Η ονομασία του ιστολογίου είναι ο τίτλος του βιβλίου του Βασίλη Σαμαρά "1917-1953, Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει"

Παρασκευή 12 Αυγούστου 2022

Η Συνθήκη των Σεβρών

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 922 στις 23/7/2022


Η Συνθήκη των Σεβρών υπογράφτηκε στις 10 Αυγούστου 1920 (με το νέο ημερολόγιο) μεταξύ της Αντάντ και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο ομώνυμο προάστιο του Παρισιού, το οποίο είναι γνωστό για τις πορσελάνες του. Ήταν η τελευταία Συνθήκη του λεγόμενου «Συστήματος των Βερσαλλιών», που περιλάμβανε τις πέντε Συνθήκες μεταξύ νικητών και ηττημένων του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (Βερσαλλιών, Αγίου Γερμανού, Τριανόν, Νεϊγύ και Σεβρών).

 

Γιατί ενοχλεί ακόμα το Πολυτεχνείο;

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία φυλ. 922 στις 23/7/2022

 


Οι δηλώσεις του υφυπουργού Παιδείας για τον «μύθο» του Πολυτεχνείου δεν είναι καινούργιες. Τις ακούμε από δεξιές και ακροδεξιές φωνές συνήθως κοντά στην επέτειο του Πολυτεχνείου. Είναι επίσης εύκολο να ανασκευαστούν από οποιονδήποτε έχει στοιχειωδώς γνώση της περιόδου της δικτατορίας: Το Πολυτεχνείο δεν έριξε τη Χούντα, ήταν όμως κορύφωση του αντιδικτατορικού αγώνα που ξεκίνησε μουδιασμένα μεν, σύντομα όμως εκφράστηκε με πολλούς και ποικίλους τρόπους. Επίσης, το Πολυτεχνείο ακύρωσε την πολιτική της «γέφυρας», της νομιμοποίησης δηλαδή της Χούντας, ενώ οι τριγμοί ήταν εμφανείς στο εσωτερικό της. Η προσπάθεια να εξασφαλίσει «εθνική» νίκη στην Κύπρο ήταν η τελευταία της προσπάθεια να καταστεί συμπαθής, προσπάθεια που οδήγησε στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.

Σάββατο 6 Αυγούστου 2022

Στρατής Δούκας: «Ιστορία ενός αιχμαλώτου»

 


Ένα αξιόλογο βιβλίο που αν και πρωτοεκδόθηκε σχεδόν 100 χρόνια πριν, αξίζει να διαβαστεί.

Η «ιστορία ενός αιχμαλώτου» αναφέρεται στις περιπέτειες ενός έλληνα στρατιώτη του Νικόλα Κοζάκογλου ο οποίος δεν κατάφερε να διαφύγει και αιχμαλωτίστηκε μετά τη λήξη του Μικρασιατικού Πολέμου το 1922. Μεταφέρθηκε στα βάθη της Τουρκίας, βασανίστηκε αλλά κατάφερε να δραπετεύσει. Από τη στιγμή εκείνη ξεκινά γι’ αυτόν μια περιπέτεια στην προσπάθειά του να φτάσει στα μικρασιατικά παράλια και να περάσει στην Ελλάδα. Αναγκάζεται να υποδυθεί τον Τούρκο και να εργαστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να επιβιώσει και να καταφέρει τελικά να περάσει απέναντι. 

Πέμπτη 28 Ιουλίου 2022

Πόλεμος στη Μικρά Ασία. Τα γεγονότα του 1922


Με το σημείωμα αυτό θα θέλαμε να κάνουμε μια αναφορά στα γεγονότα του πολέμου της Μικράς Ασίας του 1922 και ειδικότερα στο καλοκαίρι, λίγο πριν τη διαφαινόμενη ήττα του ελληνικού στρατού, την κατάρρευση του Μετώπου και την καταστροφή. Απαιτείται όμως πιο πριν και μια σύντομη παράθεση των πιο σημαντικών γεγονότων του πολέμου αυτού, ώστε να γίνουν πιο κατανοητά όσα συνέβησαν τους τελευταίους μήνες.

 

Πέμπτη 14 Ιουλίου 2022

Γυναίκες στην εξορία: Τρίκερι 1948-1953

 Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 921, στις 9/7/2022


Το Τρίκερι, το μικρό καταπράσινο νησάκι του Παγασητικού, «φιλοξένησε» την τελευταία περίοδο του εμφυλίου και τα κατοπινά χρόνια χιλιάδες γυναίκες εξόριστες. Κάτω από δύσκολες συνθήκες, προσπάθησαν να επιβιώσουν με θάρρος και αξιοπρέπεια. Πολλές είχαν μαζί και τα παιδιά τους και ταυτόχρονα αναγκάστηκαν να κάνουν μια υπεράνθρωπη προσπάθεια να τα γλιτώσουν από την πείνα και τις αρρώστιες.

 

Παρασκευή 1 Ιουλίου 2022

Με αφορμή το θέμα της Γλώσσας στις Πανελλαδικές. Ποια ιστορία διδάσκεται και ποια χρειαζόμαστε

 Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία γυλ. 920, στις 25/6/2022


Το φετινό θέμα της Γλώσσας στις Πανελλήνιες Εξετάσεις αφορούσε την αξία και τον τρόπο διδασκαλίας της Ιστορίας και προξένησε μεγάλη συζήτηση. Παραδόξως, η συζήτηση δεν αφορούσε τόσο αν το θέμα ήταν εύκολο ή δύσκολο, αν οι μαθητές έγραψαν καλά ή όχι, αλλά την ίδια την ουσία του κειμένου. Πρέπει να διδάσκεται η ιστορία, σε ποιους, πώς και γιατί;

 

Σάββατο 11 Ιουνίου 2022

Κούβα 1962-2022. Εξήντα χρόνια εγκληματικό αμερικάνικο εμπάργκο σε βάρος του κουβανικού λαού

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 919, στις 11/6/2022


Ήταν 3 Φλεβάρη του 1962 όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Κένεντι επέβαλε το αμερικανικό εμπάργκο στην Κούβα. Για 60 χρόνια το νησί της Επανάστασης δέχθηκε δεκάδες επεμβάσεις από τις ΗΠΑ, εμπορικούς αποκλεισμούς και απαγορεύσεις τροφίμων, φαρμάκων, όπλων και άλλων εμπορευμάτων. Το κόστος για το λαό της Κούβας ήταν τεράστιο σε χρήμα αλλά και ανθρώπινες ζωές.

 

Δευτέρα 30 Μαΐου 2022

Μεξικανική Επανάσταση. Αγώνας για «Γη και Ελευθερία»

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 918, στις 28/5/2022


«Είναι καλύτερα να πεθαίνει κανείς όρθιος, παρά να ζει γονατιστός» Εμιλιάνο Ζαπάτα

Στις 25 Μαΐου 1911 ανατρέπεται ο πρόεδρος του Μεξικού Πορφίριο Ντίας από τον εξεγερμένο λαό και το στρατό του Φρανσίσκο Μαδέρο. Ήταν το τέλος μιας εξέγερσης που ξεκίνησε μερικούς μήνες νωρίτερα (1910) αλλά και η αρχή μιας νέας επαναστατικής περιόδου, αφού ο Μαδέρο πολύ σύντομα αθέτησε όλες τις υποσχέσεις του. Επικεφαλής της επαναστατικής αυτής περιόδου ήταν ο Εμιλιάνο Ζαπάτα.

Κυριακή 15 Μαΐου 2022

9 Μάη 1945. Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών. Γέννημα της Οκτωβριανής Επανάστασης

 Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φύλ. 917, στις 14/5/2022


Τα ξημερώματα της 9ης Μάη του 1945 εκπρόσωποι της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης της ναζιστικής Γερμανίας υπέγραψαν στο Βερολίνο την άνευ όρων συνθηκολόγηση του Τρίτου Ράιχ. Μετά από σχεδόν 6 χρόνια που διήρκησε ο πιο αιματηρός πόλεμος στην ιστορία της ανθρωπότητας, η μέρα αυτή σήμανε την συντριπτική ήττα της Γερμανίας, τη λήξη του πολέμου στο ευρωπαϊκό έδαφος και λίγο αργότερα την οριστική λήξη του σε όλο τον κόσμο.

Ήταν ένας πόλεμος που ξέσπασε επειδή το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα, δύο δεκαετίες σχεδόν μετά τη λήξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, όχι μόνο δεν μπόρεσε να απαντήσει στις αλλεπάλληλες κρίσεις του αλλά συσσώρευσε νέες αντιθέσεις, οξύνοντας στο έπακρο τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Η ύπαρξη του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο και η άνοδος του εργατικού επαναστατικού κινήματος υποχρέωσαν το σύστημα να απαντήσει με τον φασισμό και τον πόλεμο. 

Κυριακή 8 Μαΐου 2022

Ι. Β. ΣΤΑΛΙΝ, Διάγγελμα προς το Λαό, 9 Μάη 1945

 


«Σύντροφοι! Συμπατριώτες και συμπατριώτισσες!

Ήρθε η μεγάλη μέρα της νίκης κατά της Γερμανίας. Η φασιστική Γερμανία, που τη γονάτισε ο Κόκκινος Στρατός και τα στρατεύματα των συμμάχων μας, παραδέχτηκε την ήττα της και συνθηκολόγησε άνευ όρων.

Στις 7 Μάη υπογράφτηκε στην πόλη Ρέιμς το προκαταρκτικό πρωτόκολλο της συνθηκολόγησης. Στις 8 Μάη εκπρόσωποι της γερμανικής ανώτατης διοίκησης, παρουσία εκπροσώπων της Ανώτατης Διοίκησης των συμμαχικών δυνάμεων και της Ανώτατης Διοίκησης των σοβιετικών δυνάμεων υπέγραψαν στο Βερολίνο την τελική πράξη συνθηκολόγησης, η εκτέλεση της οποίας άρχισε από την 24η ώρα της 8 Μάη.

Σάββατο 30 Απριλίου 2022

Μάιος 1934. Μέρες εξέγερσης στο λιμάνι της Καλαμάτας

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φύλ. 916, στις 30/4/2022


Η δεκαετία του 1930 χαρακτηρίστηκε από μια ανάπτυξη του ελληνικού καπιταλισμού με δημιουργία νέων εργοστασίων και μια προσπάθεια να εκσυγχρονιστεί η βιομηχανία. Φυσικά πάντα μέσα στα πλαίσια της εξάρτησης κυρίως από ευρωπαϊκά και αμερικανικά κεφάλαια.

Ταυτόχρονα υπήρξε και μια σημαντική αύξηση του αριθμού των εργαζομένων στην βιομηχανία, μια ποσοτική αύξηση του προλεταριάτου. Ειδικά στη δεκαετία του ’30 παρατηρούμε και μια ποιοτική διαφοροποίηση στην οργάνωση και την συγκρότηση των εργατών. Το ΚΚΕ κατάφερε, μετά από μια περίοδο σοβαρών εσωτερικών διαφωνιών (1929-1931), και με την τοποθέτηση του Ν. Ζαχαριάδη στη θέση του Γ. Γραμματέα του Κόμματος, να ανακάμψει και να καθοδηγήσει σημαντικούς εργατικούς και αγροτικούς αγώνες. Φαίνονταν ξεκάθαρα οι δυνατότητες του οργανωμένου προλεταριάτου να διεκδικήσει και να αποσπάσει κατακτήσεις. Μέσα στο 1933 συμμετείχαν στις απεργίες 100.000 εργάτες ενώ το 1934 ο αριθμός αυτός σχεδόν διπλασιάστηκε.

Κυριακή 17 Απριλίου 2022

7 Απρίλη 1943. Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τους Ακροναυπλιώτες από το «Σωτηρία»

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 915, στις 16/4/2022


Μια από τις σημαντικότερες επιτυχίες του ΕΛΑΣ της Αθήνας πραγματοποιήθηκε στις 7 Απρίλη του 1943. Τα χαράματα εκείνης της ημέρας, περίπου 30 ΕΛΑΣίτες κατάφεραν να μπουν στο σανατόριο - φυλακή «Σωτηρία» και να απελευθερώσουν 56 ακροναυπλιώτες κρατούμενους. Η σημασία της επιχείρησης ήταν μεγάλη αφού πολλοί από τους κρατουμένους ήταν ανώτερα στελέχη του ΚΚΕ και μετά την απελευθέρωσή τους συνέβαλαν καθοριστικά στην εξέλιξη του αγώνα. 

Κυριακή 3 Απριλίου 2022

Ήταν κάποτε μια χώρα... 23χρόνια από τη ΝΑΤΟϊκή επιδρομή στη Γιουγκοσλαβία

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φύλ. 914, στις 2/4/2022


 
«Είμαι 62 ετών, δεν είναι ο πρώτος πόλεμος που βλέπω στη ζωή μου. Θυμάμαι πολλά, δεν θυμάμαι όμως να μιλούσατε τόσο πολύ όταν η χώρα μου βομβαρδιζόταν το 1999. Είχαμε το Ιράκ, το Αφγανιστάν, τη Συρία...».

Ρωσία-Ουκρανία. Σενάρια «παγίδευσης»

του Βασίλη Σαμαρά

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φύλ. 914, στις 2/4/2022


Σε πολλά δημοσιεύματα στα ΜΜΕ αλλά και σε απόψεις που εκφέρονται από διάφορους αναλυτές διατυπώνεται το ερώτημα περί του αν ο Πούτιν εισβάλοντας στην Ουκρανία «έπεσε στην παγίδα» που επιδέξια του έστησαν οι ΗΠΑ. Ορισμένοι μάλιστα απαντάν στο ερώτημα καταφατικά. Την άποψή τους αυτή τη στηρίζουν πρώτον σε δηλώσεις που γίναν από μεριάς ΗΠΑ, ΝΑΤΟ αλλά και του ίδιου του προέδρου των ΗΠΑ, Μπάιντεν.

Το ΚΚΕ για τον πόλεμο στην Ουκρανία - Προβλήματα μεθοδολογίας και προβλήματα ουσίας

 Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φύλ. 914, στις 2/4/2022



Για μια ακόμη φορά το ΚΚΕ βρίσκεται μπροστά στην ανάγκη να «συνταιριάσει» τη λαθεμένη πολιτική του γραμμή με την αδυσώπητη πραγματικότητα. Τη γραμμή που αρνείται τον ιμπεριαλισμό και περιορίζει τον ανταγωνισμό στο επίπεδο των «επιχειρηματικών ομίλων», τη γραμμή που αναγορεύει όλες τις χώρες σε «ιμπεριαλιστικές», τη γραμμή που υποβιβάζει τη Ρωσία σε «δευτεροκλασάτη» καπιταλιστική χώρα. Παράλληλα, και στη βάση αυτής της γραμμής, αναδεικνύονται οι αντιφάσεις ανάμεσα στις διακηρύξεις και τα «σαλπίσματα» ενάντια (μάλιστα) σε έναν «ιμπεριαλιστικό πόλεμο» από τη μια και στην πολιτική του πρακτική που περιορίζεται σε λίγες κομματικές αντιπολεμικές εκδηλώσεις από την άλλη.

Πολέμησε ο Κόκκινος Στρατός για την Ελλάδα; Με αφορμή την βεβήλωση του μνημείου του Σοβιετικού Στρατιώτη

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φύλ. 914, στις 2/4/2022


Πριν από λίγες μέρες, και προφανώς με αφορμή τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, κάποιοι «άγνωστοι» -σύμφωνα με δημοσιεύματα πολλών εφημερίδων- βεβήλωσαν ένα μνημείο στην Καλλιθέα που είχε ανεγερθεί προς τιμήν του Σοβιετικού Στρατιώτη. Βέβαια δεν είναι και τόσο άγνωστοι οι υπεύθυνοι της πράξης αυτής, αφού δεν παρέλειψαν να δηλώσουν τις πολιτικές τους προτιμήσεις, υπογράφοντας με τα εθνικιστικά στοχάδια και το έμβλημα του ναζιστικού τάγματος AZOV. Δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια αμφισβήτησης οι ντόπιοι φασίστες που βρήκαν την ευκαιρία, τη νύχτα της 21ης Μάρτη, κινούμενοι μέσα στο σκοτάδι, να δείξουν για μια ακόμη φορά το αντικομμουνιστικό τους μένος, ξεσπώντας στα ιστορικά μνημεία. Ακραίοι και γραφικοί; Μάλλον όχι. 

Πέμπτη 24 Μαρτίου 2022

Β. Ι. Λένιν: Σχετικά με τη στάση του εργατικού κόμματος απέναντι στη θρησκεία

13/5/1909


Ο λόγος του βουλευτή Σουρκόφ στην Κρατική Δούμα κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού της συνόδου και οι συζητήσεις στην ομάδα μας της Δούμας κατά την εξέταση του σχεδίου αυτού του λόγου, που δημοσιεύονται παρακάτω, ανακίνησαν ένα εξαιρετικά σοβαρό και επίκαιρο για τη σημερινή ακριβώς περίοδο ζήτημα. Το ενδιαφέρον για καθετί που σχετίζεται με τη θρησκεία, αναμφισβήτητα, αγκάλιασε τώρα πλατιούς κύκλους της «κοινωνίας» και εισχώρησε στις γραμμές των διανοουμένων που βρίσκονται κοντά στο εργατικό κίνημα, καθώς και σε ορισμένους εργατικούς κύκλους. Η σοσιαλδημοκρατία έχει δίχως άλλο την υποχρέωση να εκθέσει τη στάση της απέναντι στη θρησκεία.

Δευτέρα 21 Μαρτίου 2022

Β.Ι. Λένιν: Σοσιαλισμός και Θρησκεία

3 Δεκέμβρη 1905


Όλη η σύγχρονη κοινωνία είναι θεμελιωμένη πάνω στην εκμετάλλευση των τεράστιων μαζών της εργατικής τάξης από μια μηδαμινή μειοψηφία του πληθυσμού, που ανήκει στις τάξεις των γαιοκτημόνων και των κεφαλαιοκρατών. Η κοινωνία αυτή είναι δουλοκτητική, γιατί οι «ελεύθεροι» εργάτες, που όλη τους τη ζωή δουλεύουν στο κεφάλαιο, «έχουν δικαίωμα» μόνο σε τόσα μέσα ύπαρξης, όσα είναι απαραίτητα για τη συντήρηση δούλων που παράγουν κέρδος, για την εξασφάλιση και την διαιώνιση της κεφαλαιοκρατικής δουλείας.

Σάββατο 19 Μαρτίου 2022

Ουκρανικός λιμός 1932-33. Η επιμονή της αντικομουνιστικής προπαγάνδας σε χιλιοειπωμένα ψέματα

 Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 913, στις 19/3/2022


Κάθε χρόνο στην Ουκρανία, το τέταρτο Σάββατο του Νοέμβρη, είναι αφιερωμένο στη μνήμη των θυμάτων του ουκρανικού λιμού του 1932-33, του «Μεγάλου Λιμού του Στάλιν», όπως χαρακτηριστικά επιγράφεται το άρθρο στο capital.gr στις 24/11/2021. Η συγκεκριμένη δημοσίευση μας πληροφορεί ότι και ο Μπάιντεν τίμησε τη μνήμη των θυμάτων, αναφερόμενος σ’ αυτούς που έχασαν τη ζωή τους στον λιμό ως «θύματα της βάναυσης πολιτικής και των σκόπιμων ενεργειών τού καθεστώτος του Ιωσήφ Στάλιν». Δεν παρέλειψε βέβαια να διευκρινίσει τη σκοπιμότητα των δικών του ενεργειών, δηλώνοντας ότι «οι ΗΠΑ είναι δεσμευμένες απέναντι στον ουκρανικό λαό και στηρίζουν την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας». Να θυμίσουμε επίσης πως από το 2006 στην Ουκρανία, το «Γολοντομόρ» (πείνα και εξόντωση) του 1932-33 αναγνωρίστηκε ως «γενοκτονία» και η δημόσια άρνησή του επιφέρει πρόστιμο. 

Κυριακή 6 Μαρτίου 2022

Επέκταση του ΝΑΤΟ. Μια ιμπεριαλιστική, πολεμικού χαρακτήρα, πρωτοβουλία διαρκείας

Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία, φυλ. 912, στις 3/5/2022



Η ρώσικη εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί σίγουρα ένα σημείο τομής και κλιμάκωσης του μακρόχρονου ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού ΗΠΑ-Ρωσίας. Ένα άλλο, πολλαπλάσια σημαντικό, σημείο τομής ήταν τα χρόνια των καταρρεύσεων (1989-1991) που ανέτρεψαν άρδην τους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης.