Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Σάββατο 25 Μαρτίου 2023

25 Μάρτη 1943. Ηρωικοί γιορτασμοί μέσα στην τριπλή Κατοχή

 

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 937, στις 25/3/2023



Στην περίοδο της Κατοχής, η επέτειος της επανάστασης του 1821 γιορτάστηκε με ένα άλλο τρόπο, διαφορετικό από τους συνήθεις εορτασμούς των προηγούμενων χρόνων. Παλιότερα πρωταγωνιστούσε το εθνικιστικό στοιχείο και η εκμετάλλευση, από τις κυβερνήσεις και την αστική τάξη, της εξέγερσης που σηματοδότησε την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Όμως η ναζιστική κατοχή της χώρας έδωσε ένα διαφορετικό νόημα στην επέτειο. Γι’ αυτό ο γιορτασμός της έπρεπε να γίνει με πρωτοβουλία του ίδιου του λαού και όχι των δωσιλογικών κυβερνήσεων που υπηρετούσαν πιστά τους νέους κατακτητές. Έτσι το ΕΑΜ, η ΟΚΝΕ, το ΕΑΜ Νέων και αργότερα η ΕΠΟΝ ανέλαβαν να οργανώσουν το δύσκολο εγχείρημα του αγωνιστικού γιορτασμού της επετείου -όπως και αυτής της 28ης Οκτώβρη- μέσα σε απαγορεύσεις και κυριολεκτικά κάτω από τα όπλα των κατακτητών. Οι γιορτασμοί μετατράπηκαν σε παλλαϊκές αντικατοχικές κινητοποιήσεις. Ο ελληνικός λαός συνέδεσε το 1821 με την Εθνική Αντίσταση και τον αγώνα για Ανεξαρτησία ως όρο για το στόχο της Λαϊκής Κυριαρχίας.


Κυριακή 19 Μαρτίου 2023

Αλέξης Πάρνης. Έφυγε ένας σπουδαίος λογοτέχνης και ένας μαχητής για την ανθρώπινη ελευθερία

 

Του Δ. Παυλίδη

 


Σε ηλικία  99 χρόνων , ύστερα από νοσηλεία στο  ΚΑΤ αποτέλεσμα ενός κατάγματος, έφυγε  από την ζωή ο Αλέξης Πάρνης λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Σωτήρη Λεωνιδάκη. Σύμφωνα με το μικρό βιογραφικό που υπάρχει στην ηλεκτρονική βάση  biblionet.gr,   ο  Aλέξης Πάρνης, (1924-2023) γεννήθηκε στον Πειραιά. Αποφοίτησε από το Α' Γυμνάσιο (Ιωνίδειο Σχολή) το 1942, όταν η Ελλάδα βρισκόταν κάτω απ' τη ναζιστική κατοχή. Πριν ακόμα οργανωθεί στην Εαμική Aντίσταση, κρύβει και σώζει μαζί με τον πατέρα του μια εβραϊκή οικογένεια. 

 

Κυριακή 12 Μαρτίου 2023

19-23 Φλεβάρη του 1943: Πέντε ημέρες που συγκλόνισαν την Πιερία


του Γιάννη Μανίκα

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 936, στις 11/3/20223




Στις κορυφές του Τίταρου και συγκεκριμένα στην τοποθεσία «Μπάρα-Γκαμπτσιές» σε υψόμετρο περίπου 1700 μέτρων και σε απόσταση 3-4 χιλιομέτρων απ' το χωριό «Άγιος Δημήτριος» Πιερίας λειτουργούσε ένα μεταλλείο χρωμίου που το εκμεταλλευόταν η οικογένεια του Κ. Νταϊφά τη δεκαετία του 1930.

Σάββατο 4 Μαρτίου 2023

5 Μαρτίου 1953. 70 χρόνια από το θάνατο του Ι.Β. Στάλιν

 


Στις 5 Μάρτη συμπληρώνονται 70 χρόνια από το θάνατο του Στάλιν (Ιωσήφ Βισαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι) του μεγάλου ηγέτη της ΣΕ, του ανθρώπου που το όνομά του συνδέθηκε με την πρώτη προσπάθεια σοσιαλιστικής οικοδόμησης αλλά και με τη συντριβή του ναζισμού στον ΒΠΠ. Του ανθρώπου που το όνομά του σφράγισε μια ολόκληρη περίοδο στον 20ο αιώνα, στην οποία οι λαοί σε όλο τον κόσμο αφυπνίζονταν, επαναστατούσαν, αγωνίζονταν για έναν καινούριο κόσμο.

 

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2023

Φλεβάρης 1973. 50 χρόνια από την κατάληψη της Νομικής. Προπομπός της εξέγερσης του Πολυτεχνείου

  

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 935, στις 25/2/2023

 

 



Στη διάρκεια της Χούντας υπήρξαν πολλές λαϊκές εκδηλώσεις με τις οποίες ο λαός μας έδειξε την αντίθεσή του στο αμερικανόπνευστο καθεστώς. Η κατάληψη της Νομικής σχολής της Αθήνας ήταν η πρώτη οργανωμένη και μαζική αντίδραση των φοιτητών και των εργαζομένων. Θα ακολουθήσει ένας χρόνος με κινητοποιήσεις και απεργίες με αποκορύφωμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου.

 

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2023

1923 , Σύμβαση Ανταλλαγής. Ανθρωποθυσία στον βωμό του εθνικά καθαρού κράτους και της ιμπεριαλιστικής σταθερότητας

 Ομιλία του Δ. Παυλίδη 

στην  εκδήλωση  «1923, Σύμβαση Ανταλλαγής των Πληθυσμών. Πόλεμος, Εθνοκάθαρση και Ξεριζωμός»  στα πλαίσια της παρουσίασης του συλλογικού τόμου «1919-1922. Απεσταλμένοι των ισχυρών, για τη Μεγάλη Ιδέα. Στους δρόμους του πολέμου και της καταστροφής.  Κείμενα για τη Μικρασιατική εκστρατεία και την προσφυγιά»  Θεσσαλονίκη, Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ  8/2/2023.

   


Καλησπέρα σας. Σας ευχαριστούμε που ανταποκριθήκατε στην πρόσκληση του εκδόσεων μας. 

 

Θα με συγχωρήσετε για την  -κατά  κάποιο τρόπο - προσωπική  μικρή εισαγωγή στο θέμα που πρόκειται να παρουσιάσω σχετικά με  την σύμβαση της Ανταλλαγής. Σκηνές σας τις ακόλουθες εκτυλίχθηκαν  πολλές φορές σε  πολλά σημεία της Μικράς Ασίας αλλά και της Μακεδονίας και ορισμένων νησιών του Αιγαίου   για αρκετό καιρό μετά τον Αύγουστο του 1922

 

Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2023

Ουκρανία. Το διακύβευμα ενός πολέμου που δεν ξεκίνησε χθες και κλιμακώνεται επικίνδυνα

 Το κείμενο αποτελεί την ομιλία  του Βασίλη Σαμαρά   στις 23/11/2022  κατά την παρουσίαση της έκδοσης  "Ουκρανία. Ο πόλεμος δεν ξεκίνησε χθες, δεν θα τελειώσει αύριο" στην Θεσσαλονίκη στο στέκι « Σφεντόνα».



 Τι πόλεμο έχουμε. Στην κύρια και καθοριστική πλευρά του έχουμε μια στρατιωτικοπολιτική αναμέτρηση ανάμεσα σε ΗΠΑ-ΝΑΤΟ από τη μια μεριά και Ρωσία από την άλλη. Στα πλαίσιά του μετέχουν οι δυνάμεις του Κιέβου από τη μια πλευρά και των ρωσόφωνων από την άλλη, αλλά υπό τους όρους και τις υπαγορεύσεις των ΗΠΑ και Ρωσίας αντίστοιχα.

Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2023

Η μεγάλη απεργία στην «ΠΙΤΣΟΣ» 1975-76

 Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 933, στις 28/1/2023


Διόρθωση: Στο φύλλο της εφημερίδας, υπάρχει λάθος στον τίτλο ότι η απεργία έγινε το 1974-75. 



Τα πρώτα χρόνια μετά την πτώση της Χούντας πραγματοποιήθηκαν πολλές μεγάλες απεργίες, κυρίως σε βιομηχανίες, στην οικοδομή κ.α. Απεργίες παρατεταμένες και σκληρές που χτυπήθηκαν άγρια. Στις περισσότερες οι εργαζόμενοι ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας και μισθολογικές αυξήσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις προχώρησαν ακόμα και σε καταλήψεις των εργοστασίων. Κι όλα αυτά κόντρα στην υποταγμένη ηγεσία της ΓΣΕΕ και τους ρεφορμιστές συνδικαλιστές που μιλούσαν για «απομόνωση των "υπερεπαναστατικών" και, κατά τον εκδότη δήθεν φιλεργατικής φυλλάδας και πρόεδρο της ΕΣΑΚ, "ύποπτων" στοιχείων…» (Προβλήματα του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, σελ. 41).

Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2023

Βίος και πολιτεία του Κωνσταντίνου Γκλύξμπουργκ

 



Με αφορμή τον θάνατο του έκπτωτου μονάρχη Κωνσταντίνου Γκλύξμπουργκ θα επιχειρήσουμε μια σύντομη αναφορά στη ζωή του. Μια ζωή μέσα σε αμύθητα πλούτη, μια ζωή με ίντριγκες και παρεμβάσεις του ίδιου και της οικογένειάς του στα πολιτικά πράγματα της χώρας, με ανεβοκατεβάσματα κυβερνήσεων, μια ζωή με πραξικοπηματικές και αντιδημοκρατικές ενέργειες. Ακριβώς όπως και οι πρόγονοί του, που από το 1863, με υπόδειξη των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής και την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης, φόρτωσαν στις πλάτες του ελληνικού λαού τον Γεώργιο Α’, τον 17χρονο πρίγκιπα Γουλιέλμο Γκλύξμπουργκ της Δανίας. Ο θεσμός υπήρχε βέβαια από το 1830 (πρωτόκολλο του Λονδίνου) και τη μετέπειτα ενθρόνιση του Όθωνα (1832) που ήταν όμως από άλλη οικογένεια.


Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2023

Οι Παιδοπόλεις της Φρειδερίκης. Με αφορμή τις… παπαδουπόλεις στυλ Κιβωτού και όχι μόνο…

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 932, στις 14/1/2023

 

Μια από τις πολύ σοβαρές κατηγορίες της αντικομμουνιστικής προπαγάνδας ενάντια στο ΚΚΕ, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, ήταν αυτή του «παιδομαζώματος», έκφραση που παραπέμπει στους Οθωμανούς και τον γενιτσαρισμό. Υπήρξε όμως παιδομάζωμα; Χιλιάδες παιδιά του εμφυλίου, κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα που ήταν ένα από τα βασικά μέτωπα της εμπόλεμης αντιπαράθεσης, μεταφέρθηκαν από τους αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού (ΔΣΕ) στις Λαϊκές Δημοκρατίες (ΛΔ) των Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης, διαφυλάσσοντας έτσι τη ζωή τους. Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν ήταν παιδομάζωμα. Υπήρξε όμως πραγματικό παιδομάζωμα στην Ελλάδα εκείνα τα χρόνια. Και συμμετείχαν σ’ αυτό η βασίλισσα Φρειδερίκη, η κυβέρνηση, οι Αμερικανοί, η Εκκλησία και γενικότερα όλοι αυτοί που αυτοαποκαλούνταν «εθνικόφρονες».


Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2023

Βιβλιοπαρουσίαση. Να μην ξαναβαδίσουμε στους δρόμους του πολέμου

 Κώστας Βλαχόπουλος*

 Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα των Συντακτών 30-31 Δεκεμβρίου 2022 (Ένθετο Νησίδες)


Στους σαράντα μήνες που κράτησε η Μικρασιατική Εκστρατεία οι δυο λαοί, ο ελληνικός και ο τουρκικός, ποτισμένοι με το δηλητήριο του εθνικισμού, φέρθηκαν ο ένας στον άλλον με τρόπο που δεν χωράει ανθρώπου νους.

Η συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή στάθηκε η αφορμή για το τελευταίο βιβλίο των εκδόσεων «Εκτός των Τειχών», ένα συλλογικό έργο με τίτλο «1919-1922. Απεσταλμένοι των Ισχυρών, για τη Μεγάλη Ιδέα. Στους δρόμους του πολέμου και της καταστροφής. Κείμενα για τη Μικρασιατική Εκστρατεία και την προσφυγιά».

 

Σίμος Κερασίδης. Ο Βιβλιοτάφος της Κωνσταντινούπολης

 

Την Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου έγινε η παρουσίαση του νέου λογοτεχνικού βιβλίου του Σίμου Κερασίδη στο Κέντρο Πολιτισμού στην Τούμπα, εκδήλωση που οργάνωσε η Πρωτοβουλία Κατοίκων Τούμπας. Για το βιβλίο μίλησαν ο συγγραφέας Χρήστος Κατιάκος, ο Δημήτρης Παυλίδης και ο ίδιος ο συγγραφέας. Την εκδήλωση συντόνισε η βιβλιόφιλος Άννα Πατέρα ενώ χαιρετισμό απεύθυνε ο πρόεδρος της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, Ελευθέριος Μουφτόγλου.

Παρακάτω δημοσιεύουμε το κείμενο της παρουσίασης του Δ. Παυλίδη.

 

Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2022

Οι Ρομά στην Αντίσταση

 Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 931, στις 24/12/2022

 


Στις 16 Δεκεμβρίου 1942, πριν από 80 χρόνια, ο Χάινριχ Χίμλερ, ο ανώτατος αρχηγός των Ες Ες, ο άνθρωπος που οργάνωσε το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, διέταξε να μεταφερθούν οι Ρομά από τα γκέτο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Ήταν το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη ναζιστική Γερμανία και η εντολή για την ίδρυσή του, το 1940, δόθηκε από τον ίδιο. Από τότε ξεκίνησε το σχέδιο για την μαζική εξόντωσή τους.

 

Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2022

ΚΚΕ(μ-λ). Ακροβασίες της αναρχίας/αυτονομίας στο έδαφος της ήττας και των αδιεξόδων




«Στο βαθμό που ισχύουν τα παραπάνω, αν υπήρχε δηλαδή απόφαση για “πολιτικό διαχωρισμό από τα μπλοκ της αναρχίας” τότε οι οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς που τη συνομολόγησαν -ή δεν την κατήγγειλαν ανοιχτά- έχουν υποπέσει κατά την άποψη μας σε βαρύτατο πολιτικό ατόπημα.»



Από το κείμενο «Σχετικά με την ανακοίνωση του ΚΚΕ(μ-λ) για τη διαδήλωση της 6ης Δεκέμβρη και την απόφαση -μέρους- της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς για “πολιτικό διαχωρισμό από τα αναρχικά μπλοκ”» που δημοσιεύτηκε στο Efodos.net με την υπογραφή «Αναρχικοί/ες, Κομμουνιστές/στριες που συμμετείχαμε στη διαδήλωση της 6ης Δεκέμβρη».

Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2022

1/12/1960. Μαχητική απεργία των οικοδόμων «Οι κομμουνισταί ανασκάπτουν τα πεζοδρόμια»

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 930, στις 10/12/2022



Η 1η Δεκέμβρη του 1960 σημάδεψε την ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας με την μεγάλη και μαχητική πανελλαδική απεργία των οικοδόμων. Η συγκέντρωσή τους στην Αθήνα χτυπήθηκε άγρια από την αστυνομία, με κλομπς, αύρες, δακρυγόνα και σφαίρες. Οι οικοδόμοι απάντησαν με μοναδικό τρόπο. Ήταν η μέρα που ξήλωσαν τα πεζοδρόμια.

 

Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2022

30 Νοέμβρη 1943. Το πογκρόμ κατά των αναπήρων

 

 

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 929, στις 26/11/2022

Γίνεται δύσκολα πιστευτό αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό. Στις 30 Νοέμβρη του 1943 ταγματασφαλίτες και Γερμανοί επιτέθηκαν στα νοσοκομεία της Αττικής που νοσηλεύονταν ανάπηροι, κυρίως του ελληνοϊταλικού πολέμου. Στρατιώτες που πολέμησαν στην Πίνδο και αργότερα στο μακεδονικό μέτωπο με τους Γερμανούς, που τραυματίστηκαν και έχασαν μέλη του σώματός τους, άνθρωποι που έμειναν παράλυτοι για να κρατήσουν τα ιταλικά και γερμανικά στρατεύματα έξω από την Ελλάδα βρέθηκαν στο στόχαστρο των δυνάμεων κατοχής και των Ελλήνων συνεργατών τους.

 

Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2022

Η μάχη του ΕΑΜ απέναντι στην πείνα

  

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 928, στις 12/11/2022

Στις 27 Απρίλη του 1941 τα γερμανικά στρατεύματα κατέλαβαν την Αθήνα. Από τη στιγμή εκείνη θα ξεκινήσει για τον ελληνικό λαό μια περίοδος ανείπωτης τραγωδίας αλλά και απαράμιλλου ηρωισμού. Δίπλα στις φυλακίσεις, τα βασανιστήρια και τις εκτελέσεις, ο λαός μας αναγκάστηκε να ζήσει και τον εφιάλτη της μαζικής πείνας. Στις αρχές του Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς, οι εικόνες με τους Αθηναίους να ψάχνουν μέσα στα σκουπίδια προμήνυαν τον τρομερό χειμώνα που έμελλε να ακολουθήσει.

 

Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2022

Οκτώβρης 1944. Η απελευθέρωση της Αθήνας και η μάχη της Ηλεκτρικής

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 926, στις 15/10/2022



Η χώρα μας είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που η απελευθέρωση της πρωτεύουσάς της από το ναζισμό όχι μόνο δε γιορτάζεται αλλά μόλις που αναφέρεται στα σχολικά και «επίσημα» βιβλία της Ιστορίας. Αντίθετα, γιορτάζεται η μέρα της έναρξης του πολέμου για την Ελλάδα και της εισβολής των ιταλών φασιστών, μετά την άρνηση του δικτάτορα Μεταξά να την παραδώσει.

Βιβλιοπαρουσίαση. Βασίλης Σαμαράς: «Ουκρανία. Ο πόλεμος δεν ξεκίνησε χθες δεν θα τελειώσει αύριο»

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 926, στις 15/10/2022


Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Βασίλης Σαμαράς καταπιάνεται με την Ουκρανία και το κομβικό ρόλο της στην μετα-σοβιετική αντιπαράθεση των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ με την Ρωσία. Πολλά χρόνια νωρίτερα, σε ανύποπτο χρόνο, είχε γράψει για την γεωπολιτική σημασία της Ουκρανίας στα επιθετικά σχέδια του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού αλλά και για τις φιλοδοξίες της Μόσχας για την προσέλκυση της στην στρατηγική επιρροή της. Είχε μάλιστα προφητικά επισημάνει πως η αναμέτρηση με επίδικο την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα αποκτήσει κεντρικό χαρακτήρα, θα είναι σκληρή και επικίνδυνη.

Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2022

Η Κομμούνα του Μπακού. Τότε που το όραμα του σοσιαλισμού κατανικούσε τους εθνικισμούς

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 925, στη 1/10/2022

 


Πρόσφατη είδηση από τον πόλεμο στην Ουκρανία ανέφερε ότι 13 άμαχοι σκοτώθηκαν, μετά από ουκρανική επιδρομή και βομβαρδισμό στην «πλατεία των Κομισάριων του Μπακού», στο δυτικό Ντονέτσκ. Η ιστορία τους μας πηγαίνει περισσότερα από 100 χρόνια πίσω, στο Αζερμπαϊτζάν του 1918 και την εκτέλεση 26 μπολσεβίκων επαναστατών, των 26 Επιτρόπων της Κομμούνας του Μπακού.