηγεσίας του ΚΚΕ, στο «ιμπεριαλιστικό σύστημα περιλαμβάνονταν δεκάδες χώρες» - και μάλιστα φέρνουν για παράδειγμα την Κίνα και τη Βραζιλία της δεκαετίας 1920-1930, όπου και εκεί «είχε διαμορφωθεί ο μονοπωλιακός καπιταλισμός». Έτσι, η επέμβαση των Άγγλων ιμπεριαλιστών στην Κίνα και στη συνέχεια η κατάληψη μεγάλου μέρους της από τους Ιάπωνες ιμπεριαλιστές δεν ήταν παρά μόνο μία «σχετική μεταβολή της θέσης της χώρας», για δε τη Βραζιλία, την «πίσω αυλή» του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, επιβεβαιώθηκε και εκεί η θεωρία της «σχετικής μεταβολής».

Η ηγεσία του ΚΚΕ για να χτυπήσει την αντίληψη του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος για την ιμπεριαλιστική εξάρτηση «παράγει» μία καινοφανή θεωρία περί της «διαπλοκής των συμφερόντων ανάμεσα στην ξένη και την εγχώρια αστική τάξη», θεωρώντας ότι το μονοπωλιακό κεφά­λαιο έχει κοινά συμφέροντα σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Οπότε η κοινότητα και «η διαπλοκή» των συμφερόντων δεν δημιουργεί συνθήκες για ιμπεριαλιστική εξάρτηση αλλά συνθήκες «συνεταιρισμού» στην εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, των λαών, των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των υποδομών της κάθε χώρας. Εδώ Βέβαια προκύπτει ένα ερώτημα για κάθε έναν που προσπαθεί να παρακολουθήσει τη λογική της ηγεσίας του ΚΚΕ. Αν η «διαπλοκή συμφερόντων» ανάμεσα στις αστικές τάξεις έχουν έναν καθολικό και διαχρονικό χαρακτήρα, τότε από πού προκύπτουν η ανισόμετρη ανάπτυξη του καπιταλισμού και οι ανισότιμες σχέσεις ανάμεσα στις χώρες, κάτι που και η ίδια στα λόγια δέχεται;

Το αντικειμενικό γεγονός ότι το κεφάλαιο «δεν έχει πατρίδα» δεν σημαίνει ότι δεν έχει εθνική βάση εκκίνησης πάνω στην οποία ασκεί την κυριαρχία του με στόχο την αναπαραγωγή του όλο και πιο διευρυμένα. Όταν τα όρια της εθνικής βάσης αποτελέσουν «εμπόδια» για την παραπέρα διεύρυνσή του, τότε επιτίθεται για την κατάκτηση νέων «βάσεων» και προφανώς σε αυτή την πολιτική του αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες που του δίνουν οι αστικές τάξεις σε αυτές τις «βάσεις» που ουσιαστικά ξεπουλούν τη χώρα τους για να έχουν και αυτές ένα μερίδιο από τα κέρδη. Ακόμα παραπέρα, αυτή η διαδικασία δεν είναι μία ειρηνική διαδικασία «συνεταιρισμού» και «διαπλοκής», αλλά μία αιματηρή διαδικασία των παγκόσμιων ανταγωνισμών για κυριαρχία.

Η καταπίεση και η εξάρτηση ενός μεγάλου αριθμού χωρών από τον ιμπεριαλισμό αποτελεί μια πραγματικότητα την οποία καμία παραποίηση ή διαστρέβλωση δεν μπορεί να διαγράψει. Αυτές οι σχέσεις παράγουν αντιθέσεις στην κάθε χώρα που βρίσκεται κάτω από το καθεστώς της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης, και ενώ η βασική αντίθεση παραμένει αυτή ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, η κύρια αντίθεση που διαπερνά ταξικά-πολιτικά τη χώρα είναι αυτή ανάμεσα στο λαό και τους ιμπεριαλιστές κυρίαρχους. Καθώς αυτή η σχέση εξάρτησης από τη μία πλευρά μεγαλώνει το βαθμό εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και όλου του εργαζόμενου λαού ενώ ταυτόχρονα η απομύζηση του πλούτου της χώρας από το ξένο μονοπωλιακό κεφάλαιο μέσα από τη μεταφορά του από «κάτω προς τα πάνω» και από «μέσα προς τα έξω» στερεί από την εργατική τάξη και το λαό της χώρας αυτής τους υλικούς όρους τόσο για το σήμερα όσο και για το αύριο στο βαθμό που καταφέρουν να πάρουν την εξουσία.

Από αυτή την άποψη, η αντιιμπεριαλιστική πάλη και ο στόχος της Ανεξαρτησίας είναι οργανικό στοιχείο της ταξικής πάλης στην κάθε εξαρτημένη από τον ιμπεριαλισμό χώρα και ανοίγει το δρόμο για την κοινωνική απελευθέρωση και το Σοσιαλισμό. Η υπόθεση αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει «καθήκον» για καμία εθνική αστική τάξη η οποία στηρίζει και βαθαίνει τα δεσμά της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης καθώς μέσα από αυτά και μόνο διασφαλίζει την κυριαρχία της απέναντι στην εργατική τάξη και το λαό. Από την άποψη αυτή, το καθήκον για την κατάκτηση της Ανεξαρτησίας είναι υπόθεση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, είναι υπόθεση του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος στην κάθε εξαρτημένη από τον ιμπεριαλισμό χώρα.

Για τους επαναστάτες κομμουνιστές τόσο της περιόδου της Γ' Διεθνούς όσο και σήμερα μόνο μία τάξη μπορεί να είναι πραγματικά επαναστατική μέχρι το τέλος, η εργατική τάξη, καθώς η θέση της στην παραγωγική διαδικασία της δίνει αυτόν το χαρακτήρα και τον πρωτοπόρο ρόλο. Και πολιτικά, μόνο το επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα σε άμεση σύνδεση με την εργατική τάξη μπορεί και θέλει να τραβήξει την επαναστατική υπόθεση μέχρι την εξάλειψη όλων των αντιθέσεων που έχουν γεννηθεί και αναπτυχθεί πάνω στο έδαφος των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής. Χωρίς αυτούς του δύο βασικούς όρους κάθε επαναστατική υπόθεση είναι εύκολο να εκφυλιστεί, να ηττηθεί ή να γίνει υποχείριο αστικών δυνάμεων, κάτι που και ιστορικά έχει αποδειχθεί κα μάλιστα σχετικά σύγχρονα (Ιρανική Επανάσταση). Αλλά ακόμα και η ύπαρξη αυτών των δύο βασικών όρων δεν διασφαλίζει τη νικηφόρα πορεία και την απρόσκοπτη οικοδόμηση του σοσιαλισμού, όπως απέδειξε η παλινόρθωση του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ, τη ΛΔ Κίνας και αλλού. Βάζοντας έτσι νέα καθήκοντα στους επαναστάτες κομμουνιστές αλλά και στο επίπεδο συγκρότησης της εργατικής τάξης.